Histerektomi Materyallerinde Adenomyozis Sıklığının Araştırılması

1. Zaloudek C, Hendrickson MR. Mesenchymal tumors of the uterus. In Blausteins' pathology of the female genital tract. Kurman RJ ed. Fifth edition, New York: Springer, 2002: 561¬573.
2. Ferenczy A. Pathophysiology of adenomyosis. Hum Reprod Update. 1998; 4: 312-22.
3. Kumar V, Cotran R Robbins SL. Basic Pathology. Fifith edition, Philadelphia: W.B. Saunders, 1992: 615-616.
4. Pernoll ML. Obstetrik ve Jinekoloji El Kitabı. Ayhan A (Çeviren). 10. baskı, Ankara: Palme, 2002: 755-767.
TARTIŞMA
Adenomyozis heteropik endometriyumun miyometriyum
içerisind
e bulunmasıdır. Benign jinekolojik nedenlerle yapılan histerektomi materyallerinde sıklığı %20-35 olarak bildirilmektedir (10). Bizim çalışmamızda adenomyozis sıklığı %21.6 olarak bulunmuştur. Adenomyozis kadınların %1 kadarını etkiler ve tipik olarak 4 ile 5. dekatta tanı konur. Çalışmamızda hastaların yaş ortalamaları 48,33 olarak bulumuştur.
Asıl tanısı histerektomi öncesinde nadiren konulduğu için medikal ve cerrahi tedavisi ile ilgili sınırlı sayıda çalışma vardır (11). Klinik çalışmalar adenomyozisin multipar hastalarda daha sık karşımıza çıktığını göstermektedir (4,12). Çalışmamızda hastaların ortalama gebelik sayısı 3,13 olarak bulunmuştur. Ancak infertilite ile birlikteliği de son yıllarda sıkça tespit edilmeye başlanmıştır (11). Bizim yaptığımız çalışmada da adenomyozis tanısı konulan hastaların 3 tanesi infertil idi.(Adenomyozis saptanan hastaların %5,76'sı).
Adenomyozisin tedavisi medikal ve cerrahi olarak yapılabilmektedir. Cerrahi yöntem çoğu zaman abdominal veya vaginal histerektomi olmakta, konservatif cerrahide; submüköz adenomyomlar için histeroskopik eksizyon, subseröz adenomyomlar için laparoskopik eksizyon ya da intramural adenomyomlar için adenomyom eksizyonu yapılabilmektedir (13, 14).
Medikal tedavi seçenekleri arasında levonorgestrel yada danazol içeren rahim içi araçlar, GnRH agonistleri, aromataz inhibitörleri, oral kontraseptifler ve analjezikler kullanılabilmektedir (15-20).
Bu çalışma ile benign nedenlerle histerektomi yapılan hastalarda adenomyozis sıklığı araştırılmış ve ayırıcı tanıda sıklıkla düşünülmeyen adenomyozis insidansı %21.6 olarak tesbit edilmiştir.
Sekonder dismenore, hipermenore gibi semptomlarla başvuran 4 ve 5. dekattaki hastalarda ayırıcı tanıda mutlaka adenomyozis düşünülmeli ve tedaviyi planlarken ihtiyaç duyulduğu hallerde ultrasona ek olarak magnetik rezonans gibi tanısal yöntemlere de başvurulmalıdır. Bu şekilde adenomyozis tanısı daha sık konularak hastaların bir kısmına histerektomi gibi majör cerrahi girişim yerine, histerektomi gerektiren ek patolojilerin olmadığı durumlarda medikal ya da konservatif cerrahi yöntemlerle tedavi denenebilir.
5. Parazzini F, Vercellini P, Panazza S, Chatenoud L, Oldani S, Crosignani PG. Risk factors for adenomyosis. Hum Reprod. 1997; 12: 1275-1279.
6. Matalliotakis IM, Katsikis IK, Panidis DK. Adenomyosis: what is the impact on fertility? Curr Opin Obstet Gynecol. 2005; 17: 261-264.
7. Atri M, Reinhold C, Mehio AR Chapman WB, Bret PM. Adenomyozis: US features with histologic correlation in an in vitro study. Radiology. 2000; 215: 783-790.
8. Speroff L, Fritz MA. Klinik Jinekolojik Endokrinoloji ve İnfertilite. Erk A, Günalp S (Çeviren). 7. baskı, Ankara: Güneş Tıp Kitabevi, 2007: 562-605.9.
Ayha
n A. Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi. 2. baskı,
Ankara: Güneş Tıp Kitabevi, 2008: 969-981.
10.
Kun
z G, Beil D, Huppert P, Noe M, Kissler S, Leyendecker G. Adenomyosis in endometriosis prevalence and impact on fertility. Evidence from magnetic resonance imaging. Hum
Reprod 2005; 20: 2309-2316.
11. Farquhar C, Brosens I. Medical and surgical management of adenomyosis. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2006; 20:
603-616.
12. Azziz R. Adenomyosis in pregnancy. J. Reprod. Med.1986; 31: 224-227.
13. McCausland V, McCausland A. The response of adenomyosis to endometrial ablation/resection. Hum Reprod Update, 1998;
4: 350-359.
14. Wood C, Maher P, Hill D. Biopsy diagnosis and conservative surgical treatment of adenomyosis. Aust N Z J Obstet Gynaecol, 1993; 33: 319-321.
15. Fong YF, Singh K. Medical treatment of a grossly enlarged adenomyotic uterus with the levonorgestrel-releasing intrauterine system. Contraception, 1999; 60: 173-175.
16. Sheng J, Zhang WY, Zhang JP, Lu D. The LNG-IUS study on
adenomyosis: a 3-year follow-up study on the efficacy and side effects of the use of levonorgestrel intrauterine system for the treatment of dysmenorrhea associated with adenomyosis.
Contraception, 2009 ; 79: 189-193.
17. Igarashi M, Abe Y, Fukuda M, Ando A, Miyasaka M, Yoshida M. Novel conservative medical therapy for uterine adenomyosis with a danazol-loaded intrauterine device. Fertil
Steril, 2000; 74: 412-413.
18. Shawki OA. Danazol loaded intrauterine device D-IUD: a novel conservative management for uterine adenomyosis. Middle East Fertility Society Journal. 2002; 7: 214-220.
19. Huang WS, Ynag TS, Yuan CC. Successful pregnancy after treatment of deep adenomyosis with cytoreductive surgery and subsequent gonadotropin-releasing hormone agonist: a case report. Chin Med J. 1998; 61: 726-729.
20. Lin J, Sun C, Zheng H. Gonadotropin-releasing hormone agonists and laparoscopy in the treatment of adenomyosis and infertility. Chin Med J. 2000; 113: 442-445.