You are here

İSLAMİYET'TEN ÖNCE TÜRKLER'DE EĞİTİM VE ÖĞRETİM

The Education and Instruction in the Turks before Islam

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
This article presented the issue of education in the Turks before Muslim, i.e. Huns, Gokturks and Uygurs. The homeland of Hun Turks, often referred to as "Central Asia", extends from the Altai Mountains to the north of China. In the aftermath of the Huns, Gokturks (552-745 A.C.) established their own states. Towards the end of this rule, they put up the Orhon Monuments in 732A.C. with signs and symbols of the Turkish (38-letter Runic) alphabet. After the Gokturks, Uygurs (M. 745-950.), in peaceful relations with their neighbors in the Eastern Turkistan or Sinkiang (agricultural) region of western China, established commercial ties with other countries and used a new (14-letter Sogd) alphabet. Uygurs were, according to Bossert, forerunners in the invention or diffusion of the printing press, somewhat ahead of the Chinese. Consequently, we says that there is an organization system of education in the Turks before Islam
Abstract (Original Language): 
Bu makale Müslüman olmalarından önce Türkler’de egitimin durumunu tespit etmeyi amaçlamaktadır. Eski Türkler’le kastedilen Hunlar, Göktürkler ve Uygurlar’dır. Hun Türkleri’nin anayurdu olarak Orta Asya gösterilir. Burası Altay daglarından Çin’in kuzeyine kadar olan bölgedir. Hun Türkleri’nden sonra 552 yılında Göktürk’ler kendi imparatorluklarını kurdular. mparatorlugun sonlarına dogru Orhun Abideleri’ni diktiler. Bu abidelerde 38 harften olusan Göktürk alfabesinin sembolleri ve isaretleri vardır. Göktürkler’den sonra Uygurlar 745 yılında Dogu Türkistan’da veya Çin Krallıgı’nın Batı bölgesindeki tarımsal alanlarda kuruldu. Uygurlar komsuları ile iyi iliskiler içindeydiler. 14 harften olusan Sogd alfabesini kullandılar. Bossert’e göre matbaayı ilk kullanan topluluk Uygur’lardır. Daha sonra Çinliler bunu gelistirmislerdir. Arastırmamız sonucunda slamiyet’ten önce Türkler’de düzenli bir egitim sisteminin oldugu görülmektedir.
89-109

REFERENCES

References: 

Akarsu, Bedia, Felsefe Terimleri Sözlügü, stanbul, 1998
Akyüz, Yahya, Türk Egitim Tarihi, stanbul, 1999
Ayas, Nevzat, “Türkler ve Tabiat Kanunu”, II. Türk Tarih Kongresi, stanbul, 1943
Aydın, Mehmet, Ansiklopedik Dinler Sözlügü, Konya 2005
Barthold, W., Orta Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler, stanbul, 1927
Basar, Erdogan, “Türkiye’deki Egitimin Tarihsel Gelisimi”, Egitim Bilimine Giris,
Ankara, 2007
Basaran, brahim Ethem, Egitime Giris, Ankara, 1984
Bilhan, Saffet, “lk Çaglarda Türk Kültür Hareketleri”, Milli Egitim ve Kültür, S. 19,
stanbul., 1983.
Binbasıoglu, Cavit, Egitime Giris, Ankara, 1988
Bossert, T.H., “Tabı Sanatının Kesfi”, II.Türk Tarih Kongresi, stanbul 1943, s. 421-
426.
Cezar, Mustafa, Anadolu Öncesi Türklerde Sehir ve Mimarlık, stanbul, 1977
Çandaroglu, Gülçin, “Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü”, Yeni Türkiye Yayınları,
Ankara, 2002
Çay, Abdulhaluk, “Türk Kültürü ve Kaynakları”, Ondokuz Mayıs Üni. Egitim Fakültesi
Dergisi, Sam, 1986, S. 1, s. 56.
Demirel, Özcan – Kaya, Zeki, “Egitim le lgili Temel Kavramlar”, Egitim Bilimine
Giris, Ankara, 2007
Divitçioglu, Sencer, Kök Türkler (Kut, Küç, Ülüg), stanbul, 2000
Ergin, Muharrem, Orhun Abideleri, stanbul, 1970
Fidan, Nurettin – Erden, Münire, Egitime Giris, stanbul, 1998
Gök-Alp, Türükoglu, “Türk Tarihinin Meseleleri III, “Teoman” ve “Mete” Adı
Meselesi, Milli Egitim ve Kültür, S. 3, Ankara, 1979, s. 29-33.
Grausset, Rene, Bozkır mparatorlugu, Çev. M. Resat Uzmen, stanbul, 1980
Grousset, René, Bozkır mparatorlugu, Atilla, Cengiz,Timur, (Çev. M. R. Uzmen),
stanbul, 2006
Günay, Ünver - Güngör, Harun, Baslangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi,
stanbul 1997
Hanım, Muallim Afet, I. Türk Tarih Kongresindeki Konusması, stanbul, 1932
nan, Abdülkadir, Tarihte ve Bugün Samanizm, TTK., Ankara, 1954
zgi, Özkan, “Turfan Uygurlarında Kiralama Vesikaları”, X. Türk Tarih Kongresi,
C. III, Ankara, 1986, s. 767-768.
--------------, Çin Elçisi Wang Yen-Te’nin Uygur Seyahatnamesi, Ankara, 1989
Kafesoglu, brahim, Türk Bozkır Kültürü, Ankara, 1987
-------------, Türk Milli Kültürü, stanbul, 1998
Karayev, Ömürkul, Türkler ve Kaganlıkları, Çev. Mustafa Kalkan, stanbul, 2008
Komisyon, Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, C. I-II
Mahmut, Kasgarlı, Divanü Lügati’t-Türk Tercümesi, C.II, Çev. Besim Atalay, Ankara,
1940
-------------, Divanü Lügati’t-Türk Tercümesi, C. III, Çev. Besim Atalay, Ankara, 1992
Merey, Zihni, Türk Tarihi ve Kültürü, Ankara, 2008
Mustafa Ergün, Türk Egitim Tarihi, http://egitim.aku.edu.tr/tet00.htm, 15.10.2008.
Orkun, Hüseyin Namık, Eski Türk Yazıtları II, stanbul, 1932
Ögel, Bahaeddin, “Büyük Hun mparatorlugu”, Tarihte Türk Devletleri, C. I, Ankara,
1987
-------------, slamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, TTK, Ankara, 1984
-------------, Türk Kültürünün Gelisme Çagları, Ankara, 1987
Öncül, Remzi, Egitim ve Egitim Bilimleri Sözlügü, stanbul, 2000
Öztürk, Ali, Ötüken Türk Kitâbeleri, Ankara, 2001
Öztürk, Mustafa, Tarih Felsefesi, Elazıg, 1999
Pala, Aynur, “Egitimin Temel Kavramları”, Egitim Bilimine Giris, Ankara, 2006
Ràsonyi, Làszlò, Tarihte Türklük, Ankara, 1971
Roux, Jean-Paul, Türklerin ve Mogolların Eski Dini, (Türk: Aykut Kazancıgil), stanbul
1994
Schmiede, H. Achmed, Kitab-ı Dedem Korkut Destanlarının Dresden Nüshası, Ankara,
2000
Tasagıl, Ahmet, Gök-Türkler, Ankara, 1995
Togan, A. Zeki Velidî, Umumî Türk Tarihi’ne Giris, stanbul, 1981
Topses, Gürsen, Gelisim ve Ögrenme Psikolojisi, Ankara, 2003
Tosun, Cemal, Din Egitimi Bilimine Giris, Ankara, 2005
Turan, Osman, On ki Hayvanlı Türk Takvimi, stanbul, 1941.
Varıs, Fatma, Egitim Bilimine Giris, Ankara, 1985

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com