You are here

Home » Content

DÜNDEN-BUGÜNE TÜRKLER’DE KIZ VE KELİN KOVUU OYUNU

FROM PAST TO PRESENT DAY KIZ AND KELIN KOVUU GAME OF THE TURKS

Journal Name:

  • Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2005

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The “Kız Kovuu” and “Kelin Kovuu” game, which has a vast and widespread history among the Turkish people of North and Middle Asia, has been compared to similar and different games by national and foreign resources. Considering the history of this game and the way it is played today, in this study we aim to reflect this game in the sport literature in the most correct way we can by investigating the game’s terminology and economic, social and cultural dimensions. The observations of the style of play and the data that has been obtained from historical and theoretical information were reported systematically within the framework of a historical and partly sociological model. The international cultural on the game is rarely seen even today. Observed with the ancient remains, it has been noted that the game is entirely equipped with the Turk’s traditional cultural elements (ritual, social, military and economic subjects). Although this popular game, which has been played by all the Turks in Great Asia, has lost some of its historical functions, it still portrays the superior role of the Turkish woman in social life and mythology. Even though it has been harshly criticized by foreign writers, it is understood that the game is an important part of the Turkish Sports deeply rooted tradition.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Kuzey ve Orta Asya Türk halkları arasında engin ve yaygın bir geçmişe sahip “Kız Kovuu” ve “Keli, Kovuu” oyunu, özellikle yerli ve yabancı kaynaklar tarafından benzeri ve başka oyunlarla genellikle karıştırılmaktadır. Bu sporun tarihine ve günümüzdeki oynanış tarzına bakılarak; terminolojik, ekonomik / sosyal ve kültürel boyutları incelenerek spor literatürüne doğru yansıtmak amaçlanmıştır. Gerek oynanış gözlemlerinden gerekse tarihi ve teorik bilgilerle elde edilen veriler, tarihi ve kısmen de sosyolojik model çerçevesinde sistematize edilerek rapor edilmiştir. Üzerinde evrensel kültürün az etkili bulunduğu görülmüş, tamamıyla Türklerin ananevi kültür öğeleriyle (ritüel, sosyal, askeri ve ekonomik sujelerle) donatıldığı tarihi bakiyelerle birlikte gözlenmiştir. Büyük Asya’nın tüm Türk halkları tarafından popüler olarak oynanan bu spor, tarihi bazı fonksiyonlarını yitirse de, gerek mitolojide gerekse sosyal hayatta Türk kadınının üstün rolünü yansıtmıştır. Bazı yabancı yazarlar tarafından ağır eleştiriler alsa da, Türk Sporunun köklü geleneğinin bir parçası olduğu anlaşılmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-dunden-bugune-turklerde-kiz-kelin-kovuu-oyunu.pdf
  • 1
49-57
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1.Abramzon, S.M, 1990, Tvorçestvo
Kirgizskogo Naroda, Sov.
Etnoğrafiya,T (C.) .3, Moskova,
S.43-45.
2.Abramzon,S.M.; 1960, " Svadepniye
Obıçai Kirgizov Pamira", Trudi İn-
Ta İstorii, Arheol. İ Etnogr. An
Tadj.Ssr, Duşanbe, S.158-162.
3.Alçie (Arhiv Leningrat Çasti İe An Sssr )
F.K1,Op.2, No:1140-1144.
4.Alektorov, E.A.; 1888, "Prazdniçniye
Rozvleçniya İ İgri Kırgizov", O. L.,
No: 42.
5.Anarkulov, H.; 1991, Kırgızistan El
Oyunları, Bişkek, S.5,7,181-185.
6.Arginbayev, H.; 1975, Kulturno-
Ekonomiceskiye Troditsii Noradov
Srdney Azii İ Kazakhstana,
Moskova, S.201,208,236.
7.Balganbayev, M.; 1985, Kazaktın Ulttık
Sport Törleri, Kaynar, S.123-124.
8.Bektenov, Z. - Musin, Y.; 1978, Kırgızdın
Eldik Oyundarı, Furunze, S.105-106.
9.Bektenov, Z.; Manas Destanının Kara Söz
İle Yazılmış Kısmı, Kırgızistan
İlimler Akademisinin Elyazması
Bölümünden Alınmıştır. 46. Fasikül,
3. Bölüm.
10.Bobylıov, İ.; 1989, Equesrian Games,
Taşkent. “Mıhnat”, S.31-32.
11.Borhizov, B.; 1989, Konniye İgri
Noradov Rossii, “Mıhnat”,, S.94-95.
12.Cusupov, K.; 1991, Kırgızdar, Kırgızdın
Basması, Bişkek, S.3,22,185.
13.Davidov, D.; 1989, Konniye İgri
Noradov Zakavkazya, Taşkent,
“Mıhnat”, S.55.
14.Ergin, M.; 1988, Dede Korkut Kitabı, 8.
Baskı, Boğaziçi Yayınları, İstanbul,
S.63-64.
15.Gedin,S.; 1911, Puteşestviye... V 1893-
1897 Gg.V Pamir, Tibet İ Vostoçnıy
Turkestan, Spb., S.362-368.
16.Georgi, İ.G.; 1774, "Rusya
İmparatorluğunda Yaşayan Ulusların
( Türklerin) Her Yönlü Açıklaması",
Anayurt Notları,Parça 13, Spb.,
S.87,146,209.
17.Gradekov, N.İ; 1899, Kirgızı İ
Karakirgizi Sırdanyinskoy Oblasti, C
(+) 1, Yuridiçeskiy Bıt, Taşkent,
S.23,36,47,112.
18.Gündoğdıev, O.; 1993, " Kult Konya U
Türkmen Noradı Sredney Azii" Orta
Asya Halkları Uluslararası
Sempozyum Tebliğleri, Aşkaabat
S.6-9.
19.Güngör, H., 1995,“Önasya Kültüründe
Yeniden Doğuş Ve Türkler De
Nevruz”, Yayına Hazırlayan Sadık
Tural, Nevruz, A.K.D.T.Y.K.,
Akym., S. 100, Kongre Ve
Sempozyum Bildirileri Dizisi, S. 5,
Ankara, S.36.
20.Karmıyşeva, Ç.H.; 1986, Drevnyoya
Mitologiya Ver İ Kultur Noradov
Sredney Azii, Etnoğrafiçeskiye
Dökümant: Moskova, S.113,129,235-
239.
56 Dünden-Bugüne Türkler’de Kız ve Kelin Kovuu Oyunu/M. Türkmen ,O. İmamoğlu ve L. Türkmen
21.Katanov, N.F.; 1894, " O Pogrebalnıh
Obıcayah Tyurskih Plemen S
Drevneyşih Vremen Do Naşih
Dney", İzv.O-Va Ar. İst. İ Et. Pri
Kazansk. Uu-Te, T. Xıı, Vıp.2,
Kazan, S.55,61-64.
22.Kostenko, L.Fç; 1880, " Turkestanskiy
Kray. Opit Voenno-Statistiçeskogo
Obozreniya Turkestanskogo
Voennogo Okruga", Mater. Dlya
G.İs. Ressii. T.1, Spb.
23.Kovalev, E.; 1895, " Ocerki Bıta
Karakirgizov (İz Putevogo
Dnevnika)," Turkestanskiye
Vedomosti No: 20.
24.Kunter, H.B.; 1938, Eski Türk Sporları
Üzerine Araştırmalar, Cum. Mat.,
İstanbul, S.33.
25.Merhart, G.; 1929, " Ein Einsenschriften
An Yenissi", Eurasia Spt. Antigue,
Iv, S.21,46.
26.Musin, Y.- Anarkulov, Z. - Efimoviç, F.
- Bayman, F. - Sadıkov, A., 1976,
Kırgıziskiye Natsionalniye Vidi
Sporta ( Pravila Sorevnovaniy,
Zportivna Ya Klassifivatsiya),
Mektep Basması, Furunze, S.38-39.
27.Nusupov, Ch.; 1993, "Tarihten Dersler",
( Çev. H.Karabaş): Anayurttan
Atayurda Türk Dünyası, Cilt.; I,
Sayı: 4, Eylül.
28.Öğel, B.; 1988 Türk Kültür Tarihi ;
T.T.K.Yay., 3. Baskı, Ankara, S.207-
222 .
29.Ömürzakov, D.- Musin, Y.; 1973,
Kırgızki Noradnie İgri, Frunze, S.22-
24.
30.Radlov,W.; 1895-1899, Die
Altturkischen Inschriffen Der
Mongolei. Spb., S.12-21.
31.Rojdestvenskıy, P.A., 1928, Kırgıziskiye
Natsionalnıy Sport İ İgri, Frunze,
2,28.
32.Sağalayev, A.M.-Oktabarskaya,İ.V.;
1990, Troditsiyonnoye
Mirovozreniye Tyurkov Yuznoy
Sibiri, Znak İ Ritval Novosibirdk;
Nauka ( Sibirya Bölümü ), S.5,74,86-
89.
33.Saralayev, M.- Bukuyev, M.-
Mambetkaliyev,S.; 1995, Manas'tan
Kalgan Oyundar, Bişkek, S.3,10,76.
34.Saralayev,M.; 1993, Kırgız Uluttuk
Sportunun Tülbörü Boyonca
Birdiktüü Respublikalık
Klassifikatsiyasi Cana Meldeşterdin
Ereceleri, Kırgızistan- Oş, S.36-37.
35.Sicin, L.; 1988, “Uygurlarning Örp-
Aditi”, Şincen Yaşları, S.11, S.3.
36.Sımakov, N.G.; 1984, Obşestvenniye
Funktsii Kirgizskih Noradnıh
Razvlecniy V Kontse Xıx Naçale Xx.
V, Nauka, Leningrad, S.3,8,96-100.
37.Sokolov, R.L.; 1981, Fiziçeskaya
Kultura İ Sport V Kırgizi ( 1917-
1963), Leningrad- Moskova, S.73-
74.
38.Sorokin,N.V.; 1886, "Vgoroh İ Dolinah
Russkogo Tyan-Şanga", İst.Vestnik,
May-Jul., S.15-18.
39.Tanıbekov, A.; "Kırgızdın Eldik
Oyundarı", Kiaey B, 27. Fasikül, 4.
Bölüm; S.1413.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ KIRŞEHİR EĞİTİM FAKÜLTESİ, Cilt 6, Sayı 1, (2005) 57
40.Tarih Ve Etnografa Açısından Nevruz,
1993, ( Rusçadan Türkçeye Çev.
Y.Pekcan-S.Öztürk), Boğaziçi İlmi
Araştırmalar Serisi: 13,Ankara, S.8-
24.
41.Toktorbayev, S.; 1991, Öspürümdör
Oyundarı, Kırgız Cobet Baskısı,
Bişkek, S.80-82.
42.Türkmenistan İlimler Akademisi El
Yazmaları Bölümü, Dosya No: 1268,
(Trs)
43.Türkmen, M.; 1996, Türklerde
Geleneksel Atlı Sporların Yapılışı,
Kaynağı Ve Bilinmeyen Yeni
Boyutları, Marmara Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Yayınlanmamış Doktora Tezi,
İstanbul, S.85-87,140-147.
44.Umminger,W.; 1992, Die Chronik Des
Sports, Chronik Verlag, 2., Erganzte
Und Aktualisierte Auflage, S.5,82.
45.Valihanov,Ç.; 1958, Sobır Soç,
(Külliyat), Alma-Atı, S.770-778.
46.Voronina, V.L; 1985, Priem Stroitelstva
Do Arabskogo Perioda V Sredney
Azii, Kratkie Soob.O Doklodah İ
Polevih Ossledovenigah İns.
Materialnoy Kulturi, Xxvııı. Ufa,
S.5,28-32.
47. Zenkovskiy, S.A.; 1967, Pan Turkism
And İslam İn Russia, Harward,
S.233-236.
48. Zoriktuyev; 1983, "Novaye İ
Tereditsionnoye V Meterial Noy
Kulture Noradov Buryati" Gbhgk,
Ulan- Ude, S.65-67.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com