Buradasınız

Anasayfa » Content

Lise Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

An Analysis of the Critical Thinking Dispositions of High School Students through Various Parameters

Journal Name:

  • Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2014

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
It points out that a special importance is given to critical thinking in today’s primary and high school educational programs. Besides the fact that critical thinking ability is one of the basic abilities that should be given to students, it is also regarded as one of the types of skills that should be found in the individuals of information society as a must. For this reason, critical thinking tendencies of the students at high school levels, the last step before the university after the changed programs, have been analyzed. Relational screening model, a type of screening models, has been used in this study; and this study has been carried out with a total of 402 12th grade students, having their education in different types of both private and state school, selected by research-aimed sampling method. “The California Critical Thinking Disposition Inventory,” adapted by Kökdemir and “Personal Information Form,” developed by the researchers have been used in the research. Descriptive and Pearson product-moments correlations have been used in data analysis. At the end of the research, it has been found out that the general critical thinking tendency points of the students are low, that the critical thinking tendency points of the students do not differ in a meaningful way according to their genders, school types, parent education levels, general family structures or the activities they like to attend, but that the critical thinking tendency points differ according to some personal characteristics. It has been concluded that there is a low negative relationship between the critical thinking tendency points and academic success points of the students.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bugün uygulamada olan ilköğretim ve lise programlarında eleştirel düşünmeye özel bir önem verildiği dikkat çekmektedir. Bu programlarda eleştirel düşünme becerisi öğrencilere kazandırılması gereken temel beceriler içinde sayılmakla birlikte bilgi toplumunun fertlerinde mutlaka bulunması gereken beceri türlerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle, bu çalışmada değişen programların ardından üniversiteden önceki son basamak olan lise düzeyindeki öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimleri incelenmiştir. Araştırmada tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve araştırma amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilmiş özel ve devlet okullarında öğrenim gören farklı okul türlerinden toplamda 402 12. sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Kökdemir (2003)’in uyarladığı “California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği” ve araştırmacılar tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu “kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde, betimsel yöntem ve Pearson momentler katsayısı tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonunda; öğrencilerin genel eleştirel düşünme eğilimleri puanının düşük olduğu, öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimleri puanlarının cinsiyetlerine, okul türlerine, anne baba eğitim düzeylerine, ailelerinin genel yapısına, katılmaktan hoşlandıkları etkinliklere göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı ancak bazı bireysel özelliklerine göre eleştirel düşünme eğilimleri puanlarının farklılaştığı bulgusuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimleri puanları ve akademik başarı puanları arasında ise düşük negatif bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-lise-ogrencilerinin-elestirel-dusunme-egilimlerinin-cesitli-degiskenler-acisindan-incelenmesi.pdf
  • 32
122
140
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akar, Ü. (2007). Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerileri ve Eleştirel Düşünme Beceri Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
Demir ve Aybek, Sayı 32, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
137
Akbıyık, C.(2002). Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Akademik Başarı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Argon, T. ve Selvi, Ç. (2011), Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Çatışma Yönetimi Stilleri. Dünya’daki Eğitim ve Öğretim Çalışmaları Dergisi November 2011, Volume 1 Issue 1 Article 13 Isnn:2146-7463.
Ay, Ş. ve Akgöl H. (2008), Eleştirel Düşünme Gücü ile Cinsiyet , Yaş ve Sınıf Düzeyi, Kurumsal Eğitimbilim 1 (2), 65-75. Erişim Tarihi 03.03.3014, http://www.keg.aku.edu.tr
Aybek, B. (2006). Konu ve Beceri Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimi ve Düzeyine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Beşoluk, Ş. ve Önder, İ. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Yaklaşımları. Öğrenme Stilleri ve Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi. İlköğretim Online, 9 (2), 679-693, Erişim Tarihi: 12. 08. 2012, http://ilkogretim-online.org.tr
Broadboer, J.T. , Keyser, B.B. (2000). An Approach To Teaching For Critical Thinking In Healt Education, Journal of School Healt, 70, s.:322-326.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
Çetin, A. (2008). Sınıf Öğretmeni Adayların Eleştirel Düşünme Gücü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünmeye İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3) , 93-108.
Demirel, Ö. (2002). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Dil Coşkun, S. (2001). Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Doney, L.D.; Lephardt, N.E. (1993). Developing critical thinking skills in accounting students, Journal of Education for Business. c.68, s.5, ss.297
Dutoğlu, G. ve Tuncel, M. (2008). Aday Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Duygusal Zeka Düzeyleri Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 8 (1), 11-32.
Elias, M. J. ve Kress, J. S. (1994). Social decision-mak-ing and life skills middle school. Journal of School Health, 64(2), 62-66.
Lise Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından
İncelenmesi
138
Ekinci, Ö. ve Aybek, B. (2010). Öğretmen Adaylarının Empatik ve Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi. İlköğretim Online, 9 (2), 816-827, Erişim Tarihi: 12.08.2012, http://ilkogretim-online.org.tr/
Ennıs, R.H. (1985). A Logical Basis For Measuring Critical Thinking Skills. Educational Leadership, 42, s.:44-48.
Facıone, N.C.; Sanchez, P.A. (1994). Critical Thinking Dispozition As A Measure Of A Compenent Clinical Judgement:The Development Of the California Critical Thinking Disposition İnventory, Journal of Nursing Education, 33, s.:345-350.
Ford J. S. ve Profetto-Mcgrath J. (1994). A model for critical thinking within the context of curriculum as praxis. Journal of Nursing Education, 33(8), 341-344.
Girot, E.A.(2000). Graduate nurses: critical thinkers or better decision makers? J Adv Nurs 2000;31:288-97.
Gülveren, H. (2007). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerileri ve Bu Becerileri Etkileyen Eleştirel Düşünme Faktörleri.Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Güven, M. ve Kürüm, D. (2004). Öğrenme Stilleri ve Eleştirel Düşünme Arasındaki İlişkiye Genel Bir Bakış. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
Haas, P. F. ve Keeley, S. M. (1998). Coping with faculty resistance to teaching critical thinking. College Teachinq, 46, (2 63-67).
Kaloç, R. (2005). Orta Öğretim Kurumu Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerileri ve Eleştirel Düşünme Becerilerini Etkileyen Etmenler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kataoka, Y. N. (1994). A critical thinking model for nursing judgment. Journal of Nursing Education, 33, s.:351-356.
Kaya, H. (1997). Üniversite Öğrencilerinde Eleştirel Akıl Yürütme Gücü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kayagil, S. ve Erdoğan, A.(2011). Bazı Değişkenlerin İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerini Yordama Gücü, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı 31, s.321-334.
Korkmaz, Ö. (2009) Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Eğilim ve Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (1), 1-13.
Demir ve Aybek, Sayı 32, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
139
Korkmaz, Ö. ve Yeşil, R. (2009), Öğretim Kademelerine Göre Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,10(2), 19-28.
Korkmaz, Ö. ve Yeşil, R. (2011). Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeyleri Ölçeği Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,8, 2.
Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kurt, A. A. ve Kürüm, D. (2010). Medya Okuryazarlığı ve Eleştirel Düşünme Arasındaki İlişki: Kavramsal Bir Bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 20-34.
Kürüm, D. (2002). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Gücü. Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Magnussen L.; Ishida D. & Itano J. (2000). The impact of the use of inquiry-based learning as a teaching methodology on the development of critical thinking. Nursing Education,39 (4), 360.
McKendree, J., Small, C., & Stenning, K. (2002). The role of representation inteaching and learning critical thinking. Educational Review, 54, 57-67.
MEB (2006). İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu 6. sınıf, TTKB, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü, s.258.
MEB (2009). Tebliğler Dergisi, Erişim Tarihi 10.08.2012 , http://dhgm. meb. gov.tr/yayimlar/dergiler/ Tebligler_Dergisi/2627.pdf
Merter, F. (2009). Cumhuriyet – Dicle – İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Öğrencilerinin Öğrenme Stilleri ve Öğrenme Stillerini Farklılaştıran Sosyo - Ekonomik Faktörler. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 78-96.
Narin, N. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Özdemir, S. M. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (3), 1-17.
Palut, B. (2008). Düşünme Stilleri ve Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişki, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 24:01-11.
Saçlı, F. ve Demirhan, G. (2008). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Programında Öğrenim Gören Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Düzeylerinin Saptanması ve Karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 92-110.
Lise Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından
İncelenmesi
140
Şen, Ü. (2009). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks. 1 (2), 69-89.
Topuz, H.(2006). Medya Eğitimi: Medya Çözümlemesi. Ed. Nurçay Türkoğlu, 23-25 Mayıs 2005 I. Uluslararası Medya Okuryazarlığı Konferansı. 1. Baskı: Eylül 2006, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul.
Türnüklü, E. B. ve Yeşildere, S. (2005). Türkiye’den Bir Profil: 11-13 Yaş Grubu Matematik Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilim ve Becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 38(2), 167-185.
Yıldırım, A. Ç. (2005). Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
YÖK (2009), Yüksek Öğretim Kanunu. Erişim Tarihi: 10.08.2012, http://www.yok.gov.tr/ content/view/435/
Zayif, K. (2008). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com