Buradasınız

MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE TÜRK DENİZCİLERİ

TURKISH SAILORS IN THE PERIOD OF NATIONAL STRUGGLE

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2643
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This article is about the activities of Turkish Sailors during the period of National Struggle between the years of 1919 and 1923. Following the Armistica of Mondoros, the National Struggle was started by the great leader Mustafa Kemal ATATÜRK. For this reason to win the victory, money, weapons, ammunition material and personnel had to be provided by the way of ships therefore it became necessity of organizing a smuggled naval transport function at the Black Sea for the support of the Western Front. As a result, on 10 July 1920, “Directoryship of Naval Affairs” had been established related to Ministry of National Defence that means “Naval actions, duties”. Main duty of this organization was the management of transportation and shipping at Black Sea. The first Turkish Grand National Assembly deputation, headed by Bekir Sami (Kunduh), paraphed a draft treaty with the Soviet Government on 24th August 1920 in Moscow relating to financial and military aid to Turkey. In this paraph, it was also decided that transportation of supplies from Soviet Russian ports to Turkey, had to be organized by the sea route. In this context from September 1920, transportation of ammunitions and money from the Russian ports to Turkish ports in the Black Sea was started. Throughout the Turkish War of Independence, nearly 300,000 tons of supplies of every kind were transported to the Turkish ports, from the various Black Sea ports by 26 ships and boats of various sizes, to support the military fronts in Anatolia. In this period some sailors secretly moved to Anatolia, to participate in land battles actually. Their comrades contributed significantly to the strategic maritime struggle, particularly in the Black Sea and the Sea of Marmara. Those sailors who remained in İstanbul during this time, founded the undercover Naval Assistance Organization, and provided personnel and equipment to the maritime elements of the National Government. They also gave invaluable intelligence support to the National Forces fighting for the Turkish Independence. As a result we can say that Turkish Sailors through four years by carrying the transportation at Black Sea and performing the duties for the Western Front that requires weapons, ammunition and soldiers, had played an important role for the achievement of the Turkish Independence War.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışma, Milli Mücadele döneminde 1919-1923 yılları arasında Türk Denizcilerinin faaliyetlerini içermektedir. Mondros Mütarekesi’ni takiben, Ulu Önder Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından başlatılan Milli Mücadele hareketinin zafere ulaşması, bir nevi deniz yoluyla sağlanacak olan para, silah, cephane, malzeme ve personele bağlı olduğundan Batı Cephesi’ni her bakımdan desteklemek için Karadeniz’de kaçak olarak bir deniz taşıma görevinin meydana getirilmesi zorunlu olmuştur. Bu sebeple 10 Temmuz 1920 tarihinde Milli Müdafaa Vekaleti’ne bağlı olarak denizciliğe ait faaliyetleri yürüten “Umûr-ı Bahriye Müdürlüğü” teşkil edilmiştir. Bu müdürlüğün başlıca görevi, başta Karadeniz’deki nakliyât olmak üzere emrindeki deniz teşkillerini sevk ve idare etmek olmuştur. 24 Ağustos 1920 tarihinde Bekir Sami Bey başkanlığında Moskova’ya giden ilk TBMM heyeti ile Sovyet Rusya Hükümeti arasında Türkiye’ye yapılacak mali ve askeri yardım hakkında bir antlaşma taslağı parafe edilmiştir. Bahse konu taslakta Sovyet Rus limanlarından Türkiye’ye yapılacak askeri yardımın deniz yolu ile gerçekleştirilmesi kararlaştırılmış ve 1920 yılının Eylül ayından itibaren Sovyet Rus limanlarından Karadeniz’deki Türk limanlarına deniz yolu ile mühimmat ve para transferine başlanmıştır. Milli Mücadele süresince Karadeniz’deki lojistik nakliyat faaliyetleri kapsamında, irili ufaklı 26 tekne ile yaklaşık 300 bin ton malzeme Karadeniz’deki muhtelif limanlardan Türk limanlarına taşınmış ve bu suretle, Anadolu’daki cepheler desteklenmiştir. Bu dönemde bazı denizciler gizlice Anadolu’ya geçerek kara savaşlarına fiili olarak katılmış, bazıları ise Karadeniz’de ve Marmara’da lojistik nakliyatı canları pahasına sürdürmüşlerdir. İstanbul’da kalan denizciler ise, Muavenet-i Bahriye Grubu’nu kurarak, Millî Hükümetin deniz gücünü personel ve materyal olarak desteklemiş ve aynı zamanda Millî Kuvvetlere istihbarat desteği sağlamıştır. Sonuç itibari ile Türk Denizcileri her türlü yokluk ve zorluklar altında dört yıl boyunca özellikle Karadeniz’deki nakliyatı yürütmek suretiyle, Batı Cephesi’nin ihtiyacı olan silah, cephane ve asker taşıması görevini ifa ederek, zaferin kazanılmasında büyük bir rol oynamışlardır.
99
112

REFERENCES

References: 

ATABEY Figen, Karadeniz’de Türk Donanması (Birinci Dünya Harbi ve Milli Mücadele Dönemi), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2006.
BAYAR Methi, İstiklâl Savaşı’nda Türk Denizcileri, Kenan Matbaası, İstanbul, 1945.
BENHÜR Çağatay, “1920’li Yıllarda Türk-Sovyet İlişkileri”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Vol.24, 2008, pp.277-313.
BÜYÜKTUĞRUL Afif, Osmanlı Deniz Harp Tarihi, Cilt: V, Deniz Basımevi İstanbul, 1977.
ÇAPANER Nahit, “Kurtuluş Savaşı’nın Deniz Kahramanları”, the appendix of Deniz Mecmuası, Nu.368, Deniz Matbaası, İstanbul, 1943.
General Staff Military History Archive (Genelkurmay ATASE Arşivi) , Box Nu. 1030, File Nu.78, Document Nu.151-1, Paper Nu:40.
General Staff Military History Archive, Independence War Collection, Box Nu. 63, Document Nu. 8, Paper Nu.17.
Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, Nu.52 (Haziran 1965) Document Nu. 1192, Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayını.
HERGÜNER Mustafa, Kurtuluş Savaşı’nda Deniz Şehitlerimiz ve Kahraman Gemilerimiz (Aydınreis ve Preveze Gambotları), İstanbul Deniz İkmal Grup Komutanlığı Basımevi, İstanbul, 2000.
IŞIN Mithat, İstiklâl Harbi Deniz Cephesi, Deniz Matbaası, İstanbul, 1946.
NUTKU Emrullah, “Fethiye Deniz Grubu”, Yakın Tarihimiz, Vol. IV, No:48, 24 Ocak 1963, pp.284-285.
NUTKU Emrullah, “Trabzon Nakliyat-ı Bahriye Komutanlığı”, Yakın Tarihimiz, İstanbul, Temmuz 1962, Vol-I, Nu. 5, pp.149-150.
NUTKU Emrullah, “Muâvenet-i Bahriye Grubu”, Yakın Tarihimiz, V.I, Nu.13, 24 Mayıs 1962, pp.412-413.
ORHAN M.Celaleddin, Bir Bahriyelinin Anıları (1914-1981), Kaştaş Yayınları, İstanbul, 2001.
PEKER Nurettin, Öl, Esir Olma, İstiklâl Savaşı’nda Ereğli, Alemdar Kurtarma Gemisi’nin Kahramanlığı ve Siyasi Neticeleri, İstanbul, 1966, Çınar Matbaası.
PERİNÇEK Mehmet, Atatürk’ün Sovyetler’le Görüşmeleri, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2014.
POLAT Soner-ATABEY Figen, İstiklal Harbi’nde Bahriyemiz, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Basımevi, Ankara, 2003.
TEVETOĞLU Fethi, “Milli Mücadelede Karadeniz’deki Başlıca Kahramanlık, Alemdar Destanı”, Deniz Kuvvetleri Dergisi, Ankara, Mart 1989, No: 543, pp.6-12.
T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, Vol. XXVIII, Period.I, T.B.M.M. Matbaası, Ankara, 1961.
Türk İstiklal Harbi (Deniz Cephesi ve Hava Harekâtı), Vol.V, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1961

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com