You are here

Home » Content

UYGUR TÜRKÇESİNDEKİ KORÇAK SÖZCÜĞÜ ÜZERİNE

About The Word Korçak in Uyghur Turkish

Journal Name:

  • Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2015

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
There is the word korçak, which means “toy”, “doll”, “puppet”, in modern Uyghur Turkish. This word is seen as kodurçuk in Divanü Lügati’t-Türk, and as koğurçak in Şecere-i Türk. Kashgarli Mahmud explains the word kodurçuk as a doll in human-shaped, which is played by girls. According to Ebulghazi Bahadır Khan, koğurçak is a sculpture, made for dead family members. These sculptures were stored, kissed, caressed prostrated, and fed by family members. So korçak, known as a toy today, was actually a fetish in ancient times. Today, this word is seen in different forms in different Turkish dialects; such as Bşk. kursak, Kzk. kuvırşak, Kırg. kurçak, Özb. koğırçak, Tat. kurçak, Trkm. gurçak., In this article, the word korçak will be analyzed in concept of its origin, and changes in terms of phonetic and semantic.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Modern Uygur Türkçesinde “çocuk oyuncağı”, “oyuncak bebek”, “kukla” anlamında kullanılan korçak sözcüğü bulunmaktadır. Bu sözcük Divanü Lugati’t-Türk’te kudhurçuk, Şecere-i Türk’te koğurçak şeklinde görülür. Kaşgarlı bu sözcüğü “kız çocuklarının oynadıkları insan şeklindeki bebek” diye açıklar. Ebulgazi Bahadir Han’a göre, koğurçak ölmüş aile fertleri için yapılan heykellerdir. Bu heykeller saklanır, öpülür, okşanır, onlara secde edilir ve yemek verilirdi. Dolayısıyla günümüzde oyuncak bilinen korçak aslında geçmişte bir fetişti. Bugün bu sözcük değişik Türk lehçelerinde Bşk. kursak, Kzk. kuvırşak, Kırg. kurçak, Özb. koğırçak, Tat. kurçak, Trkm. gurçak, şeklinde görülmektedir. Bu makalede korçak sözcüğünün kökeni, fonetik ve semantik bakımdan geçirdiği değişiklikler analiz edilecektir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-uygur-turkcesindeki-korcak-sozcugu-uzerine.pdf
  • 6
1
5
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ABBAS, Abdusalam (1993), Uyġur Tilidiki Menidaş Söz-İbariler Luġiti, Pekin: Milletler Neşriyatı.
ABDULLA, Mömin (1989), Türkçe-Uyġurçe Luġet, Pekin: Milletler Neşriyatı.
ANOHİN, A.V. (2006), Altay Şamanlığına Ait Materyaller, Konya: Kömen Yayınları.
AYDIN, Erhan (2007), Şine Usu Yazıtı, Çorum: KaraM.
Bahadir Han, Ebu’l Gazi, Türk Şeceresi Türkün Soy Ağacı, İstanbul: İlgi kültür sanat yayıncılık, İstanbul.
Battal, Aptullah (1988), İbnü-Mühennâ Lûgati (İstanbul Nüshasının türkçe bölüğünün endeksidir), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Clauson, Sır Gerard (1972), An Etymological Dictionary of Pre-Thirteeth-Century Turkish, At the Clarendon Press.
Dankoff, Robert (2007), Mahmud el-Kaşgari Divanü Lugati’t Türk, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
DLT: Divanü Lugati’t-Türk (1998), 4. Baskı, Çeviren: Besim Atalay, Cilt 1, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
DS: Derleme Sözlüğü VIII (1975), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Gülensoy, Tuncer (2007), Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü, A-N, O-Z, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Hezergi Başkort Ezebi Télénéñ Añlatmalı Huzlégé (2004), Resey Fender Akademiya, Öfö.
Hürmüzlü, Habib (2003), Kerkük Türkçesi Sözlüğü, İstanbul: Kerkük Vakfı Yay.
İnan, Abdülkadir (1987), Makaleler ve İncelemeler, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kara, Mehmet (2000), Türkmence /Giriş-Gramer-Metinler-Sözlük), Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
Kaşgarlı Mahmud, Divanü Lugati’t-Türk Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin (2014), Ahmet Bican Ercilasun, Ziyyat Akkoyunlu, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
KAYMAZ, Zeki (2014), “İbni Mühenne Lügatinde Kaç kelime Var”, Türk Kültürü, 31-46.
KETS: Kazak Edebi Tilining Sözdigi (2011), 1 Tom, A-A, Almatı.
KOÇ, Kenan – Ayabek BAYNİYAZ, Vehbi BAŞKAPAN(2003), Kazak Türkçesi Türkiye Türkçesi Sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları.
KTLS: Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1991.
Necip, Emir Necipoviç (2013), Yeni Uygur Türkçesi Sözlüğü, Rusçadan Çeviren: Yrd. Doç. Dr. İklil Kurban, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Orkun, Hüseyin Namık (1987), Eski Türk Yazıtları, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Öner, Mustafa (2009), Kazan Tatar Türkçesi Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
ÖZHAN, Mevlüt (2005), Çocuk Oyun ve Oyuncak Terimleri Sözlüğü, Ankara: Kültür Ajans Yayınları.
5
Uygur Türkçesindeki Korçak Sözcüğü Üzerine
POLO, Marco (2003), Dünyanın Hikaye Edilişi, Çeviren: Işık Ergüden, İstanbul: İthaki Yayınları.
RUBRUK, Wilhelm von (2012), Moğolların Büyük Hanına Seyahat, Çeviren: Ergin Ayan, İstanbul: Ay Işığı Kitapları.
SERTKAYA, Osman Fikri (1995), Götürk Tarihinin Meseleleri, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
STAROSTİN, S.A – A.V. Dybo, O.A. Mudrak (2003), An Etymological Dictionary of Altaic Languages, Brill Leiden Boston.
TEKİN, Talat – Mehmet ÖLMEZ, Emine CEYLAN, Zulah ÖLMEZ, Süer EKER (1995), Türkmence-Türkçe Sözlük, Ankara: Simurg Yayınları.
UXO: Uyğur Xelq Oyunliri (2006), Ürümçi: Şincang Xelq Neşriyati.
USER, Hatice Şirin (2009), Köktürk ve Ötüken Uygur Kağanlığı Yazıtları Söz Varlığı İncelemesi, Konya: Kömen Yayınları.
UTİL: Uyğur Tiliniñ İzahliq Luġiti (1999), Ürümçi: Şincan Helq Neşriyati.
UHO: Uyğur Helk Oyunliri (2006), Ürümçi: Şincang Helk Neşriyati.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com