You are here

BATI TARZI TÜRK HIKÂYESININ DOĞUSU VE TANZIMAT’TAN CUMHURIYET’E ANA TEMALAR

THE EMERGENCE OF TURKISH STORY IN WESTERN STYLE AND NEW THEMES FROM TANZIMAT TO REPUBLIC

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.567
Abstract (2. Language): 
Story as a genre that Turkish men of letters began to familiarize themselves since the 19th century presents a critical landscape to analyse the new themes of social and cultural change. The period from the mid-nineteenth century to the mid-twentieth century is like a labarotary to observe the development of the genre of story and as the diversity of themes in the genre. In this article, we discuss the introduction and development of new themes in Turkish literature of the period of Westernization with a special reference to the original literary resources
Abstract (Original Language): 
Türk edebiyatının 19. yüzyıldan itibaren tanıstığı edebî türlerden biri olan hikâye, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar ele aldığı temalar açısından önem arz etmektedir. Bu dönem hem türün gelisim çizgisini görebilmek açısından hem de ele alınan temaların çesitliliği açısından üzerinde durulması gereken bir dönemdir. Bu çalısmada mümkün olduğunca birincil kaynaklara gidilerek Türk edebiyat ve kültüründe daha önce olmayan, varsa da değismis bulunan belli baslı temaları ve bu temaları hazırlayan sartları göstermek istedik. Bu amaçla dönemin önemli öykücülerinin eserlerinde söz konusu temaları belirledik. Bu temaların aynı zamanda Türk modernlesme ve Batılılasma sürecinin de göstergeleri olduğunu göstermeye çalıstık.
799-900

REFERENCES

References: 

ADIVAR Halide Edip, Dağa Çıkan Kurt, Özgür Yayınları, İstanbul
2001.
Ahmet Midhat Efendi, Letaif-i Rivayat, (hzl. Dr. Fazıl Gökçek- Dr.
Sabahattin Çağın), Çağrı Yayınları, İstanbul 2001.
Ahmet Mithat Efendi, Hayret- Bahtiyarlık, (hzl. Nuri Sağlam)Türk
Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2000.
AKTAŞ Şerif, Refik Halit Karay, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
AKYÜZ Kenan, Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, İnkılâp
Kitabevi Yayınları, 5. baskı İstanbul.
ANDI M. Fatih, Roman ve Hayat, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları,
İstanbul 2004.
BACHELARD Gaston, Mekânın Poetikası, Kesit Yayınları, İstanbul,
1996.
ÇETİN Nurullah, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kadarki Türk Hikâyesine
Kısa ve Genel Bir Bakış, Hece Öykü, S. 3, Mayıs- Haziran
2004ÇIKLA Selçuk, Roman ve Gerçeklik Bağlamında Kültür Değişmeleri ve
Servet-i Fünûn Romanı, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
DAŞCIOĞLU Yılmaz, Mehmed Celâl’in Romanları ve Popüler Roman
Geleneği, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, SAÜ Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Sakarya 1995.
DAŞÇIOĞLU Yılmaz, “Tevfik Fikret’in Bir ‘Yeşil Yurd’a Kaçış Arzusuna
İlişkin Bazı Mektuplar”, Dergâh Edebiyat Sanat
Kültür Dergisi, Ekim 1998, C.IX, S.104.
DEMİR Ayşe, “Başlangıcından Cumhuriyet’e Kadar Ana Çizgileriyle
Türk Hikâyesi”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi,
“Yeni Türk Edebiyatı Tarihi I”, C. 4, S.7, İstanbul
2006.
DUYMAZ Recep, Muhayyelat Üzerinde Bir İnceleme, Arma Yayınları.
İstanbul 1999.
EMİL Birol, “Namık Kemal’in Eserinde Ve Aksiyonunda Üç Temel
Kavram: Hürriyet- Medeniyet- İrade”, Ölümünün 100. Yılında
Namık Kemal, Marmara Üniversitesi Yayınları, Nu:
463, İstanbul 1988.
ENGİNÜN İnci, “Ömer Seyfeddin’in Hikâyelerinde Yabancılar”,
Doğumunun 100. Yılında Ömer Seyfeddin, Marmara Üniversitesi
Yayınları Nu:416, İstanbul 1984.
ENGİNÜN İnci, “Yeni Fikirlerin Yansıma Alanı Olarak Edebiyat”
(1859–1923) Yeni Türkiye, Temmuz-Ağustos 2000, S. 34.ENGİNÜN İnci; Yeni Türk Edebiyatı Tanzimat’tan Cumhuriyet’e
(1839–1923), Dergâh Yayınları, İstanbul Ekim 2007.
ERYILMAZ Bilal, Osmanlı Devletinde Gayrimüslim Tebaanın Yönetimi,
Risale Yayınları, İstanbul 1996.
GÖKÇEK Fazıl, Osmanlı Kapısında Büyümek, Ahmet Mithat
Efendi’nin Hikâye ve Romanlarında Gayrimüslim Osmanlılar,
İletişim Yayınları İstanbul 2006.
GÖKÇEK Fazıl, “Tanzimat Dönemi Roman ve Hikâyelerinde Kadın-
Erkek İlişkilerinin Düzenlenişi İle ilgili Bazı Tespitler”,
Türk Yurdu, Mayıs-Haziran 2000, S. 153–154.GÜNDÜZ Osman, Meşrutiyet Romanında Yapı ve Tema, MEB. Yayınları
C. I-II, İstanbul 1997.
GÜNTEKİN Reşat Nuri, Harabelerin Çiçeği, Eski Ahbap ve Boyunduruk,
İnkılâp Kitabevi, 2. bs., İstanbul 1960.
GÜRPINAR Hüseyin Rahmi, Mürebbiye, Hayattan Sayfalar, Kadınlar
Vaizi, Özgür Yayınları, İstanbul 2007.
HUYUGÜZEL Ömer Faruk, Halit Ziya Uşaklığil, MEB. Yayınları,
İstanbul 1995.
HUYUGÜZEL, Ömer Faruk, Hüseyin Cahit Yalçın’ın Hayatı, Hikâye
ve Romanları üzerinde Bir Araştırma, Kültür ve Turizm Bakanlığı
Yayınları, Ankara 1982.
HUYUGÜZEL Ö. Faruk, İzmir’de Edebiyat ve Fikir Hareketleri Üzerine
Araştırmalar, İzmir Büyük Şehir Belediyesi Kültür
Yayını, İzmir Şubat 2004
IŞIN Ekrem, İstanbul’da Gündelik Hayat, İletişim Yayınları, İstanbul
1995.
KAPLAN Mehmet, Hikâye Tahlilleri, Dergâh Yayınları, 5. bs, İstanbul
1994,KAPLAN Mehmet, Tevfik Fikret Devir- Şahsiyet-Eser, Dergâh Yayınları,
İstanbul 1995.
KAPLAN Mehmet, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 3 Tip Tahlilleri,
Dergâh Yayınları, İstanbul 2005. Kaplan Mehmet,
Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar1, Dergâh Yayınları,
İstanbul 2006.
KARAOSMANOĞLU Yakup Kadri, Bir Serencam, İletişim Yayınları,
İstanbul 1983.
KARAY Refik Halit, Memleket Hikâyeleri, İnkılâp Kitabevi, 21. bs,
İstanbul Tarihsiz.
KAVCAR Cahit, “Ömer Seyfettin’in Efruz Bey Tipi”, Türk Kültürü,
C.XII, S. 260, Aralık 1984.
KERMAN Zeynep, 1862-1910 Yılları Arasında Victor Hugo’dan Yapılan
Tercümeler üzerine Bir Araştırma, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi
Yayınları, İstanbul 1978.KERMAN Zeynep, Sami Paşazâde Sezaî’nin Hikâye Hatıra Mektup ve
Edebî Makaleleri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Yayınları, İstanbul 1981.
MEHMET RAUF, Seçme Hikâyeler, (Haz. Rahim Tarım) Özgür Yayınları,
İstanbul 2007.
MİSİALİDİS Evangelios, Temaşa-i Dünya ve Cefakâr u Cefakeş, (Haz.
Robert Anhegger ve Vedat Günyol), Cem yay. İstanbul
1983.
MORAN Berna, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 1, İletişim Yayınları,
İstanbul 2002.
MÜFTÜOĞLU Ahmet Hikmet, Çağlayanlar, Ötüken Yayınları, İstanbul
2004.
NAMIK KEMAL, İntibah-Sergüzeşt-i Âli Bey, Haz. Mustafa Nihat
Özön, Remzi Kitabevi, İstanbul 1971.
NÂZIM NÂBİZÂDE, Karabibik (hzl. M. Fatih Andı ) 3F Yayınları,
İstanbul 2006.OKAY Orhan, İlk Türk Pozitivist ve Natüralisti Beşir Fuat, Tarihsiz,
İstanbul Dergâh Yayınları.
OKAY Orhan, Batı Medeniyeti Karşısında Ahmet Mithat Efendi,
MEGS B Yayınları, 1989.
OKAY Orhan, Sanat ve Edebiyat Yazıları, Dergâh Yayınları, İstanbul
1998.
OKAY Orhan, Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, Dergâh Yayınları,
İstanbul Ekim 2005.
ORTAYLI İlber; İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, Alkım Yayınları,
İstanbul Ocak 2006.
ÖMER SEYFETTİN, Bütün Eserleri 2, Eski Kahramanlar, Bilgi Yayınevi,
İstanbul 1995.
ÖMER SEYFETTİN, Bütün Eserleri 3 Bomba, Bilgi Yayınevi, 12. bs.,
2002.
ÖMER SEYFETTİN, Bütün Eserleri 8, Falaka, Bilgi Yayınevi, Ankara
2002.ÖMER SEYFETTİN, Bütün Eserleri 9, Aşk Dalgası, Bilgi Yayınevi,
Ankara 1994
ÖMER SEYFETTİN, Efruz Bey, Üç Harf Yayınları, İstanbul 2005.
ÖNERTOY Olcay; “Ömer Seyfettin’in Milliyetçilik Düşüncesi”,
Doğumunun Yüzüncü Yılında Ömer Seyfettin, Atatürk
Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, Ankara
1999.
ÖZGÜL M. Kayahan; “Hikâyenin Romanı”, Hece Türk Öykücülüğü
Özel Sayısı, S. 46–47, Ekim- Kasım 2000.
ÖZÖN Nihat; Türkçede Roman, İletişim Yayınları İstanbul 1985.
ÖZTÜRK Nurettin, Türk Edebiyatında İnsan, Atatürk Kültür Merkezi
Başkanlığı Yayınları Ankara 2001.
PAKALIN, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü,
III c., MEB yayınları, İstanbul I. Cilt 1983, II. Ve III.
Ciltler 1993.
PARLA, Jale; Babalar ve Oğulları-Tanzimat Romanının Epistemolojik
Temelleri, İletişim Yayınları, İstanbul 1993.PARLATIR İsmail; Tanzimat Edebiyatında Kölelik, Atatürk Kültür,
Dil Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, Ankara 2002.
RECÂİZÂDE MAHMUD EKREM, Muhsin Bey Yahud Şairliğin Hazin
Bir Neticesi, Recâizâde Ekrem Bütün Eserleri III içinde
(Haz. İsmail Parlatır, Nurullah Çetin, Hakan Sazyek)
MEB Yayınları, İstanbul 1997.
TANPINAR Ahmet Hamdi, Yaşadığım Gibi, Dergâh Yayınları, İstanbul,
Aralık 2000
TANPINAR, Ahmet Hamdi, 19 uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi,
Çağlayan Kitabevi, 7. bs., İstanbul 1988.
TEKİN Mehmet; Roman Sanatı, Ötüken Yayınları, İstanbul 2004.
TİMUR Taner; Osmanlı Türk Romanında Tarih, Toplum ve Kimlik,
İmge Kitabevi Yayınları, 2. bs., Ağustos 2002.
TURAL Sadık K., “Hikâye Kavramı ve Hikâyeciliğimiz Üzerine ”,
Hikâyeciliğimizin 100 Yılında Yüz Örnek,(Sadık K. Tural,Zeynep Kerman, M. Kayahan Özgül) Kültür ve Turizm
Bakanlığı Yayınları:850, Ankara 1987.
TÖRENEK Mehmet, Hikâye ve Romanlarıyla Mehmet Rauf, Kitabevi
Yayınları. Eylül 1999.
UĞURCAN Sema, “Ömer Seyfeddin’in Hikâyelerindeki Kadın
Tipleri”, Doğumunun 100. Yılında Ömer Seyfeddin, Marmara
Üniversitesi Yayınları Nu: 416, İstanbul 1984.
UŞAKLIGİL Halit Ziya, Bir Hikâye-i Sevda (Bir Aşk Öyküsü) İnkılap
Kitabevi İstanbul 1987.
UŞAKLIGİL Halit Ziya, Bir Şi’r-i Hayal, Özgür Yayınları, İstanbul
2006.
UŞAKLIGİL Halit Ziya, Bir Yazın Tarihi, İnkılâp Kitabevi, İstanbul
1988.
UŞAKLIGİL Halit Ziya, Hikâye, (haz. Nur Gürani Arslan), Yapı
Kredi Yayınları, İstanbul 1998.
UŞAKLIGİL Halit Ziya, Solgun Demet, İnkılâp Kitabevi Yayınları,
İstanbul 1987.
ÜLKEN, Hilmi Ziya, Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü, Ülken
Yayınları, İstanbul 1997.
VARTAN PAŞA, Akabi Hikâyesi, hzl. A. Tietze, Eren Yay. İstanbul
1991YEROLİMPOS Aleksandra, “Tanzimat Döneminde Kuzey Yunanistan’da
Şehircilik ve Modernleşme”, Modernleşme Sürecinde
Osmanlı Kentleri, (Editörler Paul Dumont, François
Georgeon) Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2. bs., İstanbul 1999.
YETİŞ Kâzım, “Türk Romanında Aile” Hece, Türk Romanı Özel Sayısı,
S. 65–66–67 Mayıs- Haziran- Temmuz 2002.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com