HANEFİ FETVA USULÜ LİTERATÜRÜ ve BEDREDDİN eş-ŞUHÂVÎ’NİN “et-TIRÂZU’L-MÜZHEB” ADLI FETVA USULÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

THE LITERATURE OF HANAFITE FATWA METHODOLOGY AND AN EVULUATION OF BADRADDIN AL-SHUHAWI’S FATWA METHODOLOGY ENTITLED al-TIRÂZU’L-MUZHAB

AMP-HTML Validation Issues and Fixes
-------------------------------------
PASS
It is accepted that the literature on the methodology of fatwa emerged at a later period comparing with other spheres of fiqh. Although the first independent work of fatwa methodology was composed by Ibn al-Salâh the topic had been dealt with in same previous works. For example, in many Hanafite Fatâwâ/Nawâzil works which are written since the first period, the topic of fatwa methodology was studied. Especially Hanafite jurist Abu al-Lays al-Samarkandî in his work Macmû’ al-Nawâzil dedicated a chapter named ‘bab al-fatwa’ and studied fatwa methodology. Although it was not as detailed as İbn al-Salâh’s work, still it is considered as an important development. In order to be able to observe the development of Hanafite fatwa methodology we will provide a summary of related literature then examine Muhammed Badraddin al-Shuhawi’s al-Tirâzu’l-Muzhab, which we consider is one of the earliest independent works in its field. It cannot be said this work is well-known in the madhab since hardly any information can be found in biographical works about Shuhâwî and only few references to his work in the sources. Although his work is made of a few folios there are only three known manuscripts of it in the world. Shuhâwî gathered in this work various information previously existed in furû’ works in section dealing with rasm al-muftî. Shuhâwî’s original evaluations an deductions on certain points may well be considered as important.

AMP-HTML Validation Issues and Fixes
-------------------------------------
PASS
Fetva usulü literatürünün fıkhın diğer alanlarına nispetle geç bir dönemde oluştuğu kabul edilen bir husustur. Her ne kadar ilk müstakil fetva usulü, İbnu’s-Salâh tarafından yazılmış olsa da bu konunun daha önce yazılan bazı eserlerin içerisinde işlendiği görülmektedir. Sözgelimi ilk dönemlerden itibaren yazılan birçok Hanefi nevazil/fetâvâ türü eserde fetva usulü konusuna yer verilmiştir. Özellikle Hanefi fakih Ebu’l-Leys es-Semerkandî’nin Mecmûu’n-nevâzil adlı eserinde, İbnu’s-Salâh kadar detaylı ele almamış olsa da, “babu’l-fetvâ” ismiyle bir ana başlık açarak fetva usulüne yer vermesi önemli bir gelişmedir. Bu makalemizde Hanefilerin fetva usulünün nasıl geliştiğinin gözlemlenebilmesi için bu literatür özetle ele alınacak ve sonrasında ilk müstakil fetva usûl eserlerinden biri olduğunu düşündüğümüz Muhammed Bedreddin eş-Şuhâvî’ye ait et-Tırâzu’l-müzheb adlı eser incelenecektir. Bedreddin eş-Şuhâvî ve et-Tırâzu’l-müzheb adlı eserinin, aslında mezhepte çok bilindiği söylenemez. Biyografi türü eserlerde Şuhavî’nin hayatına dair bilginin bulunmaması, eserine çok az kaynakta atıf yapılmış olması ve birkaç varaktan ibaret olmasına rağmen et-Tırâzu’l-müzheb’in tüm dünyada sadece 3 adet yazmasının bulunması bunu destekler mahiyettedir. Kendisinden önce fürû eserlerde resmu’l-müftî ile ilgili dile getirilen birçok bilgiyi toplayan Şuhâvî’nin bazı konulara ilişkin kendine has değerlendirme ve çıkarımları önemlidir.

AMP-HTML Validation Issues and Fixes
-------------------------------------
PASS