You are here

Home » Content

HZ. PEYGAMBER ve MİZAH

Journal Name:

  • Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2004

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Humor that is as old as the history of humanity takes place nearly in the literature of every humanity. One of these societies is the Arab community, which has an important place in literature. The Arab community, which instinctly likes humor, couldn't show this instinct in the difficult conditions of the Cahiliya period. The fact that a lot of words and terms related to humor were used by them is a proof of this talent. But minute this community has found an opportunity, they have displayed their talent to make a joke. It is understood that they put forward this talent after the hard period of the Islamic history. Here, the situation of the Prophet is very important. Because he played a significant role in developing the Islamic literature of humor making jokes about people from every age, young or old, and tolerating jokes made about him by others. Therefore, in this study the example of the jokes made by the Prophet and his companios (sahaba) are given place.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
İnsanlık tarihi kadar eski olan mizah, hemen hemen her toplum edebiyatında yer almıştır. Bu toplumlardan birisi de dünya edebiyatında dikkate değer yeri olan Arap toplumudur. Mizacı itibariyle nüktedan olan Arap toplumu, cahiliye döneminin zor hayat şartları içerisinde bu mizaçlarını gösterememişlerdir. Zira onların mizahla ilgili bir çok kelime ve terimi kullanması bunun bir delilidir. Ancak bu toplum fırsatını bulduğu ilk anda nüktedanlıklarını göstermişlerdir. İslam'ın zorluk dönemlerinden sonra bu yeteneklerini ortaya koydukları anlaşılmaktadır. Burada Hz. Peygamber'in konumu çok önemlidir. Zira O, hem çocuk, genç ve yaşlı her yaştan insana yaptığı şakalarla, hem de kendisine yapılan şakalara gösterdiği hoşgörü ile İslam mizah edebiyatının gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Dolayısıyla bu çalışmada, Hz. Peygamber ve sahabenin mizahı ile ilgili örnekler ve bunların değerlendirilmesine yer verilmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon 947.pdf
  • 2
191
203
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Ahmed
b
. Hanbel, el-Musned, I-V, Çağrı Yay., İstanbul, 1401/1981.
el-' Akkad, ' Abbas Mahmud, Cuha ed-dahik el-mudhik, Daru'l-kitabi'l-' Arabi, Beyrut, 1969/1379. el-Bağdadi, Ebü Bekr Ahmed b. 'Ali b. Sabit el-Hatib, Kitabu't-tatfil ve hikayatu't-tufeyliyyin fi
ahbarihim ve nevadirihim ve eş'arihim, thk. 'Abdullah 'Abdurrahim 'Useylan, Daru'l-
medenî, Cidde, 1406/1986. Bozkurt, Nebi, Hadislerde Folklor Eğlence, İFAV, İstanbul, 1997. , "Eğlence", DİA, X, İstanbul, 1994, s. 483-484;
Buhari, Muhammed b. İsma'îl, el-Cami'uş-şahlh, I-VIII, Çağrı Yay., İstanbul, 1401/1981.
,
Edebu'l-mufred, thk. Muhammed 'Abdulkadir 'Ata, Daru'l-kutubi'l-'ilmiyye, Beyrut,
1410/1990.
el-Cahiz, 'Osman 'Amr b. Bahr, Kitabu'l-hayevan, I-VIII, neşr. 'Abdusselam M. Harun, Mısır, 1384¬89/1964-69.
, el-Beyan ve't-tebyin, I- IV, Daru ihyai'l-'ulum, Beyrut, 1414/1993.
,
cl-Bııhala, thk. Taha el-Haciri, Kahire, Daru'l-me'arif, 1981 (Bu eserin sonunda tahkiki
yapan el-Haciri'nin Talîkafı yer almaktadır). , "Risaletu't-terbi' ve't-tedvir", ResSUu'l-Calli?, III, thk. 'Abdüsselam M. Harun,
Mektebetu'l-hancî, Kahire, 1399/1979, s. 55-109. el-Cevheri, Ebu Naşr İsma'il b. Hammad, eş-Şıhah tacu'l-luğa ve şıhahu'l-' Arabiyye, thk. Ahmed
'Abdulğafur 'Attar, I-VI, Daru'l-'ilm, Beyrut, 1404/1984. Çelebi, İlyas, "Gul" md., DİA, XIV, İstanbul, 1996, s. 177.
Çelik, Ali, "Asr-ı Saadet'te Halk İnançları", Bütün Yönleriyle Asr-ı Saade'te İslam, V, Beyan Yay.,
İstanbul, 1994, s. 373-377.
Darimî, Ebu Muhammed 'Abdullah b. Muhammed, Sunenu'd-Darimi, I-II, Çağrı Yay., İstanbul,
1401/1981.
Dayf, Şevki, Taıîhu'l-edebi'l-' Arabi / el-'Aşru'l-Cahi^, Daru'l-me'arif, Kahire, 1994. Doğan, Yusuf, İkinci Abbasî Dönemi'nde Mizah (Basılmamış Doktora Tezi), Bursa, 2004. Durmuş, İsmail, "Hezl" md., DİA, XVII, İstanbul, 1998, s. 304-305.
Ebu Davud, Süleyman b. el-Eş'as es-Sicistanî, Sunenu Ebi Davud, I-V, Çağrı Yay., İstanbul, 1401/1981.
Fares, Bicher, "Hiciv", İA, V/1, İstanbul, 1964, s. 473.
Fenoglios, İrene - Georgeon, François, Doğu'da Mizah, çev. Ali Berktay, Yapı Kredi Yay., İstanbul,
1999.
el-Feyyumi, Ahmed b. Muhammed b. 'Ali, el-Mışbahu'l-munir, Mektebetu Lubnan, Beyrut, 1987. el-Hıfni, ' Abdulhallm, Uslubu's-suhriyye fi'l-Kur'ani'l-Kerim, Kahire, 1987.
el-Hanefi, Muhammed Raca, "el-Fukahe ve eseruha fi hayati'l-ferd ve'l-muctema'", el-Kafile, sayı 4, 1409/1988, s. 46-48.
Heysemi, Ebu'l-Hasen Nuruddin ' Ali b. Ebi Bekr b. Süleyman, Mecme'u'z-zevaid ve menbe'u'l-fevaid,
I-X,
Daru'l-kutubi'l-'ilmiyye
, Beyrut, 1408/1988. el-Huşri, Ebu İshak İbrahim b. 'Ali b. Temim el-Enşari, Cem'u'l-cevahir fi'l-mulah ve'n-nevadir, thk.
Rehab Hıdır ' Akkavi, Daru'l-menahil, Beyrut, 1413/1993. Huseyin, es-Seyyid 'Abdulhalim Muhammed, es-Suhriyye fi edebi'l-Cahiz, ed-Daru'l-cemahiriyye,
Libya, 1988.
İbn 'Abdilberr, Ebu 'Umer Cemâluddin Yûsuf b. 'Abdillâh b. Muhammed en-Nemeri, el-İsti'ab fi ma'rifeti'l-Aşhab, thk. 'Ali Muhammed Becavi, I-IV, Daru'l-kutubi'l-'ilmiyye, Beyrut,
1409/189.
İbn ' Abdirabbih, Ebu ' Umer Şihabddin Ahmed b. Muhammed el-Kurtubi el-Endelusi, el-' Ikdu'l-ferid, I-VII, thk. Ahmed Emin, İbrahim el-Ebyari, ' Abdusselam M. Harun, Kahire, 1949.
İbnu'l-Cevzi, Ebu Muhammed (Ebu'l-Mehasin) Muhyiddin Yusuf b. ' Abdirrahman b. ' Ali et-Teymi el-Bekri, Ahbaru'l-hamka ve'l-muğaffelin, Beyrut, 1405/1985.
, Kitabu'l-ezkiya, Kahire, 1304.
İbnu'l-Esir, Mecduddin Ebu's-Sea'dat Mubarek b. Muhammed el-Mervezi, en-Nihaye fi ğaıibi'l-hadıs
ve'l-eser, I-V, Muessesetu matbu' atî İsma' îliyyan, Kum, t.y. , Usdu'l-ğabe fî ma'rifeti ehli'ş-Şahabe, Beyrut, 1409/1989.
İbn Hacer, Ebu'l-Fadl Şihabuddin Ahmed b. ' Ali Muhammed el-' Askalani, el-İşabe fi temyizi's-Sahabe,
thk. 'Ali Muhammed Becavî, I-VIII, Beyrut, 1412/1992. İbn Hallikan, Ebu'l-'Abbas Şemsu'd-Dîn Ahmed. b. Muhammed b. Ebi Bekr, Vefeyatu'l-a'yan ve
enbau ebnaiz-zeman, I-VIII, neşr. İhsan ' Abbas, Daru şadır, Beyrut, 1398/1978. İbnu'l-Hatib, "el-Muzah ve'l-fukahe fi'l-İslam", er-Risaletu'l-İslamiyye, s.y. 21, s. 42-45. İbn Kuteybe, Ebu Muhammed ' Abdullah b. Muslim ed-Dineveri, ' Uyunu'l-ahbar, thk. Yusuf ' Ali Tavil,
I-IV, Daru'l-kutubi'l-'Arabî, Beyrut, 1985.
C.Ü. ilahiyat fakültesi dergisi, VIII/2, 2004
yusuf doğan 203
İbn Manzur, Ebu'l-Fadl Cemaluddin Muhammed b. Mukerrem b. ' Ali b. Ahmed el-Enşari, Lisanu'l-
'Arab, I-XV,
D
aru şadır, Beyrut, 1414/1994. el-İşfehani, Ebu'l-Kasım el-Huseyn b. Muhammed er-Rağıb, Muhadaratu'l-udeba', I- II, Daru'l-
mektebeti'l-hayat, Beyrut, t.y. Köten, Akif, "Asr-ı Saadette Mizah", Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet'te İslam, IV, Beyan Yay.,
İstanbul, 1994, s. 455-484.
Kuzayha, Riyad, el-Fukahe ve'd-dıhk el-Mektebetu'l-'aşriyye, Beyrut, 1414/1994.
,
el-Fukahe fi'l-edebi'l-Endelusi, el-Mektebetu'l-'aşriyye, Beyrut, 1418/1998.
Mahmud 'Ali,
"Kutufun basime min hadaiki'l-fukahe", el-Va'yu'l-İslami, s.y. 410, Kuveyt, 1420/2000,
s. 58-61.
Ma'ruf, Nayıf, Taraif ve nevadir min 'uyüni't-turaşi'l-'Arabi, I-II, Daru'n-nefais, Beyrut, 1412/1992. el-Mes'udi, el-Huseyn b. 'Ali, Murucu'z-zeheb, thk. Muhammed Muhyiddin 'Abdulhamid, I-IV, el-
Mektebetu'l-' aşriyye, Beyrut, t.y. Meydan Larousse Ansiklopedisi, Meydan Yayınevi, I-XII, 1969-1973.
el-Meydani,
Ebu'l-Fadl Ahmed b. Muhammed b. Ahmed b. İbrahîm en-Nisaburi, Mecme'u'l-emsal, I-II,
tahk. Na'im Huseyin Zerzur, Daru'l-kutubu'l-' ilmiyye, Beyrut, 1408/1988. Muruvve, Yusuf Ahmed, Nevadiru a'lami'l-fukahe, Beyrut, 1412/1991.
Murzolp, U., "Humour" mad., Encylopedia of Arabic Literature, I, London, 1998, s. 294-295. Nesin, Aziz, Cumhuriyet Döneminde Türk Mizahı, Akbaba Yay., İstanbul,1973.
Nuveyrî, Şihabuddîn
A
hmed b. ' Abdilvehhab, Nihayetu'l-ereb fi fununi'l-edeb, I-XXXI, Daru'l-
kutubi'l-Mışriyye, Kahire, t.y. Pala, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yay., Ankara, 1995. Rozenthal, Franz, Erken İslam'da Mizah, çev. Ahmet Arslan, İris Yay., İstanbul,1997. Se'alibî, Ebu Manşur 'Abdulmelik b. Muhammed en-Nisaburi, Letaifu'l-lutf, thk. 'Umer el-Es'ad,
Daru'l-mesîre, Beyrut, 1407/1987.
, Simaru'l-kulub
fi'l-mudaf ve'l-mensub, thk. Muhammed Ebu'l-Fadl İbrahim,
Daru'l-me'arif, Kahire, t.y. Tirmizî, Muhammed b. 'Isa, Sunenu't-Tirmizi, I-V, Çağrı Yay., İstanbul, 1401/1981. Türk Ansiklopedisi, I-XXXIII, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1968-1984.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, I-VIII, Dergah Yay., İstanbul, 1976-2000.
Zemahşeri, Carullah Mahmud b. 'Umer, el-Mustakşa fi emsali'l-'Arab, I-II, Daru'l-kutubi'l-'ilmiyye, Beyrut, 1408/1987.
,
el-Keşşâf 'an hak'iki ğavamıdı't-tenzll ve 'uyüni'l-ekavU fi vucuhi't-te'vil, I-IV,
y.y., t.y.
Zeynu, Muhammed b. Cemil, Adabu'l-islam fi'l-muctema', Mektebutu'r-risale, 'Umman, 1401/1981. Zirikli, Hayruddin, el-A'lam, I-XI, Daru'l-'ilm, Beyrut, 1992.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com