You are here

METİNDİLBİLİMSEL YAKLAŞIMLA MUSTAFA KUTLU’NUN RED CEPHESİ ADLI HİKÂYESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

A TEXT LENGUISTIC APPROACH TO THE STORY OF MUSTAFA KUTLU NAMED RED CEPHESİ

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12814
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Every literary text has a declaration. The author / poet / text producer makes some choices from the wealth of word called language and combines these selections in the direction of his intention to bring his literary work. The reader / listener / text producer also solves the declaration of the text by reaching from the surface structure to the deep structure via the text. A text must meet certain criteria to be able to carry its textual characteristics. Texts that have strong grammatical, semantic and logical ties between its sentences can carry textual features. Otherwise, there cannot be a mention of a unity or integrity in the text, and the reader/text decoder deals with a bunch of meaningless and distorted words and phrases. Text linguistics, dwelling on the criteria that make a text really a text, examines the relations of the sentences in a text with each other. Because providing integrity of the text depends upon these associations. While doing this, it does not stand on individual sentences, instead, it treats the text as a whole. Thus, what kind of text is that text and how it functions are revealed. Textlinguistics which examine the formation of the text and evaluate the text as a whole is not an analysis, a comment a critic and an explanation. The aim of the textlinguistics is to determine what the elements which give the text the speciality of being textuality are. Cohesion and coherence are diciplinces which help to determine these speciality of being textuality in the sentences. Coherence tries to point out the logical harmony into the sentences. On this study these diciplinces are practiced on the story of Mustafa Kutlu named Red Cephesi.
Abstract (Original Language): 
Her edebî metnin bir bildirisi vardır. Yazar/şair/metin üretici, dil denilen kelime servetinden bazı seçmeler yapar ve bu seçmeleri niyeti doğrultusunda birleştirerek edebi eserini meydana getirir. Okur/dinleyen/metin üretici de metindeki yüzey yapıdan derin yapıya ulaşarak metnin bildirisini çözer. Bir metnin, metin özelliği taşıyabilmesi için bazı kriterlere uygun olması gerekmektedir. Cümleler arasındaki dilbilgisel, anlamsal ve mantıksal bağların sağlam olduğu metinler, metinsellik özelliği taşıyabilirler. Aksi durumda, metinde bir bütünlükten söz edilemez ve okur/metin çözücü de, anlamsız ve bozuk kelime ve cümleler yığınıyla muhatap olur. Metni, metin yapan ölçütlerinin neler olduğu üzerinde duran metin dilbilim, bir metindeki cümlelerin birbirleriyle olan ilişkilerini inceler. Çünkü metnin bütünlük sağlayabilmesi bu ilişkilere bağlıdır. Bunu yaparken tek tek cümleler üzerinde durmaz, metni bir bütün olarak ele alır. Böylece o metnin ne tür bir metin olduğu ve nasıl bir işlev taşıdığı da ortaya çıkmış olur. Metni bir bütün olarak ele alan ve metnin oluşumunu inceleyen metin dilbilim, ne bir tahlil ne bir yorum ne bir eleştiri ne de bir açıklamadır. Metin dilbilimin amacı, metne metinlik olma özelliği veren unsurların neler olduğunu tespit etmektir. Bağdaşıklık ve Tutarlılık da, bu özelliklerin tespit edilip belirlenmesine yardımcı olan disiplinlerdir. Bağdaşıklık, cümlelerdeki anlam bağıntısı ve dilbilgisel ilişkiler üzerinde durur. Tutarlılık ise, cümleler arasındaki mantıksal düzeni ortaya koymaya çalışır. Bu disiplinler, Mustafa Kutlu’nun Red Cephesi adlı hikâyesine uygulanmıştır.
57
581

REFERENCES

References: 

Aksan, Doğan (1998), Anlambilim, Ankara: Engin Yayınevi.
Aktaş, Şerif (1986), Edebiyatta Üslûp ve Problemleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
Metindilbilimsel Yaklaşımla Mustafa Kutlu’nun Red Cephesi Adlı Hikâyesi… 581
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/30
Andı, Fatih (2013), ‘Red Cephesi’nin Neferleri: Mustafa Kutlu’da Modernleşmeye Direnişin
Kahramanları’, Aynanın Sırrı Mustafa Kutlu, İstanbul: Küçükçekmece Belediyesi, s.187-
198.
Andı, Fatih (2008), ‘Metinlerarası İlişkiler Açısından Mustafa Kutlu’nun Bu Böyledir İsimli Eseri’,
Hikâyenin Bugünü Bugünün Hikâyesi 80 Sonrası Türk Hikâye Sempozyumu Bildiri Kitabı,
Haz: Fatih Andı-Ömür Ceylan, İstanbul: Ümraniye Belediyesi, s.71-82.
Barthes, Roland (1993), Göstergebilimsel Serüven, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Başkan, Özcan (1988), Bildirişim, İstanbul: Altı Kitaplar Yayınevi.
Demir, Yavuz (1987), ‘Bu Böyledir’, Kardelen, Samsun, s.18-22.
Erkman, Fatma (1987), Gösterge Bilime Giriş, İstanbul: Alan Yayıncılık.
Hengirmen, Mehmet (2009), Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: Engin Yayınları.
İbrahimhakkıoğlu, Belkıs (1987), ‘Mustafa Kutlu ile Mülakat’, Türk Edebiyatı, S.169, s.4.
Kutlu, Mustafa Kutlu (1987), Bu Böyledir, İstanbul: Dergâh Yayınları, s.33-43.
Leblebici, Murat Lüleci (2016), ‘Edebi Metinlerde Bağdaşıklık ve Tutarlılık: Sisler Bulvarı,
Tutunamayanlar ve Müthiş Bir Tren Örneğinde Türk Edebiyatına Metin Dilbilimsel Bir
Yaklaşım’, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and
History of Turkish or Turkic Volume 11/4 Winter 2016, s.595-634.
Onursan, İrem (2003), ‘Türkçe Metinlerde Bağdaşıklık ve Tutarlılık’, Günümüz Dilbilim Çalışmaları
1, Haz: Ayşe Kıran, Ece Korkut, Suna Ağıldere, İstanbul: Multilingual, s.121-132.
Oraliş Meral, Ozil Şeyda (1992). “Metindilbilimsel Yaklaşımla Yazınsal Bir Metni Çözümleme
Denemesi”, Dilbilim Araştırmaları, Ankara, s.37-52.
Toklu, M. Osman Toklu (2003), Dilbilime Giriş, Ankara: Akçağ Yayınları.
Uzun, Leylâ Subaşı (1995). Orhun Yazıtlarının Metindilbilimsel Yapısı, Ankara: Simurg.
Vardar, Vardar (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual.
Vardar, Berke (1998), Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, İstanbul: Multilingual.
Yağcıoğlu, Semiramis (1998), ‘Yazınsal Metin-Okur Etkileşimi: Alt-Birimlerin Anlamlandırma
Süresine Etkileri Üzerine Deneysel Bir Çalışma’, Dilbilim Araştırmaları, Ankara, s.48-58.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com