You are here

Home » Content

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmen Adaylarının Özetleme Stratejilerini Kullanım Tercihleri ve Metin Dil Bilimsel Bir Özetleme Çalışması

Summation Strategies Use Preferences of Turkish Language And Literature Teacher Candidates And Study Of A Text Linguistics Summation

Journal Name:

  • Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi

Publication Year:

  • 2012

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Summation is a process of both enabling the classification of the knowledge obtained and laying the main statement of a text barely by using a few words as soon as possible. By dint of summation works, brain carries out a series of cognitive transactions such as classification, analysis, explanation, assessment and conclusion. Understanding a text precisely has a very important place in summation. However, text linguistics studies have also great importance while understanding a text completely. In this study, summation strategies use preferences of Turkish Language and Literature teacher candidates are examined. The study is modeled in scanning pattern. The data in the study has been obtained by using ‘Summation Strategies Scale’ consisting of 14 articles, developed by Deneme (2009) and Crohach-alfa value of this scale has been determined as ,67. The study has been composed by benefiting from the data obtained from a total of 95 students 63 (%66,3) of which was female and 32 (%33,7) of which was male who had been studying in Gazi University Turkish Language and Literature Department during fall term of 2011-2012 academic year. The data collected by dint of a survey has gained meaning statistically by independent sample t test and single factoral variance analyzes (Anova) and the results have been tabulated. As a conclusion, it has been determined that teacher candidates didn’t use connection and citation strategies enabling the images and ideas in source text to be present at summary text and the strategies like concurrent summation sufficiently. Through these results, it is proposed to train Literature Teacher Candidates about summation and to realize this training in line with text linguistics data
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Özetleme, edinilen bilgilerin sınıflandırılmasını sağma işlemi ve mümkün olduğunca az kelimeyle metnin ana ifadesinin ortaya konulma sürecidir. Özetleme çalışmalarıyla beyin; sınıflandırma, analiz, açıklama, değerlendirme ve sonuç gibi bir dizi bilişsel işlem gerçekleştirmektedir. Özetlemede metnin eksiksiz olarak anlaşılması çok önemlidir. Metnin tam olarak anlaşılmasında ise metin dil bilim çalışmaları önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının özetleme stratejilerini kullanım tercihleri incelenmiştir. Araştırma tarama deseninde modellenmiştir. Çalışmadaki veriler Deneme (2009) tarafından geliştirilen 14 maddelik 'Özetleme Stratejileri Ölçeği' kullanılarak elde edilmiş ve ölçeğin Crohach-alfa değeri 0.67 olarak tespit edilmiştir. Araştırma, 2011-2012 eğitim öğretim yılı güz döneminde Gazi Üniversitesi Türk dili ve edebiyatı öğretmenliği bölümünde öğrenim görmekte olan 63'ü kız (%66,3), 32'si (%33,7) erkek olmak üzere toplam 95 öğrenciden alınan verilerden yararlanılarak oluşturulmuştur. Anket aracılığıyla toplanan veriler istatistikî olarak, bağımsız örneklem t testi ve tek faktörlü varyans analizi (Anova) ile anlamlandırılmış ve sonuçlar tablolaştırılmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarının özellikle kaynak metinde yer alan imge ve düşüncelerin özet metinde yer bulmasını sağlayacak bağlantı ve atıf stratejileri ile eş zamanlı özetleme gibi stratejileri yeterli düzeyde kullanmadığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda edebiyat öğretmeni adaylarına özetleme eğitimi verilmesi ve bu eğitimin metin dil bilim verileri doğrultusunda gerçekleştirilmesi önerilmektedir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-turk-dili-edebiyati-ogretmen-adaylarinin-ozetleme-stratejilerini-kullanim-tercihleri-metin-dil-bilimsel-bir-ozetleme-calismasi.pdf
  • 3
36-52
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Baraz, T. (1978). Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi Üzerine, Kütahya: ?.
Belet, Ş. D. (2005). Öğrenme Stratejilerinin Okuduğunu Anlama ve Yazma Becerileri ile
Türkçe Dersine İlişkin Tutumlara Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Coşkun E., (2005). İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Bağdaşıklık,
Tutarlılık ve Metin Elementleri, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara
Çıkrıkçı, S. S. (2008). İlköğretim Öğrencilerinde Özetleme Becerisinin Gelişimi. Dil Dergisi,
141, 19-35.
Çiftçi M. (2010). Dil Öğretimi, (Editör) İsmet ÇETİN, (107-158) Dil ve Edebiyat Öğretim
Yöntemleri, Ankara: Nobel yay.
Erdem, C. (2012). Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının özetleme stratejilerini kullanım tercihleri ve metin
dil bilimsel bir özetleme çalışması. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(3), 36-52.
48
Deneme, S. (2009). İngilizce Öğretmen Adaylarının Özetleme Stratejilerini Kullanım
Tercihleri, Journal of Language and Linguistic Studies 5(2): 85-91.
Erdem, C. ve Tayşı, M. (13-16 Ekim 2011). Türk Dili Ve Edebiyatı Eğitiminde Metin Dil
Bilimi Çalışmalarının Uygulanabilirlik Düzeyi Üzerine Bir İnceleme- / 5. Ulusal
Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, Gazi Üniversitesi 233-241.
Eyüp, B., Stebler, M. Z. ve Yurt, S. U. (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Özetleme
Stratejilerini Kullanmadaki Eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 22-30.
Gutek G. (2011). Eğitim Felsefesi ve İdeolojik Yaklaşımlar, Çev. Nesrin Kale, Ankara:
Ütopya Yay.
Idris, N., Baba, S. ve Abdullah, R. (2007). Using Heuristic Rules From Sentence
Decomposition Of Experts‟ Summaries To Detect Students‟ Summarizing Strategies,
Proceedings of World Academy of Science. Engineeringand Technology, 26, 530-534.
Kaptan S. (1993). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, G.Ü. Eğt. Bil., Ankara
Karasar N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Nobel Yayın
Dağıtım, Ankara.
Ünlü H, Sünbül A. M. ve Aydos L. (2008). "Beden Eğitimi Öğretmenleri Yeterlilik Ölçeği
Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması," Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi
Dergisi (KEFAD), 9, (2), s. 23-33.
Tansel, F. A. (1963). İyi ve Doğru Yazma Usulleri, Milli Kültür Yayınları, Ankara: Türk
Tarih Kurumu Basımevi.
Özbay. M. (2009). Dinleme Eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
Özön, M. N. (1961). Yazmak Sanatı ve Kompozisyona Giriş, İstanbul Remzi Kitabevi,
İstanbul
Senemoğlu, N. (2009). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Pegem Akademi.
Solso, R., Maclin, M.K., Maclin, H. M. (2011). Bilişsel Psikoloji, Çev. Ayşe Ayçiçeği-Dinn,.
4. Baskı, İstanbul: Kitabevi Yay.
Temizkan, M. (2007). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Derslerinde Okuma Stratejilerinin
Okuduğunu Anlama Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi
Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Yalçın, A. (2006). Türkçe Öğretim Yöntemleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
Yazıcı Okuyan, H. ve Gedikoğlu Y. G. (2011). Öğretmenlerce Üretilen Yazılı Özet
Metinlerin Niteliksel Özellikleri, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
10(2):1007 -1020.
Yılmaz, E., Turanoviç, M., (07-08 Eylül 2006). “Türk Yazınında Metinsel Odaklama
Örnekleri: Bir Motif, Üç Eser”, Kongre Bildirileri, c I, s 189-208 (SAÜ Fen Edebiyat
Fakültesi, Alman Dili ve Edebiyatı Böl II Uluslar arası Karşılaştırmalı Edebiyat bilim
Kongresi, Adapazarı.
Winograd, P. N. (1983). Strategic Difficulties In Summarizing Texts, Univesitiy of Kentucky,
Cambiridge, Massachusetts.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com