HİKMET TANYU'NUN ÇALIŞMALARINDA DESKR1PTIF METOT

Metot, bir bilim dalının araştırma yolu ile ortaya konulmasını hedeflediği bilgi ve sebep-sonuç ilişkisini tespit etmede izlenmesi gereken yol anlamına gelir1. Nasıl ki, her bilim dalının kendisine özel bir araştırma metodu varsa, Dinler Tarihi'nin de -Tarih, Sosyoloji ve Filoloji'nin Metotlarından faydalanmakla birlikte- kendisine mahsus bir deskriptif (vasıflandıncı) metodu vardır2. Dinler Tarihi'ni herhangi bir dînîn savunuculuğundan kurtaran deskriptif metot, dînî olayların gözleme dayalı olarak kavranması, tanımlanması ve yazıya geçirilmesidir 3. Deskriptif metot ile dînî olayları vasıflamakta ilk adım, olayların gözlenmesi ve doğru bir portresinin çizilmesidir. Dolayısıyla gözlem metodu ile deskriptif metot birbirini tamamlamaktadır. Zira deskriptif metodda bilgi elde etme yöntemi, olayların gözlenmesidir4. Bir dînî olayın gözlenmesi, dolaysız ve dolaylı olmak üzere iki şekilde olmaktadır. Bir toplumda meydana gelen aktüel dînî olayları doğrudan müşahade etmeye dolaysız gözlem; yazılı kaynaklardan faydalanarak geçmişle ilgili bu nitelikteki olayları vasıflamaya da dolaylı gözlem denilmektedir5.