You are here

Sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin paylanma qanunu və vergidən yayınma riski

Law of distribution of taxpayers on the simplified system and risk of tax evasion

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Purpose of the research is to estimate of risks of tax evasion on the basis of the testing of indicators reflecting activities of taxpayers of the simplified system that whether they have the normal or asymptotic normal distribution. Design/methodology– the system approach, the comparative analysis. Findings – the fact that the basic indicators of tax-payers of the simplified system have not normal or asymptotic normal distribution has been specified by application of ( 2 ) test-ing to these indicators and then the assessment of risks of tax evasion of taxpayers of sim-plified system of taxation has been performed using proposed method. Research limitations/implications– the research restricted only with some indicators (turnover, tax accounting and payment) of taxpayers of simplified system of taxation. Practical implications– research results confirm that the activities of taxpayers of sim-plified taxation has not normal or asymptotically normal distribution and risk assessment of tax evasion using different approach, more precisely, the proposed method could provide more effective results. Originality/value – method for specifing the kind of the distribution (normal or asymp-totically normal) of indicators of taxpayers of simplified taxation and approach applied for assessing the risks of tax evasion is the original and new.
Abstract (Original Language): 
Tədqiqatın məqsədi- sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin fəaliyyətini əks etdirən göstəricilərinin normal və ya asimtotik normal paylanmaya malik olub-olmamağını test etməklə onların vergidən yayınma risklərinin qiymətləndirilməsindən ibarətdir. Tədqiqatın metodologiyası- statistik paylanma və ekonometrik metodlar. Tədqiqatın nəticələri - sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin əsas göstəricilərinin paylanması  2 -xi kvadratı ilə test edilərək onların normal və ya asimtotik normal paylanmaya malik olmadığı müəyyənləşdirilmiş və sonra təklif edilmiş üsulla sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin vergidən yayınma riskləri qiymətləndirilmişdir. Tədqiqatın məhdudiyyətləri- tədqiqat ancaq sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin bir sıra göstəriciləri (mal dövriyyəsi, vergi hesablanması, ödənilməsi) ilə məhdud-laşmışdır. Digər göstəricilərin (borc, artıqödəmə və s.) statistik məlumatlarının əldə olunmaması səbəbindən tədqiqata, o cümlədən risk faktorlarına daxil edilməməsi çətinliyini yaratmışdır. Tədqiqatın praktiki əhəmiyyəti- alınmış nəticələr göstərmişdir ki, sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti normal və ya asimtotik normal paylanmaya malik deyil və onların vergidən yayınma risklərinin fərqli yanaşma ilə, daha doğrusu, təklif edilmiş üsulla qiymətləndirilməsi daha effektiv nəticələr verə bilər. Tədqiqatın orijinallığı və elmi yeniliyi - sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin göstəricilərinin normal və ya asimtotik normal paylanmaya malik olmadığının müəyyənləşdirilməsi və onların vergidən yayınma risklərinin qiymətləndirilməsi üçün tətbiq edilən yanaşma orijinal və yenidir.
177-194

JEL Codes:

REFERENCES

References: 

1. http://www.taxes.gov.az/?name=faq&page=20110208
2. Newbold Paul, Carlson William, Carlson William L., Thorne Betty, Thorne Betty M.
(2010) Statistics for Business and Economics. Seventh Edition, New jersey, USA, pp.986.
3. Палий И.А. (2004) Прикладная статистика, Москва, Высшая школа, 176 стр.
4. Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsi (2011) “Hüquq ədəbiyyatı nəşriyyatı”,
Bakı, V(40) 2011, 288 səh.
5. Musayev A.F. və Qarayev F.F. (2006) “Əlavə dəyər vergisi ödəyicisinin vergidən
yayınma indeksi”, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Xəbərləri. Fizika-texnika
və riyaziyyat elmləri seriyası. İnformatika və idarəetmə problemləri, №2, səh.114-119.
6. Həsənli Y.H. (2008) Vergi auditi məqsədləri üçün risklərin qiymətləndirilməsinin mo-delləşdirilməsi. “Azərbaycanın vergi xəbərləri” jurnalı, №8, səh.16-37.
7. Гараев Ф.Ф. (2005) Методологические подходы к оцениванию неопределенностей
и рисков при реализации налоговой политики, Труды Азербайджанского научно-исследовательского института экономики и организации сельского хозяйства, №3,
стр. 214-221.
8. Həsənli Y.H. və Ağayev S.İ. (2011) Sadələşdirilmiş vergi ödəyicilərinin fəaliyyətlərinin
statistik göstəricilərinin paylanmalarının statistik qiymətləndirilməsi, “İpək yolu”
beynəlxalq elmi jurnalı, №1, səh. 53-60.
9. Human development report (1999) UNDP, New York, Oxford University.2.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com