You are here

Coğrafi Bilgi Sistemi Kullanılarak Sivas Kenti ve Yakın Çevresi İçin Yerleşim Açısından En Uygun Alanların Belirlenmesi

Determination of The Most Suitable Areas in Terms of Settlement for Sivas City and its Surroundings by Using GIS

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
In the planning works; it is also important the determination of the most suitable areas in terms of settlement besides the determination of sectoral land suitability due to biophysical, social, economic, cultural and other environmental variables of the current working areas of sectors, such as forestry, agriculture, pasture, industry and transportation that uses the local land. It is better understood that Geographic Information Systems (GIS) is the most effective, accurate, and fastest tool available for land use planning works, given that it emerged as a result of planning requirement and the most important feature of it is the map overlay method. The purpose of this study is determination of the most suitable areas in terms of settlement and development of suggestions for these areas in the city center and its vicinity of Sivas for forward planning works. In this context, natural landscape elements (land use availability, geology, slope, erosion, aspect, height) related to the area are subject to " Suitability Value Analysis of Natural Potential for Sectoral Use" and "Weighted Overlay" processes developed on the basis of GIS. Suitability maps were created as a result of the analyses. Suitability maps have shown that the most suitable areas for settlement (expressed as degree 2) are located in the southeast part of the study area. It has been suggested that the results obtained from this study should be taken into consideration by the local administrations in the zoning plan revision and in future sectoral planning studies.
Abstract (Original Language): 
Planlama çalışmalarında; araziden faydalanan ormancılık, tarım, mera, sanayi, ulaşım gibi sektörlerin mevcut çalışma alanlarının biyofiziksel, sosyal, ekonomik, kültürel ve diğer çevresel değişkenlere bağlı olarak sektörel arazi uygunluklarının belirlenmesinin yanında yerleşim açısından en uygun alanların belirlenmesi de oldukça önemlidir. Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS)’nin bir planlama gereksinimi sonucu ortaya çıktığı ve en önemli özelliğinin harita çakıştırma yöntemi olduğu düşünülecek olursa, arazi kullanım planlama çalışmalarında kullanılabilecek en etkili, doğru ve hızlı araç olduğu daha iyi anlaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; Sivas kent merkezi ve yakın çevresinde, ileriye yönelik planlama çalışmaları için yerleşim açısından en uygun alanların belirlenmesi ve bu alanlara ilişkin öneriler geliştirilmesidir. Bu kapsamda alana ilişkin doğal peyzaj elemanları (arazi yetenek sınıfları, jeoloji, eğim, erozyon, bakı, yükseklik), CBS temelinde geliştirilen “Doğal Potansiyelin Sektörel Kullanımlara Uygunluk Değeri Analizi” ve “Ağırlıklı Çakıştırma (Weighted Overlay)” işlemlerine tabi tutulmuştur. Analizler sonucu uygunluk haritaları oluşturulmuştur. Uygunluk haritaları, yerleşime en uygun alanların (2. derece olarak ifade edilen) çalışma alanının güneydoğu kısmında yer aldığını göstermiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçların, imar planı revizyonunda ve ileride yapılması düşünülen sektörel planlama çalışmalarında yerel yönetimler tarafından dikkate alınması gerektiği önerilmiştir.
131
145

REFERENCES

References: 

[1]. Ju, C.Y., Jia, Y.G., Shan, H.X., Tang, C.W. and Ma, W.J., GIS-based coastal area suitability assessment of geo-environmental factors in Laoshan district, Qingdao, Nat. Hazards Earth Syst. Sci., 2012, 12, 143–150.
[2]. Karakuş, C. B., Sivas ve yakın yöresi arazi kullanımı ve çevre yönetimi planlaması, Doktora Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sivas, 2009, 116s.
[3]. Mohit, A.M., Ali, M.M., Integrating GIS and AHP for land suitability analysis for urban development in a secondary city of Bangladesh. Jurnal Alam Bina, 2006, Jilid 8, (1), 1-19.
[4]. Akbulak, C., Analitik hiyerarşi süreci ve coğrafi bilgi sistemleri ile Yukarı Kara Menderes Havzası’nın arazi kullanımı uygunluk analizi, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2010, 7 (2).
[5]. Erol, G., Topal, T., GIS-based microzonation of the Niksar settlement area for the purpose of urban planning (Tokat, Turkey), Environ Earth Sci., 2013, 68:2065–2084.
[6]. Lillesand, T., Kiefer, R., Remote Sensing And Image Interpretation, Third Edition, John Wiley&Sons, Inc., New York, USA, 1994, 750s.
[7]. Aksu, R., Değerliyurt, M., Sürdürülebilir kentsel gelişim sağlamak amacıyla model yerleşim alanları planlama: Diyarbakır kenti örneği, "VIII. TÜCAUM Coğrafya Sempozyumu ", 2014.
[8]. Martins, V. N., Cabral, P., Sousa Silva, D., Urban modelling for seismic prone areas: the case study of Vila Franca do Campo (Azores Archipelago, Portugal), Nat. Hazards Earth Syst. Sci., 2012, 12, 2731–2741.
[9]. Değerliyurt, M., Çabuk, S.N., Aksu, R., Sürdürülebilir kentsel gelişim için yerleşime uygun alanların belirlenmesi: İskenderun kenti örneği, Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi Bildiriler Kitabı, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla, 4-6 Haziran 2014.
[10]. Küçükali, U.F., Yer seçimi sürecinde yeni yerleşim alanları üretiminin doğal yapı ve planlar ile ilişkisinin yeniden düşünülmesi - Küçükçekmece İlçesi - Atakent Mahallesi örneği, Planlama, 2015; 25(3): 212–226
[11]. Kurnaz, T.F., Ramazanoğlu, Ş., Yerleşime uygunluğun Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile
Coğrafi Bilgi Sistemi
144
sorgulanması, Esenler (İstanbul) örneği, SAÜ. Fen Bil. Der., 2014, 18 (3), 189-200.
[12]. Baban, S.M.J., Canisius, D.T.F., Sant, K.J., Managing development in the hillsides of Trinidad and Tobago using geoinformatics, Sustainable Development, 2007, 16 (5), 314-328.
[13]. Kolat, Ç., Geographical information systems based microzonation map of Eskişehir downtown area, Master's Thesis, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2004, 94p.
[14]. Sivas Belediyesi, Sivas kenti 1972 Yılı Çevre Düzeni Planı, 1982 Yılı Nazım İmar Planı, Sivas Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Arşivi, 2009, Sivas.
[15]. Sivas Valiliği, Sivas 2023 Stratejik İl Gelişme Planı. T.C Sivas Valiliği, İl Sosyal ve Ekonomik Planlama Merkezi, 2006, Sivas.
[16]. Demiroğlu, D., Karakuş, C.B., Geçmişten günümüze Sivas kent planlarının alan kullanımları yönünden karşılaştırılması, İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2012, 2(4), 1-13.
[17]. HGK, Çalışma alanına ait 1/25.000 ölçekli sayısal topoğrafik harita, Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Komutanlığı, 2005, Ankara.
[18]. MTA, Çalışma alanına ait 1/25.000 ölçekli sayısal jeoloji haritası, Maden ve Tetkik Arama Genel Müdürlüğü, 2005, Ankara.
[19]. MTA, Sivas Kentinin Çevre Jeolojisi ve Doğal Kaynakları, MTA Genel Müdürlüğü Orta Anadolu 1. Bölge Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı, 1997, Sivas, 168s.
[20]. Karacan, E., Sivas güneydoğusundaki jipslerin jeo-mühendislik özelliklerinin incelenmesi, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 1989, Ankara, 99s.
[21]. KHGM, Çalışma alanına ait 1/25.000 ölçekli sayısal toprak haritası, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2001, Ankara.
[22]. Mc Harg, I, Design with Nature, Natural History Pres, 1969, Garden City, New York, USA.
[23]. Kiemstedt, H., Natürliche Beeintractigunges als Entscheidungsfaktoren für die Planung in Landschaft and Stadt, 1972, H.2, 80-85 (Çeviri: Köseoğlu, M., 1982, Peyzaj Değerlendirme Yöntemleri, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları).
[24]. Chen, Y., Yu, J., Shahbaz, K., Xevi, E., GIS-based sensitivity analysis of multi-criteria weights, 18th World IMACS / MODSIM Congress, Cairns, 2009, Australia.
[25]. Sancar, C., Kentsel gelişim alanlarının saptanması ve planlanmasında CBS ve ekoloji-ekonomi duyarlı planlama modeli, Doktora Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, 2000, Trabzon.
[26]. Köseoğlu, M., Peyzaj Değerlendirme Yöntemleri, E.Ü.Z.F. Yayınları, İzmir, 1982, No: 430, 138s.
[27]. Çelikyay, S., Arazi kullanımlarının ekolojik eşik analizi ile belirlenmesi: Bartın örneğinde bir deneme, Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, İstanbul, 2005, 218s.
[28]. Çabuk, S., Coğrafi Bilgi Sistemleri destekli stratejik çevresel değerlendirme çalışması: Eskişehir kenti için toplu konut alanı yer seçimi, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, 2006, 182s.
[29]. Çabuk, A., A proposal for a method to establish natural-hazard-based land use planning: the Adapazarı case study, Turkish Journal of Earth Sciences (Turkish J. Earth Sci), Turkish Scientific and Technical Research Council (TÜBİTAK), Marmara Research Centre, Information Technologies Research Institute, Gebze, Kocaeli-TURKEY, 2001, 10, s.143-152.
[30]. Ortaçeşme, V., Adana ili Akdeniz kıyı kesiminin ekolojik peyzaj planlama ilkeleri çerçevesinde degerlendirilmesi ve optimal alan kullanım önerileri. Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1996, Adana.
[31]. Yıldırım, H., Dönertaş, A., Alparslan, E., Aydöner, C., Elitaş, S., Yüce, H., Kafarov, R., Divan, J., Erkan, B., Özel, M., Dağcı, M., Öztürk, Y., Bolu ili Coğrafi Bilgi Sistemi (BCBS) temel katmanlarının kurulması ve yerleşime uygunluk belirlemesi. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Marmara Arastırma Merkezi, Yer ve Deniz Bilimleri Arastırma Enstitüsü, Proje kodu: 5017605, 2002, Gebze-Kocaeli.
KARAKUŞ, CERİT
145
[32]. Yılmaz, E., Bir arazi kullanım planlaması modeli: Cehennemdere Vadisi Örnegi. T.C. Çevre ve Orman Bakanlıgı, Dogu Akdeniz Ormancılık Arastırma Enstitüsü, Çevre ve Orman Bakanlıgı Yayın no: 253, 2005, Tarsus.
[33]. Anonim, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, 1997, 02.09.1997 tarih ve 23098 sayılı Resmi Gazete.
[34]. Demiroğlu, D., Sivas kent planlarının kentin peyzaj özelliklerine uygunluğunun araştırılması, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ankara, 2010, 241s.
[35]. Rusdi, M., Roosli, R., Ahamad, M.S.S., Land evaluation suitability for settlement based on soil permeability, topography and geology ten years after tsunami in Banda Aceh, Indonesia, The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science, 2015, 18(2), 207–215.
[36]. Alparslan, E., İnce, F., Erkan, B., Aydöner, C., Özen, H., Dönertaş, A., Ergintav, S., Yağsan, F.S., Zateroğulları, A., Eroğlu, I., Değer, M., Elalmış, H., Özkan, M.,, A GIS model for settlement suitability regarding disaster mitigation, a case study in Bolu Turkey, Engineering Geology, 2008, 96, 3–4, 126–140.
[37]. Abdullah, N.S., Suitability model based on GIS and MCDA for spatial distribution of settlements in different geographic environments, European Scientific Journal/SPECIAL/ edition, 2014, 2, ISSN: 1857 – 7881 (Print) e - ISSN 1857- 7431.
[38]. Topaloğlu, M., Berksan, B., Topaloğlu, M.A., Sivas Nazım İmar Planı Açıklama Raporu, Sivas Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü, 1985, Sivas.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com