You are here

CUMHURİYET’İN İLK YILLARINDAKİ (1923-1946) İNSAN/BİREY YETİŞTİRME PARADİGMASININ SON OSMANLI BİRİKİMİ İLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

COMPERATIVE ANALYSIS OF HUMAN/INDIVIDUAL DEVELOPMENT PARADIGM WITH OTTOMAN ACCRETION IN THE EARLY REPUBLIC (1923-1946)

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
In this study, the understanding of human growing in the first years of republic is examined according to the guidance of Mustafa Kemal Atatürk who is the founder of the country and owner of the the radical revolutions. While analizing the understanding of education in the first years of republic and the human growing dicipline which is the basis of this understanding, this period’s education, rules and regulations, education applications, also last Ottoman accumulation which the founder group of republic growed examined. Especially because it has been thought as the guiding period of republic, II. Abdulhamid period has great importance. In this study, because it was the last period before republic II. Contitutional Monarcy period politics and opinions, the devolopments in the life of education, opinions and attemps of change is evaluated according to its effects on the republic period’s basis. According to findings of the study, republic period educational pradigmas and human growing dicipline effected by the polictical and social movements, national and international opinion developments which substructure was prepared in the period of Contitutional Monarcy and Autocracy. Especially nationalist pradigmas which effected the period globally, beginning from the last Ottoman Period, started to develop straight to republic and it became a power which directed education understanding
Abstract (Original Language): 
Çalışmada Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki insan/birey yetiştirme anlayışı, ülkenin kurucusu ve köklü devrimlerin önderi Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde başlatılan eğitim seferberliğinin temel ilke ve amaçları çerçevesinde incelenmektedir. Cumhuriyet’in ilk yıllarında ortaya konan eğitim anlayışı ve bu anlayışın temelini oluşturan insan/birey yetiştirme disiplini, dönemin eğitim yasa ve yönetmelikleri, eğitim uygulamaları ile ülkenin kurucu ve yönetici tabakasının söylemleri çerçevesinde değerlendirilmekte ve analiz edilmektedir. Bu analiz yapılırken Cumhuriyet’in ilk yıllarının kurucu tabakasının yetiştiği Son Osmanlı birikimi de mercek altına alınmaktadır. Özellikle cumhuriyetin öncül dönemi olması nedeniyle II. Abdülhamid dönemi yoğun bir biçimde ele alınmıştır. Çalışmada, Cumhuriyet’ten önceki son dönem olması itibariyle II. Meşrutiyet dönemi siyasi ve fikir akımları, eğitim hayatındaki gelişmeler, düşünceler ve değişim girişimleri Cumhuriyet döneminin temellerine etkisi çerçevesinde değerlendirilmektedir. Çalışmanın bulgularına göre cumhuriyet dönemi eğitim paradigmaları ve insan yetiştirme disiplini, öncül dönemler olan Mutlakiyet ve Meşrutiyet Dönemleri ile alt yapısı hazırlanan, ulusal ve uluslararası fikir gelişmelerinden, siyasi ve sosyal hareketlerden etkilenmiş ve beslenmiştir. Özellikle global düzeyde döneme damgasını vuran ulusalcı/milliyetçi paradigmaların Son Osmanlı döneminden itibaren adım adım yeni Cumhuriyet’e doğru gelişip kökleştiği, eğitim anlayışlarına da şekil veren bir güç durumuna geldiği görülmektedir.
140-148

REFERENCES

References: 

Akverdi, H. (1943). Yirmi yılın fikir hayatı. Ülkü Millî Kültür Dergisi, Yeni Seri Sayı: 51, Ankara: Zerbamat, 9-14.
Akyıldız, A. (2009). Osmanlı bürokrasisi ve modernleşme. İstanbul: İletişim Yayınları.
Akyüz, Y. (1999). Türk eğitim tarihi (Başlangıçtan 1999’a). İstanbul: Alfa Yayınları.
Ateş, S. Y. (2012). Asker evlatlar yetiştirmek. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Berkes, N. (2011). Türkiye’de çağdaşlaşma. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Binbaşıoğlu. C. (1995). Türkiye’de eğitim bilimleri tarihi. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Candoğan, G. (1997). Köy Enstitüleri bayramı 17 Nisan. Öğretmen Dünyası Dergisi, Sayı: 208, Nisan, Ankara: Gündoğan Yayıncılık, 11-12.
Evered, E. Ö. (2012). Empire and education under the Ottomans. London, Newyork: I. B. Tauris.
Fortna, B. C. (2005). Mekteb-i Hümayun. Pelin Siral (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
Giritli, İ. (1988). Atatürk ideolojisi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Güven, İ. (1998). Türkiye’de 1950-1980 yılları arasında örgün eğitimde yapısal değişme ve ideoloji arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Şubat 2013 Cilt:2 Sayı:1 Makale No:15 ISSN: 2146-9199
148
Kafadar, O. (1997). Türk eğitim düşüncesinde batılılaşma. Ankara: Vadi Yayınları.
Kara, A. (1999). Türkiye’de halkevleri. Ankara: Halkevleri Yayınları.
Karpat, K. (2009). Osmanlı’dan günümüze kimlik ve ideoloji. İstanbul: Timaş Yayınları.
Lewis, B. (1970). Modern Türkiye’nin doğuşu. Metin Kıratlı (Çev.), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Makal, M. (1996). Hasan Ali Yücel ve çağcıl eğitim. Çağdaş Eğitim Dergisi, sayı: 227, Ankara: Evren Yayıncılık.
MEB (1939). Ortaokullar, liseler, şehir ilk öğretmen okulları ile mesleki ve teknik okullar disiplin talimatnamesi. Tebliğler Dergisi, 13 Eylül, Ankara: Yayımlar Dairesi Başkanlığı, 12-14.
Meşeci, F. (2007). Cumhuriyet sonrası Türk eğitim sisteminde ritüeller: Kuramsal bir çalışma. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Öğretmen Sesi Dergisi (1944). İlköğretim davamız. 15 Eylül, No: 37-125, İstanbul: Güven Basımevi, 4.
Öztürk, H. (1949). Kamu eğitimi. Ülkü Halkevleri ve Halkodaları Dergisi, sayı: 28, cilt: 3, Ankara: Ulus Basımevi, 26-27.
Parlak, İ. (2005). Kemalist ideolojide eğitim “erken cumhuriyet dönemi tarih ve yurt bilgisi ders kitapları üzerine bir inceleme”. Ankara: Turhan Kitabevi.
Sarıhan, Z. (1996). Geleceğin halk iktidarına miras köy enstitüleri. Öğretmen Dünyası Dergisi, Sayı: 1996, Nisan, Ankara: Uyum Yayıncılık, 4.
Somel, S. A. (2010). Osmanlı’da eğitimin modernleşmesi (1839-1908). İstanbul: İletişim Yayınları.
Taşkıran, T. (1962). Türk ahlakının ilkeleri. Ankara: Devlet Matbaası Milli Eğitim Vakfı.
Tunaya, T. Z. (2010). Türkiye’nin siyasi hayatında batılılaşma hareketleri. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Yamaner, Ş. (1999). Atatürkçü düşüncede ulusal eğitim ‘dinsel ve geleneksel eğitimden laik ve çağdaş eğitime’. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com