You are here

Osmanlı Modernleşmesi ve Edebiyat

Ottoman Modernization and Literature

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The first movements towards the modernization in Ottoman thought have been witnessed at the beginning of the 18th century. In this period when the new western values have been shaped under the military, political and executive targets, the tendency for the positive sciences has been crystallized and many essential books have been translated respectively.The first decades of the 18th century, which has been depicted as the wakening in Turkish Enlightenment, naturally, has been the beginning of the process which penetrate many European components from the architecture to home garden decoration, from the food and beverage to the wearing. Thus, firstly Court and the street have been confronted with the gradual transformation. This great transformation is supposed to be reflected in literature as the mirror of the life. Especially the poetry has exceeded the traditional boundaries since the Tulip Revolution. In this study, firstly, modernization process will be analyzed within the extent of Europe and Ottoman comparatively and the explained its reflections on the literature with different dimensions.
Abstract (Original Language): 
Osmanlı düsüncesinde modernlesmeye zemin olusturabilecek ilk kıpırdanıslar 18. yüzyıl baslarında görülmektedir. Yeni batı değerlerinin askerî, siyasî ve idarî hedefler olarak sekillenmeye basladığı bu dönemde, pozitif bilimlere doğru bir eğilim de belirginlesmis, bir çok temel eser birbiri ardına çevrilmistir. Türk aydınlanmasında bir uyanıs devri olarak nitelendirilebilecek olan 18. yüzyılın ilk çeyreği, tabiatıyla, mimariden ev ve bahçe dekorasyonuna, yiyecek içecekten kılık kıyafete birçok Avrupaî unsurun hayatımıza girdiği bir sürecin de baslangıcı olmustur. Böylece, önce Saray, sonra sokak, dalga dalga değismeye ve dönüsmeye yüz tutmustur. Bu rüzgârdan, bir bakıma hayatın aynası demek olan edebiyatın etkilenmemesi düsünülemezdi. Lale Devri’nden itibaren özellikle siir geleneksel sınırları epeyce zorlamıstır.Bu çalısmada, modernlesme, önce, Avrupa ve Osmanlı eksenlerinde ayrı ayrı değerlendirilecek, sonra da edebiyata nasıl yansıdığı sorusuna yanıt aranacaktır.
117-144

REFERENCES

References: 

Adıvar, A.Adnan; (1982), Osmanlı Türklerinde Đlim, Đstanbul.
Akün, Ömer Faruk; (1994), “Divan Edebiyatı”, TDV Đslam Ansiklopedisi, C:
9, Đstanbul.
Akyüz, Kenan;(1979), Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri (1860–1923)
I, Ank. 3. baskı.
Andrews, Walter G.;(2000), Siirin Sesi, Toplumun Sarkısı, Đst. , Đletisim.
Berkes, Niyazi;(1978), Türkiye’de Çağdaslasma, Đst., Doğu-Batı.
Bilgegil, M. Kaya; (1975), “Hüsn ü Ask’a Dair”, Seyh Galip, Hüsn ü Ask,
Haz. Orhan Okay-Hüseyin Ayan, Đst., Dergah Yayınları.
Budak, Ali; (2004), Batılılasma Sürecinde Çok Yönlü Bir Osmanlı Aydını:
Münif Pasa, Đst. , Kitabevi.
Cevdet Pasa, Tarih, C: VIII, s. 446–449.
Çiğdem, Ahmet; (1997), Aydınlanma Düsüncesi, Đst., Đletisim Yayınları.
D’ohsson, M. De M.: XVIII. Yüzyıl Türkiye’sinde Örf ve Âdetler, Đst. ,
Tercüman 10001 Temel Eser.
Demir, Ömer; (1992), Bilim Felsefesi, Đstanbul.
Demir, Remzi; (2001), Osmanlı’da Bilimsel Düsüncenin Yapısı, Ankara,
Epos Yayınları.
Demirhan, Ahmet; (1992), Modernlik, Đstanbul.
Gibb, E.J.W.; (1999), Osmanlı Siir Tarihi, Tercüme. Ali Çavusoğlu, C: IIIV,
Ankara.
Đhsanoğlu, Ekmeleddin;(1992), “Tanzimat Öncesi ve Tanzimat Dönemi
Osmanlı Bilim ve Eğitim Anlayısı”, 150. Yılında Tanzimat, Haz. Hakkı
Dursun Yıldız, Ankara, TTK.
Đnaç, Hüsamettin; (2005), AB’ye Entegrasyon Sürecinde Türkiye’nin Kimlik
Problemleri, Ankara, Adres Yayınları.
Đnalcık, Halil; (2005), “ Osmanlı Tarihi Üzerinde Kamuoyunu Đlgilendiren
Bazı Sorular” Doğu Batı, Makaleler I, Ankara.
Đnalcık, Halil : “Padisah”, Đslam Ansiklopedisi, C: IX, Đstanbul, MEB, s.
491–495.
Đnalcık, Halil; (2005), “Kültür Ekilesimi, Küresellesme”, Doğu Batı
Makaleler I, Ankara.
Đnalcık, Halil; (1992), “Some Remarks on the Ottoman Turkey’s
Modernızatıon Process”, Transfer o Modern Science & Technology To The
Muslım World, Haz. Ekmeleddin Đhsanoğlu, Đst., ĐRCĐCA,
Jearniere, Abel; (1994), “Modernite Nedir?”, Çev. Kilmün Tutal, Modernite
Versus Postmodernite, Derleyen: Mehmet Küçük, Ankara, Vadi Yayınları.
Kaplan, Mehmet; (1971), Tevfik Fikret; Devir-Eser-Sahsiyet, , Đst.
Karal, Enver Ziya; (1988), Osmanlı Tarihi, C: V, Ank. , TTK.
Karal, Enver Ziya; (1999), “Tanzimattan Evvel Garplılasma Hareketleri (
1718-1839), Tanzimat I , Komisyon, ikinci baskı, Đst. , MEB.
Katip Çelebi; (1306), Mizânü’l-Hak fi Đhtiyâri’l- Ahakk, Đst.
Koçi Bey Risalesi, Ebuzziya basımı.
Kur’an-ı Kerim, Enfâl, 60.
Levend, Agâh Sırrı; (1980), Divan Edebiyatı, 3. basım, Đst.
Levend, Agâh Sırrı; (1988), Türk Edebiyatı Tarihi, C: I, 3. baskı, Ank. TTK.
Lewis, Bernard; (1984), Modern Türkiye’nin Doğusu, Çev. Metin Kıratlı,
Ank. TTK.
Mehmed Esad; (1896), Mir’ât-ı Mühendishane, Đst..
Özkaya, Yücel; (1985), XVIII. Yüzyılda Osmanlı Kurumları ve Osmanlı
Toplum Yasantısı, Ank. , Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını.
Özön, Mustafa Nihad; (1941), Son Asır Türk Edebiyatı, Đst. Maarif
Matbaası.
Öztuna, Yılmaz; (1977), “Osmanlı Đmparatorluğu”, Türk Ansiklopedisi, C.
XXVI, Ank. , MEB.
Öztuna, Yılmaz; (1976), “Mahmud I”, Türk Ansiklopedisi, C:23, Ank. ,
MEB, s. 157–160.
Pala, Đskender; (2003), “Lâle Devri’nde Edebiyat”, TDV. Đslam
Ansiklopedisi, C: 27, Ankara.
Tacan, Necati; (1999), “ Tanzimat ve Ordu “,Tanzimat I, C:I, Komisyon,
ikinci baskı, MEB.
Tanpınar, Ahmet Hamdi; (1976), XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, 4. basım,
Đst..
Tanpınar, Ahmet Hamdi; (1977), “Nedim’e Dair Bazı Düsünceler”, Edebiyat
Üzerine Makaleler, ikinci baskı, Haz. Zeynep Kerman, Đst..
Tayarzade Ata: Tarih, C:III.
Tekeli, Sevim - Kâhya Esin - Dosay Melek - Demir, Remzi vd.;(1999), Bilim
Tarihine Giris, Ankara, Nobel.
Tekeli, Đlhan; (2002), “Türkiye’de Siyasal Düsüncenin Gelisimi Konusunda
Bir Üst Anlatı”, Modern Türkiye’de Siyasi Düsünce, C: 3, Modernlmesme
ve Batıcılık, Đst., Đletisim, s. 19-42.
Ubucini, F. H. A. : Türkiye Mektupları, C: I, Tercüman 1001 Temel Eser.
Uzunçarsılı, Đsmail Hakkı: Osmanlı Tarihi, C: II, Ank. TTK, 1988.
Uzunçarsılı, Đsmail Hakkı: Osmanlı Tarihi, C:IV (II), s. 553–568.
Uzunçarsılı, Đsmail Hakkı; (1988), Osmanlı Devletinin Đlmiye Teskilatı, Ank.
, TTK Basımevi.
Ülken, Hilmi Ziya; (1979), Türkiye’de Çağdas Düsünce Tarihi, Đst. Ülken
Yayınları, Đkinci baskı.
Wellek, R. - Warren, A. (1983), Edebiyat Biliminin Temelleri, Çev. Ahmet
Edip Uysal, Ank., s. 123 -147.
Yücel, V Hasan Âlî; (1938), “Tarihimizde Bir Fecr-i Kâzip ve Nedîm”,
Pazartesi Konusmaları, Ank., s. 220-226.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com