You are here

Home » Content

Atatürk Dönemi’nin İskan Politakasında İç İskana Yönelik Çalışmalar (1923-1938)

Journal Name:

  • Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2011

Key Words:

Author Name
Abstract (2. Language): 
Between 1923 and 1938 inner migration happened in Turkey beside the migration from abroad and the population exchange with Greece. Beginning from 1923, in consequence of the population exchange, the Turkish government seriously dealt with the settlement of almost 500 thousand immigrants. Settlement process of those exchangees was gradually reduced beginning from 1925. However, as soon as the the government solved the problem, the settlement of the non residents emerged as a challanger. The inner settlement had a crucial place on the settlement policy of Atatürk’s period. Activities on inner settlement began to be implemented regularly beginning from 1926 and continued in the 1930’s especially in central, northern and eastern parts of Turkey. Nomadic tribes (asiret), inhabitants who were not able to earn their life from their inhabitance, settlement emerged for security reasons and oriental refugees were the elements of inner settlement. Their settlement helped homogenity and civilization of the country.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
1923-38 arası dönemde Türkiye’de dısarıdan bir göç, nüfus mübadelesi yasanırken, içeriden de çesitli sebeplere baglı olarak bir iç göç yasanmıstır. Yunanistan ile 1923 yılında baslayan mübadelede, Türkiye’ye yaklasık 500.000 mübadil gelmis ve hükümet uzunca bir süre bunları iskân etmekle mesgul olmustur. Türkiye’den giden mübadil Rumların yerlerine iskân edilen bu mübâdillerin yerlestirme islemleri 1925 yılından itibaren büyük oranda azaltılmıstı. Ancak bu kez de, ülke içerisindeki yerlesik olmayan halkın iskânı hükümeti ugrastırmıstır. Atatürk döneminde uygulanmıs olan iç iskânın, Atatürk’ün iskân politikasında önemli bir yeri vardır. Bu dönemde iç iskân faaliyetleri düzenli olarak 1926 tarihinden itibaren uygulanmaya baslanmıs ve 1930’lu yıllarda aynı sekilde devam etmistir. ç Anadolu ve Karadeniz ile Dogu Anadolu’da bu faaliyetler yogun olarak yasanmıstır. Göçebe vaziyette yasayan asiretler, geçimlerini bulundukları yerlerde temin edemeyenler, güvenlik sebebiyle yapılan iskânlar ile sark mültecileri bu dönemde iç iskânın unsurlarını olustururlar. skânı yapılan bu gruplar sayesinde ülke daha medenî ve daha homojen bir görünüm kazanmıstır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-ataturk-doneminin-iskan-politakasinda-ic-iskana-yonelik-calismalar-1923-1938.pdf
  • 14
87-113
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Arsiv Belgeleri
Basbakanlık Cumhuriyet Arsivi (BCA)
Muamelat Genel Müdürlügü Katalogu
Fon. Kod. 030.10 030.10.124.885.4; 030.10.81.530.192; 030.10.116.808.17;
030.10.81.530.10;
Bakanlar Kurulu Kararları Katalogu (1920-1928)
Fon. Kod. 030.18.1.1 030.18.1.1.16.71.19; 030.18.1.1.16.77.2; 030.18.1.1.13.26.7;
030.18.1.1.23.7.2;
Bakanlar Kurulu Kararları Katalogu (1928 ve Sonrası)
Fon. Kod. 030.18.1.2 030.18.1.2.28.38.20; 030.18.1.2.30.53.1; 030.18.1.2.25.2.2;
030.18.1.2.41.81.11; 030.18.1.2.45.37.1; 030.18.1.2.45.36.20; 030.18.1.2.23.68.12;
030.18.1.2.22.57.2; 030.18.1.2.26.12.15; 030.18.1.2.36.39.4; 030.18.1.2.40.78.8;
030.18.1.2.40.78.2; 030.18.1.2.6.46.3; 030.18.1.2.76.57.6; 030.18.1.2.23.63.19;
030.18.1.2.80.97.10; 030.18.1.2.25.2.1; 030.18.1.2.41.82.12; 030.18.1.2.84.75.8;
030.18.1.2.79.89.1; 030.18.1.2.40.77.20; 030.18.1.2.68.79.16; 030.18.1.2.6.51.10;
030.18.1.2.42.7.20; 030.18.1.2.57.66.15; 030.18.1.2.57.66.1; 030.18.1.2.38.53.17;
030.18.1.2.15.76.6; 030.18.1.2.31.64.1; 030.18.1.2.38.52.17; 030.18.1.2.40.77.9;
030.18.1.2.56.56.19; 030.18.1.2.56.57.1; 030.18.1.2.57.61.9; 030.18.1.2.40.77.6;
030.18.1.2.41.83.13; 030.18.1.2.45.37.10; 030.18.1.2.45.35.15; 030.18.1.2.46.49.4;
030.18.1.2.21.47.8; 030.18.1.2.50.83.12;
Toprak skân Genel Müdürlügü Katalogu
Fon. Kod. 272.11, 272.12, 272.65] 272.65.6.3.7; 272.12.41.49.4; 272.12.61.176.14;
272.12.50.109.10; 272.12.60.171.2; 272.11.20.100.5; 272.11.23.119.34; 272.11.22.117.14;
272.11.16.64.10; 272.11.23.124.18; 272.11.18.82.18.
Kitap ve Makaleler
“Kurak Yerler Halkı Sulak Yerlere mi Yerlesecek?” (1935) Babalık, nu: 4653, 18
Haziran.
“Sükrü Kaya Bey’in Millet Meclisinde Söyledigi Mühim Nutuk” (1934) Hâkimiyet-i
Milliye, nu: 4632, 16 Haziran.
AREN Sadun (1949) “Sehirlesme Hareketleri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 1,2 ve 3-4, 332-346.
ARI Kemal (2003) Büyük Mübadele Türkiye’ye Zorunlu Göç 1923-1925, Tarih Vakfı Yurt
Yayınları, stanbul.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri (1997) C.I, Atatürk Arastırma Merkezi Yayını, Ankara.
Ayın Tarihi (1927) Kânûn-ı Evvel, Cilt 15, Sayı 45.
BABUS Fikret (2006) Osmanlı’dan Günümüze Etnik-Sosyal Politikalar Çerçevesinde Türkiye’de
Göç ve skân Siyaseti ve Uygulamaları, Ozan Yayıncılık, stanbul.
Cumhuriyet Tarihi Arastırmaları Dergisi Yıl 7 112 Sayı 14 (Güz 2011)
BARKAN Ömer Lütfi (1980) Türkiye’de Toprak Meselesi Toplu Eserler I, Gözlem
Yayınları, stanbul.
BASAR Erdogan (1963) “Tarih Toprak Reformunu Haklı ve Mümkün Buluyor”, Sosyal
Adalet, Sayı 2, Mart, 7.
CENGZKAN Ali (2004) Mübadele Konut ve Yerlesimleri, Arkadas Yayınevi, Ankara.
DEVELLOGLU Ferit (2001) Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi
Yayınları, Ankara.
DÜNDAR Fuat (2007) ttihat ve Terakki’nin Müslümanları skân Politikası (1913-1918),
letisim Yayınları, stanbul.
Düstur (1929) III. Tertip, Cilt IV, XV
Geçen Dört Yılda Yapılan ve Gelecek Dört Yıl çinde Yapılacak sler Hülasası (1935) Nüfus
Umum Müdürlügü Yayınları, Ankara.
Geçen Yıllarda Yapılan ve Gelecek Yıllarda Yapılacak Olan sler Hülasası (1938) Dâhiliye
Vekâleti Yayını, Ankara.
GERAY Cevat (1970) “Türkiye’de Göçmen Hareketleri ve Göçmenlerin
Yerlestirilmesi”, Amme daresi Dergisi, Cilt 3, Sayı 4, Aralık, 8-36.
GÜRZ Adnan (1975) Türkiye’de Nüfus Politikası ve Hukuk Düzeni, Türkiye Kalkınma
Vakfı Yayınları, Ankara.
H. Nuri (1934) skân ve Muhaceret, (Yayınevi Yok), stanbul.
HALAÇOGLU Yusuf (1997) XVIII. Yüzyılda Osmanlı mparatorlugunun skân Siyaseti ve
Asiretlerin Yerlestirilmesi, TTK, Ankara.
skân Mevzuatı (1936) Sıhhat ve çtimaî Muâvenet Vekâleti skân Umum Müdürlügü
Yayını, Ankara.
skân Tarihçesi (1932) Hamit Matbaası, stanbul.
Kadri Kemal (1933) “Anadolu’nun Dogusunda Köy çtimaiyatı”, Yeni Türk Mecmuası,
Cilt I, Sayı 10, Temmuz, 814-816.
KARPAT Kemal H. (1996) Türk Demokrasi Tarihi Sosyal Ekonomik Kültürel Temeller, Afa
Yayınları, stanbul.
KOÇAK Cemil (2003) Umumî Müfettislikler (1927-1952), letisim Yayınları, stanbul.
KÖKDEMR Naci (1952) Eski ve Yeni Toprak, skân Hükümleri ve Uygulama Kılavuzu,
(Yayınevi Yok), Ankara.
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi (1992) Devre: III, çtima: IV, Cilt I, Ankara.
Seref Nuri (1935) “skân Kanunu ve Yurdlandırma Politikamız”, Ulus, nu: 5031, 1
Agustos.
Sevket Aziz (1934) “Türk Topraklarının Adamı”, Ülkü Halkevleri Mecmuası, Cilt 4, Sayı
20, Eylül, 81-82.
TBMM Zabıt Ceridesi (1934) Devre: IV, çtima: III, Cilt: XXIII, Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi (1935) Devre: V, çtima: I, C. VII, Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi (t.y.) Devre: III, çtima: I, C. I, Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi (t.y.) Devre: II, çtima: II, C. XVI, Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi (t.y.) Devre: II, çtima: IV, C. XXXIII, Ankara.
TEKEL lhan (1990) “Osmanlı mparatorlugundan Günümüze Nüfusun Zorunlu Yer
Degistirmesi ve skân Sorunu”, Toplum ve Bilim, Sayı 50, Yaz, 49-71.
Muhammed SARI, Atatürk Dönemi’nin skân Politikasında ç skâna Yönelik Çalısmalar 113
TUNÇAY Mete (1999) Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması (1923-
1931), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, stanbul.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com