You are here

TARİHİ ÇORUM EVLERİNİN ALÇI SÜSLEMELERİ

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.12787/KARAM1207
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Corum is an important city who has hosted many civilizations throughout the history. From the earliest settlement times the city has conserved its strategic location to this day. There have been carried out new zoning activities in almost every period the city was used. During the Anatolian Seljuk period, several constructions have been made in the region. However, most of the abrogated structures which are standing today belong to the Ottoman period. Remaining from the Ottoman period, within the group as civil architecture important works such as mosque, prayer rooms, madrasa, dargah, hammam, etc. are important works that has reached the day. The traditional Corum houses are basically constructed as single or double buildings. There are also large mansions in the city consisting of courtyards triple story’s outbuildings and service places built by the authorities in the Ottoman organization by the city’s leading figures. In the historical houses, the architectural ornamentation is mainly concentrated on wood, together with certain architectural elements, it is possible to say that it is in a quality to complete with examples in the capital style. It is seen that the decorative elements seen especially in the palace architecture during the Ottoman period were made in this region houses in a way that conforms to the period style. The subject of this article is the determination and interpretation of the plaster decorations used in the traditional mansion and houses in the center of Corum. In the samples to examination within this research, plaster was used in quarries, hearths, flower beds, lanterns and chimney covers. The ornaments seen on these units are samples of foreign decorative motifs such as baroque and rococo provincial examples seen in the capital during the late Ottoman period. The purpose of the work is to introduce the different use of the plaster material in different areas, the decoration motifs, period features and iconographic interpretations within the framework of Art History discipline which are seen in the formation and decoration of the architectural elements of traditional Turkish houses and mansions in center of Corum.
Abstract (Original Language): 
Çorum tarihi süreç içerisinde pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış önemli kentlerden bir tanesidir. En eski yerleşim dönemlerinden, günümüze stratejik konumunu korumayı başarmıştır. Şehirde hemen her dönemde yeni imar faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Anadolu Selçuklu döneminde bölgede pek çok eser inşa edildiği yazılı kaynaklarda geçmektedir. Ancak, bunların büyük bölümü günümüze ulaşamamış olup, bugün ayakta olan abidevi yapıların çoğu Osmanlı dönemine aittir. Osmanlı döneminden kalan camii, mescit, medrese, türbe, dergâh, hamam vb. yapı gruplarının dışında sivil mimari örnekleri de günümüze ulaşan önemli eserlerdendir. Geleneksel Çorum Evleri esas itibariyle tek veya iki katlı müstakil yapılar olarak inşa edilmiştir. Şehirde, Osmanlı idari teşkilatında görev alan yetkililer, şehrin önde gelen kişileri tarafından yaptırılan avlulu, üç katlı, müştemilat ve servis mekânlarından oluşan büyük konaklar da mevcuttur. Tarihi evlerde, mimari süsleme ağırlıklı olarak ahşap üzerine yoğunlaşmakla birlikte belirli mimari elemanlarda alçının, başkent İstanbul üslubundaki örneklerle yarışabilecek nitelikte olduğunu söylemek mümkündür. Osmanlı dönemi özellikle saray mimarisinde görülen süsleme unsurlarının bu bölge evlerinde dönem üslubuna uygun bir biçimde yapıldığı görülmektedir. Bu makalenin konusu Çorum merkezde yer alan geleneksel konak ve evlerde kullanılan alçı bezemelerin tespiti ve yorumlanmasıdır. Araştırma kapsamında incelenen örneklerde alçı, ocaklarda, ocak ağız kaşlarında, çiçekliklerde, lambalıklarda ve baca kapaklarında kullanılmıştır. Bu birimler üzerinde görülen süslemeler, Osmanlı geç döneminde başkentte görülen barok, rokoko gibi Batı kökenli süsleme motiflerinin taşra örneklemesidir. Çalışmanın amacı, Çorum merkezde yer alan geleneksel Türk evleri ile konaklarının mimari elemanların şekillendirilmesinde ve süslemesinde görülen alçı malzemenin farklı alanlarda kullanımı, süsleme motifleri, dönem özellikleri ile ikonografik yorumlarının Sanat Tarihi disiplini çerçevesinde tanıtılmasıdır.
1
16

REFERENCES

References: 

AKIN Emine S. - HANOĞLU Canan (2013) “Tokat Geleneksel Konut Mimari’sinde
İç Mekân Alçı Süslemeleri”, Vakıflar Dergisi, (40) Ankara: 163-
184.
AKOK Mahmut (1951) “Çorum’un Eski Evleri”, Arkitekt, 9-10, İstanbul: 171-
189.
ANONİM (2012) Çorum Kültür Envanteri, Çorum: Çorum Valiliği Kültür ve
Turizm Müdürlüğü Yayınları.
ANONİM (2004) Çorum’da Yaşayan Tarih “Veli Paşa Konağı”, Çorum Belediyesi
Tarihi Kentler Birliği Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma Proje Ve Uygulamalarını
Özendirme Yarışması, Ankara.
ARIK Rüçhan (2000) Kubad Abad Selçuklu Saray ve Çinileri, İstanbul: İş
Bankası Kültür Yayınları.
BLAİR Sheila, - BLOOM Jonathan (2007) “İslam Süsleme Sanatı”, İslam Sanatı
ve Mimarisi, İstanbul: 124-127.
KARAÇAĞ, Abdullah (2006) “Alçı Sanatı”, Anadolu Selçukluları ve Beylikler
Dönemi Uygarlığı II, Ankara:493-505.
ÖNAL M. Mustafa- ÇELLEK Seda (2016) “İç Anadolu’da Geleneksel Türk
Evleri, Yapısal Özellikleri, Yozgat Ve Kırşehir Örneği” I. Uluslararası
Bozok Sempozyumu (05-07 Mayıs/May 2016), Cilt: 4, Yozgat, s.315-
331.
ÖNEY Gönül (1992) Anadolu Selçuklu Mimarisi Süslemesi ve El Sanatları,
Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
SEVİNÇTAV KANLIÇAY, Sinem (2010) Barok-Rokoko Yorumlu 18. Yüzyıl
İstanbul Çeşmelerinde Kompozisyon, Motif Ve Terimler (1740-1797), İstanbul
Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul (Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi).
YÜKSEL, Nefise (2016) “Geç Dönem Tarihi Yozgat Evleri”, I. Uluslararası
Bozok Sempozyumu (05-07 Mayıs/May 2016), Cilt: 4, Yozgat, s.332-344.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com