You are here

Home » Content

1930’LAR TÜRKİYE’SİNDE DEVLETÇİLİK TARTIŞMALARI

The Discussions of Statism in Turkey in 1930s.

Journal Name:

  • Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi

Publication Year:

  • 2007

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The discussion of Statism controlled the Turkey of 1930s. Though internal and external conditionals required the existence of Statism, many ideas were brought forward about how Statism must be and what are its limits in intellectual field and CHP. In intellectual field, the excessive statist attitude of Kadro Magazine, Ahmet Ağaoğlu’s liberal partisanship and Hamdi Başar’s conciliative economic Statism approach were studied in this article. However, CHP Statism has been studied as radical and liberal wings. The rigid Statism of İsmet İnönü, the leader of the radical wing, and the moderate Statism approach of Celal Bayar, the leader of the liberal wing, were evaluated comparatively.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
1930’lar Türkiye’sine devletçilik tartışmaları hakim olmuştur. İçsel ve dışsal koşullar her ne kadar devletçiliği gerekli kılmışsa da, entelektüel alanda ve CHP içerisinde devletçiliğin nasıl olması ve sınırlarının ne olması gerektiğine ilişkin pek çok fikir öne sürülmüştür. Entelektüel alanda Kadro Dergisi grubunun aşırı devletçi tutumu, Ahmet Ağaoğlu’nun liberal taraftarlığı ve Ahmet Hamdi Başar’ın uzlaşmacı iktisadi devletçilik anlayışı ele alındı. CHP devletçiliği ise, radikal ve liberal kanat olarak incelendi. Radikal kanadın lideri İsmet İnönü’nün katı ve liberal kanadın lideri Celal Bayar’ın ılımlı devletçilik anlayış ve politikaları karşılaştırmalı olarak ele alındı.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-1930lar-turkiyesinde-devletcilik-tartismalari.pdf
  • 1
31-52
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1. AĞAOĞLU, Ahmet (1972), Üç Medeniyet, Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı
Kültür Yayınları, İstanbul.
2. AĞAOĞLU, Ahmet (1999), “Devlet ve Fert”, 75 Yılda Düşünceler Tartışmalar,
(İç.), Tunçay, Mete (Editör), İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, S. 38-40.
3. AHMAD, Feroz (2002), Modern Türkiye’nin Oluşumu, Çeviren: Yavuz Alagon,
İstanbul: Kaynak Yayınları.
4. ALKİN, Erdoğan (1983), “Dış Ticaret”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye
Ansiklopedisi 2. Cilt (iç.), İletişim Yayınları, İstanbul, 1983, s.448-469.
5. AYDEMİR Ş.Süreyya (1934-a), “Programlı Devletçilik”, Kadro Dergisi, 34. Sayı
Ekim, Ankara.
6. AYDEMİR Ş.Süreyya (1934-b), “Yeni Devletin İktisadi Fonksiyonları”, Kadro
Dergisi, 29. Sayı, Mayıs, Ankara.
7. AYDEMİR, Ş. Süreyya (1932-a) “İnkılap Bitti mi”, Kadro Dergisi (iç.) 3. Sayı,
Şubat 1932, Ankara.
8. AYDEMİR, Ş. Süreyya (1932-b), “Plan Mefhumu Hakkında”, Kadro Dergisi (İç.),
5. Sayı, Mayıs 1932, Ankara.
9. BANOĞLU, Niyazi Ahmet (1943), Türk Kahramanları, İsmet İnönü, İstanbul:
İdarehane.
10. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1931), İktisadi Devletçilik, İstanbul: Matbaacılık ve
Neşriyat Türk Anonim Şirketi.
11. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1951), Milletçe Kalkınma Kanun Teklifi ve Gerekçesi,
İstanbul:Tan Matbaası.
12. BAŞAR, Ahmet Hamdi. (1932), “İnkılap ve Kadro Ş.S.Beyin Eseri Münasebetile”,
Kooperatif Dergisi (iç.), 6. Sayı.
13. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1933), “Türk Devletçiliği ve Himayeci Ferdiyetçilik”,
Kadro Dergisi, 22. Sayı, Ekim. s. 46.
14. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1943) , Davalarımız, İstanbul: Arkadaş Basımevi.
15. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1955), Demokrasi Yolunda Nereye Gidiyoruz?, İstanbul:
Ekicigil Matbaası.
16. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1962), “ Kalkınma Rotası”, Barış Dünyası, Mayıs 2. Sayı,
s.2-7
17. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1945), Atatürk’le Üç Ay, İstanbul: AİTİA Gazetecilik ve
Halkla İlişkiler Okulu Basımevi.
18. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1946), Hürriyet Buhranı, İstanbul:Biz ve Dünya Serisi
Yayınları, İstihlak Kooperatifi.
19. BAŞAR, Ahmet Hamdi (1960), Yaşadığımız Devrin İç Yüzü, Ankara: Ayyıldız
Matbaası.
20. BİRTEK, Faruk (1995), “Devletçiliğin Yükselişi ve Düşüşü, 1932-1950 Yarıperiferik
Bir Ekonominin Yeniden Yapılanmasında Belirsiz Yol”,
Türkiye’de Devletçilik (İç.), Nevin Coşar (Der.), İstanbul: Bağlam
Yayınları, S.143-171.
21. BORATAV, Korkut (1962), Türkiye’de Devletçilik (1923-1950) İktisadi
Düşünceler ve İktisadi Mevzuular, Ankara: Siyasal Bilgiler Fakültesi
Maliye Enstitüsü Türk İktisadi Geliştirme Projesi.
22. ULUS BASIMEVİ (1935), CHP Dördüncü Büyük Kurultay Görüşmeleri Tutulgası
9-16 Mayıs 1935, Ankara.
23. ÇAĞLAR, Keyder (1993), “İktisadi Gelişimin Evreleri”, Cumhuriyet Dönemi
Türkiye Ansiklopedisi 4. Cilt, İstanbul: İletişim Yayınları.
24. ÇAVDAR, Tevfik (1992), Türkiye’de Liberalizm (1860-190), Ankara: İmge
Yayınevi.
25. ERKUL, Ali (2000), “Ahmet Hamdi Başar’ın Bilim ve Sosyoloji Anlayışı”,
Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi,
ISSN:1300-1930, Sayı:24, Aralık, Sivas, s.23-37.
26. ERTAN, Temuçin Faik (1994), Kadrocular ve Kadro Hareketi, Ankara: TC Kültür
Bakanlığı Yayınları.
27. GÜLCAN, Yılmaz (2001), Cumhuriyet Halk Fırkası (1923-1946), Alfa Yayıncılık,
İstanbul.
28. GÜRSEL, Seyfettin (1999), “Cumhuriyet Döneminde Türkiye Ekonomisi”, 75
Yılda Düşünceler Tartışmalar (iç.), Tunçay, Mete (Editör), İstanbul: Tarih
Vakfı Yayınları.
29. HERSLAG, Z.Y. (1995), “Atatürk’ün Devletçiliği”, Türkiye’de Devletçilik (İç.),
Nevin Coşar (Der.), İstanbul: Bağlam Yayınları, s. 207-218.
30. İNÖNÜ, İsmet (1999), “İsmet Paşa Hazretlerinin 30.8.1930 Cumartesi günü Sivas
Hattının Küşat Resmi Münasebetile Söyledikleri Nutuk”, 75 Yılda
Düşünceler Tartışmalar, (İç.), Tunçay, Mete (Editör), İstanbul: Tarih
Vakfı Yayınları, s. 22 -31
31. İNÖNÜ, İsmet (2003-a), “L’echo Paris Muhabiri Raymond Cartier ile 20 Ağustos
1934 Tarihinde Yaptığı Söyleşi”, İsmet İnönü Konuşma, Demeç, Makale,
Mesaj ve Söyleşiler 1933-1938 (iç.),TURAN, İlhan, Ankara: TBMM
Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları No:98.
32. İNÖNÜ, İsmet (2003-b), “Yurt Dışında Yayın Yapan ‘Vu’ Dergisinin Türkiye
Özel Sayısı İçin Yazdığı 28 Şubat 1935 Tarihli Yazısı”, İsmet İnönü
Konuşma, Demeç, Makale, Mesaj ve Söyleşiler 1933-1938 (iç.), TURAN,
İlhan, Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları No:98.
33. İNÖNÜ, İsmet (2003-c), “Cumhuriyetin 10. Yıldönümü Dolayısıyla Vakit
Gazetesine 29 Ekim 1933 tarihinde yazdığı ‘Yeni Devir’ Adlı Makalesi”,
İsmet İnönü Konuşma, Demeç, Makale, Mesaj ve Söyleşiler 1933-1938
(iç.), TURAN, İlhan, Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu
Yayınları No:98.
34. İNÖNÜ, İsmet (2003-d), “Fırkamızın Devletçilik Vasfı”, İsmet İnönü Konuşma,
Demeç, Makale, Mesaj ve Söyleşiler 1933-1938 (iç.), İlhan Turan
(Hazırlayan), Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları
No:98.
35. İNSEL, Ahmet (1983), “Devletçiliğin Anatomisi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye
Ansiklopedisi 2. Cilt (iç.), İletişim Yayınları, İstanbul, 1983, s.419-425.
36. İNSEL, Ahmet. (2003), “Düzen mi, Kalkınma mı?”, Modern Türkiye’de Siyasi
Düşünce Muhafazakarlık Cilt 5 (iç.), İstanbul: İletişim Yayınevi.
37. İNSEL, Ahmet (2005), “Türkiye’de Liberalizm Kavramının Soyçizgisi”, Modern
Türkiye’de Siyasi Düşünce Liberalizm (iç), Tanıl Bora, Murat Gültekingil
(Editör), İletişim Yayınları, İstanbul, s.41-81.
38. İPEKÇİ, Abdi (2004), İnönü Atatürk’ü Anlatıyor, İstanbul: Dünya Yayıncılık.
KARAOSMANOĞLU Yakup Kadri (1984), Politikada 45 Yıl, İstanbul: İletişim
Yayınları.
39. KOCABAŞOĞLU, Uygur. (2001), Türkiye İş Bankası Tarihi, İstanbul: Türkiye İş
Bankası Yayınları.
40. KORALTÜRK, Murat ve ÇETİN, Cem (2005), “Türkiye’de Liberal İktisadi
Düşünce”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Liberalizm (iç), Tanıl Bora,
Murat Gültekingil (Editör), İstanbul: İletişim Yayınları, s. 316-355.
41. MUTLU, Sevda (2000), Ahmet Hamdi Başar Sosyolojisi, Cumhuriyet Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı için Yüksek Lisans
Tezi, Sivas.
42. MUTLU, Sevda (2000), “Unutulan Cumhuriyet Aydını Ahmet Hamdi Başar ve
Başarizm ve Devletçilik”, Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat
Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi (iç.), ISSN:1300-1930, Sayı:24, Aralık,
s.179-196.
43. OKYAR, Osman (1995), “Devletçilik Kavramı”, Türkiye’de Devletçilik (iç.),
Nevin Coşar (Der.), İstanbul: Bağlam Yayınları, s.189-206.
44. ŞAHİNGİRAY, Özel (Derleyen) (1999), Celal Bayar’ın Söylev ve Demeçleri
1921-1938 Ekonomik Konulara Dair, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür
Yayınları.
45. ŞENŞEKERCİ, Erkan (2000), Türk Devriminde Celal Bayar (1918-1960),
İstanbul: Alfa Yayınları.
46. TEKELİ, İlhan ve İLKİN, Selim (2003), Bir Cumhuriyet Öyküsü Kadrocuları ve
Kadro’yu Anlamak, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
47. TEZEL, Yahya S (2002), Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi, İstanbul: Tarih
Vakfı Yurt Yayınları.
48. TIRAK, Ayşe (1993), “Liberalizm- Devletçilik Tartışmaları”, Cumhuriyet Dönemi
Türkiye Ansiklopedisi 4. Cilt, İstanbul: İletişim Yayınevi.
49. TÖKİN, İ. Hüsrev. (1933-a), “Milli Kurtuluş Devletçiliği 2” Kadro Dergisi (iç.),
19. Sayı, Ankara.
50. TÖR, V. Nedim (1933-b); “Devletçilik Karşısında Zümre Menfaati ve Münevver
Mukavemeti”, Kadro Dergisi, 21.Sayı, Ankara.
51. TÖR, V. Nedim (1932), “Müstemleke İktisadiyatından Millet İktisadiyatına 2”,
Kadro Dergisi (iç.), 2. Sayı, Ankara.
52. TÖR, Vedat Nedim (1933-a), “Devletin Yapıcılık ve İdarecilik Kudretine İnanmak
Gereği”, Kadro Dergisi, (iç.), Mart 15. Sayı, Ankara.
53. UYAR, Hakkı (2005), “Ağaoğlu Ahmet’in Liberal Muhalif Gazetesi: Akın
(1933)”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Liberalizm (iç), Tanıl Bora,
Murat Gültekingil (Editör), İstanbul: İletişim Yayınları, s. 224-231.
54. YANARDAĞ Merdan (1988); Türk Siyasal Yaşamında Kadro Hareketi,
İstanbul:Yalçın Yayınları.
55. YILMAZ, Murat (2005), “Tek-Parti CHP, Kemalizm ve Liberalizm”, Modern
Türkiye’de Siyasi Düşünce Liberalizm (iç), Tanıl Bora, Murat Gültekingil
(Editör), İstanbul: İletişim Yayınları, s. 189-196.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com