You are here

Sovyet Rejiminin Müslümanlar Üzerindeki !nanç, Ahlak ve Aile Politikası

The Soviet Union’s Politics of Belief, Moral and Family on Muslims

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The Soviet Union regime demanded from people who resided in its land to embrace socialist sentiments, and asked them to follow the communist ideology. Actually, it enforced people for that. For that reason, belief, moral and family structure of Muslims who lived in the Soviet Union was intervened; Irreligiousness and atheism were imposed by the Soviet regime to Muslims. The aim of the Soviet regime was consisting of that to growing a model of “the Soviet people,” without any exceptions, depriving all Soviet Union’s citizens from belief of God, religious morals, and family culture. In the direction of this purpose, from kindergarten to higher education, a human made moral and ethics principles were strived to infuse into individuals which were not based on any spiritual or religious belief. The atheism, the belief in the non existence of God, was adopted as the main ideology in the Soviet Union’s era, primarily Muslims and Christians, and members of the other religions tried to live their religious lifes secretively and kept it as minimal. When the life style of individuals who were atheist in the Soviet Union was examined; it was seen that these individuals were honest, simple, civil, loyal to the state, disciplined, observer of the rights in law. They abided by the rules. However, these Soviet people were honest and of moral principles, generally because of fear and being oppressed by the regime or it is because of socialist education system’s achievement, or its because the religious beliefs and consciousness were still surviving in the family and the society? Especially after independence, this question was the first question which comes to minds. Furthermore, it can be seen that while the USSR was struggling to create an unbeliever but a moral society, and a educated society, it (the USSR) could not decide exactly what kind of criterions should be used to decide as the limits of moral and principles of moral. After a certain time, the USSR allowed to Muslims who insisted in their beliefs to get religious education, but this religious education was also watched closely the regime.
Abstract (Original Language): 
Sovyetler Birligi rejimi kendi topraklarında yasayan insanların sosyalist düsünceyi benimsemelerini, komünizm idealini hedeflemelerini istemis, daha dogrusu buna mecbur etmisti. Bu dogrultuda Sovyetler Birliginde yasayan Müslümanların inancına, ahlakına ve aile yapısına müdahale eden rejim tarafından dinsizlik, tanrı tanımazlık zorla kabul ettirilmeye çalısıldı. Sovyet rejiminin hedefi, istisnasız her Sovyet vatandasının Tanrı inancından, dini ahlaktan ve aile kültüründen yoksun birer “Sovyet #nsanı” modelinde yetistirmekten ibaretti. Bu amaç dogrultusunda okul öncesi egitimden Üniversite egitimine kadar hiçbir manevi ve dini altyapıya dayanmayan beser ürünü moral ve etik ögretisine dayalı ahlak ve egitim sistemi hayata geçirildi. Ateizmi, tanrı tanımazlıgı rejimin ana ideolojisi olarak benimseyen Sovyetler Birligi döneminde, basta Hıristiyanlar ve Müslümanlar olmak üzere diger din mensupları da inançlarını ve dini yasantılarını asgari boyutta, gizlice yasamaya çalısmıstır. Ateist olan Sovyet bireylerinin birçogunun yasam tarzı incelendiginde onların dürüst, sade, medeni, devlete sadık, disiplinli, hak ve hukuka riayet eden bireyler oldugu gözlemlenmistir. Acaba bu özelliklere sahip olan Sovyet insanı rejimin baskısından korktugu için mi dürüst ve ahlaklı idi, ya da sosyalist egitim sisteminin basarısından dolayı mı, yoksa toplumda ve aile içinde devam eden dini inancın ve bilincin var olmasından mı kaynaklanıyordu? Sorusu özellikle bagımsızlık sonrası akla gelen soruların basında gelmekteydi. Ayrıca SSCB’nin inançsız ama ahlaklı, egitimli toplum yetistirmeye çalısırken ahlak sınırlarını, ahlak ilkelerini belirlemede neyi ölçü alacagına tam olarak karar veremedigi, belirli bir dönemden sonra inancından vazgeçmedigi Müslümanların dini egitim almasına izin verdigi ancak dini egitimi de sıkı takip altına aldıgı görülmektedir.
227
246

REFERENCES

References: 

Begavi, Serhu’s-Sunne, Kitabu’l-Fedail, hadis no: 30622, b. 1, cilt: 13, Mektubu’l-
!slami, Sam-Beyrut, 1983.
Bennigsen-Lemercier, Quel-quejay, Sufi ve Komiser, trc. Osman Türer, !stanbul,
1988.
Benningsen, Alexandre, Chantal Quequejay, Sultan Galiyev ve Sovyet Müslümanları,
Çev: Nezih Uzel, Elips Kitap Yayınları, Ankara, 2005.
Benningsen, Alexandre; "slam in Soviet Union General Presentation, Middle East
Technical University Asian African Research Group Yayınları, No: 27, Ankara,
1985.
Beyhaki, es-Sünenu’l-Kübra, thk. Muhammet Abdulkadir Ata, K. Sehadet, hadis no:
20782, b. 40, cilt 10, Darul- Kutubil !lmiyye, Beyrut, 2003.
Braker, Hans, "slamiyet Sorununun Sovyetlerin "ç ve Dıs Politikasındaki Yeri, çev:
Yulug Tekin Kurat, Orta Dogu Teknik Üniversitesi Asya–Afrika Arastırmaları
Grubu Yayınları, No: 7, Ankara, 1984.
Chantal, Lemercier–Ouelquejay, Azerbaycan’da "slamiyet’in Durumu, çev: Nursel
!çöz, ODTÜ Asya–Afrika Arastırmaları Grubu Yayınları, No: 32, Ankara 1986.
Dursun, Davut, “Sovyetlerdeki Müslüman Türklerin Sosyal Yapısı Üzerine Bir Arastırma”,
"stanbul Üniversitesi Sosyoloji Konferansları Dergisi, sayı: 24, 1993.
Fazlur, Rahman, “Evolution of Soviet Policy Toward Muslims in Russia: 1917-
1965”, Journal Institute of Muslim Minority Affairs, 11 (1), London 1980.
Gross, Jo-Ann, “Resmî ve Resmî Olmayan !slâm Tartısması: Sovyet Orta Asyasında
Tasavvuf”, çev. Abdurrezzak Tek, Uludag Üniversitesi "lahiyat Fakültesi Dergisi,
cilt: 13, sayı: 1, 2004.
Gunn, T. Jeremy, “Shaping an Islamic Identity: Religion, Islamism, and the State in
Central Asia”, Sociology of Religion, cilt: 64, sayı: 3, 2003.
Güler, !lhami, "man-Ahlak "liskisi, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2010.
Hayit, Baymirza, Sovyetlerde Türklügün ve "slam’ın Bazı Meseleleri, Türk Dünyası
Arastırmaları Vakfı Yayınları, !stanbul, 2000.
244 Yıl: 2015/2 | Sayı: 44 | Yrd. Doç. Dr. Ali Yıldız MUSAHAN
SOVYET REJIMININ MÜSLÜMANLAR ÜZERINDEKI INANÇ, AHLAK VE AILE POLITIKASI 245
Hayit, Baymirza, Türkistan Devletleri’nin Milli Mücadeleleri Tarihi, Türk Tarih
Kurumu Yayınları, Ankara, 1995.
Kafkasyalı, Muhammet Savas, Tanrısız bir düzen kurgusu: Uluslar Arası !liskiler ve
Orta Asya’ya Yansıması, Orta Asya’da !slam, cilt: I, Ankara, 2012.
McBrien Julie, Mathijs Pelkmans, “Turning Marx on his Head: Missionaries, “Extremists”
and Archaic Secularists in Post-Soviet Kyrgyzstan Adeeb Khalid “A
Secular Islam: Nation, State and Religion in Uzbekistan”, International Journal
of Middle East Studies, cilt: 35, sayı: 4, 2003.
Monteil, Vincet, Sovyet Müslümanları, Pınar Yayınları, "stanbul, 1992.
Murkhalilov Kanatbek, Kanybek Mamataliev, Omurzak Mamaiusupov, “Islam in the
Democratic Context of Kyrgyzstan: Comparative Analysis”, Central Asia and the
Caucasus, cilt: 3, sayı: 33, 2005.
Razi, Fahrettin, Mefatihu’l-Gayb, Daru "hyai’t-Türasi’l-Arabi, Beyrut,1999.
Rorlich, Azade–Ayse, Komünist !daresinde Volga–Ural Müslümanları, çev: Prof.
Ahmet E. Uysal, Orta Dogu Teknik Üniversitesi Asya – Afrika Arastırmaları
Grubu Yayınları, No: 9, Ankara 1984.
Tombak, Fatma, “20. Yüzyıl Sovyet Rusya’sında Din, "slamiyet ve Nüfus Üzerine
Bir Degerlendirme”, History Studies, Volume 3/2, 2011.
Wimbush, S.Enders, Sovyet Orta Asyası’nda Soysuzlastırma Politikası, çev: Dr
Yasin Ceylan, ODTÜ Asya – Afrika Arastırmaları Grubu Yayınları, No: 34,
Ankara, 1984.
Ziyayev, Hamid, Türkistan’da Rus Hâkimiyetine Karsı Mücadele, çev: Ayhan
Çelikbay, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2000.
Ринат, Шигабдинов, Неофициальный Ислам В Средней Азии В 1940-1980-е
годы (по материалом архивов), Ислам В Центральной Азии: От
Представительство К Фобии, том 3, Анкара, 2012.
Крупская Н. К., Вопросы атеистического воспитания, Москва, 1961.
Алексеев А. Н., Атеистическое воспитание в школе, Москва, 1958.
Беляев К. И., Что несет детям религия, Москва, 1961.
Борисов И. Н., Химия и научно-атеистическое воспитание, Москва, 1958.
Гончаров Н. К..Вопросы педагогики, Москва, 1960.
3верев И. Д., Научно-атеистическое воспитание на уроках биологии, Москва,
1961.
Радина К. Д., Атеистическое воспитание детей в семье, Ленинград, 1955.
Эльманович С. С., Научно-атеистическое воспитание на уроках физики, Москва,
1959.
Вираховсий А. С., Научно-атеистическое воспитание учащихся при изучении
основных законов и теорий химии, “Химия в школе”, 1955.
Воробьев П. Г., Атеистическое воспитание учащихся при изучении русских
дореволюционных писателей, “Литература в школе”, 1955.
Даири Н. Г., Материалистическое объяснение религии на уроках новой истории
в VIII - IX классах, “Преподавание истории в школе”, 1955.
Масленникова Т. В., Научно-атеистическое воспитание учащихся при обучении
ботанике, “Биология в школе”. 1958, № 5.
Недопекина Е. Т., Об атеистической работе в детском саду, “Дошкольное
воспитание”, 1960, №4.
Шеенко С. Д., Атеистическое воспитание на уроках экономической географии
зарубежных стран, “География в школе”, 1960, № 3.
Нетылько А. М., Вопросы атеистического воспитания во внеклассной работе,
Сыктывкар, 1960.
Перовский Е. И., Атеистическое воспитание детей в школе и семье, Москва,
1955.
Дмитрий Павлович Сажин, Атеизм В Теории И Практике Советской Школы
1950–1960-Х Гг., Вестник православного Свято-Тихоновского гуманитарного
университета. Серия 1: Богословие. Философия, № 47 (3) / 2013.
Р. Балгин, Деловая Неделья, Казахстан, No 1.
Политбюро ЦК РКП (б) - ВКП (б). Повестки дня заседаний. 1919 - 1952. М.:
2000. Т. 1.
Устав СБ СССР. М.,1925.
Основы научного атеизма, 2 изд., Москва, 1962.
Спутник атеиста, 2 изд.. Москва, 1961.
Об атеистическом воспитании школьников, Пермь, 1961.
Воспитание атеизма на уроках в средней школе, Сб. ст., Архангельск, 1961.
На усиление научно-атеистической работы в процессе преподавания физики и
астрономии, “Физика в школе”, 1955, № 1.
Новая советская и иностранная литература по вопросам религии и атеизма,
ФБОН АН СССР, 12 вып. в год с 1959 г.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com