You are here

Home » Content

Sürücüyü Öfkelendiren Davranışların ve Sürücülerin Bu Davranışlara Verdiği Tepkilerin İncelenmesi

The Investigation of Factors Causing Anger on Drivers and the Drivers’ Response Against these Factors

Journal Name:

  • Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2013

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
Traffic accidents, which cause a great number of death, injury and economical loss, are one of the major problems in Turkey. The usual suspect for traffic accidents are drivers. Despite the fact that almost 90% of accidents happen because of drivers’ mistakes, the relationship between drivers’ behaviors and traffic accidents have not been adequately investigated. This current study investigates factors causing anger on drivers and the drivers’ response against these factors. In addition, the effects of variables such as sex, age, marital status, level of education, number of accidents, number of tickets, maximum speed made by drivers and experience on drivers’ aggression were also investigated. The study was conducted with 226 female and 241 male subjects in the city of Erzurum, Turkey. Data were analyzed using MANOVA, correlation and multiple regression tests on SPSS 17.0. Findings showed that drivers particularly become angry when they face hostile gestures from other drivers. The first way of anger expression chosen by drivers is verbal. In addition, sex, age, marital status and number of accidents affect the level of drivers’ anger and anger expression.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Trafik kazaları sebep oldukları can kayıpları, yaralanmalar ve ekonomik zararlar dikkate alındığında ülkemizin sahip olduğu en ciddi sorunlardan birisidir. Bu ciddi ve kapsamlı sorunun en önemli nedenlerinden birisi sürücü hatalarıdır. Sürücü hatalarının trafik kazaları nedenleri arasındaki oranı %90 kadardır. Trafik kazalarında bu kadar önemli bir yer oynayan sürücülerin davranışları ve bu davranışların kazalarla ilişkisi yeteri kadar incelenmemiştir. Bu araştırmada sürücüyü öfkelendiren davranışlar ve sürücülerin bu davranışlara verdiği tepkiler incelenmiştir. Ayrıca bu davranış ve tepkiler cinsiyet, medeni hal, yaş, eğitim seviyesi, gelir seviyesi, sürücülük tecrübesi, sürücülük becerisi, kaza sayısı, ceza sayısı ve sürücünün yaptığı maksimum hız değişkenleri açısından karşılaştırılmıştır. Araştırmanın verileri Erzurum ilinde 226 kadın ve 241 erkek sürücüden toplanmıştır. Veriler SPSS 17.0 programı üzerinde MANOVA, korelasyon ve çoklu regresyon testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular sürücülerin en çok, diğer sürücülerin saldırgan ve düşmanca hareketlerine öfkelendiklerini ve öfkelerini en çok sözel olarak gösterdiklerini göstermiştir. Sürücülerin öfkeleri arttıkça saldırganlıkları da artmaktadır. Ayrıca sürücülerin öfke ve saldırganlık davranışları cinsiyet, yaş, medeni durum ve trafik kazası sayısına göre farklılaşmaktadır
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-surucuyu-ofkelendiren-davranislarin-suruculerin-bu-davranislara-verdigi-tepkilerin-incelenmesi.pdf
  • 2
251
273
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akar, T., Aksakal, F. N., Demirel, B., Durukan, E. ve Özkan, S. (2010). “The Prevalence
of Domestic Violence Against Women Among a Group Woman: Ankara,
Turkey”. J. Fam. Viol, 25, 449–460.
Akpolat, Y. (2010). Şiddet ve Kültür: Mardin Saha Araştırmasının Raporu. Mardin
Valiliği.
Alkan, T. (1984). Saldırganlık, Önyargı ve Yabancı Düşmanlığı. İstanbul: Hil Yayınevi.
Backman, C. W. and Secord, P. F. (1974). Social Psychogy. Tokyo: McGraw-Hill.
Balkaya, F. (2001). Çok Boyutlu Öfke Envanterinin Geliştirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi).
Ankara Üniversitesi.
Bingöl, Ş. (1999). “Trafik Hizmetlerinde Verimlilik Yaklaşımı”. Trafik Hizmetleri
Açısından Ulaşım Sektörünün Geleceği Sempozyumu - Bildiriler, M.P.M
Yay. No: 636, Ankara.
Blockley, P. N., Hartley, L. R. (1995). “Aberrant Driving Behaviour: Errors and violations”.
Ergonomics 38, 1759–1771.
Broussard, C. D., Northup, J. (1995). “An Approach to Functional Assesment and
Analysis of Disruptive Behaviour in General Education Classrooms”.
School Psychology Quarterly, 10, 151-164.
Budak, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Çetinoğlu, Ç. E., Canbaz, S., Tomak, L. ve Pekşen, Y. (2004). “Samsun İli 2004 Yılı 112
Acil Sağlık Hizmetine Bildirilen Trafik Kazalarının Değerlendirilmesi”.
Türkiye Acil Tıp Dergisi, 7(1), 1-4.
Daly, M., Wilson, M. (1988). Homicide. New York: Aldine de Gruyter.
Deffenbacher, J. L., Deffenbacher, D. M., Lynch, R. S. and Richards, T. L. (2003).
“Anger, Aggression, and Risky Behavior: A comparison of high and low
anger drivers”. Behaviour Research and Therapy, 41(6), 701-718.
Deffenbacher, J. L., Lynch, R.S., Oetting, E. R. and Swaim, R. C. (2002). The Driving
Anger Expression Inventory: A Measure of How People Express Their
Anger on the Road. Behaviour Research and Therapy, 40(6), 717-737.
Deffenbacher, J. L., Oetting, E. R., Lynch, R. S. (1994). Development of A Driving Anger
Scale. Psychological Reports, 74, 83-91.
Deffenbacher, J. L., Petrilli, R. T., Lynch, R. S., Oetting, E. R. and Swaim, R. C. (2003).
“The Driver’s Angry Thoughts Questionnaire: A measure of angry
cognitions when driving”. Cognitive Therapy and Research, 27(4), 383-
402.
Dollard, J., Doob, L.W., Miller, N. E., Mowrer, O.H., and Sears, R.Q., (1939). Frustration
and Agression. Yale Universty Press, USA.
271
Sürücüyü Öfkelendiren Davranışların ve Sürücülerin
Bu Davranışlara Verdiği Tepkilerin İncelenmesi
Emniyet Genel Müdürlüğü [EGM] (2013). Genel Trafik İstatistikleri. http://www.trafik.
gov.tr/ (Erişim Tarihi: 27.04.2012).
Er, N. (2002). “Sürücünün Bilişsel Süreçlerini Anlamak: Trafik Güvenliği İçin Ne Kadar
Gerekli ve Yeterli?” Türk Psikoloji Yazıları, 5(9-10), 37-63.
Erdem, M., Çelik, C., Yetkin, S. ve Özgen, F. (2008). “Yaygın Anksiyete Bozukluğunda
Öfke Düzeyi Ve Öfke İfade Tarzı”. Anatolian Journal of Psychiatry, 9, 204-
207.
Eşiyok B., Yasak Y. ve Korkusuz İ. (2007). “Trafikte Öfke İfadesi: Sürücü Öfke İfadesi
Envanteri’nin geçerlik ve güvenilirliği”. Türk Psikiyatri Dergisi 2007,
18(3), 231-243.
Eşiyok, B., Korkusuz, I., Canturk, G., Alkurt, A. H., Karaman, A. G. and Hancı, I. H.
(2005). “Road Traffic Accidents And Disability: A Cross-Section Study
From”. Disability And Rehabilitation, 27(21), 1333 – 1338.
Freedman, J. L., Sears, D. O. ve Carlsmith J. M. (1993). Sosyal Psikoloji (Çev. A.
Dönmez). Ankara: İmge Kitapevi.
Galovski, T. E., Blanchard, E. B. (2004). “Road Rage: A domain for psychological
intervention?” Aggression and Violent Behavior, 9, 105-127.
Goodman, R. A., Istre, G. R., Jordan, F. B., Joy, L. and Kelaghan, J. (1991). “Alcohol and
Fatal Injuries in Oklahama”. Journal of Studies on Alcohol, 52, 156-161.
Hauber, A. R. (1980). “The Social Psychology of Driving Behavior and the Traffic
Environment: Research on aggressive behavior in traffic”. International
Review of Applied Psychology, 29, 461-474.
Hemenway, D. and Solnick, S. (1993). “Fuzzy Dice, Dream Cars and Indecent Gestures:
Correlates of driving behaviour?” Accident Analysis and Prevention, 25,
161-170.
Hennessy, D. A., Wiesenthal D. (2001). “Gender, Driver Aggression, and Driver Violence:
An applied evaluation”. Sex Roles 44, 661–676.
Hennessy, D. A., Wiesenthal, D. L. (1999). “Traffic Congestion, Driver Stress and Driver
Aggression”. Aggressive Behavior, 25, 409-423.
Hennessy, D. A., Wiesenthal, D. L. (2002). “Aggression, Violence and Vengeance among
Male and Female Drivers”. Transportation Quarterly, 56(4), 65-75.
Houston, J. M., Harris, P. B. and Norman, M. (2003). “The Aggressive Driving Behavior
Scale: Developing a self-report measure of unsafe driving practices”. North
American Journal of Psychology, 5(2), 269-278.
İçmeli, C., Özçetin, A., Bahçebaşı, T. ve Ataoğlu, A. (2011). “Toplu Taşıma Ve Tır-
Kamyon Sürücülerinde Öfke Ve Öfke İfade Tarzı”. Düzce Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 18-23.
272 / Murat DELİCE
Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi 2013 17 (2): 251-273
Johnson, K. (1997). “Frustration Drives Road Rage”. Traffic Safety, 2, 9-13.
Joint, M. (1995). Road Rage. London: Automobile Association.
Jonah, B. A. (1986). “Accident Risk and Risk-Taking Behaviour among Young Drivers”.
Accident Analysis and Prevention, 18, 255-271.
Krahe, B. (2005). “Predictors of Women’s Aggressive Driving Behavior”. Aggressive
Behavior, 31, 537–546.
Lajunen, T. (1999). “The Role of Personality Characteristics in Individual Differences in
Traffic Accident Liability”. Türk Psikoloji Yazıları, 2, 83-95.
Lajunen, T., Parker, D. (2001). “Are Aggressive People Aggressive Drivers? A study of
the relationship between self-reported general aggressiveness, driver anger,
and aggressive driving”. Accident Analysis and Prevention, 33, 243–255.
Lajunen, T., Parker, D. and Stradling, S. G. (1998). “Dimensions of Driver Anger,
Aggressive and Highway Code Violations and Their Mediation by Safety
Orientation in UK Drivers”. Transportation Research Part F, 1, 107-121.
Mann, R. E., Smart, R. G., Stoduto, G., Adlaf, E. M. and Ialomiteanu, A. (2004). “Alcohol
Consumption and Problems among Road Rage Victims and Perpetrators”.
Journal of Studies on Alcohol, 65(2), 161-168.
Masie D. L., Campell K. L. and Williams A. F., (1995). “Traffic Accident Involvement
Rates by Driver Age and Gender”. Accident Analysis and Prevention,
27(1), 73-87.
Mizell, L. (1996). Aggressive Driving. Research Report for the American Automobile
Assosiation: AAA Foundation for Traffic Safety, Washington, DC.
Nunnally, C. (1978). Psychometric Theory. New York, NY: McGraw-Hill.
Özkan, T., Bener, A. ve Lajunen, T. (2007). “Sürücü Davranışları (Saldırgan ve
Sıradan İhlaller): Güney ve Kuzey/Batı Avrupa ve Arap Körfez Ülkeleri
Karşılaştırması”. http://www.hutam.hacettepe.edu.tr/semp_makale/6.pdf,
(Erişim Tarihi: 18.04.2013).
Parker, D., Lajunen, T. and Stradling, S. G. (1998). “Attitudinal Predictors of Interpersonally
Aggressive Violations on the Road”. Transportation Research Part F, 1, 11-
24.
Saplıoğlu, M., Karaşahin, M. (2006). “Coğrafi Bilgi Sistemi Yardımı İle Isparta İli Kentiçi
Trafik Kaza Analizi”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
Mühendislik Bilimleri Dergisi, 12(3), 321-332.
Sharkin, B. S. (2004). “Road Rage: Risk factors, assessment and intervention strategies”.
Journal of Counselling and Development, 82, 191-198.
Shinar, D. (1998). “Aggressive Driving: The contribution of the drivers and the situation”.
Transportation Research Part F, 1, 137-160.
273
Sürücüyü Öfkelendiren Davranışların ve Sürücülerin
Bu Davranışlara Verdiği Tepkilerin İncelenmesi
Shinar, D., Bouria, M. and Kaufman, L. (2004). “Synchronization of Traffic Signals as a
Means of Reducing Red-Light Running”. Human Factors and Ergonomics
Society, 46(2), 367-372.
Signori, E. I. and Bowman, R. G. (1974). “On the Study of Personality Factors in Research
Ondriving Behavior”. Personality and Motor Skills, 38, 1067-1076.
Stuckless, N. and Goranson, R., (1992). “The Vengeance Scale: Development of a measure
of attitudes toward revenge”. Journal of Social Behavior and Personality,
7, 25-42.
Sümer, N. (2002). “Trafik Kazalarında Sosyal Psikolojik Etmenler: Sürücü Davranışları,
Becerileri ve Sosyal Politik Çevre”. Türk Psikoloji Yazıları, 5 (9-10), 1-
36.
Sümer, N., Özkan, T. (2002). “Sürücü Davranışları, Becerileri, Bazı Kişilik Özellikleri
ve Psikolojik Belirtilerin Trafik Kazalarındaki Rolleri”. Türk Psikoloji
Dergisi, 17(50), 1-22.
Tanrıkulu, S. (2003). “Trafik Kazalarının Önlenmesi Bağlamında Trafik Güvenliği
Eğitiminin Rolü Ve Trafik Kültürü”. Polis Bilimleri Dergisi, 5(1), 45-60.
Tavris, D. R., Kuhn, E. M. ve Layd’O, P. M. (2001). “Age and Gender Pattern in Motor
Vehicle Crash Injuries:Importance of Type of Crash and Occupant Role”.
Accident Analysis and Prevention, 33.
Tonsing, J. C., Holloway, R. (2010). “A Study of Domestic Violence among the South
Asian in Hong Kong”. The International Journal Of Interdisciplinary Social
Sciences, 5(1), 367-376.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2011). Trafik Kaza İstatistikleri: Karayolu. Ankara: Türkiye
İstatistik Kurumu Matbaası.
WHO (2010). Violence Prevention: The evidence. Geneva: WHO Press.
Yasak, Y., Eşiyok, B., Başbulut, A. Z. (2005). “Trafikte Öfke: Sürücü Öfke Ölçeği’nin
(SÖÖ) Geçerlik ve Güvenirliği”. Trafik ve Yol Güvenliği 3. Ulusal
Kongresi, 4-6 Mayıs, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Yıldız, S. A. (2004). “Ebeveyn Tutumları ve Saldırganlık”. Polis Bilimleri Dergisi, 6 (3-
4), 131-150.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com