You are here

SİYER VE MEĞAZİ RİYAYETLERİYLE TANINAN SAHABİLER* -Buhârî’nin Kitâbü’l-Meğazi Bölümü Örneği-

THE COMPANIONS KNOWN WITH THEIR SIRAH AND MAGHAZI NARRATIONS -Specifically Take Place in the Chapter of Kitab-ul Maghazi of Sakhih al Bukhari-

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
As the hadiths were started to be written, the information on Sirah and Maghazi was also started to be compiled. For this reason, the pioneers of Sirah and Maghazi are the early traditionists. This tradition which started with the Companions was represented until Kutub-i Sittah era (The Six Books) by Urva bin Zubair (died in 91/709 or 95/713), Asim bin Umar bin Katada (d.120/737), Ibn-i Shihab az-Zuhri (d.124/741), Abu Ishak as Sabii (d.127/745), Mosa bin Ukba (d.141/758), Abu‘l Mutamir Sulayman bin Tahran at Taymi (d.143/760), Ibn-i Ishak (d.151/768) and Khalifa bin Hayyat (d.240/854) who were known as historians and founders of Recordings of History of Islam. These people are also trusted by Abu Abdillah Muhammad bin Ismail bin Ibrahim bin Al-Mughira al-Bukhari on their narrations in related topics and they were the most important ones that referred to in his work. In this study, the narrators of Tabiun and Taba-i Tabiun named above who reached The Prophet by means of the Companions famous for Sirah and Maghazi narrations such as Aisha (d.58/678), Ibn-i Abbas (68/687-88), Bara bin Azib (71/690), Zaid bin Arkam (d.68/688) and Sulayman bin Surad (d.65/685) and their narrations have been specifically taken place in the Chapter of Kitab-ul Maghazi of Sakhih al Bukhari. Thus, it has been tried to identify the pioneeer/source companions of Sirah and Maghazi and their sensitivity on the health of these narrations of Bukhari.
Abstract (Original Language): 
Hadislerin yazılmaya başlaması ile birlikte siyer ve meğaziye ait bilgiler de derlenmeye başlamıştır. Bu sebeple, siyer ve meğazi ilminin öncüleri ilk muhaddislerdir. Bu alanda ilk çalışma yapan kimseler de sahabe ve sahabe çocuklarıdır. Sahabe ile birlikte başlayan bu gelenek, Kütüb-i Sitte dönemine kadar Urve b. Zübeyr (ö. 91/709 veya 95/713), Âsım b. Ömer b. Katâde (ö. 120/737), İbn Şihâb ez-Zührî (ö. 124/741), Ebû İshâk es-Sebîî (ö. 127/745), Mûsâ b. Ukbe (ö. 141/758), Ebu’l-Mu’temir Süleyman b. Tarhan et-Teymî (ö. 143/760), İbn İshâk (ö. 151/768) ve Halîfe b. Hayyât (ö. 240/854) gibi tarihçilik yönleriyle tanınan ve İslâm tarih yazıcılığının temellerini oluşturan kimseler tarafından temsil edilmiştir. Bu şahıslar aynı zamanda Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil b. İbrâhim b. el-Mugîre el-Buhârî’nin (ö. 256/869) de ilgili konularda rivâyetlerine güvendiği ve eserinde yer verdiği en önemli kimselerdir. Bu çalışmamızda, Buhârî’nin “Sahîh”indeki Kitâbu’l-meğâzî bölümü özelinde yukarıda isimleri geçen Tâbiîn ve Tebe-i tâbiîn râvilerin kendileriyle Hz. Peygamber’e ulaştıkları Hz. Âişe (ö. 58/678), İbn Abbâs (ö. 68/687-88), Berâ b. Âzib (ö. 71/690 [?]), Zeyd b. Erkâm (ö. 68/688) ve Süleyman b. Surad (ö. 65/685) gibi siyer ve meğazi rivâyetleriyle meşhur sahabiler ve rivâyetleri incelenmiştir. Bunun neticesinde siyer ve meğazinin öncü/kaynak sahabileri tespit edilerek Buhârî’nin siyer ve meğazi rivâyetlerinde gösterdiği hassasiyet ortaya konulmuştur.
325
342

REFERENCES

References: 

AHMED b. Hanbel, el-Müsned, Kahire, 1313.
AŞIK, Nevzat, Sahabe ve Hadis Rivâyeti, Akyol Neşriyat ve Matbaacılık, İzmir, 1981.
AŞIK, Nevzat, Hazreti Âişe’nin Hadisciliği, Öğrenci Basımevi, İzmir, 1987.
BİLGEN, Osman, Hadis’te Tarih Tarih’te Hadis, Işık Akademi Yayınları, İstanbul, 2010.
BUHÂRÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâil b. İbrâhim b. el-Mugîre, es-Sahîh, b.y.y. 1315.
ÇAKAN, İ. Lütfü, “Berâ b. Âzib”, DİA, V, 469.
ÇAKAN, İ. Lütfü – Eroğlu, Muhammed, “Abdullah b. Abbâs b. Aldülmuttalib”, DİA, I, 76-79.
ÇUBUKCU, Asri, “Süleyman b. Surad”, DİA, XXXVIII, 103.
DÛRÎ, Abdülaziz, İlk Dönem İslâm Tarihi –Bir Önsöz-, (çev. Hayreddin Yücesoy), Endülüs Yay., İstanbul 1991.
EBÛ NUAYM el-İsfafânî, Hilyetü’l-evliyâ, Kahire, 1394-99/1974-79.
ESER, Mithat, Eseri Günümüze Ulaşan İlk Siyer Müellifi İbn İshak'ın Güvenilirliği, İSTEM, Yıl:7, Sayı: 13, 2009, ss.261-280.
FAYDA, Mustafa, “Âişe”, DİA, II, 201-205.
GÜNALTAY, Şemseddin, -Tarih ve Müverrihler- İslâm Tarihinin Kaynakları, (yay. haz. Yüksel Kenar), İstanbul 1991.
HATİBOĞLU, Mehmed S., “Hazret-i Âişe’nin Hadis Tenkidciliği”, AÜİFD, XIX (1973).
HOROVITZ, Jozef, İslâmî Tarihçiliğin Doğuşu-İlk Siyer/Meğazi Eserleri ve Müellifleri, (çev. R. Altınay - R. Özmen), Ankara Okulu Yay., Ankara 2002.
İBN ABDÜLBER, Ebû Ömer Yusuf b. Abdullah b. Muhammed el-Endelûsî, el-İstîâb fî ma’fiti’l-ashâb, (el-İsâbe içinde), Kahire, 1328.
İBNÜ’L-ESÎR, Ebü’l-Hasan İzzeddin Ali b. Muhammed b. Abdülkerim, Üsdü’l-gâbe fî ma’rifeti’s-sahâbe, (nşr. Muhammed İbrâhim el-Bennâ v. dğr.), Kahire, 1390-93/1970-73.
Siyer ve Meğazi Riyayetleriyle Tanınan Sahabiler
|341|
bilimname
düşünce platformu
XXX, 2016/1
İBN HACER, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Ali el-Askalânî, el-İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe, (nşr. Ali Muhammed el-Bicâvî), Kahire, 1390-92/1970-72.
İBN HACER, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Ali el-Askalânî, Takrîbu’t-Tehzîb, (nşr. Abdülvehhâb Abdüllatîf), Beyrut, 1395/1975.
İBN HACER, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Ali el-Askalânî, Tehzîbü’t-Tehzîb, Haydarâbâd, 1325-27/1907-1909.
İBN KESÎR, Ebü’l-Fidâ İsmâil İbn Ömer İbn Kesîr ed-Dımaşkî, el-Bidâye ve’n-nihâye, Kahire, 1351-58/1932-39.
İBN SA’D, Muhammed b. Sa’d b. Menî’ ez-Zührî el-Basrî el-Hâşimî, et-Tabakâtü’l-kübrâ, Dâru Sâdır, Beyrut, ts.
İMAMOĞLU, Abdullah Taha, “Sahabe Rivayetinde Algıda Seçicilik Unsuru: Râfî’ b. Hadîc Örneği”, İslam Medeniyetinin Kurucu Nesli Sahâbe –II (Sahâbe ve Rivâyet İlimleri), Ensar Neşriyat, İstanbul, 2016, ss. 175-186.
KOÇYİĞİT, Talat, Hadis Tarihi, TDV Yay., Ankara 1998.
KOLKIRAN, Gönül, Tarih ve Hadîs Disiplini Açısından Güvenilirlik Sorunu: İbn İshak ve Vakıdi Örneği (Basılmamış Y.L. Tezi, Danışman: Ali Dere), AÜSBE., Ankara, 2004.
MÜSLİM, Ebü’l-Hüseyn el-Haccâc en-Neysâbûrî, Sahîhu Müslim, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
ÖZ, Şaban, İlk Siyer Kaynakları ve Müellifleri, İsar Vakfı Yay., İstanbul 2008
SEZGİN, Fuad, “İslâm Tarihinin Kaynağı Olmak Bakımından Hadisin Ehemmiyeti”, İslâm Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, 1956-1957, cüz: 1.
ŞAKİR, Mustafa, et-Târîhu’l-arabî ve’l-müerrihûn, Beyrut, Dâru’l-İlm li’l-Melayîn, 1983.
ŞEŞEN, Ramazan, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı: Başlangıçtan XIX. Yüzyılın Sonuna Kadar, İstanbul, İsar Vakfı Yay., 1998.
TABERÎ, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Târîhu’r-rusûl ve’l-mülûk, (nşr. Muhammed Ebü’l-Fazl), Kahire, 1960-70.
TERZİ, Mustafa Zeki, İlk Siyer-Meğâzi Yazarları ve Eserleri, Samsun, Sönmez Matbaa ve Yayınevi, 1990.
VÂKIDÎ, Muhammed b. Ömer b. Vâkıd, Kitâbü’l-Megâzi, (thk. J. M. B. Jones), Âlemü’l-Kütüb, Beyrut 1404/1984.
Osman BİLGEN
|342|
bilimname
düşünce platformu
XXX, 2016/1
ZEHEBÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymaz, el-Kâşif fî ma’rifeti men lehû rivâye fi’l-kütübi’s-sitte, (nşr. Ebû Hacer Muhammed Saîd), Beyrut, 1405/1985.
ZEHEBÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymaz, Siyeru a’lâmi’n-nübelâ, (nşr. Şuayb el-Arnavut v. dğr.), Beyrut, 1401-1405/1981-1985.
ZEHEBÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymaz, Tezkiretü’l-huffâz, Haydarâbâd, 1375-77/1955-58.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com