You are here

Uluslararası Fonetik Alfabe-2

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (Original Language): 
Konuşmanın bazı özellikleri, birden fazla parçalı ses birim üzerinde genişleyen kalıplar oluşturma ve/veya parçasal merkezlerden1 bağımsız olarak değişkenlik gösterme eğilimindedir. Bu bilhassa perde2, ses yüksekliği3 ve algılanan zaman4 için geçerlidir. Bu özellikler genellikle ‘parçalar üstü ses birimler’ olarak bilinir ve fonetik inceleme sürecinin bir bölümü, bu özelliklerin konuşma olayının kalan kısmından ayrılmasıdır. IPA, parçalar üstü öğeler için ayrı bir simgeler seti sunar. Bu set, Kartın sağ alt köşesinde görülebilir. Örneğin genellikle ‘ezgi’5 diye tabir edilen perde değişmeleri6, kelimelerin sahip olduğu anlama ilave anlamlar yüklemek için tamamlanmış anlatım üzerinde etkili olabilir. Bu, bütün diller için geçerlidir; fakat ezgi sisteminin karmaşıklığı diller arasında farklılık gösterebilir. [||] simgesi, bir ezgi kalıbı alanının sonunu belirtmek için ve [|] bu işaret de daha küçük bir birimin alanını göstermek için kullanılabilir. Genel yükselme [ / ] ve genel alçalma [ \ ] simgeleri de ayrı ayrı olarak ezgiyi göstermeye yarayabilir. Fakat ezgilemenin tam bir çeviri yazımı, IPA Kartında verilmeyen simgeleri gerektirecektir. Ses perdesindeki değişmelerin içerdiği diğer alan ise kelime veya hecedir ve bunlar da daha çok parçalı ses birimlerin yaptığı şekilde kelimeleri ayırt edici görev yapar. Perdenin bu işlevine sahip olan dillere ton dilleri denir ve bu dillerin dünya dillerinin ekseriyetini oluşturduğu düşünülmektedir. Örneğin Tay dilinde [kha:N] alçalan perde (parçalı ses birimleri izleyen simgenin köşegen tarafıyla gösterilir) ile gösterilirse “hizmetçi”, yükselen perde ile gösterilirse [kha:^] “bacak” anlamına gelir.
181-202