You are here

REKREASYON ALANINDA TÜRKİYEDE KULLANILAN ÖLÇEKLERİN İNCELENMESİ

EXAMINATION OF SCALES IN RECREATION AREA USED IN TURKEY

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Recently leisure and recreation became significant concepts in our country. Departments were established in various faculty and schools and academicians have made studies contributing to the field and literature. Taking into consideration these studies, the aim of this research is to analyze scales in recreation field developed in our country or adapted to our language according to content, method, year, authors, journals and institutions. This study is a descriptive study and data collection method is literature review. According to the results of the study 18 scales were detected among which 12 were adapted and the remaining 6 scales were developed in our country. The first adaptation study was conducted in 2004 and most adaptation and development studies were conducted in 2006. In reliability studies, test re-test analysis, internal consistency with Cronbach’s alpha and item analysis were examined. In order to examine validity, explanatory and confirmatory factor analyses were evaluated. Predominantly studies were presented in international sport congresses, consisted of master and doctoral dissertations and published in national sport sciences journals. Culturally adapted scales contribute to literature by making cross-cultural comparisons and develop new scales specific to the culture. Development of new scales is expected to enrich recreation field academically.
Abstract (Original Language): 
Ülkemizde son yıllarda serbest zaman ve rekreasyon kavramları önemli kavramlar haline gelmiştir. Üniversitelerde bu konuda değişik fakülte ve yüksekokullarda bölümler açılmış ve bu paralelde yetişmiş olan ve yetişen akademisyenler alana ve literatüre yönelik yayınlar yaparak katkı sağlamışlardır. Bu çalışmaları göz önünde bulundurarak araştırmanın amacı; rekreasyon alanında ülkemizde kullanılan dil adaptasyonu yapılmış ya da geliştirilmiş ölçeklerin içerik, yöntem, yıl, yazarlar, dergiler ve kurumlar açısından incelenmesidir. Çalışma tanımlayıcı bir araştırma olup, veri toplama yöntemi literatür taramasıdır. Araştırma sonucunda toplam 18 adet ölçek çalışmasının olduğu belirlenmiş, bunlardan 12 ölçek dil adaptasyonu yapılmış, kalan 6 ölçek ise ülkemizde geliştirilmiştir. İlk adaptasyon çalışması 2004 yılında yapılmış olup, en fazla adaptasyon ve geliştirme çalışmaları 2006 yılında görülmektedir. Adaptasyon ve ölçek geliştirme çalışmalarında güvenirlik analizi olarak değişmezliği test etmek için test tekrar test, İç Tutarlılığı test etmek için Cronbach’s Alpha ve Madde Analizi, geçerlik çalışmaları için de Açıklayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi kullanılmıştır. Çalışmalar ağırlıklı olarak uluslararası spor bilimleri kongrelerinde sunulmuş ve spor bilimleri alanında yüksek lisans ile doktora tezlerinde yer almış ve ulusal spor bilimleri dergilerinde yayınlanmıştır. Bir ülke kültürüne adapte edilmiş olan ölçekler, hem kültürler arası karşılaştırmalar yapmak, hem de söz konusu ülke kültüründe yeni ölçekler geliştirmek açısından literatüre katkı sağlayacak çalışmalardır. Yeni ölçeklerin geliştirilmesinin de rekreasyon alanını akademik açıdan zenginleştireceği düşünülmektedir.
FULL TEXT (PDF): 

REFERENCES

References: 

1. Akgül, B.M., Gürbüz, B., Leisure Attitude Scale: The
Study of Reliability and Validity, 11th International
Sports Sciences Congress, 10-12 November,
Antalya, Turkey, 2010.
2. Alexandris, K., Carroll, B., “Demographic Differences
in the Perception of Constraints on Recreational
Sport Participation: Result from a Study in Greece”
Leisure Studies. 16. pp. 107-125, 1997.
3. Alexandris, K., Palialia, E., “Measuring Customer
Satisfaction in Fitness Centers in Greece: An
Exploratory Study” Managing Leisure. 4. pp. 218-
228, 1999.
4. Alnıaçık, Ü., Koç, F., Evaluating University Students’
Attitudes Towards Environment by Using the New
Ecological Paradigm Scale [Yeni Çevresel
Paradigma Ölçeği ile Üniversite Öğrencilerinin
Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi], Balıkesir
Üniversitesi Burhaniye MYO Bölgesel Kalkınma
Kongresi Bildiri, Balıkesir, Türkiye, pp. 178-185,
2009.
5. Alpar, R., Applied Statistics and Validity and
Reliability with Examples from Sport, Health and
Educational Sciences, [“Spor, Sağlık ve Eğitim
Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve
Geçerlik-Güvenirlik”], Detay Yayıncılık, Ankara,
2010.
6. Başoğlu, U.D., The Development and The
Usefulness Of The Sports Saloons of İstanbul
Bahçelievler Municipality in Respect to Recreational
Sports and Recreational Leadership [“İstanbul İli
Bahçelievler Belediyesi Sorumluluğundaki Spor
Salonlarının Rekreasyon Sporları ve Rekreasyon
Liderleri Açısından Geliştirilmesi ve Faydalılık
Durumu”], Marmara University, Health Sciences
Institute, Department of Physical Education and
Sports, Doctorate Thesis, İstanbul, 2011.
7. Beard, J.G., Ragheb, M.G., “Measuring Leisure
Satisfaction” Journal of Leisure Research. 12 (1). pp.
20-33, 1980.
8. Ceylan, Ö., Yıldız, S.M., Tekin, A., Özdağ, S.,
Comparison of Touristic Enterprises Using
Outsourcing or Insourcing in Animation According to
Service Quality [“Animasyonda Dış veya İç Kaynak
Kullanan Turistik İşletmelerin Hizmet Kalitesi
Açısından Karşılaştırılması”], Turkish Kickboxing
Federation Journal of Sport Science. 2 (2). pp. 16-
32, 2010.
9. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., Büyüköztürk, Ş.,
Multivariate Statistics for Social Sciences, SPSS and
LISREL Applications [“Sosyal Bilimler için Çok
Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL
Uygulamaları”], Pegem Yayıncılık, Ankara, 2012.
10. Demirel, M., Gürbüz, B., Karaküçük, S., Effects of
Recreational Activities Participation on
Environmental Attitudes and Reliability and Validity
of New Ecological Paradigm Scale [“Rekreasyonel
Aktivitelere Katılımın Çevreye Yönelik Tutum
Üzerindeki Etkisi ve Yeni Ekolojik Paradigma
Ölçeği’nin Geçerliği ve Güvenirliği”], SPORMETRE
Journal of Physical Education and Sports Sciences.
7 (2). pp. 47-50, 2009.
11. Dinç, S.C., Development a scale of outdoor
adventure activity leadership [“Doğa Sporları
Etkinliklerine İlişkin Liderlik Ölçeğinin Geliştirilmesi”],
Hacettepe University, Health Sciences Institute,
School of Sport Sciences and Technology, Doctorate
Thesis, Ankara, 2006.
12. Dunlap, R.E., Van Liere, K.D., Mertig, A.G. Jones,
R.E., “Measuring Endorsement of the New Ecological
Paradigm: A Revised NEP Scale” Journal of Social
Issues, 56 (3). pp. 425-442, 2000.
13. Ekinci, E., Yenel, F., Sarol, H., Outdoor Trekking
Participation Motivation Scale: Validity and Reliability
Study, [“Doğa Yürüyüşlerine Katılım Motivasyon
Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”], I.
Rekreasyon Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı,
Antalya, Türkiye, pp. 222-228, 2012.
14. Ercan, İ. Kan, İ., Reliability and Validity in Scales
[“Ölçeklerde Güvenirlik ve Geçerlik”], Uludağ
University Journal of the Faculty of Medicine, 30 (3).
pp. 211-216, 2004.
15. Erkuş, A., Writings on Psychometry [“Psikometri
Üzerine Yazılar”], Türk Psikologlar Derneği Yayınları,
Ankara, 2003.
16. Esteve, R., San Martin, J., Lopez, A.E., “Grasping The
Meaning of Leisure: Developing a Self-report
Measurement Tool” Leisure Studies. 18 (2). pp. 79-91,
1999.
17. Gökçe, H., Examining of the leisure satisfaction with
the relation between life satisfaction and socio -
demographic variables [“Serbest Zaman Doyumunun
Yaşam Doyumu ve Sosyo-demografik Değişkenlerle
İlişkisinin İncelenmesi”], Pamukkale University, Health
Sciences Institute, School of Sport Sciences and
Technology, Unpublished Master Thesis, Denizli,
2008.
18. Gözüm, S., Aksayan, S., A Guide for Transculturel
Adaptation of the Scale II: Psychometric
Characteristics and Cross-Culturel Comparison
[“Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması için Rehber II:
Psikometrik ve Kültürlerararası Karşılaştırma”],
Journal of Research and Development in Nursing. 1.
pp.3-14, 2003.
19. Gürbüz, B., Aşçı F.H. Çelebi M., The Reliability and
Validity of the Turkish Version of the Recreational
Exercise Motivation Measure, Proceedings of 9th
International Sport Sciences Congress, 3-5
November, Muğla, Turkey, 2006.
20. Gürbüz, B., Koçak, S. Lam, E.T.C., The Reliability and
Validity of the Turkish Version of the Service Quality
Assessment Scale, 19th Conference of the North
American Society for Sport Management Abstract
Book, Atlanta, Georgia, USA, 2004.
21. Gürbüz, B., Özdemir, A.S., Karaküçük, S., Meaning of
Leisure Time Scale: Evaluation of Psycho-metric
Characteristics on Turkish University Students, 4th
International Mediterranean Sport Science Congress,
Book of Abstracts, Antalya, Turkey, 2007.
22. Karaküçük, S., Gürbüz, B., The Reliability and Validity
of the Turkish Version of "Leisure Constraints
Questionnaire, Proceedings of 9th International Sport
Sciences Congress, 3-5 November, Muğla, Turkey,
2006.
23. Karasar, N., Scientific Research Method [“Bilimsel
Araştırma Yöntemi”], Nobel Yayınları, Ankara, 2003.
24. Karlı, Ü., Polat, E., Yılmaz, B., Koçak, S., Reliability
And Validity Study of Leisure Satisfaction Scale (LSSLong
Version) [“Serbest Zaman Tatmin Ölçeği’nin
(SZTÖ-Uzun Versiyon) Geçerlik ve Güvenirlik
Çalışması”], Hacettepe Journal of Sport Sciences, 19
(2). pp. 80-91, 2008.
Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi Cilt 6, Sayı 3, 2012
Nigde University Journal of Physical Education And Sport Sciences Vol 6, No 3, 2012
315
25. Kutlu, D., Reliability and Validity of Turkish Version
of Customer Satisfaction Scale for Health Care and
Fitness Clubs, Middle East Technical University, The
Graduate School of Social Sciences, Unpublished
Master Theses, Ankara, 2006.
26. Lam, E.T.C., Service Quality Assessment Scale
(SQAS): An Instrument for Evaluating Service
Quality of Health-Fitness Clubs, University of
Houston, Unpublished Doctoral Dissertation, Texas,
2000.
27. Mutlu, İ., A Research on Leisure Attitudes in
Individuals Making Exercise (Kayseri City Example)
[“Egzersiz Yapan Kişilerin Boş Zamanlarına Yönelik
Tutumları Üzerine bir Araştırma (Kayseri İli Örneği)”],
Niğde University, Social Sciences Institute,
Department of Physical Education and Sports,
Unpublished Master Thesis, Niğde, 2008.
28. Müderrisoğlu, H., Kutay, E.L., Örnekçi, E.S.,
“Constraints in Rural Recreation Activities” Journal of
Agricultural Sciences. 11 (1), pp. 40-44, 2005.
29. Öner, N., A Methodology Model in Cross-cultural
Scale Adaptation [“Kültürlerarası Ölçek
Uyarlamasında bir Yöntembilim Modeli”], Journal of
Psychology IV. National Congress of Psychology
Special Issue. 6 (21). pp. 80–82, 1987.
30. Özdamar, K., Statistical Data Analysis with Package
Programmes-1 [“Paket Programlarda İstatistiksel
Veri Analizi-1”], 4rd Edition, Kaan Kitapevi, Eskişehir,
2002.
31. Özdemir, P., Basic Lisrel (Structural Equation
Modelling) [“Temel Lisrel (Yapısal Eşitlik Modeli)”],
Antalya: 10. Araştırma Yöntemleri Semineri Notları,
Antalya, 2012.
32. Pelettier, L.G., Vallerand, R.J., Blais, M.R., Brière,
N.M., “The Sport Motivation Scale (SMS-28)”
http://www.er.uqam.ca/nobel/r26710/LRCS/echelles/
EML28_en.pdf, document retrieval date: 10.02.2012.
33. Ragheb, M.G., Beard, J.G. “Measuring Leisure
Attitude” Journal of Leisure Research. 14 (2). pp.
155-167, 1982.
34. Rogers, H., Morris, T., An Overview of the
Development and Validation of the Recreational
Exercise Motivation Measure (REMM), XIth European
Congress of Sport Psychology, Congress
Proceedings Book, Copenhagen, Denmark, 2003.
35. Sam, N., Sam, R. Öngen, B., Investigating Levels of
Self-Esteem and Environmental Attitudes from the
Perspectives [“Üniversite Öğrencilerinin Çevresel
Tutumlarının Yeni Çevresel Paradigma ve Benlik
Saygısı Ölçeği ile İncelenmesi”], Academic Sight, 21.
pp. 1-16, 2010.
36. Şimşek, Ö.F., Introduction to Structural Equation
Modelling Basic Principles and LISREL Applications
[“Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve
LISREL Uygulamaları”], Ekinoks Yayınevi, Ankara,
2007.
37. Tekin, H., Measurement and Evaluation in Eduacation
[“Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme”] 9th Edition,
Yargı Kitap ve Yayınevi, Ankara, 1996.
38. Tezbaşaran, A., Guide for Developing Likert Type
Scale [“Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu”],
Psikoloji Derneği Yayınları, Özyurt Matbaası, Ankara,
1996.
39. Tütüncü, Ö., Aydın, İ., Küçükusta, D., Avcı, N. Taş, İ.,
Analysis of Factors Affecting Recreation Participation
of University Students [“Üniversite Öğrencilerinin
Rekreasyon Faaliyetlerine Katılımını Etkileyen
Unsurların Analizi”], Hacettepe Journal of Sport
Sciences. 22 (2). pp. 69–83, 2011.
40. Uzun, S., (2005) User satisfaction on rural and urban
parks; the example of Gölcük rural recreation area
and İnönü park [“Kırsal ve Kentsel Alanlardaki
Parklarda Kullanıcı Memnuniyeti; Gölcük Ormaniçi
Dinlenme Alanı ve İnönü Parkı Örneği”], Abant İzzet
Baysal University, Institute of Sciences, School of
Sport Sciences and Technology, Unpublished Master
Thesis, Bolu, 2005.
41. Uzun, S., Müderrisoğlu, H., User Satisfaction in Rural
Recreation Areas: The Example of Bolu Gölcük
Forest-Recreation Area [“Kırsal ve Kentsel Alanlardaki
Parklarda Kullanıcı Memnuniyeti; Gölcük Ormaniçi
Dinlenme Alanı Örneği”], SDÜ Faculty of Forestry
Journal. 1. pp. 67-82, 2010.
42. Witt, P.A., Ellis, G.D., “Development of a Short Form
to Assess Perceived Freedom in Leisure” Journal of
Leisure Research. 17(3), pp. 225-223, 1985.
43. Yerlisu Lapa, T., Ağyar, E., “Cross-Cultural Adaptation
of Perceived Freedom in Leisure Scale” World Applied
Sciences Journal. 14 (7). pp. 980-986, 2011.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com