You are here

KLÂSİK TÜRK EDEBİYATINDA ŞEHRENGİZLER VE CÂMİ'Î'NİN MANİSA ŞEHRENGİZİ

THE SAMPLES OF ŞEHRENGİZ, A CERTAIN GENRE OF POEM, IN THE CLASSICAL TURKISH LITERATURE AND THE ŞEHRENGİZ OF MANİSA BY CÂMİ'Î

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The early samples of a certain genre of poem namely şehrengiz considering the beauties and the beautiful people of a city, were written by Mesihî and Zâtî in the first quarter of the I6th century and one of those poets who had such kind of poems was Câmi'î from Manisa. What is known about the life of Câmi'î of Manisa, mostly known for his work named Vânıık ıı Azrâ (Mıılıabbetnâıne) in the history of literature, is extremely inconsiderable, but the extensive knowledge takes place in a work of Latifi, named Tezkiretii'ş-şuâra. In Meşâ'irii'ş-şuâra of Âşık Çelebi, his name occurs only under the biography of Senâyî, and the other sources repeat the same knowledge. In this article, after the life and works of Câmi'î of Manisa are considered, firstly Manisa Şehrengizi placed in 197a-197b folios of a poetry collection registered in number 685, in the section of Ali Emiri, Manzum(written in verse), in Millet Kütüphanesi will be transliterated and then the work will be discussed by various aspects.
Abstract (Original Language): 
Türk edebiyatında ilk örnekleri XVI. yüzyılın ilk çeyreğinde Mesihî ve Zâtî tarafından ortaya konulan şehrengiz türünde eser veren şairlerden biri de Manisalı Câmi'î'dir. Edebiyat tarihinde Vâmık ıı Azrâ (Muhabbetnâme) isimli eseri ile tanınan Manisalı Câmi'î'nin hayatı hakkında bilgimiz son derece az olup en geniş bilgi Latifi'nin Tezkiretii'ş-şuâra isimli eserinde bulunmaktadır. Âşık Çelebi'nin Meşairii'ş-şuâra isimli tezkiresinde Senâyî maddesinde sadece ismi geçmekte, sonraki kaynaklarda da bu bilgiler tekrar edilmektedir. Yazımızın ilk bölümünde Türk edebiyatında şehrengiz hakkında yapılmış çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra Câmi'î'nin hayatından ve eserlerinden bahsedilmiş, Millet Kütüphanesi Ali Emiri Bölümü Manzum nr. 685'de kayıtlı bir şiir mecmuasının 197a-197b varakları arasında yer alan Manisa Şehrengizi'nin çeviri yazısı yapılarak eser çeşitli yönlerden incelenmiştir.
229
248

REFERENCES

References: 

AKKUŞ, Akkuş, "Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Bursa Şehr-engizleri", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Erzurum 1987,111+207 s. (Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Haluk İpekten).
AKKUŞ Metin, "Şehrengiz", Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, c.8, Dergâh Yayınları, İstanbul 1998.
ALTUNBAY, Rüştü Altunbay, Camiî ve Vamtk u Azrası, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Birinci Disiplin İlk Travayı, İstanbul 1937, 51 s. (Danışman: Fuat Köprülü).
Âşık Çelebi, Meşâir üş-Şıtarâ or Tezkere of Âşık Çelebi, Ed.: G. M. Meredith-Owens, Luzac & Co., London 1971.
AYDEMİR Yaşar, Ravzî Divanı, Birleşik Kitabevi, Ankara 2007.
AYDEMİR Yaşar, "Ravzî'nin Edindik Şehrengizi", Gazi Üniversitesi Türkiyat Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, sy. I, Güz-2007, s. 97-126.
Defier-i Hekimoğlu Ali Paşa Kütüphanesi, Dersaâdet 1311.
ÇAKICI Bilal, "Za'fî'nin Vardar Yenicesi Şehr-engîzi", Harvard Üniversitesi Türklük Bilgisi Araştırmaları Dergisi-Joıırnal of Turkish Studies, c. 32/1, 2008, s. 169-193.
ECE Selami, Manisalı Câmiî'nin Vamık u Azra Mesnevisi (İnceleme-Melin-Sadeleştirme), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eski Türk Edebiyatı Anabilim Dalı Doktora Tezi, Erzurum 2002, XII+873 s. (Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Metin Akkuş).
ERGUN Sadettin NUzhet, Türk Şairleri, İstanbul 1935-45.
HARMANCI M. Esat Harmancı, Manisalı Câmi'î, Mııhabbeı-Nâme (Vâınık u 'Azrâ), İnceleme-Metin-Nesre Çeviri, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul 2003, 710+181 s. (Danışman: Prof. Dr. Orhan Bilgin).
İŞCAN Nuran, Câmiî Vâmık ıı Azra, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Mezuniyet Tezi, İstanbul 1970,412 s. (Danışman: Ali Nihat Tarlan).
KAÇAR Mücahit, "Divan Şiirinde "Erkek Sevgili Tipi" ve Şehrengizlerdeki Erkek Güzeller", İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. XXXVII, s.61-84.
KARACASU Barış, "Türk Edebiyatında Şehr-engîzler", Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (TALİD) Eski Türk Edebiyatı-II, c. 5, sy. 10, İstanbul 2007, s. 259-313.
KARAİSMAİLOĞLU Adnan, "Türk ve Fars Edebiyatlarında Şehr-engizler", Milli Kültür, nr. 62, Eylül 1998, s. 56-57.
246
Fatih TIĞLI
Kemâl Paşa-zâde, Yûsuf ti Zelîhâ, Haz.: Mustafa Demirel, Harvard Üniversitesi Yayınlan, Harvard 2004.
Latîfî, Tezkiretii'ş-Şu'arâ ve Tabsıratii'n-Nüz.emâ, Haz.: Rıdvan Canım, Atatürk Kültür Merkezi Yayınlan, Ankara 2000.
LEVEND Agâh Sun, Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Şehr-engizlerde İstanbul, İstanbul Fetih Demeği Yayınları, İstanbul 1958.
M[ehmet] İzzet, Türk Edebiyatında Şehrengizler, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Mezuniyet Tezi, İstanbul 1935-36, 72+V s. (Danışman: Ragıp Özden).
Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri, c. 2, İstanbul 1333.
Müstakîmzâde Süleyman Sadettin Efendi, Mecelletii'n-Nisâb, Tıpkıbasım. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2000.
TANRISEVER Mustafa, "Şehrengiz-i Ulvi Çelebi (Manisa Şehrengizi)", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Mezuniyet Tezi. Ankara 1972.
TIĞLI Fatih, "Klâsik Türk Edebiyatında Şehrengiz Çalışmaları Hakkında Bibliyografya Denemesi", Türkoloji Araştırmaları Tunca Kortantamer Özel Saytsı-II, c. 2/4 Güz 2007, s. 763-770.
TUMAN Mehmet Nâil, Tuhfe-i Nâilî, Haz.: Cemal Kumaz-Mustafa Tatçı, Bizim Büro Yayınlan, Ankara 2001.
SARAÇ M. A. Yekta, Klâsik Edebiyat Bilgisi Biçim-Ölçü-Kafiye, 3F Yayınevi, İstanbul 2007.
Ulvî, Şehrengiz-i Ulvî Çelebi, İstanbul Üniversite Nadir Eserler Kütüphanesi Türkçe Yazmalar no. 1532, vr. 125b-128a.
Za'fi, Divân, Millet Kütüphanesi Ali Emirî Manzum no. 254.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com