A Study of the Idea of Education and Culture in fiinasi's Prose Works
Journal Name:
- Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
In dealing with educational history, especially with the Tanzimat period, researchers often refer to the first-hand sources. However, it is possible to reach indirect information about education in the publications of those writers who are not educators. Advantages of the interdisciplinary studies appear at this point. fiinasi who is one of the most significant authors and intellectuals of the Tanzimat period is an example of the new type of intellectual who is at the centre of the modernization attempts that took place in the 19th century. fiinasi did not publish any article or book that was directly about education. However, during his offical sevice he was appointed to Meclis-i Maarif (Educational Commission), and in his works there are indirect references to the educational system of the period. He published the first two private newspapers of the Tanzimat period, namely Tercüman-ı Ahval and Tasvir-i Efkâr and wrote many articles in these newspapers. He dealt with multi-dimensional changes experienced in Istanbul during the 19th century in detail. Therefore, among other subjects his views on education are conveyed to the public through his newspaper articles. In this sense, fiinasi's articles are significant and worth examining.
fiinasi (1826-1871) is an example of the new type of intellectual who participated in the modernization attempts of the 19th century. After 1859, he published several books that are the first examples of their kind in Turkish literature. For instance, the first one act comedy Şair Evlenmesi, the book with his first translations of poems from French literature Tercüme-i Manzume, the first private newspapers Tercüman-ı Ahval and Tasvir-ı Efkâr and the first book of proverbs Durub-ı Emsal-ı Osmaniye are all published by fiinasi. None of these publications written after 1859 are directly concerned with education.
Tercüman-ı Ahval and Tasvir-ı Efkâr are the first private newspapers published by fiinasi during the Tanzimat period. These newspapers are significant in that they are the first examples of their genre in Turkish literature. Furthermore, his articles published in these newspapers are also significant in that, these articles indicate the changes experienced in the 19th century and the Turkish modernization. Therefore, Şinasi both informs us about social events of his day and provides his readers with significant views about educational topics. Şinasi was directly concerned with education and he observed the positive developments in the new educational system. During the 19th century, successful Ottoman intellectuals were educated at the traditional education institutions such as Mahalle Mektebi and Medrese. Şinasi in his writings gives information about newly opened educational institutions in the Tanzimat period and about their qualities to his readers. Few examples of these modern educational institutions can be given at this point: Cemiyet-i Tedrisiye-i İslâmiye that was founded by some Ottoman intellectuals in 1864 is a modern educational institution. Children from low-income families were educated there without any fee. The other example is Darülfünûn. Darülfünun is the first university founded in the Ottoman Empire. In 1863, there were courses open to the public, particularly on science. Many people attended and carefully listened to these lectures.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Eğitim tarihi ile ilgili yazılmış kitapların ve makalelerin büyük çoğunluğunda Tanzimat dönemi eğitim sistemi anlatılırken araştırmacıların birinci elden kaynaklara yönelmiş oldukları görülür. Oysa eğitim konusunda doğrudan konu ile ilgisi olmayan kişilerin yazmış oldukları yazılarda, eğitim konularında dolaylı yoldan bilgiler bulmak mümkündür. Disiplinlerarası çalışmaların yararı burada ortaya çıkmaktadır. Tanzimat döneminin önemli bir yazarı ve aydın kişisi olan fiinasi, 19. yüzyılda ortaya çıkan modernleşme çabalarının odağında yer almış yeni aydın tipinin bir örneğidir. Eğitim konusunda kendisinin doğrudan yazdığı bir yazı bulunmamaktadır. Ancak, memuriyeti sırasında Meclis-i Maarif'te görev yapan fiinasi'nin eserlerinde devrin eğitim sistemine dolaylı yoldan göndermeler yapılmıştır. Tanzimat devrinin ilk özel gazeteleri olan ve fiinasi tarafından çıkartılan Tercüman-ı Ahval ve Tasvir-i Efkâr gazetelerinde yazdığı makalelerde fiinasi, 19. yüzyılda, İstanbul'da yaşanan çok yönlü değişimi ayrıntılı olarak ele alır. Dolayısıyla pek çok konu arasında eğitim konuları da birer haber yazısı olarak halka iletilir. Bu anlamda fiinasi'nin gazete yazıları araştırma için anlamlı ve değerlidir.
fiinasi (1826-1871) Türkiye'de 19. yüzyılın modernizm hareketleri içerisinde yeni aydın tipinin bir örneğidir. O 1859 yılından sonra Türk edebiyatında ilk örneklerini gördüğümüz kimi kitaplar kaleme almıştır. Örneğin Türk edebiyatındaki tek perdelik ilk komedi oyunu Şair Evlenmesi, Fransız edebiyatından yapılmış ilk tercüme şiirlerini topladığı Tercüme-i Manzume, Tercüman-ı Ahval ve Tasvir-ı Efkâr isimlerini taşıyan ilk gazeteler ve ilk atasözleri kitabı Durub-ı Emsal-ı Osmaniye ... fiinasi tarafından kaleme alınmıştır. 1859 sonra kaleme alınan bu kitapların hiç birisi doğrudan eğitim konularını işlememektedir Tercüman-ı Ahval ve Tasvir-ı Efkâr isimlerini taşıyan ilk gazeteler, fiinasi tarafından Tanzimat döneminde yayınlanmıştır. Bu gazeteler önemlidir çünkü Türk edebiyatının ilk örnekleri olması açısından değer taşır. fiinasi'nin Tercüman-ı Ahval ve Tasvir-i Efkâr gazetelerine yazdığı makaleler 19. yüzyıldaki değişimleri ve Türk modernizmini göstermesi açısından ayrıca önem taşımaktadır. Dolayısıyla fiinasi yazdığı makaleler ile bir yandan toplumsal olaylar hakkında bilgi verirken bir yandan da okuruna eğitim konuları hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. fiinasi eğitim alanı ile doğrudan ilgilenmiş ve yeni tarz eğitim sistemi hakkında olumlu gelişmeleri izlemiştir. 19. yüzyılda başarılı Osmanlı aydınları Mahalle Mektebi ve Medreseler gibi klâsik eğitim kurumlarında yetişmekte idiler. fiinasi yazılarında Tanzimat döneminde açılmış yeni eğitim kurumlarını ve onların özelliklerini anlatmış ve okurunu bu konuda bilgilendirmiştir. Bu konuda birkaç örnek verilebilir: Örneğin 1864 tarihinde kimi Osmanlı aydınları tarafından kurulan Cemiyet-i Tedrisiye-i İslâmiye modern bir eğitim kurumudur. Fakir Müslüman çocuklar bu kurumda herhangi bir ücret ödemeden eğitim alabilmektedirler. Diğer bir örnek ise Darülfünûn'dur. Darülfünun Osmanlı İmparatorluğu'nda kurulan ilk üniversitedir. Burada 1863 yılında özellikle fen bilimleri alanında halka açık dersler verilmiştir. Birçok insan bu derslere devam etmiş dikkatle dinlemiştir.
- 2
149-164