PARODYING AND DISSOLVING THE SEMANTIC SYSTEMS: A CRITICAL APPROACH TO İHSAN OKTAY ANAR’S ENIGMATIC FOLKLORIC SATIRE VIA MIKHAIL BAKHTIN’S RECEPTION OF FRANÇOIS RABELAIS’S WORKS
Journal Name:
- Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
The aim of this study is to scrutinize how François Rabelais’s Gargantua
(1534) and İhsan Oktay Anar’s Amat (2005), which belong to different historical
contexts and literary traditions, disrupt the semantic systems and the related
Celal Bayar Üniversitesi
432
social/metaphysical hierarchies by using similar strategies via elements of satire, as
reflected in the world pictures of the two works. In this respect, the Russian critic
Mikhail Bakhtin’s exegetic readings concerning the historically unique form of literary
satire and the function of specific narrative structures in Rabelais’s works are going to
stand as the methodological sources for this critical reading of Anar’s novel.
Grotesque humour form of the Middle Ages that Rabelais, as a Renaissance writer,
employs to create a critical framework, indeed, foregrounds the earthly and the
corporeal contrary to the spiritual and the sacred. Rabelais’s writing style, which is
mainly shaped by the use of exaggeration, the supernatural and the almost infinite
sequences of folkloric elements, aims to dissolve the systemic inflexibility that produces
rigid semantic models. Likewise, in addition to the elements of folkloric humour, Anar’s
postmodern narrative both emphasizes the profane and subverts the substantial patterns
of signification and order in the 17th century Ottoman period through the use of
variations like enigma sequences, charts and dubious genealogies. This study is going
to borrow its critical terminology from the Russian critic Mikhail Bakhtin’s texts on the
novelistic discourse, carnivalesque narratives and public humour in order to explicate
that these two works share similar narrative politics and ideological structures, though
specifically originating in different contexts.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Bu çalışmanın amacı, farklı tarihsel bağlam ve yazınsal geleneklere ait olan
François Rabelais’in Gargantua (1534) adlı eseri ile İhsan Oktay Anar’ın Amat (2005)
adlı romanının yergi unsurları kullanarak resmettikleri dönemlere ait anlam dizgeleri
ve bunların yansıttığı toplumsal/metafizik hiyerarşileri benzer stratejiler aracılığı ile
nasıl bozulmaya uğrattıklarını irdelemektir. Bu doğrultuda, Rus eleştirmen Mikhail
Bakhtin’in Rabelais’in eserlerinde kendi tarihsel koşulları içerisinde özgün bir şekil
bulmuş edebi yergi unsurlarına ilişkin ve belirli anlatı yapılarının işlevine dair
gerçekleştirdiği eleştirel okumalar Anar’ın romanına uygulanacak inceleme yöntemine
kaynaklık edecektir. Rabelais’in bir Rönesans dönemi yazarı olarak eleştirel amaçla
kullandığı grotesk orta çağ gülmecesi formu ruhani ve kutsal olanın aksine maddi ve
bedensel olanı belirginleştirir. Biçemini abartı, olağanüstü ve folklorik öğelerin bitimsiz
dizileri etrafında şekillendiren Rabelais’in anlatı stratejisinin hedefinde katı anlam
kalıplarını üreten sistemselliği çatlatmak yatar. Anar’ın postmodern anlatısı da içerdiği
folklorik gülmece öğelerinin yanı sıra muamma dizileri, çizelgeler ve güvenilmez
şecereler gibi çeşitlemeler ile hem dünyevi olana vurgu yapar hem de 17. yüzyıl
Osmanlısının temel anlam ve nizam örüntülerinin altını oyar. Bu çalışma, özgül
bağlamları farklı olan bu iki yergisel eserin benzeşen anlatı politikalarını ve bundan
türeyen ideolojik yapılarını açımlamak için kullanacağı eleştirel terminolojiyi Mikhail
Bakhtin’in roman söylemi, karnavalsı anlatı biçimleri ve halk mizahı geleneğine dair
kaleme aldığı metinlere dayandıracaktır.
- 2
431-447