İBN ŞENEBÛZ: HAYATI, KIRÂAT İLMİNDEKİ YERİ VE RESMİ HATTA MUHALİF OKUYUŞLARI

Abdullatif el-Hatib, M‘ucemu’l-Kırâat, Dar-ı S‘adiddîn, Beyrut, tsz.
Ahmed b. Hanbel, Müsned, (thk.: Ahmed Muhammed Şakir ve Hamza Ahmed ez-
Zeyn, 20 c.), Dâru’l-Hadis, Kahire, 1416/1995.
Ayverdi İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Mas Matbaacılık A.Ş., İstanbul, 2008.
Bağdâdî, Hafız Ebûbekir Ahmed b. Ali, Tarih-i Bağdat, Dâru’l-Küttâbi’l-Arabî, Beyrut,
tsz.
Buhârî, Muhammed b. İsmail, Kitâbü’t-Tarihi’l-Kebîr, Neşr, Mehmet Özdemir, el-
Mektebetü’l-İslâmiyye, Diyarbakır, tsz.
Buhârî, Muhammed b. İsmail, Sahih-i Buhârî, İlim, Bab 10.
Dağ Mehmet, İbn Mücâhid’in Kırâat Ekollerini Yedi İle Sınırlaması: Eleştirel Bir Yaklaşım,
Ekev Akademi Dergisi Yıl 10, Sayı 27, Bahar 2006.
Devellioğlu Ferit, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, Doğuş Matbaası, Ankara,
1978.
Ebû Dâvûd, Muhammed b. Süleyman b. İshak b. el-Ezdî es-Sicistânî, Sünen-i Ebî
Dâvûd, Babu fi Katli’l-Havaric.
Ebû Hayyân, Muhammed b. Yûsuf el-Endülüsî, Bahru’l-Muhît, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye,
Beyrut, 1428/2007.
Ebû Şame, Şihâbüddîn Abdurrahman b. İsmail b. İbrâhim, el-Mürşîdü’l-Vecîz, (thk.
Tayyar Altıkulaç), Türkiye Diyânet Vakfı Matbaası, Ankara, 1406/1986.
Ebu’l-Leys es-Semerkandî, Nasr b. Muhammed b. İbrahim, Tenbihu’l-Ğâfilîn, Matbaa-
yı Hicâzî, Kahire, tsz.
Firûzabâdî, Ebû Tâhir Mecdüddîn Muhammed bin Yâkûb (ö. 816/1414), Kamûsu’l-
Muhît, Faslu’ş-Şîn, (Şenebûz).
Hacı Halife Kâtip Celebî, Keşfü’z-Zunûn, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1971.
Hatib el-Bağdadî, Ebu Bekr Ahmed b. Ali (ö. 463/1071), Tarih-i Bağdat, Dâru’l-
Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, tsz., (Şâmile).
Hatip el-Bağdâdî, el-Câmi‘u Li Ahlâki’r-Râvî ve Âdâbi’s-Sâm‘i, (Şâmile).
Hemedânî, Muhammed b. Abdulmelik b. İbrahim el-Hemedânî Ebu’l-Fadl (ö.
h.521), Tekmiletu Tarihi’t-Taberî, (thk. Albert Yusuf Kenan), Matba-yı Kâtolikiyye, Beyrut,
1958.
28 Abdulmecit OKCU
Işık Emin, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 2000.
İbn Asâkir, Tebyînü Kezibi’l-Müfterî, (nşr. M. Zâhid Kevserî), Dimaşk 1347, Beyrut
1399/1979.
İbn Atıyye, Ebû Muhammed Abdulhak b. Ğalib el-Endülüsî (ö. 546/1151), el-
Muharraru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbi’l-Azîz, (thk. Abdusselâm Abduşşâfî), Dâru’l-Kütübi’lİlmiyye,
Beyrut, 1428/2007.
İbn Cezerî, en-Neşr fi’l-Kırâati’l-Aşr, (thk.Ali Muhammed ed-Ddabb‘a, Dâru’l-
Küttâbi’l-Arabî, Beyrut, tsz.
İbn Cezerî, Müncidü’l-Mukriîn, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut,1400/1980.
İbn Cinnî, Ebul-Feth Osman, el-Muhteseb, (thk., Ali en-Necdi Nâsif, Abdulfettah
İsmâil Şiblî), Sezgin Neşriyat, İstanbul, tsz.
İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Hacer Ebu’l-Fadl el-Eskalânî, Lisânü’l-Mîzân, Müessesetü’l-
E‘lemî, Beyrut, 1406/1986.
İbn Hallikan, Ebü’l-Abbâs Şemsüddîn Ahmed b Muhammed b. Ebîbekr b. Hallikân,
Vefeyâtü’l-A‘yân ve Enbâi Ebnâi’z-Zaman, (thk. İhsan Abbâs), Dâru Sadır, Beyrut, tsz.
İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye, Mektebetü’l-Me‘ârif, Beyrut, 1966, X,291-292;
Dâvûdî, Şemsüddîn Muhammed b. Ali, Tabakatü’l-Müfessirîn, thk. Ali Muhammed
Ömer, Mektebetü Vehbe, Mısır, 1392/1972.
el-Kıftî, Cemâlüddîn Ebi’l-Kasım Ali b. Yusuf, Enbâhur-Ruvât, thk. Muhammed
ebu’l-Fadl, Dâru’l-Fikri’l-Arabiyye, Kahire, 1406/1986.
el-Kıftî, Cemâlüddîn Ebi’l-Kasım Ali b. Yusuf, Enbâhur-Ruvât, thk. Muhammed
ebu’l-Fadl, Dâru’l-Fikri’l-Arabiyye, Kahire, 1406/1986.
es-Safdî, Salahuddîn Halil b. Eybek es-Safdî, el-Vâfî Bi’l-Vefâyât, (thk Ahmed el-Arnavut
ve arkadaşı), Dâru İhyâi’t-Türâs, Beyrut, 1420/2000.
İbn Manzûr, Muhammad b. Mükerrem b. Ali b. Ahmad ibn Manzûr el-Ensârî, Tarihu
Muhtasar-ı Dimeşk, (Muhammd b. Ahmed b. es-Salt md.), (Şâmile).
İbn Manzûr, Muhtasar-ı Tarih-i Dimeşk,
İbn Cinnî, Ebul-Feth Osman, el-Muhteseb, (thk., Ali en-Necdi Nâsif,
Abdulfettah İsmâil Şiblî), Sezgin Neşriyat, İstanbul, tsz.
İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Hacer Ebu’l-Fadl el-Eskalânî, Lisânü’l-Mîzân,
Müessesetü’l-E‘lemî, Beyrut, 1406/1986.
İbn Hallikan, Ebü’l-Abbâs Şemsüddîn Ahmed b Muhammed b. Ebîbekr b.
Hallikân, Vefeyâtü’l-A‘yân ve Enbâi Ebnâi’z-Zaman, (thk. İhsan Abbâs), Dâru
Sadır, Beyrut, tsz.
İbn Kesîr el-Bidâye ve’n-Nihâye, Mektebetü’l-Me‘ârif, Beyrut, 1966, X,291-
292; Dâvûdî, Şemsüddîn Muhammed b. Ali, Tabakatü’l-Müfessirîn, thk. Ali
Muhammed Ömer, Mektebetü Vehbe, Mısır, 1392/1972.
el-Kıftî, Cemâlüddîn Ebi’l-Kasım Ali b. Yusuf, Enbâhur-Ruvât, thk.
Muhammed ebu’l-Fadl, Dâru’l-Fikri’l-Arabiyye, Kahire, 1406/1986.
el-Kıftî, Cemâlüddîn Ebi’l-Kasım Ali b. Yusuf, Enbâhur-Ruvât, thk.
Muhammed ebu’l-Fadl, Dâru’l-Fikri’l-Arabiyye, Kahire, 1406/1986.
es-Safdî, Salahuddîn Halil b. Eybek es-Safdî, el-Vâfî Bi’l-Vefâyât, (thk
Ahmed el-Arnavut ve arkadaşı), Dâru İhyâi’t-Türâs, Beyrut, 1420/2000.
İbn Manzûr, Muhammad b. Mükerrem b. Ali b. Ahmad ibn Manzûr el-Ensârî,
Tarih-u Muhtasar-ı Dimeşk, (Muhammd b. Ahmed b. es-Salt md.), (Şâmile).
İbn Manzûr, Muhtasar-ı Tarih-i Dimeşk, ( محمد بن صحمد بن صيوب ) başlığı ile,
(Şâmile).
İbn Mücâhid, Ebûbekr b. Musa, b. Abbas el-Bağdadî, Kitabü’s-
Seba’ fi’l-Kırâat, Daru’l-Maarife Kahire, tsz.
İbn Münzîr, Ebû Muhammed b. Ebî Hâtim, el-Cerhu ve’t-T ‘adîlu, Dâiretü’l-
Me‘ârifi’l-Osmânî, Hayadarabad, 1271/1952.
İbn Tağrîberdî, en-Nücûmü’z-Zâhire, Kahire 1956, Kahire, 1383/1963.
İbn Teymiyye, Takiyyuddîn Ebu’l-Abbâs Ahmed b. Abdulhalim el-Harrânî,
(ö, 728/1327), Mecmû‘u Fetâvâ, Dâru Alemi’l-Kütüb, Beyrut, 1412/1991.
İbnu’Nedîm, Muhammed b. İshak Ebu’l-Ferec, Fihrist, Dâru’l-M‘arife,
Beyrut, 1398/1978.
İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed b. el-Cevzî,
el-Muntzam fî Târihi’l-Mülûki ve’l-Ümem, Dârı Sadır Beyrut, 1358/1939.
İbnü’l-Cezerî, Şemsuddîn Ebu’l-Hayr Muhammed b. el-Cezerî, Ğâyetu’n-
Nihâye fî Tabakati’l-Kurrâ, (Neşr G. Bergstraesser), Mektebetu’l-Hancî Mısır,
1352/1933.
başlığı ile, (Şâmile).
İbn Mücâhid, Ebûbekr Ahmed b. Musa, b. Abbas el-Bağdadî, Kitabü’s-Seba’ fi’l-Kırâat,
Daru’l-Maarife Kahire, tsz.
İbn Münzîr, Ebû Muhammed b. Ebî Hâtim, el-Cerhu ve’t-T ‘adîlu, Dâiretü’l-Me‘ârifi’l-
Osmânî, Hayadarabad, 1271/1952.
İbn Tağrîberdî, en-Nücûmü’z-Zâhire, Kahire 1956, Kahire, 1383/1963.
İbn Teymiyye, Takiyyuddîn Ebu’l-Abbâs Ahmed b. Abdulhalim el-Harrânî, (ö,
728/1327), Mecmû‘u Fetâvâ, Dâru Alemi’l-Kütüb, Beyrut, 1412/1991.
İbnu’Nedîm, Muhammed b. İshak Ebu’l-Ferec, Fihrist, Dâru’l-M‘arife, Beyrut,
1398/1978.
İBN ŞENEBÛZ: HAYATI, KIRÂAT İLMİNDEKİ YERİ VE
RESMİ HATTA MUHALİF OKUYUŞLARI 29
İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed b. el-Cevzî, el-Muntzam
fî Târihi’l-Mülûki ve’l-Ümem, Dârı Sadır Beyrut, 1358/1939.
İbnü’l-Cezerî, Şemsuddîn Ebu’l-Hayr Muhammed b. el-Cezerî, Ğâyetu’n-Nihâye fî
Tabakati’l-Kurrâ, (Neşr G. Bergstraesser), Mektebetu’l-Hancî Mısır, 1352/1933.
Kehhâle, Ömer Rıza, M‘ucemü’l-Müellifîn, Dimeşk, 1376/1957.
Mekkî, Mekkî b. Ebî Tâlib el-Kaysî, el-İbâne, ‘an Me ‘ani’l-Kırâat, thk. Abdulfettah
İsmail Şiblî, Dâr-ı Nehda, Mısır, tsz.
Müslim b. Haccâc Ebu’l-Huseyn el-Kuşeyrî en-Nisâbûrî, Sahih-i Müslim, (thk. M.
Fuâd Abdulbakî), Babu Vucûbi Mülazimet-i Cemaati’l-Müslimin, 13, Dâru İhyâi’t-
Türâsi’l-Arabî, Beyrut, (5 cilt).
Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahya b. Şeref, et-Tibyân fî Âdâb-i Hameleti’l-Kur’ân, (thk.
Muhammed el-Haccâr), Dâru’l-Beşâiri’l-İslamiyye, Beyrut, 1410/1990.
Okcu Abdulmecit, Kırâat Açısından Taberî ve Tefsîri, Araştırma Yayınları Ankara,
2009.
Râzî, Fahruddîn Muhammed b. Ömer, Mefatihu’l-Ğayb, Dâru’l-Ktübi’l-İlmiyye, Tahrân,
tsz.
Rıdvân b. Muhammed el-Meknî, Şerhu’l-Muhalellâtî, Şâmile, (Ulûmü’l-Kur’ân,
İlmü’t-Tecvîd Kunusu İçerisinde).
es-Safdî, Salahuddîn Halil b. Eybek es-Safdî, el-Vâfî Bi’l-Vefâyât, (thk Ahmed el-Arnavut
ve arkadaşı), Dâru İhyâi’t-Türâs, Beyrut, 1420/2000.
Suyûtî, Celâlüddîn Abdurrahman, el-İtkân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân, (thk. Muhammed
Ebu’l-Fadl İbrâhim), Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut, 1408/1988.
__________, Buğyetü’l-Vu‘ât fi Tabakati’l-Lugaviyyîn ve’n-Nuhat, (thk. Muhammed
Ebü’l-Fadl İbrâhim) el-Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut, tsz.
Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr et-Taberî, Câmi‘u’l-Beyân fî T’evîli’l-Kur’ân,
Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1412/1992.
Tirmizi, Muhammed b. İsâ, Sünen-i Tirmizî.
Yakut, Şihâbüddîn Ebû Abdillah bin Yakut el-Hamavî er-Rûmî, M‘ucemü’l-Üdebâ,
(Şâmile).
Zebîdî, Muhammed bin Abdürrezzâk el-Hüseynî Ebu’l-Feyz Murteza ez-Zebîdî (ö.
1145/1732), Tâcu’l-‘Arûs Min Cevâhiri’l-Kâmûs, (Şenebûz md.), Şâmile.
Zehebî (ö. 748/1348), Mizânü’l-İ‘tidâl fî Nakdi’r-Ricâl, (thk. Ali el-Becâvî), Dâru’lİhyâi’l-
Kütübi’l-Arabiyye, Mısır, 1382/1963.
__________, Siyeru A‘lâmi’n-Nübelâ, (thk., Şuayb Arnavut, İbrahim ez-Zeybak),
Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1404/1984.
__________, M‘arifetü’l-Kurrâi’l-Kibâr, (thk. Tayyar Altıkulaç), Türkiye Diyanet
Vakfı Yayınları, İstanbul, 1416/1995.
__________, Tezkiretü’l-Huffâz, (thk. Zekeriyyâ Umeyrât), Dâru’l-kütübi’l-İlmiyye,
Beyrut, 1419/1998.
.
30 Abdulmecit OKCU
Zemahşerî, Ebu’l-Kasım Cârullah Mahmûd b. Ömer, el-Keşşâf ‘an Hakîki’it-Tenzîl ve
‘Uyûni’l-Ekâvîli fî Vücûhi’t-Te’vîl, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye Beyrut, 1415/1995.
Ziriklî, Hayreddin b. Mahmud b. Muhammed b. Ali b. Faris ed-Dimeşkî (ö.
1396/1976), el-A‘lâm, Dâru’l-İlm Beyrut, 2002.