You are here

Home » Content

ÜÇ KİMLİKLİ BİR JÖN TÜRK AYDINI: Dr. İBRAHİM (ETHEM) TEMO (1865-1945)

A YOUNG TURK INTELLECTUAL WİTH THREE IDENTİTİES: DR. IBRAHİM (ETHEM) TEMO (1865–1945)

Journal Name:

  • Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2010

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Dr. Ibrahim Temo was one of the most important characters of the Turkish political life. Ibrahim Temo, as the founder of Union and Progress, which had an important part in the history of Turkish political life, attracts attention with his three identities. Besides being a Turkish intellectual who was against tyranny, Temo was also the founder of the Baskim Society, which was one of the most important societies of the Albanian nationalist movement. Being isolated from the Union and Progress after the proclamation of the Second Constitutional Period, Temo settled in Romania, in where he formerly founded the Balkan branch of the society and entered in the Romanian nationality. Temo was accepted as a reputable person in the Unionist environments with his organizer character that was full of brave and determination in ideas. After his years in the School of Military Medicine Temo continued his efforts as an organizer in Romania, to where he escaped, and there he founded a new society, Baskim, that gathered the disconnected Albanian societies under a unique name, and played an important role in spread of the Unionist movement in before Romania, and after among the Albanians. After the proclamation of the Second Constitutional Period, Temo founded the Ottomant Democrat Party and ran opposition against to the government of Union and Progress
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Dr. İbrahim Temo, Türk siyasi hayatının en önemli kişiliklerinden biridir. İttihat ve Terakki cemiyeti gibi Türk siyasi hayatında önemli bir yere sahip olan, dönemi ve sonrasını birçok yönü ile etkilemiş bir örgütün kurucusu olan İbrahim Temo, üç kimlikli özelliği ile dikkat çekmektedir; İstibdad karşıtı bir Jön Türk aydını (Osmanlı) olmanın yanı sıra, Arnavut milliyetçi örgütlerinin en önemlisi olan Başkim Cemiyeti’nin (Arnavut) kurucu ve yöneticisi olmuş, meşrutiyet sonrasında kurucusu olduğu İttihat ve Terakki’den dışlanması ve cemiyetin izlediği politikalar sonucunda meşrutiyet öncesinde cemiyetin Balkan teşkilatını kurduğu ve tabiyetine geçtiği Romanya’ya ( Romen) yerleşerek hayatını burada sürdürmüştür. İbrahim Temo, örgütçü yapısı, fikirlerindeki kararlılık ve cesaret ile Jön Türk çevrelerinde saygı uyandırmış bir kişilik olarak kabul edilmektedir. Asker-i Tıbbiye’de başlayan örgütçülük faaliyetine, firar ettiği Romanya’da devam etmiş ve burada hem Cemiyetin Balkan teşkilatını kurmuş, hem de dağınık şekilde bulunan Arnavut cemiyetlerini Başkim (İttihat) çatısı altında toplayarak İttihatçı hareketin Romanya ve sonrasında Rumeli’deki Arnavutlar arasında yayılmasını sağlamıştır. Meşrutiyetin ilanı sonrasında ise Osmanlı Demokrat Fırkası’nı kurarak liderliğini üstlenmiş ve kuruluş hedefinden uzaklaştığını düşündüğü İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne karşı muhalefet yapmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-uc-kimlikli-bir-jon-turk-aydini-dr.ibrahim-ethem-temo-1865-1945.pdf
  • 1
77-98
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akşin S. (2001). Jön Türkler ve İttihat ve Terakki. Ankara, İmge Kitabevi,
3.Baskı.
Birinci A.(1990).Hürriyet ve İtilaf Fırkası. İstanbul Dergâh Yayınları.
Çelik B.(2004). İttihatçılar ve Arnavutlar, II. Meşrutiyet Döneminde
Arnavut Milliyetçiliği ve Arnavutluk Sorunu, İstanbul, Büke Yayınları.
Çelik B. (2009). İsmail Kemal Bey (1844-1919).İsmail Kemal Bey’in
Hatıratı, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Xviii-xlii.
Çelik B. (2004). Arnavut Ulusal Hareketi İçinde İlginç Bir Dönemeç:
Ortodoks Arnavutların Patrikhane’den Ayrılma Çabaları, AÜ, OTAM Dergisi, 16:
131-150.
Hacısalihoğlu M. (2008). Jön Türkler ve Makedonya Sorunu (1890-1918).İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Hanioğlu M.Ş.(1981). Bir Siyasal Düşünür Olarak Dr. Abdullah Cevdet ve
Dönemi İstanbul, Üçdal Neşriyat.
Hanioğlu M. Ş.(1986).Bir Siyasal Örgüt Olarak Osmanlı İttihat ve Terakki
Cemiyeti ve Jön Türklük (1889-1902). İstanbul, İletişim Yayınları.
Hanioğlu M. Ş. (2001). Preparation for a Revolution The Young Turks,
1902-1908, New York, Oxford University Press.
Iacovella A. (1998). Gönye ve Hilal, İttihat-Terakki ve Masonluk, İstanbul,
Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Kansu A. (2001). 1908 Devrimi, İstanbul, İletişim Yayınları, 2. Baskı.
Mardin Ş.(1987). Sunuş, İbrahim Temo’nun İttihat ve Terakki Anıları,
İstanbul, Arba Yayınları.
Maxim M. Yeni Romen Belgelerine Göre Büyük Önder Atatürk, Dr.
İbrahim Temo ve Romanya, V. Uluslar arası Atatürk Kongresi, 8-12 Aralık 2003
Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi, Bildiriler Cilt II, Ankara 2005, s.377.
Ortaylı İ. (2001). İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İstanbul, İletişim
Yayınları, 8. Baskı.
Ortaylı İ. (1985). Balkanlarda Milliyetçilik, Tanzimattan Cumhuriyet’e
Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul, İletişim Yayınları 4.
Çelik, B. DEÜ SBE Dergisi, Cilt:12, Sayı:1
98
Petrosyan Y. A. (1974). Sovyet Gözüyle Jön Türkler. Ankara, Bilgi
Yayınevi.
Ramsuar E. E. (1982). Jön Türkler ve 1908 İhtilali, İstanbul, Sander
Yayınları, 2. Baskı.
Shpuza G.(1999). Doktor Temo’nun Atatürk Hakkındaki İmajı, XII. Türk
Tarih Kongresi, Ankara, TTK, IV. Cilt, s.1377-1884.
Temo İ. (2000). İbrahim Temo’nun İttihat ve Terakki Anıları. İstanbul,
Arba Yayınları, 2. Baskı.
Temo İ. (2001). Atatürk’ü Niçin Severim, Yayına hazırlayan, Nimetullah
Hafız, Prizren 2001 (İlk Baskı 1937 Romanya).
Tunaya T.Z. (1998). Türkiye’de Siyasal Partiler, II. Meşrutiyet Dönemi,
İstanbul, İletişim Yayınları, Cilt 1.
Tunaya T.Z. (1949). Türkiye’de İlk ‘Demokrat Parti’: Osmanlı Demokrat
Fırkası (Fırkai İbad), Sosyal Hukuk ve İktisat Mecmuası, Sayı:15.
Tunaya T. Z. (2001). Türkiye’de Siyasal Gelişmeler (1876-1938) İstanbul,
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, cilt I.
Uygur S. (2008). İbrahim Temo’nun Bilinmeyen Bir Eseri: Usul-i
Mükaleme”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, cilt 5, sayı:2.
Yel S. (2002). İttihat ve Terakki’nin Kurucularından İbrahim Temo’nun
Atatürk ve İnkılâpları Hakkındaki Düşünceleri, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi,
sayı:52, Cilt XVIII.
Arşiv ve Basın
BOA, HR. SYS, Dosya no. 155/36.
BOA, DH. MUİ, dosya no.28-2/16.
BOA, DH. MUİ, dosya no.94/-1 GN.48.
“Doktor İbrahim Temo Beyin Manifesti”, Rumeli, 16 Nisan 1911.
“Doktor İbrahim Temo Beyin Manifestosu”, Rumeli, 18 Nisan 1911.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com