You are here

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ADIYAMAN ULU CAMİSİ

FROM PAST TO PRESENT ADIYAMAN GREAT MOSQUE

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Old mosque built by Alaüddevle Bozkurt Bey during Dulkadir period was demolished due to various reasons in the 19th century and it was rebuilt with a new plan, in a different style. The structure was named the great mosque because it was the oldest mosque of Adiyaman. The name of temple is also mentioned as a Alaüddevle Mosque in several documents. There are 8 inscriptions written between the dates of 1832 and 1902 in the mosque. There isn’t any information about plans of the first structure of the mosque both in archive records and in inscriptions. In today’s structure, central dome plan was preferred. In this article some mistakes about the first founder and the construction date of the structure has been tried to be corrected. At the same time, a few shortcomings in reading the inscription has been tried to be resolved. Examined thoroughly, the plan of the structure has been drawn in 3d and compared with the other Ottoman mosques.
Abstract (Original Language): 
Dulkadir Döneminde Alaüddevle Bozkurt Bey tarafından yapılan eski cami çeşitli sebeplerden dolayı 19. yüzyılda yıkılmış ve yeni bir planda, farklı üslupta yeniden inşa edilmiştir. Yapı, Adıyaman’ın en eski camisi olduğundan dolayı Ulu Cami olarak adlandırılmıştır. Mabedin adı birkaç belgede Alaüddevle Camisi şeklinde de geçmektedir. Camide 1832-1902 tarihleri arasında yazılmış sekiz adet kitabe bulunmaktadır. Gerek arşiv kayıtlarında gerekse kitabelerde ilk caminin planı hakkında herhangi bir bilgi mevcut değildir. Günümüzdeki caminin tasarımında merkezi kubbeli plan tercih edilmiştir. Bu makalede yapının ilk banisi ve yapım tarihi hakkındaki bazı yanlışlıklar düzeltilmek istenmiştir. Aynı zamanda kitabelerin okunmasındaki birkaç eksiklik giderilmeye çalışılmıştır. Detaylı bir şekilde incelenen yapının planı üç boyutlu çıkarılmış ve diğer Osmanlı camileri ile karşılaştırılmıştır.
1224
1268

REFERENCES

References: 

Altın, A. (2015). Gaziantep Türk-İslam Mimarisi (Eyyubiler'den Cumhuriyet'e). Atatürk Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
Altınöz, İ. (2000). “Gaziantep Alaüddevle Camisi ve Vakfiyesi.” Osmanlı Döneminde Gaziantep Sempozyumu (22 Ekim 1999), Gaziantep. 317-324.
Arifi Paşa (2011). Elbistan ve Maraş’ta Dulkadir Oğulları Hükümeti. Ed., Yaşar Alparslan ve Serdar Yakar, Kahramanmaraş.
Arslan, M. (2010). “Adıyaman Ulu Camii’nin Ahşap Kapı Kanatları.”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (5), Adıyaman, 15-40.
Bayhan, A. A. (2007) “Yeni Okunan Kitabeleriyle Adıyaman Ulu Camii’nin Tarihi Serüveni.” Sanat Tarihi Araştırmaları Prof. Dr. Haşim Karpuz’a Armağan, Ed. M. Denktaş ve O. Eravşar, Konya, 19-92.
Bayhan, A. A. ve Salman, F. (2010). Adıyaman Yüzey Araştırması (2000-2004). Adıyaman.
Bayhan, A. A. ve Salman, F. ve Bayraktar, M.S. (2003). “Adıyaman İli ve İlçeleri Yüzey Araştırması-2001.” 20. Araştırma Sonuçları Toplantısı (27-31 Mayıs 2002), 1, Ankara, 81-98.
Bayhan, A. A. ve Salman, F. (2005). “Adıyaman İli ve İlçelerinde Yüzey Araştırması-2003” 22. Araştırma Sonuçları Toplantısı (24-28 Mayıs 2004), 1, Ankara, 139-152.
Cezar, M. (1977). Anadolu Öncesi Türklerde Şehir ve Mimarlık. İstanbul.
Çam, N. (2012). “Ulu Cami.” TDVİA, (42), İstanbul, 80-81.
Dalyan, M. G. (2010). Başlangıcından 1570 Yılına Kadar Adıyaman Tarihi. Ankara.
Darkot, B. (1987). “Hısn Mansur.” MEBİA, V (I): İstanbul, 454-455.
Eyice, S. (1995). “Empire.” TDVİA, (11), İstanbul, 159-163.
Freely, J. (2013). Türkiye Uygarlıklar Rehberi. Çev., Tuncay Birkan, Güral Koca, Aslı Biçen, V, İstanbul.
Alper ALTIN
Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 24, Aralık 2016
1248
Günay, R. (2002). Mimar Sinan ve Eserleri. İstanbul.
Gündoğdu, H. (1986). Dulkadir Beyliği Mimarisi. Ankara.
Gündoğdu, H. (2007). "Osmanlı Mimarisinin Gelişim Süreci İçerisinde Kahire Hadım Süleyman Paşa Camii’nin Yeri", Erzurum Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 19, Erzurum, 117-139.
Halaçoğlu, Y. (1988). “Adıyaman.” TDVİA, (1), İstanbul, 377-378.
Işık, A. (1998). Malatya 1830-1919. İstanbul.
Kılavuz, B. N. (2005). Güneydoğu Anadolu Bölgesi Minareleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Van.
Kuruyazıcı, H. (1997). “Adıyaman.” Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, (I), İstanbul, 20-21.
Öztuna, Y. (2005). Devletler ve Hanedanlar Türkiye Tarihi. II, Ankara.
Öztürk, S. (2006). Osmanlı Salnamelerinde Adıyaman 1236-1325/1869-1908. İstanbul.
Sevin, V. (2003). Anadolu Arkeolojisi. İstanbul.
Sucu, M. (1987). Adıyaman İli ve İlçeleri. Gaziantep.
Taşdemir, M. (1999). XVI. Yüzyılda Adıyaman (Behisni, Hısn-ı Mansur, Gerger, Kahta) Sosyal ve İktisadi Tarihi. Ankara.
Vakıflar Genel Müdürlüğü (1983). Türkiye'de Vakıf Abideler ve Eski Eserler. (I), Ankara.
Yinanç, R. (1989.) Dulkadir Beyliği. Ankara.
İnternet kaynakları: http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/deprem-bilgileri/tarihsel-depremler. 2016.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com