You are here

Home » Content

1980-2008 Döneminde Türkiye’nin Dış Ticaret Hadlerinin Analizi

The Analysis of the Turkey’s Terms of Trade Between the Period of 1980-2008

Journal Name:

  • Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2009

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In the world market, the terms of trade are defined as the ratio of the export goods price index to the import goods price index. Generally speaking, we can say that the terms of trade is a concept showing whether a country is advantageous or losing from the foreign trade because of the changes in the prices of the goods sold and purchased by that country. As we know that the evaluation of the terms of trade being only as a price ratio can be a missing form of analysis, it is necessary to examine the terms of trade from the standpoint of the price, quantity and income depending on the classification of the terms of trade in the literature. C.E. Hepaktan, H.Karakayalı / 1980-2008 Döneminde Türkiye’nin Dış Ticaret Hadlerinin Analizi In this study, we calculated the terms of trade of Turkey separately from the standpoint of the barter (commodity) terms of trade, gross barter terms of trade and income terms of trade, and we made analysis of and comment on the relations of these elements with each other in the period beginning from the early 1980’s up today which is the period transforming from the industrialization strategy depended on the import substitution to the export-oriented industrialization strategy. The results of the analyses made in this study regarding the terms of trade of Turkey can be summarized as the following: The deterioration in the barter (commodity) terms of trade of Turkey in recent years has been compensated by the increase in the income terms of trade. This increase in the income term is resulted from rising amount of export despite the over-valued Turkish Lira.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Dünya piyasasında ticaret hadleri, ihraç malları fiyat endeksinin ithal malları fiyat endeksine oranı olarak tanımlanmaktadır. Genel anlamda dış ticaret hadleri, bir ülkenin sattığı ve satın aldığı malların fiyatlarındaki değişmeler nedeniyle dış ticaretten kazançlı ya da zararlı çıktığını gösteren bir kavramdır. Ticaret hadleri kavramlarını sadece fiyat oranı olarak değerlendirmenin eksik bir analiz şekli oluşturacağı bilindiğinden; iktisat yazınındaki ticaret hadleri sınıflandırmasına bağlı kalarak, fiyat, miktar ve gelir açısından, ticaret hadleri kavramlarını incelemek gerekmektedir. Bu çalışmada, ithal ikamesine dayalı sanayileşme stratejisinden ihracata dönük sanayileşme stratejisine geçildiği dönem olan 1980’li yılların başından günümüze kadar olan sürede, Türkiye’nin dış ticaret hadleri; net değişim ticaret hadleri, gayri safi değişim ticaret hadleri ve gelir ticaret hadleri açısından ayrı ayrı hesaplanarak bunların birbirleri ile olan ilişkilerinin analiz ve yorumu yapılarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, Türkiye’nin dış ticaret hadleri ile ilgili oluşturulan analizlerde elde edilen sonuçlar kısaca şöyle özetlenebilir: Son yıllarda Türkiye’nin net değişim ticaret hadlerindeki bozulmaya karşın, ihracat ve verimlilikteki artışa bağlı olarak, gelir ticaret hadleri yükselmiştir.Gelir ticaret hadlerindeki bu yükselme, aşırı değerli Türk Lirasına rağmen, ihracatta miktar artışından kaynaklanmaktadır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-1980-2008-doneminde-turkiyenin-dis-ticaret-hadlerinin-analizi.pdf
  • 2
181-210
  • Turkish

REFERENCES

References: 

APPLEYARD, Dennis R.& FIELD, Alfred. J. International Economics. Irwin Inc. Boston, USA, 1992.
CHACHOLIADES, Miltiades. International Economics. Mc-Graw Hill Company, New-
York, USA, 1990.
D.P.T. Sayılarla Türkiye Ekonomisi Gelişmeler (1980-2001). Ankara, Ağustos-2002.
D.P.T. Temel Ekonomik Göstergeler Eylül 2009. D.P.T. ISSN 1301-0824, Ankara,
2009.
D.P.T. Türkiye’nin Dış Ekonomik İlişkileri. D.P.T. Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Yayın No:2512, Ankara, 2000.
D.P.T. Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri. D.P.T. Özel İhtisas Komisyonu Raporu, ISBN 975-19-2593-2, Yayın No:2545, ÖİK:561, Ankara, 2000.
D.T.M. Başlıca Ekonomik Göstergeler Mart-Nisan 2008. D.T.M. ISSN 1200-8196, Ankara, Mayıs 2008.
D.T.M. Cumhuriyet Dönemimizde Dış Ticaretimiz (Gelişmeler, Yapı ve Rejim Değişikliği). D.T.M. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Ekonomik Raporu, Yayın No:155, Ankara, Ekim 1998.
D.T.M. Dış Ticaret İndeksleri ve Hadleri: Ocak-Haziran 2008. D.T.M. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Raporu, Ankara, 2008. 207
C.E. Hepaktan, H.Karakayalı / 1980-2008 Döneminde Türkiye’nin Dış Ticaret Hadlerinin Analizi
D.T.M. Dünyada ve Türkiye’de Ekonomik Gelişmeler. Dış Ticaret Müsteşarlığı Raporu Sayı:4, D.T.M. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Gn.Md. Ankara, Ekim-2000.
D.T.M. Türkiye Ekonomisi ve Dış Ticareti (Türkiye Dış Ticaret Stratejisi). D.T.M. Yayınlanmış Raporlar, Ankara, 2002.
D.T.M. “1980-1999 Döneminde Komşu Ülkelerle Olan Ticaretimiz”. Dünyada ve Türkiye’de Ekonomik Gelişmeler, D.T.M. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Gn.Md. Sayı:2, Ankara, Nisan 2000, ss.41-51.
D.T.M. “2000 Yılında Ticaret ve Büyüme Potansiyeli Açısından Hedef Pazarlar”. Dünyada ve Türkiye’de Ekonomik Gelişmeler, D.T.M. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Gn.Md. Sayı:4, Ankara, Ekim 2000, ss.53-62.
D.T.M. “Döviz Kuru Politikaları”. Dünyada ve Türkiye’de Ekonomik Gelişmeler, D.T.M. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Gn.Md. Sayı:6, Ankara, Nisan 2001, ss.52-69.
DORRENCE, George S. “The Income Terms of Trade”. The Review of Economic Studies, Vol.16, Oxford UK, 1949, pp.48-67.
EĞİLMEZ, Mahfi. ve KUMCU, Ercan. Ekonomi Politikası Teori ve Türkiye Uygulaması. Om Yayınevi, ISBN 975-6827-99-8, İstanbul, 2002.
ERÇEL, Gazi. “Dış Ticaret Hadleri Ne Durumda?”. Dünya Gazetesi, 26 Şubat 2003,s.9.
GOODMAN, Seymour. Dış Ticaret ve Gelişme Hakkında Denemeler. Çev: A.Savaş Akat, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları Yayın No:1331, İstanbul, 1968.
GÖKALP, Faysal M. “Liberalizasyon Sürecinde Türkiye’de Dış Ticaret Hadleri Trendi ve Dış Ticaret Hadlerindeki Değişmelerin Gelir Etkisi”. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:15, Sayı:1, ISSN 1302-504X, İzmir, 2000, ss.49-65.
I.M.F. World Economic Outlook, October-2001.
KANEKO, Akihiko. “Terms of Trade, Economic Growth and Trade Patterns: A Small Open-Economy Case”. Journal of International Economics, Vol.52, USA, 2000, pp.169-181.
KARAKAYALI, Hüseyin. Türkiye’nin Ekonomik Yapısı ve Değişimi. Genişletilmiş 3.Baskı, Emek Matbaacılık, Manisa, 2009.
KARLUK, Rıdvan. Uluslararası Ekonomi. Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, 1991.
KARLUK, Rıdvan ve ZILLIOĞLU, Osman. Uluslararası İktisat (3 Cilt). Anadolu Üniversitesi Yayın No:75 AÖF Yayın No:22, Ankara, Eylül 1987.
KEPENEK, Yakup ve YENTÜRK, Nurhan. Türkiye Ekonomisi. 9.Basım, Remzi Kitapevi, İstanbul, 1997.
KIPICI, Ahmet.N. Terms of trade and Economic Fluctuations. The Central Bank of The Republic of Turkey, Discussion Paper No:9615, Ankara, June-1996.
KINDLEBERGER, P. Charles. Terms of Trade for Primary Products, Natural Resources and International Development – The Terms of Trade A European Case Study. MIT and Wiley & Sons Inc., New-York, 1956.
KOUPARITSAS, Michael. A. “North-South Terms of Trade: An Empirical Investigation”. Federal Reserve Bank of Chicago Working Paper, WP No: 97-5, 1997, pp.1-26.
KUMBARACIBAŞI, Onur. Dış Ticaret Teorisi ve Uluslararası Ekonomi. Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları No:103. Kalite Matbaası, Ankara, 1976.
208
Sosyal Bilimler 7/2 (2009 ) s.181-210
LEWIS, Arthur. “World Production, Prices and Trade 1870-1960”. Manchester School of Economic and Social Studies, Vol.20, UK, May 1952, pp.105-133.
LUTZ, Matthias. G. “A General Test of the Prebisch-Singer Hypothesis”. Review of Development Economics, Blackwell Publishing, Vol. 3, No:1, 1999, pp. 44-57.
LUTZ, Matthias. G. “Commodity Terms of Trade and Individual Countries’ Net Barter Terms of Trade: Is There an Empirical Relationship?”. O19- JEL Classification, University of St.Gallen-Switzerland, November 1997, pp.1-14.
MALİYE BAKANLIĞI. 2003 Yıllık Ekonomik Rapor. T.C.Başbakanlık Basımevi, Ankara, Mayıs-2003.
MENDOZA, Enrique.G. “The Terms of Trade, The Real Exchange Rate, and Economic Fluctuations”. International Economic Review, Vol.36, No:1, February 1995, pp. 101-137.
OCAMPO, José Antonio. & PARRA, Maria Angela. “The Commodity Terms of Trade and Their Strategic Implications for Development”. International Trade, Economics Working Paper Archive at WUSTL, 2004, pp. 1-31.
PERSSON, Anna. & TERASVIRTA, Timo. “The Net Barter Terms of Trade: A Smooth Transition Approach”. WOPEC / Terms of Trade Working Paper in Economics and Finance, Wopec No:335, Stockholm School of Economics, September 1999, pp.1-30.
PREBISCH, Raul. Kalkınma için Yeni Bir Ticaret Politikasına Doğru. Çev:Erden Öney, Ankara Üniversitesi S.B.F. Yayın No:344, Ankara, 1973.
PREBISCH, Raul. “International Trade and Payments in an Era of Coexistence / Commercial Policy in The Underdeveloped Countries”. The American Economic Review, Vol.49, Issue2, USA, 1959, pp.251-273.
RAZIN, Assaf. Et al. “Trade Openness, Investment Instability and Terms-of-Trade Volatility”. Journal Of International Economics, Vol. 61, 2003, pp. 285-306.
SALVATORE, Dominick. International Economics. ISBN 0-13-858101-0, Fordham University Press, New-York USA, 1998.
SAPSFORD, David. “Primary Commodity Prices and the Terms of Trade”. The Economic Record (The Economic Society of Australia), Vol. 66, No: 195, 1990, pages 342-356.
SEYİDOĞLU, Halil. Uluslararası İktisat. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları No:530, Eskişehir, 1998.
SEYİDOĞLU, Halil. Uluslararası İktisat. Güzem Yayınları 13.Baskı, İstanbul, 1999.
SEYMOUR, E. Haris. International and Interregional Economies. Tokyo Printing Co., Tokyo, 1957.
SINGER, Hans W. “The Distribution of Gains Between Investing and Borrowing Countries”. American Economic Review, Vol.40., Issue 2, USA, 1950, pp.473-485.
TAN, G.K.Randolph. “Long Memory in Import and Export Price Inflation and Persistence of Shocks to the Terms of Trade”. Econometric Society 2004 Far Eastern Meetings 732, August 2004, pp. 1-34.
TAUSSIG, Frank William. International Trade. London, Mac Millian Co, 1927.
T.C.M.B. Üç Aylık Ekonomik Bülten 2008-IV Ekim-Aralık. TCMB Yayınları ISSN 1300-4565, Ankara, 2009.
T.Ü.İ.K. Dış Ticaret İstatistikleri Haber Bülteni 2009. Ankara, Ağustos-2009.
T.Ü.İ.K. Ekonomik Göstergeler 2008-II. T.Ü.İ.K. ISSN 1305-3353, Ankara-2008.
209
C.E. Hepaktan, H.Karakayalı / 1980-2008 Döneminde Türkiye’nin Dış Ticaret Hadlerinin Analizi
210
T.Ü.İ.K. İstatistik Göstergeler 1923-2007. T.Ü.İ.K. ISSN 1300-0535 Yayın No: 3206, Ankara, Aralık-2008.
T.Ü.İ.K. Türkiye İstatistik Yıllığı 2008. T.Ü.İ.K. ISSN 0082-691X, Yayın No: 3248, Ankara, Mayıs-2009.
T.Ü.İ.K. Türkiye İstatistik Yıllığı 2003. T.Ü.İ.K. ISSN 0082-691X, Yayın No: 2895, Ankara, Nisan 2004.
T.Ü.İ.K. Türkiye İstatistik Yıllığı 1998. T.Ü.İ.K. ISSN 0082-691X, Yayın No: 2240. Ankara, Mayıs 1999.
T.Ü.İ.K. Türkiye İstatistik Yıllığı 1994. T.Ü.İ.K. ISSN 0082-691X, Yayın No: 1720. Ankara, Şubat 1995.
T.Ü.İ.K. Türkiye Ekonomisi 2004 İstatistik ve Yorumlar Ocak-Mart 2004. T.Ü.İ.K. ISSN 1300-1264, Ankara, Nisan 2004.
T.Ü.İ.K. Türkiye ve Dünya Dış Ticareti (1994-2001). T.Ü.İ.K. ISSN 1300-9392, Yayın No: 2760, Ankara, Nisan 2003.
VINER, Jacob. Studies in The Theory of International Trade. George Allen &Unwin Ltd., London, 1960.
YILMAZ, Tomris. Gelişmekte Olan Ülkelerde Dış Ticaret Hadleri ile Ödemeler Dengesi İlişkisi. Marmara Üniversitesi Yayınları No:425, İstanbul, 1985.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com