You are here

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN TERCİH ETTİKLERİ HİKAYE KİTAPLARINDA YER VERİLEN KAVRAM VE BECERİLERİN ANALİZİ

ANALYSIS OF THE CONCEPTS AND SKILLS GIVEN IN STORY BOOKS PREFERRED BY PRESCHOOL TEACHERS

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
In the study, it was aimed to reveal the existing situation by analyzing the concepts and skills included in the story books that preschool teachers preferred. The method of document analysis was used in obtaining the data of the research conducted with qualitative research method. The research was conducted on 402 story books. The data collected through the document analysis was analyzed with the help of content analysis. In the analysis process, categorizations were made, verbal units in the books were analyzed and coding was done, frequency and percentage values of the categories were calculated. Findings show that, most frequently cited concepts and skills are gathered under the social emotional domain category in story books preferred by preschool teachers. It has been determined that the concepts the least included are related to the environment. In preferred story books it has been observed that; love and emotion in the category of social emotional domain; numbers, size and time from mathematical concepts; animals from science concepts, place from geographical concepts, protection of living things from environment concepts are included in cognitive domain category. In the self-care skills category, nutrition is among the concepts included in story books.
Abstract (Original Language): 
Araştırmada, okul öncesi öğretmenlerinin tercih ettikleri hikaye kitaplarında yer verilen kavram ve becerilerin analizini yaparak var olan durumu ortaya koymak amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilen araştırmanın verilerinin elde edilmesinde doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 402 hikaye kitabı üzerinde yürütülmüştür. Doküman incelemesi yoluyla toplanan veriler içerik analizi yardımıyla çözümlenmiştir. Çözümleme sürecinde kategoriler oluşturulmuş, kitaplardaki sözel birimler incelenerek kodlamalar yapılarak, kategorilere ait frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Bulgular, okul öncesi öğretmenlerinin tercih ettikleri hikaye kitaplarında en çok yer verilen kavram ve becerilerin sosyal duygusal alan kategorisi altında toplandığını göstermektedir. En az yer verilen kavramların ise çevre ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. Tercih edilen hikaye kitaplarında; sosyal duygusal alan kategorisinde sevgi ve duygu; bilişsel alan kategorisinde matematiksel kavramlardan sayı, boyut ve zaman, fen kavramlarından hayvanlar, coğrafi kavramlardan yer, çevre kavramlarından canlıları koruma kavramlarına yer verildiği gözlenmiştir. Özbakım becerileri kategorisinde ise beslenme hikaye kitaplarında yer verilen kavramlar arasındadır.
99
112

REFERENCES

References: 

Alisinanoğlu, F. Özbey, S. ve Kahveci, G. (2011). Okul öncesinde fen eğitimi . Ankara: Maya Akademi
Yayınevi.
Alkan Ersoy, Ö. ve Bayraktar, V. (2015). Okul öncesi dönemde çocuk edebiyatı kavramı ve çocuk
kitaplarının özellikleri. Bulunduğu eser: Turla, A. (Ed.) Her yönüyle okul öncesi eğitim-4 . (ss.155-187).
Ankara: Hedef Cs.
Alpöge, G. (2003). Okul öncesinde çocuklara kitap okumanın ve masal anlatmanın önemi. Bulunduğu
eser: Sevinç, M. (Ed.) Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar . (ss.190-203). Ankara:
Morpa Kültür Yayınları.
Aral, N., Kandır, A. ve Can Yaşar, M. (2000). Okul öncesi eğitim ve ana sınıfı programları . İstanbul:
Ya-Pa Yayın ve Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.
Aral, N. ve Durualp, E. (2010). Okul öncesi dönemdeki çocukların gelişim alanlarına göre özellikleri.
Bulunduğu eser: Zembat, R. (Ed.) Okul öncesi eğitimde özel eğitim yöntemleri. (ss.1-33). Ankara: Anı
Yayıncılık.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Ağustos 2017 Cilt: 6 Sayı: 3 Makale No: 09 ISSN: 2146-9199
109
Aslan, C. (2007). Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının çocuğun gelişim sürecindeki yeri. II. Ulusal Çocuk
ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Gelişmeler-Sorunlar, Çözüm Önerileri Sempozyum Kitabı, (ss.192-
206). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Aykut, Ö. (2006). Bazı değişkenlerin okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa çalışmalarına ilişkin bilgi
düzeyleri ve görüşlerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Banister, F. & Ryan, C. (2001). Developing science concepts though story-telling, School Science
Review , 83 (302), 72-83.
Brazier-Carter, P. M. (2008). Language learning through storybook reading in headstart. Unpublished
doctoral dissertation, Southern University and A&M College, Louisiana.
Brunton, P. & Thornton, L. (2010). Science in the early years: building firm foundations from birth to
five . UK: Sage Publications.
Buhan, B. (2006). Okul Öncesinde Görev Yapan Öğretmenlerin Çevre Bilinci ve Bu Okullardaki Çevre
Eğitiminin Araştırılması. Yyaımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma
yöntemleri (22. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Callum, B. J. (1997). Interactive storybook software: Effects on verbal development in kindergarten
children, Early Child Development and Care, 132(1), 33-34, doi:10.1080/030044397013201003
Çelik, N.N. (2016). Resimli çocuk kitaplarında Atatürk ve Cumhuriyet değerlerinin incelenmesi (1950-
1997). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Çınar, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerin fen ve doğa konularının öğretiminde kullandıkları
etkinliklerin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi , 2(1), 364-371.
Dağlı, H. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan fen eğitiminin içeriği konusunda
öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Dilidüzgün, S. (2007). Çocuk kitaplarının çocuğun sanat eğitimine katkısı. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik
Edebiyatı Sempozyumu, Gelişmeler-Sorunlar, Çözüm Önerileri Sempozyum Kitabı, (ss.111-116).
Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Dirican, R. ve Dağlıoğlu, E.H. (2014). 3-6 yaş grubu çocuklarına yönelik yayımlanan resimli öykü
kitaplarının bazı temel değerler açısından incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education-
CIJE , 3(2), 44 -69.
Durdu, L. (2016). Veri toplama yöntemleri. Bulunduğu eser: Özden, M. Y. ve Durdu, L. (Ed.) Eğitimde
üretim tabanlı çalışmalar için nitel araştırma yöntemleri . (ss.93-123). Ankara: Anı Yayıncılık.
Erdoğan, M. Bahar, M., Özel, R., Erdaş, E. ve Uşak, M. (2012). Environmental education in 2002 and
2006 early childhood curriculum. Educational Sciences: Theory & Practice - Special Issue , 3259-3272.
Fensham, P. (2001). Science as story: Science education by story. In Asia-Pacific Forum on Science
Learning and Teaching, 2(1), 1-5.
Flevares, L. M. & Schiff, J. R. (2014). Learning mathematics in two dimensions: a review and look
ahead at teaching and learning early childhood mathematics with children’s literature. Frontiers in
Psychology, 5(549), 1-12, doi: 10.3389/fpsyg.2014.00459
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Ağustos 2017 Cilt: 6 Sayı: 3 Makale No: 09 ISSN: 2146-9199
110
Gönen, M. ve Işıtan, S. (2006). Resimli Çocuk Kitaplarının Benlik Kavramıyla İlgili Konuları İçermesi
Yönünden İncelenmesi. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Gelişmeler-Sorunlar,
Çözüm Önerileri Sempozyum Kitabı, (ss.413-420). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Gönen, M., Katrancı, M., Uygun, M. ve Uçuş, Ş. (2011). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine yönelik
çocuk kitaplarının, içerik, resimleme ve fiziksel özellikleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim ,
36(160), 250-265.
Gönen, M. ve Veziroğlu, M. (2013). Çocuk edebiyatının genel hedefleri. Bulunduğu eser: Gönen, M.
(Ed.) Çocuk edebiyatı . (ss.1-11). Ankara: Eğiten Kitap.
Gönen, M., Yazıcı, D. N., Aydos, E. H. ve Öztürk, M. (2014). A study of compatibility of picture
storybooks prepared for children 3-8 years range in early childhood period with the indicators and
concepts identified for language and cognitive development in ministry of education 2013 early
childhood education program. The Asian Conference on Education Konferansında sözlü olarak
sunulmuştur. 07.05.2017 tarihinde http://iafor.org/archives/proceedings/ACE
ACE2014_proceedings.pdf adresinden alınmıştır.
Gülay, H. ve Ekici, G. (2010). MEB okul öncesi eğitim programının çevre eğitimi açısından analizi. Türk
Fen Eğitimi Dergisi , 7 (1), 74-84.
Gülay Ogelman, H., Erol, A., Yıldırım, R., Coşkun, E. ve Kılınç, H. (2015). Determining the level of
involving environmental education activities ın the monthly plans and daily educational flows of
preschool teachers. 2nd International Teacher Education Conference Proceeding Book , (ss. 56-67).
Heath, P., Houston-Price, C. & Kennedy, O. B. (2014). Let's look at leeks! Picture books increase
toddlers' willingness to look at, taste and consume unfamiliar vegetables. Frontiers in Psychology ,
5(191), 1-11, doi: 10.3389/fpsyg.2014.00191
Hong, H. (1996). Effects of mathematics learning through children's literature on math achievement
and dispositional outcomes. Early childhood research quarterly , 11(4), 477-494.
Horst, J. S., & Houston-Price, C. (2015). Editorial: An open book: what and how young children learn
from picture and story books. Frontiers in Psychology, 6(1719), 1-4, doi: 10.3389/fpsyg.2015.01719
Houston-Price, C., Howe, J. A. & Lintern, N. J. (2014). Once upon a time, there was a fabulous
funambulist…: what children learn about the “high-level” vocabulary they encounter while listening to
stories. Frontiers in Psychology , 5(75), 1-31, doi:10.3389/fpsyg.2014.00075
Hugerat, M. , Elyian, S. & Zadik, R. (2005). New prospects for teaching science in kindergarten the
science story case. Universitas Scientiarum , 10, 69-77.
Işıtan, S. (2005). Resimli çocuk kitaplarının benlik kavramıyla ilgili temaları içermesi yönünden
incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Işıtan, S. (2014). Caillou çizgi film karakteri ile ilgili Türkçe resimli öykü kitaplarının biçimsel ve içerik
özelliklerinin incelenmesi. İlköğretim Online , 13(1), 191-204.
Keat, J. B. & Wilburne, J. M. (2009). The impact of storybooks on kindergarten children’s
mathematical achievement and approaches to learning. US-China Education Review , 6(7), 61-67.
Kandaz, U. (2016). Hikaye ve öyküleştirme. Bulunduğu eser: Pekdoğan, S. (Ed.) Okul öncesi eğitimde
özel öğretim yöntemleri . (ss.19-50). Ankara: Eğiten Kitap.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Ağustos 2017 Cilt: 6 Sayı: 3 Makale No: 09 ISSN: 2146-9199
111
Kelley, J. E. (2008). Harmony, empathy, loyalty, and patience in japanese children's literature. Social
Studies , 99(2), 61-70.
Konar, E. (2004). 1995-2002 yılları arasında yayımlanan okul öncesi hikaye kitaplarındaki bazı
kavramların ı̇çerik ve biçimsel olarak ı̇ncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk
Üniversitesi, Konya.
Körükçü, Ö. (2012). Okul öncesi eğitime yönelik resimli çocuk kitaplarının bulunması gereken temel
özellikler açısından incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 14(2), 243- 254.
Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Çocuk edebiyatına giriş . 07.05.2017 tarihinde
http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/%C3%87ocuk%20Edeb...
%20Giri%C5%9F.pdf adresinden alınmıştır.
Murphey, C. E. (2002). Places in the heart: Geography through children's literature. Social Studies
Review. 07.05.2017 tarihinde https://www.questia.com/magazine/1P3-234517271/places-in-theheart-
geography-through-children-s adresinden alınmıştır.
Özkan Kılıç, Ö., Güleç, H. ve Genç, S. Z. (2014). Okul öncesi dönem resimli öykü kitaplarının coğrafi
kavramları ı̇çermesi yönünden ı̇ncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi ,
15(1), 35-52.
Öztürk Samur, A. (2012). Okulöncesi öğretmen adaylarının nitelikli çocuk edebiyatı eserlerini seçebilme
yetkinlikleri. 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiriler ve Atölye Çalışmaları, (ss.
219-228) Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi
Yayınları.
Pringle, R. M. & Lamme, L. L. (2005). Using picture storybooks to support young children’s science
learning. Reading Horizons , 46(1), 1-15.
Roe, B. D. & Ross, E. P. (2006). Integrating language arts through literature and thematic units. U.S:
Allyn and Bacon.
Saçkes, M. & Trundle K.C. (2009). Using children’s literature to teach standard-based science concepts
in early years. Early Childhood Education Journal, 36, 415–422.
Santora, L. A. (2013). Assessing children’s book collections using an antibias lens. 07.05.2017
tarihinde https://www.adl.org/sites/default/files/documents/assets/pdf/education-o...
Children-s-Book-Collections.pdf adresinden alınmıştır.
Sénéchal, M. (1997). The differential effect of storybook reading on preschoolers' acquisition of
expressive and receptive vocabulary. Journal of Child language , 24(1), 123-138.
Senemoğlu, N. (1994). Okulöncesi eğitim programları hangi yeterlikleri kazandırmalıdır? Hacettepe
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 21-30.
Sever, S. (2003). Çocuk ve edebiyat . Ankara: Kök Yayıncılık.
Şimşek, T. (2002). Çocuk edebiyatı . Ankara: Rengarenk Yayınları.
Tuğrul, B. ve Feyman, N. (2006). Okul öncesi çocuklar için hazırlanmış resimli öykü kitaplarında
kullanılan temalar. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Gelişmeler-Sorunlar, Çözüm
Önerileri Sempozyum Kitabı , (ss.387-392). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
Journal of Research in Education and Teaching
Ağustos 2017 Cilt: 6 Sayı: 3 Makale No: 09 ISSN: 2146-9199
112
Turan, F. ve Ulutaş, İ. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki resimli öykü kitaplarının özellikleri ile
öğretmenlerin bu kitapları kullanma durumlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü Eğitim Araştırmaları Dergisi , 2 (1), 21-45.
Ural, S. (2013). Okul öncesi çocuk kitaplarının tanımı. Bulunduğu eser: Gönen, M. (Ed.) Çocuk
edebiyatı. (ss.33-55). Ankara: Eğiten Kitap.
Uyanık, Ö. ve Kandır, A. (2010). Okul öncesi dönemde erken akademik beceriler. Kuramsal
Eğitimbilim , 3(2), 118-134.
Uzmen, S. (1993). 1970-1993 yılları arasında basılmış Türkçe ve İngilizce resimli öykü kitaplarının
tema yönünden incelenmesi. Yayımlanmamış bilim uzmanlığı Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Vajcner, T. J. (2015). Dialogic reading using social-emotional themed storybooks: impact on
preschoolers’ emergent literacy and emotion knowledge . Unpublished Doctoral Dissertation, The Ohio
State University, Ohio.
Veziroğlu, M. (2009). Resimli çocuk kitaplarının M.E.B. okul öncesi eğitim programındaki kazanımlara
uygunluğunun incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Waxman S. R., Herrmann P., Woodring J. & Medin D. L. (2014). Humans (really) are animals: Picturebook
reading influences 5-year-old urban children's construal of the relation between humans and
non-human animals. Frontiers in Psychology, 5(172), 1-23, doi: 10.3389/fpsyg.2014.00172.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri . Ankara: Seçkin
Yayıncılık.
Yurtseven, L. (2011). Annelerin çocuklarına hikaye okumasının çocukların sosyal beceri gelişimine
etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Yükselen, A. ve Bencik Kangal, S. (2011). Resimli çocuk kitaplarının çocukların renk kavramı
kazanımına etkisinin incelenmesi. 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiriler ve Atölye
Çalışmaları, (ss. 555-562). Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve
Araştırma Merkezi Yayınları.
Yükselen A., Şenol, F.B., Üstündağ, A. ve Ay, A. (2017). 7–12 yaş çocuklarına yönelik çocuk kitapların
ı̇çerik, resimleme ve fiziksel özellik açısından ı̇ncelenmesi. The Journal of Academic Social Science
Studies , 55, 441-456.
Zembat, R., Özdemir Adak, A. ve Beceren Özdemir, B. (2010). Hikaye ve öyküleştirmenin okul öncesi
eğitim yöntemi olarak kullanılması. Bulunduğu eser: Zembat, R. (Ed.) Okul öncesi eğitimde özel eğitim
yöntemleri . (ss. 345-364). Ankara: Anı Yayıncılık.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com