You are here

Selçuklularda Eğitim Faaliyetleri Ve Yetişen îlim Adamlarına Genel Bir Bakış

Education activities in Selçuks and General outlook of Scientists in Selçuks period.

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The most important progress in education in the Selçuks period is the establishment of medreses which were higher education intitutions. Before the foundation of the medreses education activities were hold in the mosques, küttaps, book sellers, palaces, scientists houses and some other places in the world of İslam. The Greek classics and the books written in the east were translated into Arabic in the Emevid period. These activities were increased in the early period of the Abbasid state and a centre called "Beytü'l-Hikme" was opened for these activitie, in the Baghdad. Later, instead of this centre, translation and publication school was established and those continued to operate until the 10th century. The Dâru'l-Ilms which was founded in 395 (1005) did not help these activities affectively. İn the early period of Selçuks medreses was established. İn the medreses, medicine, astronomy mathematics, philosophy and history together with theological sciences were in educationalprogrammes. So many scientists contributed to science in thatperiod.
Abstract (Original Language): 
Selçuklular devrinde eğitim alanında en büyük yenilik yüksek öğretim müesseseleri olan medreselerin kurulmasdr. islâm dünyasında medreseler kurulmadan önce eğitim faaliyetleri câmi, küttâp, kitapçı dükkanlar, bilginlerin evleri ve saraylar gibi çeşitli yerlerde yaplıyordu. Yunan klasikleri ve doğu eserlerinin Arapça'ya tercümesi Emevîler devrinde balad. Abbasî Devleti'nin ilk zamanlarında hızlanan bu faaliyetler için Bağdad'ta Beytü'l-Hikme adnda bir merkez kuruldu. Daha sonra bunun yerine kurulan tercüme ve telif okulu varlığını X. Asnn başlarına kadar sürdürdü. 395 (1005) yılından itibaren kurulan Dâru'l-İlmler ise faydalı olmad. Selçukluların ilk devirlerinde ise medreseler kurulmaya başland. Zamanın üniversitesi olan medreselerde dinî ilimlerin yanında tıp, astronomi, matematik, felsefe ve tarih gibi müsbet ilimler de okutuluyordu. Bunun neticesi olarak çeşitli alanlarda pek çok ilim adamı yetiştirilmiştir.
67-79

REFERENCES

References: 

AHMED ÇELEBİ, İslâm'da Eğitim-Öğretim Tarihi (çvr. Ali Yardım), İstanbul 1976. AHMED EFLÂKÎ, Ariflerin Menkıbeleri (çvr. Tahsin Yazıcı), İstanbul 1989. AKGÜR, A. Necati, "Celâlî Takvimi", DİA, VII, 257-258. ARSEVEN, Celâl Esad, "Türk Sanatı", TA, V, 2069-2086. ASLANAPA, Oktay, "Türkler (Türk sanatı)", İA, XII/u, 627-660.
,Türk Sanatı, İstanbul 19974, s. 59-187, Remzi Kitabevi.
ATEŞ, Ahmed, "Nizâmî", İA, IX, 318-327.
76
Sosyal Bilimler 1/2 (2003) s.67-78.
BALTACI, Cahit, XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri, İstanbul 1976. BELÂZURÎ, Ahmed b. Yahya, Fütûhu'l-büldân (trc. Mustafa Fayda), Ankara 1987. BEYHAKÎ, İbn Funduk Ali, Tarih-i Beyhak (nşr. Ahmed Behmenyâr),Tahran 1938. BUNDARÎ, Feth b. Ali, Zübdetü'n-nusra ve nuhbetü'l-usra (nşr. M. Th Houtsma), Leiden
1889 (trc. Kıvâmeddin Burslan), Irak ve Horasan Selçukluları Tarihi, İst. 1943. CAHEN, Claude, Türklerin Anadolu'ya İlk Girişi (çvr. Yaşar Yücel - Bahaeddin
Yediyıldız), Ankara 1992. CENÂBÎ, Mustafa b. Hasan, el-Aylemü'z-zâhir, Nuruosmaniye Ktp., nr. 3098. CUNBUR, Müjgan, Gülşehrî ve Manükuttayr^ (Doktora tezi), Ankara 1952. EBU'L-FİDA, İsmail b. Ali, el-Muhtasar (nşr. Edib Arif ez- Zeyyin), Beyrut 1956. EFDALEDDİN KİRMANÎ, Bedâyiu'l-ezmân fî vekâyi-i Kirman (nşr. Mehdî Beyanî), Tahran
hş. 1326.
FETHİYE EN-NEBRÂVÎ, Târihu'n-Nuzum ve'l-Hadara'l-îslâmiye, Kahire 1981. GÜNALTAY, Şemseddin, îslâmda Tarih ve Müverrihler, İstanbul 1991. HİNDÜŞAH NAHCİVANÎ, Tecâribü's-selef, Tahran 1934.
İBN EBÎ USEYBİA, Ahmed b. Kâsım, Uyûnü'l-enbâ fî tabakâtü'l-etıbbâ, Kahire 1299. İBN HALDUN, Abdurrahman b. Muhammed, Mukaddime (trc. Z. Kadiri Ugan), İst.1986. İBN HALLİKAN, Ebu'l-Abbas Şemseddin Ahmed, Vefeyâtü'l-a'yân ve enbâ'u ebnâi'z-
zamân (Yay. M. Muhyiddin Abdülhamid), I-IV, Kahire 1948. İBNÜ'L-ESÎR, Ali b. Muhammed, el-Kâmil fi't-tarih (nşr. C. J. Tornberg), Leiden 1851¬1876, c. IX- XII, trc. A. Özaydın, İslâm Tarihi el-Kâmil fi't-tarih Trc. tst.1987. İBNÜ'L-CEVZÎ, Ebu'l-Ferec Abdurrahman b. Ali, el-Muntazam, X, Haydarâbâd, 1940. KAFESOĞLU, İbrahim, Sultan Melikşah Devrinde Büyük Selçuklu İmparatorluğu, İst. 1953. KAZICI, Ziya, Anahatları ile İslâm Eğitim Tarihi, İstanbul 1983.
/'Tarih boyunca câmi ve gördüğü hizmetler", Diyânet Der. (1986) XXII/4, 8-10
, İslâm Müesseseleri Tarihi, İstanbul 1991.
KÖPRÜLÜ, M. Fuad, "Anadolu Selçukluları Tarihi'nin Yerli Kaynakları", Belleten,
VII/27,1943, s. 379-521. ,Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara 19845.
KÖYMEN, M. A., Büyük Selçuklu İmp. Tarihi III, Alp Arslan ve Zamanı, Ankara 1992.
/'Türkiye Selçukluları Tarihine Dâir Bir Kaynak, el-Veledü'ş-Şefik", TTK
Belgeler, XV/29, 1193, s. 1-22. MERÇİL, Erdoğan, Kirman Selçukluları, Ankara 1989, s. 210-217. ,Fars Atabekleri Salgurlular, Ankara 1991.
MUHAMMED B. İBRAHİM, Tarih-i Kirman, (nşr. Bestânîy-i Pârizî), Tahran lış. 1343. MUHAMMED HAMDULLAH, İslâm Peygamberi (trc. M. Said Mutlu - Salih Tuğ), İst.1969. MÜNECCİMBAŞI, Ahmed b. Lütfullah, Câmiu'd-düvel Selçuklular Tarihi, I, Horasan-
Irak, Kirman ve Suriye Selçukluları II, Anadolu Selçukluları ve Beylikler (Yay. Ali
Öngül), İzmir 2000,2001. NACİ MARUF, Ulemâu'n-Nizâmiyye ve medârisu'l-maşrıku'l-İslâmî, Bağdad 1973. NASIR-I HUSREV, Sefernâme (nşr. Schefer),Paris 1881, trc. Abdülvehhâb Tarz, Ank.1994 OCAK, A. Yaşar, "Selçuklular ve Beylikler Devrinde Düşünce", Türkler, Ankara 2002,
VII, 429-438.
ÖNKAL, Ahmed, "Asr-ı Saadette Mescidin önemi ve yaptığı görevler", Diyânet Dergisi (1983), XIX/3, 49-55.
ÖZKAN, M., " Selçuklular ve Beylikler Devrinde Edebiyat", Türkler, 2002,VII,636-670. PEDERSEN, Johs , "Mescid", İA, VIII, 1-7.
SAYILI, A. , "Higher education in medieval Islam", Ank. Üniv.Yıllığı (1947-48) II, 30-71. Sevim,
A.- Merçil, E., Selçuklu Devletleri Tarihi, Ankara 1995, s. 523-524. SUTER, H., "Celâlî", İA, III, 59-60.
ŞEŞEN, Ramazan, "İslâm Dünyasındaki İlk Tercüme Faaliyetlerine Umûmî Bir Bakış (Başlangıçtan h. IV./m. X. Asrın Sonlarına Kadar)', İTED (1979) VII/3-4, s. 1-29.
/'Tercüme Faaliyetler?', DGBİT, İstanbul 1989, III, 453-479.
, Salâhaddin Devrinde Eyyûbîler Devleti, İstanbul 1983.
77
A.Öngül/Selçuklularda Eğitim Faaliyetleri Ve Yetişen İlim Adamlarına Genel Bir Bakış
,Salâhaddin Eyyûbî ve Devlet, İstanbul 1987.
TATCI, Mustafa, "Yunus Emre", Türkler, Ankara 2002, VII, 500-515
ZEKERİYA KAZVİNÎ, Muhammed b. Mahmud, Asâru'l-bilâd ve âhbâru'l-ibâd,Beyrut 1960. ZÎC-İ ULUĞ BEY (trc. Abdurrahman b. Osman), İÜ Ktp., TY, nr. 6551. ZİRİKLİ, Hayreddin, el-A'lam (nr. Zübeyr Fethullah), I-VIII, Beyrut 1980.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com