You are here

Home » Content

TÜRKİYE’DE BİLİM KURGU: YENİDEN ÇEVİRİ VE YENİDEN BASIM YOLUYLA VARLIĞINI SÜRDÜREN BİR TÜR

SCIENCE FICTION IN TURKEY: SURVIVAL OF A GENRE THROUGH RETRANSLATIONS AND REPRINTS

Journal Name:

  • Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2017

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
This research has revealed that science fiction as a sub-genre was introduced as “an option” into Ottoman and Turkish “culture repertoire” (Even-Zohar, 1997a; 1997b; 2002) via translations in the 19th century. Then from the 19th century onwards, the science fiction genre has continued to exist in the target repertoire mostly via translations, retranslations and reprints. For example, 383 retranslations of Jules Verne’s 32 novels were published in the period between 1875 and 2013, and 27 retranslations of Robert Louis Stevenson’s Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde (1886) have been presented to Turkish readers after its first translation by Hamdi Varoğlu in 1942. The number of indigenous science fiction novels has been lower than the number of translations until now. This study will reveal that some publishers have devoted their time and effort to promote the science fiction subgenre in Turkey. From the 1950s onwards, almost each decade has witnessed a novel publisher with a new series of re/translations. This study aims to suggest the interlinked role of translators and retranslators who form a small group within the repertoire of popular literature, and their persistent struggle to introduce, establish and reinforce the popularity of this genre in Turkey.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın amacı bilim kurgu türünün 19. yüzyılda Osmanlı ve Türk “kültür repertuvarına” (Even Zohar, 1997a; 1997b; 2002) çeviri yolu ile girdiğini ortaya koymaktır. Bilim kurgu çevirileri yayınevleri tarafından okurlara “fenni roman” olarak sunulmuştur. Yapılan araştırma, 19. yüzyıldan itibaren bilim kurgu türünün Türk kültür repertuarında çoğunlukla çeviriler, yeniden çeviriler ve yeniden basımlar yoluyla varlığını sürdürdüğünü ortaya çıkarmıştır. Örneğin, 1875 ve 2013 yılları arasında Jules Verne’in 32 romanının 383 yeniden çevirisi yayınlanmıştır. Bu çalışmada ayrıntılı olarak sunulacağı üzere, bugüne dek basılan yerli bilim kurgu romanlarının sayısı çeviri bilim kurgu romanları sayısından hep daha az olarak karşımıza çıkmaktadır. Çeviriler ve yeniden çeviriler üzerine yoğunlaşarak bilim kurgu türünde en çok çeviri yapan çevirmenler, editörler ve yayınevleri birbiriyleyakın ilişki içinde olan çeviri özneleri olarak ele alınacaktır. Bu makalede yeniden çeviriler ve yeniden basımların bilim kurgu türünün Türk kültür repertuarına bir seçenek olarak sunulmasının yanısıra türün repertuardaki varlığını sürdürmesine ve yerli metin üretiminin önünü açmasına neden olduğu tartışılacaktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-turkiyede-bilim-kurgu-yeniden-ceviri-yeniden-basim-yoluyla-varligini-surduren-bir-tur.pdf
  • 1
31
42
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Bayar, Z. (2001). Bilimkurgu ve gerçeklik. İstanbul: Broy Yayınevi.
Bleiler, Everett F. (1990). Science-Fiction: the early years. Kent,
Ohio: The Kent State University Press.
Duru, O. (1973). Science fiction sözcüğüne Türkçe bir karşılık
arama denemesi. Türk Dili, Vol.254: 332-347.
Even-Zohar, I. (1997a). The Making of Culture Repertoire and the
Role of Transfer. Target, 9(2): 355-363.
Even-Zohar, I. (1997b). Culture repertoire and the wealth of
collective entities: parameters for contrastive culture analysis.
http://www.tau.ac.il/~itamarez/papers (15.01.2017)
Even-Zohar, I. (2002). The making of culture repertoire and the role
of transfer. In Saliha Paker (Ed.), Translations: (re)shaping of literature and
culture (pp. 166-174). İstanbul: Bogaici University Press.
James, E. and Mendlesohn, F. (Eds.). (2003). The Cambridge
companion to science fiction. Cambridge: Cambridge University Press.
Keri Küpçü, K. (2011). Türkiye’de bilim-kurgunun geçmişi.
http://frpnet.net/kultur-sanat/frpnet-edebiyat/makaleler/203-turkiyede-
bilimkurgunun-gecmisi (02.01.2017)
Koskinen, K. & Paloposki, O. (2003). Retranslations in the age of
digital reproduction. Cadernos, Vol.1: 19-38.
Mollamustafaoğlu, L. (1991). Çeviride talihsiz bir tür: bilim-kurgu.
Metis Çeviri Araştırmaları Dergisi, Vol. 14: 64-66.
Mollamustafaoğlu, L. (1983). Yazınsal tür olarak bilim kurgu. Yazko
Çeviri Dergisi, Vol.14: 64-72.
Paloposki, O. & Koskinen, K. 2010. Reprocessing texts: the fine line
between retranslating and revising. Across Languages and Cultures, 11(1),
29-49.
Roberts, A. (2006). The history of science fiction. New York:
Palgrave Macmillan.
Tahir-Gürçağlar, Ş. (2008). The politics and poetics of translation in
Turkey. Amsterdam, NY: Rodopi.
Tahir-Gürçağlar, Ş. (2011). Gulliver travels in Turkey: retranslation
and intertextuality. In Lance Weldy (Ed.), From colonialism to the
contemporary: ıntertextual transformations in world children’s and youth
IŞIKLAR KOÇAK, M., AYDIN, E. EDEBİYAT FAKÜLTESİ (2017)
42
literature (2nd ext. ed.), (pp. 44-58). New Castle Upon Tyne: Cambridge
Scholars Publishing.
Toury, G. (2002). Translation as a means of planning and planning
of translation: a theoretical framework and an examplary case. In Saliha
Paker (Ed.), Translations: (re)shaping of literature and culture (pp. 148-
165). İstanbul: Bogaici University Press.
Uyanık, S. (2013). Osmanlı bilim kurgusu: fennî edebiyat. İstanbul:
İletişim Yayınları.
Tahir Gürçağlar, Ş. (2008). Retranslations. In Mona Baker &
Gabriela Saldanha (Eds.), The Routledge encyclopedia of translation studies
(2nd ed.), (pp. 233-236). London/New York: Routledge

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com