You are here

Home » Content

BATI TOROSLAR'DAKİ YEŞİLBARAK NAPININ STRATİGRAFİK VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ, GD ANADOLU'DAKİ VE KUZEY KIBRIS'TAKİ BENZER BİRİMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI

Journal Name:

  • Maden Tetkik ve Arama Dergisi

Publication Year:

  • 2004
Author Name
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Güneybatı Türkiye'de Likya napları ile Beydağları otoktonu arasında, uzun mesafeler boyunca devamlılık gösteren ve ara zon karakterinde Yeşilbarak Napı bulunur. Genelde türbiditik karakterde Üst Lütesiyen-Alt Miyosen yaşlı kırıntılılardan oluşan Yeşilbarak napı, Gömbe ve Yavuz birimleri olmak üzere az çok birbirinden farklı iki yapısal birimi kapsar. Yeşilbarak napının bu yapısal birimlerinden Gömbe birimi altta, Yavuz birimi ise üstte ve çoğu alanda devrik olarak yer alır. Gömbe biriminin tabanında Üst Kretase yaşlı neritik karbonatlardan oluşan Gebeler formasyonu izlenir. Birim sırası ile Üst Lütesiyen-Alt Miyosen yaşlı, kireçtaşı ara seviyeli kumtaşı, silttaşı ve kiltaşlarından oluşan Elmalı formasyonu ile Üst Burdigaliyen-Alt Langiyen yaşlı kireçtaşı bant ve mercekli kum-taşı ve konglomeralardan oluşan Uçarsu formasyonunu içerir. Yeşilbarak napının ikinci yapısal birimi olan Yavuz birimi ise Üst Lütesiyen-Priyaboniyen yaşlı, kireçtaşı ara seviyeli kumtaşı, silttaşı ve kiltaşlarından oluşan Yavuz formasyonu ile temsil edilir. Gömbe biriminin Gebeler ve Uçarsu formasyonları kısıtlı alanlarda izlenir. Yeşilbarak napı, Likya naplarının Alt Miyosen sonlarında güneye doğru hareketine bağlı olarak aşırı derecede deformasyona uğrayarak, oldukça kıvrımlı, kırıklı ve kendi içinde ekaylı bir yapı kazanmıştır. Birim, Likya napları ile birlikte Bey-dağları otoktonu üzerinde onlarca kilometre güneye doğru sürüklenmiştir. Güneydoğu Anadolu'da Bitlis-Pötürge-Malatya napları ile Güneydoğu Anadolu otoktonu arasında uzun mesafeler boyunca devamlılık gösteren ve ara zon niteliğinde, Eosen-Alt Miosen yaşlı, genelde türbiditik karakterde Çüngüş-Hakkari napı bulunur. Çüngüş-Hakkari napı da Batı Toroslar'daki Yeşilbarak napı gibi Çüngüş formasyonu ve Hakkari karmaşığı olmak üzere iki yapısal birimden oluşur. Çüngüş formasyonu, alt yapısal birim olup Eosen-Alt Miyosen yaşlı, yer yer bloklu kum-taşı, silttaşı ve kiltaşlarından oluşur ve batıdaki Gömbe biriminin Elmalı formasyonuna benzerlikler gösterir. Hak¬kari karmaşığı ise üst yapısal birim olup Eosen-Oligosen yaşlı kumtaşı, kiltaşı, kireçtaşı ve benzeri kaya türlerin¬den oluşan Urşe formasyonu ile Alt-Orta Eosen yaşlı, yer yer bloklu kumtaşı, şeyl, konglomera ve benzeri kaya türlerinden oluşan Durankaya formasyonu olmak üzere az çok birbirinden farklı iki yapısal birim kapsar. Hakkari karmaşığına ait bu formasyonlar, kısmen de olsa batıdaki Yavuz formasyonu ile deneştirilebilir. Çüngüş-Hakkari napının söz konusu formasyonları, Bitlis-Pötürge-Malatya naplarının Miosen'deki güneye doğru hareketine bağlı olarak aşırı derecede deformasyona uğrayarak, birlikte Güneydoğu Anadolu otoktonu üzerinde onlarca kilometre sürüklenmiştir. Kuzey Kıbrıs'ta gerek Yeşilbarak napı. gerekse Çüngüş-Hakkari napının Orta Eoson-Alt Miyosen yaşlı kırıntılı kayalarına özdeş formasyonlar yaygın olarak izlenir. Kuzey Kıbrıs'ta da bu kırıntılı kayalar üzerine Miosen'de allokton kütleler yerleşmiştir. Bu bölgedeki Orta Eosen-Alt Miyosen kırıntılıları Ovgos tayı ile güneye ekaylanmış ancak bu bölgede, Güneybatı Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'daki gibi güneye doğru büyük çapta sürüklenim gerçekleşmemiştir. Tüm bu bilgiler, Türkiye'nin güneyinde gerçekleşen büyük çaptaki naplaşmalarının sonuçları, az çok birbirine benzer yapısal stil oluşturduğunu yansıtır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_182913_128_pp_1-26.pdf
  • 1
1-26
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akay. E. ve Uysal, Ş. 1985, Orta Toroslar'ın batısındaki (Antalya) Neojen çökellerinin stratigrafisi ve yapısal jeolojisi. MTA, Rap. no: 7799, (yayımlanmamış), Ankara.
; ;
Poisson
, A.; Crevette, J. ve Müller,
C. 1985, Antalya Neojen havzasının stratig¬rafisi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 26/2, 26-29.
Akbulut, A. 1977, Etüde geologiquie d'une parte du
Tauru
s occidental au sud d'Eğridir (Turquie). These 3 cycle, Üniversite de Paris-Sud, Faculte des Sciences d'Orsay, 203s.
. 1980,
Eğridir Gölü güneyinde Çandır (Süt-
çüler-lsparta) yöresindeki Batı Toroslar'ın jeolojisi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 23/1. 1-10.
Aktaş, G. ve Robertson., A.H.F., 1984, Mineral complex, SE Turkey: Evolution of a Neotethyan active margin, The Geological Evolution of the East Mediterranean, Dixson, J.E. ve Robertson, A.H.E. (ed). The Special Publication Geological Society No: 17, Blackwell Scientific Publication. 375-402 Edinburg.
Altunsoy, M. 1999, İsparta güneyinde yer alan Miyo¬sen yaşlı Yazır kireçtaşlarının organik jeo¬kimyasal özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurumu
Bülteni. 42/2, 51-62.
Ayhan. A. ve Bilgin, A.Z. 1986, 1/100 000 ölçekli Açınsama Nitelikli Türkiye Jeoloji Haritalar Serisi. Kozan-K21 paftası. MTA, Ankara.
:
Papak, i. ve Bilgin, A.Z. 1988, Kozan-
Ceyhan-İmamoğlu (Adana) civarının jeolojisi MTA, Rap. no: 8357 (yayımlanmamış), An¬kara.
Bassaget. J.P. 1967. Contribution de la region au Sud du Massif du Menderes entre Fethiye et Sandras Dağ (Province de Muğla, Turquie). These. 3 cycle. A la Faculte des Sciences de Grenoble.
Baroz, F. 1979. Etüde geologique dans le Pen-tadaktylos et la Mesaoria (Chypre Setren-trionale). Thesis, Üniversite de Nancy, 365p.
Becker-Platen,
Y.D
. 1970, Lithostratigraphische Un-tersuchungen im Kanozoikum Südwest-Ana-toliens (Türkei). Beihefte zum Geologishes Jahrbuch, 97. 224s.
Bilgin, A.Z.: Elibol, E.; Bilgin, Z.R. ve Beğenilmiş, S.
1981, Ceyhan-Karataş-Yumurtalık-Osmanı-ye-Haruniye-Kadirli dolayının jelojik raporu. MTA, Rap. no:7215, (yayınlanmamış), Anka¬ra.
Bilgin. Z.R.; Metin, Y.; Çörekçioğlu, E.; Bilgiç, T. ve Şan, Ö. 1997, Bozburun-Marmaris-Köyceğiz-Dalaman-Muğla dolayının jeolojisi. MTA. Rap. no. 10008 (yayımlanmamış), Ankara
Bonneau, M. 1984, Correlation ot the Hellenide nappes in the south-east Aegean and their tectonic reconstruction, The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean, . Dixson, J.E. and Robertson, A.H.E. (ed). The Special Publication Geological Society No: 17, Blackwell Scientific Publication.
517-528 Edinburg. Bölükbaşı, A. S. 1987a, Elmalı (Antalya)-Acıgöl-Bur-dur gölü (Burdur)-Korkuteli (Antalya) arasın¬da kalan Elmalı naplarının jeolojisi. TPAO Rap. No. 2415, (yayımlanmamış) Ankara.
,
1987b, Kemer tektonik ünitesinin stratigrafik
ve paleontolojik inceleme raporu. TPAO Rap. no. 2416 (yayımlanmamış), Ankara.
Colin,
H.1955
, Jeolojik harita izahnameleri; Elmalı
123/3, 123/4, Kaş 140/1,3 ve Kaş 140/2:
MTA, Rap. no: 2246 (yayımlanmamış), An¬kara.
, 1962,
Fethiye-Antalya-Kaş-Finike (Güney¬batı Anadolu) bölgesinde yapılan jeolojik
etütler. MTA Derg., 59, 19-59.
Colins, A. S. ve Robertson, A. H. F. 1997, Lycian melange, southwestern Turkey: An emplaced Late Cretaceous accretionary complex. Geology, v. 25, no 3, 255-258.
ve
.
1998, Processes of Late
Cretaceous to Late Miocene episodic thrust-sheet translation in the Lycian Taurides, SW Turkey. Journal of the Geological Society,
v.155, 759-772.
Erakman, B.;
Meşhur
, M.; Gül, M.A.; Alkan, H.; Öztaş. Y. ve Akpınar, M. 1982, Fethiye-Köyceğiz-Elmalı-Kalkan arasında kalan alanın jeolojisi. Türkiye Altıncı Petrol Kong. Tebliğleri. Nisan.
1982, 23-31 Ankara.
Ersoy, Ş. 1989, Fethiye (Muğla)-Gölhisar (Burdur)
arasında Güney dağı ile Kelebek dağı ve do¬layının jeolojisi. Doktora tezi, istanbul Üni¬versitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 246s. (ya¬yımlanmamış), istanbul.
24
Mustafa ŞENEL
Ersoy, Ş. 1992, Dirmil (Burdur) ve güneyindeki tektonik ve noeotokton birimlerinin stratigrafisi ve Dinaro-Toroslardaki yeri. Türkiye Jeoloji Bül¬teni, 35/2, 9-24.
Göncüoğlu, C. M. ve Turhan, N., 1984, Geology of the Bitlis metamorphic belt, International Symp. On the Geology of the Taurus Belt. The Geological society of Turkey, Mineral research and Exploration Institute, 237-244.
Graciansky, P.C. 1968, Teke yarımadası (Likya) Toroslarının üst üste gelmiş ünitelerinin stra¬tigrafisi ve Dinaro-Toroslardaki yeri. MTA, Derg., 71, 73-59.
, 1972, Recherces geologiques dans le Taurus
lycien occdental. These, Üniversite de Paris-Sud. Faculte des Sciences d'Orsay, 731 s.
Gutnic, M. 1971, Geologiquie de Taurus Pisidien au Nord d'lsparta (Turquie). Üniversite de Paris-Sud, Faculte des Sciences d'Orsay, 112s.
,
Monod, O.; Poisson, A. ve Dumont, J.F.,
1979, Geologiguie des Taurides occiden-tales (Turguie). Memorias Socity. Geol. France, 137s.
Hakyemez, H. Y. ve Örçen, S., 1982, Denizli-Muğla arasındaki (GB Anadolu) Senozoyik yaşlı çökel kayaların sedimentolojik ve Biyostratigrafik incelenmesi. MTA, Rap. no: 7311 (yayımlanmamış), Ankara.
,
Turhan, N.; Sönmez, i ve Sümengen, M.
2000, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Je¬olojisi. MTA, Rap. no: 10608 s. (yayımlan¬mamış), Ankara.
Hall. R.: Audley-Charles, M.G. ve Carter, D.J.. 1984, The Significance ot Crete for the evolution of the Eastern Mediterranean, The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean, Dixson, J.E. and Robertson, A.H.E. (ed). , Dixson. J.E. and Robertson, A.H.E. (ed). The Special Publication Geological Society No: 17, Blackwell Scientific Publication. 499-516 Edinburg,.
Ketin, i. 1948, Ergani-Eğil bölgesinin jeolojik etüdü, . MTA, Rap. no: 2015, (yayımlanmamış), An¬kara.
Kozlu, H. 1997, Doğu Akdeniz bölgesinde yapılan Neojen basenlerinin (İskenderun-Misis-Andırın) tektono-stratigrafi birimleri ve bunla¬rın tektonik gelişimi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, 189s. (yayımlanmamış), Adana.
Knup, P. E. ve Kluyver, H. M.. 1969, Geological map of the central Kyrenia range to accompany unpublished. Memores Geology Survey Department, Cyprus, No: 9.
Maitre, D. 1967, Contribution a l'etüde geologique de la bordure Sud du Massif du Menderes dans region situe e a l'est de Köyceğiz (Province de Muğla, Turquie). These 3 cycle, a la Faculte des Sciences de Grenoble.
Maxon, J.H., 1937, Reconnaissance geology, oil possibilities, and mineral resources of Southeastern Turkey. MTA, Rap. no: 680, 80s.(yayımlanmamış), Ankara.
Meşhur, M.; Yoldemir, O.; Akpınar, M.; Öztaş, Y. ve Alkan, H. 1989, Batı Torosların jeolojisi ve petrol olanakları raporu. Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü, Rap. no. (hazırlan¬makta).
Önalan, M. 1979, Elmalı-Kaş (Antalya) arasındaki alanın jeolojisi, İstanbul Üniversitesi Fen Fa¬kültesi, Monografileri, sayı 29, Doktora tezi, 139s., İstanbul.
Özkaya, İ. 1977. Hakkari-Yüksekova bölgesi jeolojisi. Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü. Rap. no: 1129, 17s. (yayımlanmamış). Anka¬ra.
, 1990, Oriqin at the allochthons in the
Lycien belt southwest Turkey. Tectonophy-
sics, 177, 367-397.
, 1991, Evolution of a Tertiary volcanogenic
trough in SW Turkey-Alakaya basins of the Lycien belt. Geologische Rundschau. 80/3. 669-690.
Perinçek, D. 1990, Hakkari ili ve dolayının stratigrafisi. Güneydoğu Anadolu- Türkiye. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 2/1, 21-68.
v
e Kozlu, H. 1984, Stratigraphy and struc¬tural relations of the units in the Afşin-Elbis-tan-Doğanşehir region (Eastern Taurus). International Symposium on the Geology of the Taurus Belt, Tekeli, O. ve Göncüoğlu, M. C. (ed), Mineral Research and Explorati¬on Institute the Geological society of Turkey.
181-198
Poisson, A. 1977, Recherches geologiques dans les Taurides occidentales (Turquie). These, Üniversite de Paris-Sud Faculte des Sciences d'Orsay, 795p.
Richard, F. 1967, Etüde geologique de la fenetre de Göcek Aygır dağ. These, 3 cycle, a la Faculte des Sciences de Grenoble.
BATI TOROSLAR'DAKİ YEŞİLBARAK NAPININ STRATİGRAFİK ÖZELLİKLERİ
25
Rıcou. Luc-E. 1979 Toroslar'ın Helenidler ve Zagrid-ler arasındaki yapısal rolü. Türkiye Jeol Kurumu Bülteni, 23, 2. 101-118.
Robertson.
A
. H. F. ve Woodcock, N. H. 1986 The role of the Kyrenia ranae lineament, Cyprus, in the geological evolution of the eastern Mediterranean area. Philosophical Transac¬tion Royal Society of London, A 317, 141¬177.
Schımıdt. G. C. 1961, Stratigrafic nomenclature of the Adana region. Petroleum District VII, Petrol işleri Genel Müdürlüğü Bülteni, 6, 49-62.
Selçuk, H.; Örçen, S.; Bilgin, Z.R.; Şenel, M. ve Durukan, E. 1985 Keller (Burdur) tektonik penceresi. Türkiye Jeol Kurultayı, 1985, Bildiri özleri, 9 Ankara.
Şenel. M. 1997a., 1:100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Fethiye-L7 paftası. No: 1. MTA, Ankara.
.
1997b. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Fethiye-L8 paftası. No:2, MTA, Ankara.
,
1997c. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Fethiye-L9 paftası. No:3. MTA. Ankara.
,
1997d. 1:100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Fethiye-M8 paftası. No:4, MTA Ankara.
,
1997e. 1:100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Fethiye-M9 paftası. No:5, MTA, Ankara.
,
1997f. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları. Isparta-K10 paftası. No: 10 MTA. Ankara.
.
1997g. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Isparta-K11 paftası. No: 11, MTA, Ankara.
,
1997h. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Isparta-J10 paftası. No: 13. MTA. Ankara.
,
1997ı. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Isparta-J11 paftası. No: 14, MTA, Ankara.
,
1997j. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Antalya-L10 paftası. No: 7. MTA. Ankara.
1997k
. 1/250.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, Fethiye paftası. No: 2, MTA, Anka¬ra.
Şenel, M. 1997/. 1/250.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Antalya paftası. No: 3, MTA, An¬kara.
,
1997m. 1/250.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
Haritaları, İsparta paftası. No: 4, MTA, Ankara.
, 1999,
Toros Kuşağındaki yapısal birimlerin
stratigrafik ve yapısal özellikleri, bu birimlerin yeniden tanımlanması. 52. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildirleri, Bildiri özleri 376-378 Ankara.
,
Arbas, A.; Bilgin, Z.R.; Dinçer, M.A.; Duru-
kan, E.; Erkan, M., Karaman, T., Kaymakçı. H.; Örçen, S. ve Selçuk H. 1986, Gömbe Akdağı'nın stratigrafisi ve yapısal özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 1986, Bildiri özleri, 51 Ankara.
:
Selçuk, H.: Bilgin, Z.R.: Şen, M.A.: Kara¬man, T.: Erkan, M.: Kaymakçı, H.: Örçen. S. ve Bilgin, C. 1987, Likya naplarının ön cephe özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 1987, Bildiri özleri, 8 Ankara.
; ; ; ; ; Dinçer,
M.A.; Durukan, E.; Arbas, A., H., Örçen, S. ve Bilgin, C. 1989, Çamei (Denizli)- Yeşilova (Burdur)-Elmalı (Antalya) ve dolayının jeolo¬jisi. MTA, Rap. no: 9429 (yayımlanmamış), Ankara.
;
Akdeniz, N., Öztürk; E.M.; Özdemir, T.:
Kadınkız, G.; Metin, Y.: Öcal, H.; Serdaroğlu, M., ve Örçen, S. 1994, Fethiye (Muğla)-Kalkan (Antalya) ve kuzeyinin jeolojisi. MTA, Rap. no: 9761 (yayımlanmamış), Ankara.
;
Dalkılıç, H.; Gedik, L; Sedaroğlu, M.: Bilgin.
A.Z.; Uğuz, M.F.; Bölükbaşı, S.; Korucu, M. ve Özgül, N. 1996, İsparta büklümü doğu¬sunda, otokton ve alloktaon birimlerin stratig¬rafisi (Batı Toroslar). MTA Derg. 118,111¬160.
Şengör, A.M.C. ve Yılmaz, Y. 1981, Tethyan Evolu¬tion of Turkey, A Plate Tectonic Approach: Tectonophysics, 75, 181-241.
Tolun. N. 1954, Güneydoğu Anadolu'nun stratigrafisi ve tektoniği. MTA, Rap. no: 2147, 95s. (ya¬yımlanmamış) Ankara.
Yalçınkaya, S. 1989, Isparta-Ağlasun (Burdur) dolayı¬nın jeolojisi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilim¬leri Enstitüsü, Doktora tezi, 175s. (yayım¬lanmamış), istanbul.
26
Mustaf
a ŞENEL
Yalçınkaya, S. Ergin, A.; Taner, K.; Afşar, Ö.P.; Dalkılıç, H.; Özgönül, E. 1986, Batı Toroslar'ın jeolojisi. MTA, Rap. no: 7898, (yayımlanma¬mış) Ankara.
Yılmaz, E. ve Duran, O. 1997, Güneydoğu Anadolu bölgesi otokton ve allokton birimler stratigrafi adlama sözlüğü (Lexicon). T.P.A.O. Genel Müdürlüğü, Eğitim Yayınları, No:31, 460s. Ankara.
Yılmaz, İ.,
1966
. Etüde geologique de la region contiere comprise entre Dalaman Çay et Ye¬nice ovası (Province de Muğla, Turquıe).
These 3 cycle, a la Faculte des Sciences de Grenoble.
Yılmaz,
Y
. ve Yiğitbaş, E. 1990, SE Anadolu'nun farklı ofiyolitik-metamorfik birlikleri ve bunların jeo¬lojik evrimdeki rolü. Türkiye 8. Petrol Kong¬resi Bildirileri, 128-140

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com