You are here

Home » Content

TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE HAYVAN ADLARINDAN TÜRETİLMİŞ BİTKİ ADLARI

PLANT NAMES DERIVED FROM ANIMAL NAMES IN TURKEY TURKISH

Journal Name:

  • Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi

Publication Year:

  • 2013

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
In naming the plant names and animals that are determined in the nature are seen in cultural and scientific works. Some of the works are the milestones that shows the future of nations in terms of the information contained in their messages. Göktürk Inscriptions, Divânü Lûgâti’t-Türk and Kutadgu Bilig are these kind of works in Turkish cultural history. There are a lot of domisticated and wild animal names in these works. Some of these animal names are used today. 'Twelve Animal Turkish Schedule', which is seen in many geography from the Far East to Central Asia, is formed with animal names. In order to distinguish the animals with each other, various marking ways have been used. The words that are used for marking the animals are also used for marking plants in the next stages.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Tabiatta var olan bitki ve hayvanlarla ilgili yapılan adlandırmalara, ortaya konulan kültürel ve bilimsel eserlerde rastlanılmaktadır. Bazı eserler, içerdikleri bilgiler ve taşıdıkları mesajlar açısından milletlerin geleceğine yol gösteren kilometre taşlarıdır. Türk kültür tarihi içerisinde Göktürk Kitabeleri, Divânü Lûgâti’t-Türk, Kutadgu Bilig bu türden eserlerdir. Bu eserlerde evcilleştirilmiş ve yabani hayvanlara ait pek çok adlandırma bulunmaktadır. Bunların bir kısmı günümüzde de kullanılmaktadır. Uzak Doğu’dan Orta Asya’ya birçok coğrafyada görülen “On İki Hayvanlı Türk Takvimi” de hayvan adlarıyla oluşturulmuştur. Hayvanları birbirinden ayırmak için çeşitli işaretleme yollarına başvurulmuştur. Hayvanların işaretlendiği kelimeler, sonraki aşamada bitkileri işaretlerken de kullanılmıştır
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-turkiye-turkcesinde-hayvan-adlarindan-turetilmis-bitki-adlari.pdf
  • 1
1-19
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ALKAYIŞ, M. F. (2007). Türkiye Türkçesinde Bitki Adları. Yayımlanmamış Doktora
Tezi, Kayseri: T.C. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ALYILMAZ, C. (1996). Köktürk Yazıtları ve Köktürk Yazıtlarında Atlar. Atatürk
Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 4, 155-163.
ALYILMAZ, C. (2005). Orhun Yazıtlarının Bugünkü Durumu. Ankara.
ATALAY, B. (2006). Divânü Lûgâti’t-Türk Tercümesi. C. 1, Ankara: Türk Dil Kurumu
Yayınları.
AYDIN, M. B. Z. (2011). İbn Avvâm Terceme-i Kitabü’l-Filâha, (Ziraat Kısmı)
İnceleme-Çevirimetin-Sözlük) Mütercim Muhammed b. Mustafa b. Lutfullah.
İstanbul: Kitabevi Yayınları.
AYDIN, M. B. Z. (2012). İbn Avvâm Terceme-i Kitabü’l-Filâha, (Zootekni Kısmı)
İnceleme-Çevirimetin-Sözlük), Mütercim Muhammed b. Mustafa b. Lutfullah.
İstanbul: Kitabevi Yayınları.
AYDOĞANLAR, E. (2012). Irk Bitig’de Hayvan Adları ve Hayvanlarla İlişkili
Kavramlar. IJSES Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi. 2 (1), 27-30.
BAYTOP, T. (1994). Türkçe Bitki Adları Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
BOZKAPLAN, Ş. A. (2007). Kutadgu Bilig’deki Hayvan Adları Üzerine Bir İnceleme.
Turkish Studies, 2(4), 1110-1118.
DOĞAN, L. (2002). Türk Kültüründe Hayvanlar ve Hayvan İsimleri. Türk Dünyası Dil
ve Edebiyat Dergisi, Ankara: TDK Yayınları, 615-659.
18 İlhan UÇAR
______________________________________________
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 2/1 2013 s. 1-19, TÜRKİYE
International Journal of Turkish Literature Culture Education Volume 2/1 2013 p. 1-19, TURKEY
GÜLENSOY, T. (1999). Türk Kişi Adlarının Dil ve Tarih Açısından Önemi. Türk Dili,
565, 3-8.
GÜLENSOY, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi
Sözlüğü. 1-2, Ankara: TDK Yayınları.
HAUENSCHİLD, I. (1989). Türksprachige Volksnamen für Kräuter und Stauden mit
den deutschen. Englischen und russischen Bezeichnungen, Wiesbaden.
Hayati Zade Mustafa Feyzi Efendi (1978). Yabani Bitkiler Sözlüğü, Dördüncü Sultan
Mehmet Zamanı 1641-1693 M. 1051-1113 H. (El Yazması Asıllarından Konuşma
Dilimize Çevirisini Yapan: Hadiye Tuncer), 1, Ankara: Tarım Bakanlığı Yayınları.
İLHAN, N. ve ŞENEL, M. (2008a). Divânü Lûgâti't-Türk’e Göre Av, Avcılık ve
Hayvancılıkla İlgili Kelimeler ve Kavram Alanları. Turkish Studies, 3 (1), 259-277.
KAPLAN, M. (1988). Kültür ve Dil. İstanbul: Dergâh Yayınları.
KARA, M. (2006). Asya Toplumlarında Ortak Bir Kültür Öğesi: On İki Hayvanlı
Takvim. Proceedings of the Second International Conference of Asian
Philosophical Association, 331-341.
KARADAĞ, H. (2002). Kangal Yer Adı ve Kangal Köpeğinin Orijini Üzerine Görüşler.
Millî Folklor, 7 (56), 34-45.
KAROL, S., SULUDERE, Z. ve AYVALI, C. (2010). Biyoloji Terimleri Sözlüğü. 5.
baskı, Ankara: TDK Yayınları.
KÜÇÜKER, P. (2010). Lügat-i Müşkilât-ı Eczâ’da Türkçe Bitki Adları. Uluslararası
Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, 3 (11),
401-415.
MERT, O. (2007). Kazak Türkçesi'nde Hayvan Adlarıyla Kurulan Atasözleri.
Kazakistan ve Türkiye'nin Ortak Kültürel Değerleri Uluslararası Sempozyumu, 21-23 Mayıs, Bildiriler (Editör: Doç. Dr. Sebahattin ŞİMŞİR - Yrd. Doç. Dr. Bedri
AYDOGAN), Almatı, 297-312.
Osmanlıca - Türkçe Bahçe ve Bitki Sözlük Denemesi
http://www.middleeastgarden.com/garden/english/? (Erişim tarihi: 14.5.2012).
ÖGEL, B. (1989). Türk Mitolojisi, ‘Kaynakları ve Açıklamaları ile Destanlar’. C. I,
Ankara: Türk Tarih Kurumu.
ÖNLER, Z. (1990). 14 ve 15. Yüzyıl Anadolu Türkçesi Botanik Terimleri. Journal Of
Turkish Studies (Fahir İz Armağanı), 14, 357-392.
ÖZKARTAL, M. (2012). Türk Destanlarında Hayvan Sembolizmine Genel Bir Bakış
(Dede Korkut Kitabı’ndan Örnekler). Millî Folklor, 24 (94), 58-71.
ROSS, E. D. (1994). Kuş İsimlerinin Doğu Türkçesi, Mançuca ve Çince Sözlüğü. (Çev.
Emine Gürsoy Naskali), Ankara: TDK Yayınları.
SAĞLIK, S. (2009). Türkmen Türkçesinde Hayvan Adlarının Olumsuz Anlamda
Kullanımları Üzerine. Acta Turcica Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, 1 (2/1),
16-27.
SÜMER, F. (1983). Türklerde Atçılık ve Binicilik. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları
Vakfı Yayınları.
19 İlhan UÇAR
______________________________________________
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 2/1 2013 s. 1-19, TÜRKİYE
International Journal of Turkish Literature Culture Education Volume 2/1 2013 p. 1-19, TURKEY
ŞENEL, M. ve İLHAN, N. (2008b). Av Hayvanlarının Kişi Adlarındaki Yansıması. Av
ve Avcılık Kitabı, (Editörler: Emine Gürsoy Naskali, Hilal Oytun Altun). İstanbul:
Kitabevi Yayınları, 321-336.
TAVKUL, U. (2007). Kültürel Etkileşim Açısından On İki Hayvanlı Türk Takviminin
Yayılışı. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 4 (1), Ankara, 25-45.
TEKİN, E. (2005). Türkiye'nin En Güzel Yaban Çiçekleri - The Most Beautiful Wild
Flowers of Turkey. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
TURAN, O. (2004). On İki Hayvanlı Türk Takvimi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Türk Dil Kurumu, Büyük Türkçe Sözlük. http://tdkterim.gov.tr/bts/ (Erişim tarihi:
28.2.2011).
Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com
_gts&view=gts (Erişim tarihi: 17.6.2011).
Türk Dil Kurumu, Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü, http://tdkterim.gov.tr/ttas/ (Erişim
tarihi: 28.7.2011).
Türk Dil Kurumu (2009). Yazım Kılavuzu. Ankara: TDK Yayınları.
TÜRKMEN, F. (2012). Türk Kültüründe Tarihi Gelişim İçinde Hayvan ve Bitkilerin
“Ölçü Birimi” Olarak Kullanılması Hakkında. Milli Folklor, 24 (95), 96-102.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com