You are here

GAZZÂLÎ’YE GÖRE, MAHREM TECRÜBE: HUZÛRÎ BİLGİ

ACCORDING TO Al-GHĀZĀLĪ: KNOWLEDGE BY PRESENCE

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
According to Al-Ghāzālī the limits of human comprehension ability can not be restricted in the coverage zone of the rational thinking in the realm of metaphysical area. Rational-logical thinking moves to make comparing, sorting, distinguishing, analyzing and constructing. In fact understanding goes beyond mere rational-logical thinking. Our place which will be allocated to other types of understanding, should always be. We can not assume that the ideas shaping our world are just ideas; we should also care about where they come from. Indeed the genuine knowledge about Being is obtained by the intimate experience. The intimate experience-based knowledge is a directly accessed knowledge from the inside, not the outside. This is only possible through spiritual experience by changing the situations and attributes, not through listening and theoretical training. For this purpose, firstly, the condemned features are removed from the heart and then a enlightenment takes place there. Because the locus of comprehension is the heart (qalb). By the heart, we mean a non-material thing governing and directing all our organs. Many things which we have heard the names of which before and we dreamed of vague and general, come into open and visible. The resulting meanings are expressed in figurative and analogical language not with abstract philosophical language. Therefore, when using the words for Being or Truth, to the greatest extent possible, the semantic and syntactic rules are loosened.
Abstract (Original Language): 
Gazzâlî`ye göre, insanın anlama kabiliyetinin sınırları, rasyonel düşünmenin metafizik alandaki erişim alanıyla kısıtlanamaz. Rasyonel-mantıksal düşünme biçimi, karşılaştırma, tasnif, tefrik, analiz ve inşâ etme amacıyla hareket eder. Oysa, anlama, salt rasyonel-mantıksal düşünmenin ötesine geçer. Başka anlama biçimlerine tahsis edilecek yerimiz dâima olmalıdır. Dünyamızı şekillendiren fikirlerin, sadece fikirden ibaret olduğunu farz edemeyiz; onların nereden geldiklerini de önemsemeliyiz. Nitekim, Varlık hakkında hakikî bilgi, mahrem tecrübe yoluyla elde edilir. Mahrem tecrübeye dayalı bilgi, doğrudan içeriden ulaşılan bir bilgidir; dışarıdan değil. Bu, ancak hâl ve sıfatları değiştirerek, manevî zevk yoluyla mümkündür; dinleme ve tâlim yoluyla değil. Bu amaçla, öncelikle, yerilen özelliklerden kalp arındırılır ve orada bir aydınlanma olur. Çünkü idrâkin mahalli kalptir. Kalp ile tüm organlarımızı yöneten ve yönlendiren gayrı-cismânî bir şeyi kastediyoruz. Bu aydınlanmayla, daha önceden ismini duyduğumuz; belirsiz ve genel anlamlarıyla hayal ettiğimiz pek çok şey açığa çıkar ve görünür. Açığa çıkan anlamlar, mecâzî ve temsilî dille ifade edilir, soyut felsefî dille değil. Bu nedenle, kelimeleri Varlık ya da Hakikat için kullanırken, mümkün olduğu ölçüde, bir miktar semantik ve sentaktik kurallar gevşetilir.
75
95

REFERENCES

References: 

AKDAĞ, Özcan, Gazâlî ve Aquino`lu Thomas`a Göre Tanrı`nın Özgürlüğü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erü S.B.E., F.D.B. Din Felsefesi Bilim Dalında Hazırlanmıştır, Kayseri, 2015.
AYDIN, Mehmet S., “İkbal`in Felsefesinde İnsan,” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 29, Ankara, 1987, (ss 83-106).
BAKIŞ, Rıza, Âşığın Tevhîdi: Hallâc`a Göre Varlık ve Dinî Tecrübe, İnsan Yayınları, İstanbul, 2013.
Gazzâlî`ye Göre, Mahrem Tecrübe: Huzûrî Bilgi
|93|
bilimname
düşünce platformu
XXX, 2016/1
BURNS, Gerald L., “Gazali`nin Tasavvufi Hermenötiği,” (Çev. Turan Koç), İslâmî Araştırmalar Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 3-4, 2000, (ss. 420-428).
CHITTICK, William C., The Heart of Islamic Philosophy: the Quest for Self-Knowloge in the Teachings of Afdal al-Dīn Kāshhāni, Oxford University Press, Oxford, 2001.
CHITTICK, William C., Science of the Cosmos: Science of the Soul: The Pertinence of Islamic Cosmology in the Modern World, Oneworld Publications, Oxford, 2007.
el-GAZZALÎ, Ebu Hâmid, İhyâu`Ulûmi`d-Dîn, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 2005.
el-GAZZALÎ, Kırk Esas, (Çev. Yaman Arıkan), Keskin Matbaası, İstanbul, 1970.
el-GAZZALÎ, Meâricu`l-Kuds fi Medâric-i Mâ`rifeti`l-Nefs, Dâru`l-Kütübi`l-İlmiyye, Beyrut, 1988.
el-GAZZALÎ, Mişkâtü`l-Envâr, (Tahk. Ebu`l-Alâ el-Afifî), Ed-Dâru`l-Kavmiyye li`t-Tıbâat ve`n-Neşr, Kahire, 1964.
el-GAZZALÎ, el-Munkızu Mine`d-Dalâl, (Tahk. Cemil Saliba, Kamil Ayyad), Daru`n- Nahas, Beyrut, 1967.
el-GAZZALÎ, El-Maksadü`l-Esna Şerhi Esmâillahi`l-Hüsnâ, (Ed. Mahmud Bîcu), Matba`atü`l-Sabâh, Dimeşk, 1999.
ERTÜRK, Ramazan, Sûfî Tecrübenin Epistemolojisi: Çağdaş Bir Yaklaşım, Fecr Yayınevi, Ankara, 2004.
IZUTSU, Toshihiko, İslâm Mistik Düşüncesi Üzerine Makaleler, (Çev. Ramazan Ertürk), Ağaç Kitabevi yayınları, İstanbul, 2010.
İKBAL, Muhammed, Câvitnâme, (Çev. Annemarie Schimmel), Kültür Bakanlığı, Ankara, 2000.
İKBAL, Muhammed, İslâmda Dinî Düşüncenin Yeniden Doğuşu, (Çev. Ahmet Asrar), Birleşik Yayıncılık, 2. Baskı, İstanbul, Tarihsiz.
KALIN, İbrahim, Akıl ve Erdem: Türkiye`nin Toplumsal Muhayyilesi, Küre Yayınları, İstanbul, 2013.
KALIN, İbrahim, “Kayserî`nin Mukaddime Li-Fusûsu`l-Hikem`inde Hakikat ve Gerçeklik Olarak Vücûd,” (Çev. Turan Koç), İbn Arabî Geleneği ve Dâvûd el-Kayserî, (Haz. Turan Koç), İnsan Yayınları, İstanbul, 2011, (ss.121-130).
Cenan KUVANCI
|94|
bilimname
düşünce platformu
XXX, 2016/1
KALIN, İbrahim, Knowledge in Later Islamic Phlosophy: Mullā_Sadrā on Existence, Intellect and Intuition, Oxford University Press, Oxford, 2010.
KARAGÖZ, Mustafa, Dilbilimsel Tefsir ve Kur`an`ı Anlamaya Katkısı, Ankara Okulu, Ankara, 2010.
KHATOON, Jamila İkbal`in Felsefe Sisteminde Tanrı İnsan ve Kâinat, (Çev. Celal Türer), Üniversite Kitabevi, İstanbul, Tarihsiz.
KİNGSLEY, Peter, Batı Hikmetinin Bilinmeyen Tarihi, (Çev. Onur Atalay), Etkileşim Yayınları, İstanbul, 2007.
KOÇ, Turan, Din Dili, Rey Yayıncılık, Kayseri, 1995.
KOÇ, Turan, Varoluşun Tanıkları, Hece Yayınları, Ankara, 2013.
LİNGS, Martin “The Symbol” The Underlying Religion: An Introduction to the Perennial Philosophy, (Edit. Martin Lings & Clinton Minnaar), A World Wisdom Inc., Bloomington, 2007, (ss. 153-156).
LORY, Pierre, Kaşânî`ye Göre Kur`an`ın Tasavvufî Tefsiri, (Çev. Sadık Kılıç), İnsan Yayınları, İstanbul, 2001.
MOSER, Paul K., “Divine Hiddenness Does Not Justify Atheism,” Contemporary Debates in Philosophy of Religion, (Ed. Michael L. Peterson, Raymond J. VanArragon), Blackwell Publishing, Oxford, 2005, (ss. 42-58).
MURRAY, Edward L., Muhayyileye Dayalı Düşünmek, (Çev. Yusuf Kaplan), Açılım Kitap, İstanbul, 2008.
PÜRCEVÂDÎ, Nasrullah, Can Esintisi: İslamda Şiir Estetiği, (Çev. Hicabi Kırlangıç), İnsan Yayınları, İstanbul, 1998.
SHEHADİ, Fadlou, Ghazali`s unique unknowable God: a Philosophical Critical Analysis of Some of the Problems Raised by Ghazali`s View of God as Utterly Unique and Unknowable, E. J. Brill, Leiden, 1964.
ES-SÜLEMÎ, Ebû Abdirrahmân, Tasavvufun Ana İlkeleri: Sülemî`nin Risaleleri, (Çev. Süleyman Ateş), Ankara Üniversitesi Basımevi, 1981.
TAŞDELEN, Vefa, “Mevlâna ve Kierkegaard`da Birey ve Tanrı İlişkisi,” Turkish Studies, - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/6 Spring 2013, (ss. 717-728).
Gazzâlî`ye Göre, Mahrem Tecrübe: Huzûrî Bilgi
|95|
bilimname
düşünce platformu
XXX, 2016/1
TATAR, Burhanettin, “Akıl,” Felsefe Ansiklopedisi, Cilt 1, (Ed. Ahmet Cevizci), Etik Yayınları, İstanbul, 2003, (ss. 185-199).
TATAR, Burhanettin, “Gazali`de Metin-Yorum İlişkisi,” İslâmî Araştırmalar Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 3-4, 2000, (ss. 429-440).
TOPALOĞLU, Fatih, “Dinî Tecrübeyi ‘Yaşamayan Bilmez’ mi? (Wayne Proudfoot’un Dinî Tecrübenin İncelenmesini Süjeye İndirgeyen Metodu Üzerine Eleştirel Bir Yaklaşım)” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012 16 (2), (ss. 69-76).
TREİGER, Alexander, Inspired Knowledge In Islamic Thought: Al Ghazâlî`s Theory of Mystical Cognition and Its Avicennian Foundation, Routledge, Oxon, 2012.
YALIN, Salih, “Şehrezûrî`de Aile Ahlâkı,” Bilimname, Say: XVII, 2009/2, (ss. 229-243).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com