You are here

İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETMENLERİNİN ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

EXAMINING THE ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIORS OF THE PRIMARY SCHOOL TEACHERS IN TERMS OF SOME VARIABLES

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Depicting elementary school teachers’ organizational citizenship behaviors, investigating in terms of some variables and determining which ones propound significant differences are aimed in this study. Measurement tool consist "Organizational Citizenship Scale" Yücel (2007), “Organizational Communication Inventory" Tuna (2008) and personal information form. Sample is composed of 548 teachers from schools in Manisa. For analyzing the data; t-test, ANOVA and Scheffe tests were made, effect size values were calculated. There are statistically significant differences according to age, gender, profession, working time, working time in organization, the level of socio-economic environment of institutions and organizational communication perception in sub-dimensions of organizational citizenship behaviors and marital status doesn’t make significant difference. Teachers’ organizational citizenship behaviors have positive effects on effectiveness of education and training process. Voluntary behaviors have been assessed relatively low. Thus; giving importance to activities; improving voluntary behaviors of teachers and working to create medium of communication; inciting teachers in this direction are suggested to practitioners.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmada ilköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışlarının betimlenerek, bazı değişkenler açısından incelenmesi ve hangileri açısından anlamlı farklılıklar ortaya konulduğunun belirlenmesi amaçlanmaktadır. Tarama modelindeki araştırmada kullanılan ölçme aracı; Yücel’in (2007) “Örgütsel Vatandaşlık Ölçeği”, Tuna’nın (2008) “Örgütsel İletişim Envanteri” ve kişisel bilgi formundan oluşmaktadır. Örneklem; Manisa’daki 19 resmi ilköğretim okulunda görev yapan 548 öğretmenden oluşmaktadır. Verilerin çözümlenmesi amacıyla t testi, ANOVA ve Scheffe testleri yapılmış, etki büyüklüğü değerleri hesaplanmıştır. Örgütsel vatandaşlık davranışı alt boyutlarında yaş, cinsiyet, meslekteki çalışma süresi, kurumdaki çalışma süresi, kurumun bulunduğu sosyo-ekonomik çevre ve örgütsel iletişim algı düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklar olduğu; medeni durum değişkeninin ise anlamlı bir farklılık yaratmadığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının eğitim öğretim sürecinin etkinliğine olumlu etkisinin olduğu görülmüştür. Bu davranışlar arasında göreceli olarak düşük değerlendirilen gönüllü davranışlar olmuştur. Bu nedenle uygulayıcılara, öğretmenlerin gönüllü davranışlarını artırmaya yönelik faaliyetlere önem vermeleri ve öğretmenleri bu yönde teşvik edici bir iletişim ortamı oluşturmaya çalışmaları önerilmektedir.
13-24

REFERENCES

References: 

Aktaş, H. G. (2008). Öğretmenlerde denetim odağı ve örgütsel vatandaşlık. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi,
Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
Aktay, A. (2008). Yönetici ve öğretmenlerin değer tercihleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki
ilişkinin incelenmesi, Yayınlanmamış yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Allison, B. J., Voss, R. S. ve Dryer, S. (2001). Student classroom and career success: the role of organizational
citizenship behavior. Journal of Education for Business, 7 (5), 282–288.
Altunbaş, A. (2009). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ve çalışma değerlerinin analizi (Altındağ
İlçesi Örneği), Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Ay, B. (2007). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,
Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
Buluç, B. (2008). Ortaöğretim okullarında örgütsel sağlık ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki,
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Güz 6 (4), 571-602.
Çelik, M. (2007). Örgütsel kültür ve örgütsel vatandaşlık davranışı-bir uygulama. Yayınlanmamış doktora tezi,
Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Gök, E. E. (2007). Örgütsel kültür bağlamında örgütsel vatandaşlık olgusu ve bir araştırma. Yayınlanmamış
yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Greenberg, J. ve Baron, R. A. (2000). Behavior in organizations: Understanding and managing the human side of
work. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall (7th.).
Gren, S ve Salkind, N. (2003). Using SPSS for windows and macintosh analysing and understanding data. Upper
Saddle River, NJ: Prentice Hall (3th.).
Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
Kaynak Taşçı, S. (2007). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış yüksek
lisans tezi, Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
LeBlanc, J. C. (2010). Why faculty should help develop student organizational citizenship behaviors?. Improving
University Teaching 35th International Conference Washington, D.C
Nar, O. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin arkadaşlık, başarı ve statü çabaları ve bu
çabaların örgütsel vatandaşlık davranışlarıyla ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe
Üniversitesi, İstanbul.
Oplatka, I. (2009). Organizational citizenship behavior in teaching: the consequences for teachers, pupils, and
the school. International Journal of Educational Management, 23 (5), 375–389.
Oplatka, I. (2006). Going beyond role expectations: toward an understanding of the determinants and
components of teacher organizational citizenship behavior. Educational Administration Quarterly, 42, 385.
Organ, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: the good soldier syndrome. Lexington, MA: Lexington
Books.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Mayıs, Haziran, Temmuz 2012 Cilt 1 Sayı 2 ISNN: 2146-9199
24
Özcan, O. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin örgütsel özdeşim, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık
davranışlarının demografik özelliklere göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe
Üniversitesi, İstanbul.
Samancı Kalaycı, G. (2007). Örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi,
Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
Sezgin, O. (2009). Exploring the relationship between the concepts of organization culture, organizational
justice and organizational citizenship behavior.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Somech, A. ve Ron, I. (2007). Promoting organizational citizenship behavior ın schools: the ımpact of ındividual
and organizational characteristics. Educational Administration Quarterly, 43, 38.
Tschannen Moran, M. (2001). Collaboration and the need for trust. Journal of Educational Administration, 39,
308-331.
Tuna, Y. (2008) Örgütsel iletişim sürecinde yöneticilerin duygusal zekâ yeterlilikleri. Yayınlanmamış doktora tezi,
Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Vigoda Gadot, E., Beri, I., Birman Shemesh, T. ve Somech, A. (2007). Group-level organizational citizenship
behavior ın the education system: a scale reconstruction and validation. Educational Administration Quarterly,
43 (4), 462-493.
Yarım, M. (2009). Genel liselerde çalışan branş öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları.
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com