You are here

TABATABÂÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASAVVURÂT TEMELLİ AYRIMI

Philosophical and Logical Separation of Concepts Based on Tasawwurât in the Thought of Tabatabâî

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this study, the formation of intellectual perceptions and differentiation of it’s kinds will be touched open shortly, later the difference between philosophical and logical concepts in secondary intellectual perceptions will be analyzed by taking the theory of Tabatabâî as a centre on differentiating logical and philosophical concepts. He mainly tries to make the differentiation by asking whether a concept is real or nominal. In other words he develops his theory on tasawwurât. This theory, which is also a criticism on the concept theory of Sebzevâri, differs concepts as real or nominal and it refers to pri- mary intellectuals with real concepts, and to secondary intellectuals with nominal concepts. According to this theory, nominal concepts are classified as philosophical and logical concepts. By definition, while philosophical concepts refer something which is at outside world, logical concepts, on the contrary, refer to something that inside of mind.
Abstract (Original Language): 
Bu makalede aklî algıların oluşumu ve ayrımına kısaca değindikten sonra, ikincil aklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmakta, mantıkî ve felsefî kavramların ayrımı üzerine Tabatabâî’nin geliştirdiği kuramı örnek olarak almak suretiyle felsefî ve mantıkî kavramların analizine yer verilmektedir.Tabatabâî, bunu tekil manada bir kavramın hakîkî mi itibârî mi, olduğunu sorarak çözmeye çalışmaktadır. Yani Tabatabâî kuramını tasavvurât merkezli oluşturmuştur. Sebzevârî’nin kuramının bir eleştirisini de içeren bu kuram, hakîkî ve itibârî kavramlar ayrımına gitmiş, hakîkî kavramlar ile “birincil akledilirleri”, itibârî kavramlarla ise “ikincil akledilirleri” kastetmiştir. Bu kurama göre itibârî kavramlar, felsefî ve mantıkî kavramlar olarak ayrılmaktadır. Felsefî kavramlar tanımı gereği dışta olanı ifade eden kavramlar, mantıkî kavramlar ise tanımı gereği zihinde olanı ifade eden kavramlardır.
156
173

REFERENCES

References: 

Abdulcebbâr Rufâî, Durûs fi’l-Felsefeti’l-İslamiyye Şerhu Tavdîhî li Kitâb
Bidâyeti’l-Hikme, Tasvîru’l-Kitâb, Hüseyin el-Huzâî, Tahran 1374.
Ebû Nasr Fârâbî, Harfler Kitabı Kitâbu’l-Hurûf, çev. Ömer Türker, Litera,
İstanbul 2008.
Ebu’l-Hasen Behmenyâr, et-Tahsîl, thk. Murtaza Mutahharî, Tahran, 1375.
Hacı Molla Hâdî Sebzivârî, Şerhu Ğurari’l-Ferâid (Şerhi Manzume Hikmet),
thk. Mehdi Muhakkik ve Toshihiko Izutsu, Tahran 1386.
İbn Sina, et-Ta’lîkât, thk. Abdurrahman Bedevî, Binğâzi 1972.
M. Naci Bolay, Farabî ve İbn Sina’da Kavram Anlayışı, MEB. yay., İstanbul
1990.
Muhammed Ali Tahânevî, Keşşâfu Istılâhâti’l-Fünûn, thk. Ahmet Hasan
Besic, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1998.
Necati Öner, Felsefe Yolunda Düşünceler, MEB. Yay. İstanbul 1195.
173 Salih AYDIN
Necati Öner, Tanzimattan Sonra Türkiyede İlim ve Mantık Anlayışı,
AÜ basımevi Ankara 1967.
Sadruddîn Şîrâzî (Molla Sadra), el-Hikmetu’l-Müteâliye, nşr. Rıza Lütfî,
Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, III. Baskı, Beyrut 1981.
Seyyid Kemal Haydârî, Şerh-u Bidâyeti’l-Hikme, (I,II), Kum 2010.
Seyyid Kemal Haydarî, Şerhu Nihâyeti’l-Hikme el-Akl ve’l-Âkıl, ve’l-
Ma’kûl, Yazım Mîsâg Tâlib, Kum 2013.
Seyyid Muhammed Hüseyin Tabatabâî, Bidâyetu’l-Hikme, Kum 1416.
Seyyid Muhammed Hüseyin Tabatabâî, Nihâyetu’l-Hikme, Kum 1416.
Seyyid Şerif Ali Cürcânî, et-Ta’rîfât, thk. Abdulmunim Hafnî, Kahire 1991.
Şehîd Murtaza Mutahharî, Şerhu’l-Manzûme, nşr. Müessetu Ümmü’l-Kurâ,
II. Baskı, Beyrut 1430-2009.
Şihâbuddîn Sühreverdî, el-Meşâri’ ve’l-Mutârahât, (Mecmûat-u Musannafât-
i Şeyhi’l-İşrâg) thk. Henry Corbin, Kahire, trsz.
Toshihiko Izutsu, İslam Düşüncesinde Varlık Kavramı, çev. İbrahim
Kalın, İnsan, İstanbul 1995.
Ulrich Rudolph, “Abu Nasr al-Fârâbî”, Grundriss der Geschichte der Philosophie,
Philosophie in der islamischen Welt 1, ed. Ulrich Rudolph ve Renate
Würsch, Schwabe, Basel 2012.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com