You are here

HASAN EL-ASKERÎ VE ŞİİLİK

Hasan El-Askerî and Siism

Journal Name:

Publication Year:

Author Name
Abstract (2. Language): 
Hasan el-Askerî was a man who dedicated himself to fate and “gaybet” belief. This article is about a man who was the last emissary of mankind and even for all his titles he put them a side and called of the high Imam. Hasan el Askeri was the 11th Imam of Sii medhap and was born in 2 december 846 in medina. He died when Caliph of Abbasid Mu'temid. Hasan El-Askeri and his father brought to Samarra to check their relations with Sia and to get to know their relatives and to keep under control. Hasan El-Askeri was put into prison at the period of Muhtedi. Hasan El-Askeri was forced to live at Samara therefore he couldn't attend the religious meetings at the different cities. In time, with the different Imam names there were different group of followers. Sii people were living in cities such as Kufe, Bagdat, East of Iran, Nisabur, Semerkand, Samarra, Tus, Beyhak, and Kum. Spreading of Sii was directly related to its İmams‟. This relation was possible with the agents of nations who were contacted through letters. The idea of "GAYBET" was cleared to Imamiye by himself and that thought become an ideal. Reasons of this idea were the Imamet needed to continue and there wasn't any inheritor after him and he hadn‟t decided on one before his death. Sii's believe that this inheritance must continue until dooms day and therefore it has become very important. There was a big question remaining after Hasan el-Askeri . How should the Imamate continue? With this question there are still a lot of different groups about Imamate.
Abstract (Original Language): 
Hasan el-Askerî gaybet inancının dönüm noktasında yer alan bir isimdir. Kişiliğinden çok kendisine yüklenmiş olan anlam ve imamet nazariyesinin yaşayan son temsilcisi olması açısından imamiyye Şiasında ayrı bir yeri olan el-Askeri makalemizin konusunu oluşturmaktadır. Şii imamiyye isna aşeriyye kolunun onbirinci imamı olarak kabul edilen Hasan el-Askeri b. Ali en-Naki 8 Rebüvvülahir 232/ 2 Aralık 846 tarihinde Medine‟de doğdu. Hasan el-Askeri 260 Hicri 8 Rebüvvülevvel/2 Ocak 873‟te Samarra‟da Abbasi halifesi Mu‟temidin halifeliği sırasında öldü. Hasan el-Askeri ve Babasının o devirde Abbasi‟lerin hilafet merkezi olan Samarra‟ya getirilmeleri onların Şia ile olan irtibatını kontrol edip onların yakınlarını tanımaktı ve kontrol altında tutmaktı. Hasan el-Askerî,Mühtedî döneminde hapsedilmiştir. Hasan el-Askeri Samarra‟da oturmaya mecbur edildiğinden dolayı o dönemde faklı şehirlerde olan ilmi toplantılara ve tartışmalara katılmamıştır. İmamların isimleri değiştikçe fırkalara ayrılmada o kadar çok olmuştur. Şiîler çoğunlukla Kûfe, Bağdat, İran‟ın doğusu, Nisabur, Semerkand, Samarra, Tûs, Beyhak, Kum gibi şehirlerde bulunuyorlardı. Şianın yayılması imamlarıyla olan irtibatına bağlıdır. Bu irtibat, vekillerle sağlanmıştır. İmam ise göz hapsinde olduğundan vekillerle yazışarak irtibatını devam ettirmiştir. Gaybet fikrinin İmâmiyye tarafından benimsenmesi ve ardından bir inanç esası haline getirilmesine sebep olan başlıca olay imametin devam etmesi gerektiği ve Hasan el-Askerî‟nin, yerine herhangi birini vasiyet etmeden ölmesidir. Kıyamet gününe kadar devamının zorunlu olduğuna inanan Şiîler arasında imamet konusu daha da büyük önem kazanmıştır. Hasan el-Askerî‟den sonra imametin nasıl devam edeceği fırkalaşmalara neden olmuştur.
237-252

REFERENCES

References: 

Adil,Edip, Eimmetü’l-İsnâ Aşeriyye-Beyrut,1985. Atalan,,Doç.Dr. Mehmet , Muhammed b. El-Hanefiyye ve Anadoludaki Tezahürleri, s 49-55, Ankara 2007. Bağdadi, Abdülkadir Tahir b. Muhammed (429/1038), Mezhepler Arasındaki Farklar, çev. Ethem Ruhi Fığlalı, Ankara 1991. Beyyumi-Muhammed, El-İmametü ve ehli Beyt-Beyrut, 1995. Belâzuri, Ahmed b. Yahya b. Cerir (279/892), Fütûhu’l-Büldân, çev. Mustafa Fayda, Ankara 2002. ……………, KitabuCumeliminEnsâbi’l-Eşrâf, thk. Süheyl Zekkâr-RiyazZirikli, Beyrut 1417/1996. Berkî, Ahmed b. Muhammed b. Halid (274/887 veya 280/893), Kitabu’l-Mehasin, Tahran1370/1950. 220 ……………, Ricâl, Tahran 1383/1963. Blichfeldt, Jan-Olaf, EarlyMahdism, Leiden 1985. Bozan,Doç.Dr.Metin, İmamiyyeŞîa’’’sının İmamet Tasavvuru, Ankara 2007. Ca‟feriyan, Resul, Masum İmamların Fikri ve Siyasî Hayatı, II. Çev.Cafer, Bayar, İstanbul 1994. El-Emin-/ Ebu Muhammed Seyyid Muhsin b. Abdilkerim b. Ali Muhsin Emin, A'yanü'ş-Şia. 1371/1952 ; thk. Hasan el-Emin. -- Beyrut : Dârü't-Taaruf, 1983/1403. 1. c. (626 s.) Eş‟ari, Ebu‟l-Hasan Ali b. İsmail el-Basri (324/935), Makalatü’l-İslamiyyin ve İhtilafu’l- Musallîn, thk. M. Muhiddin Abdülhamid, Beyrut 1990. Fığlalı, Ethem Ruhi, İmâmiyeŞîası, İstanbul 1984.
……………, Çağımızda Îtikadî İslâm Mezhepleri, Ankara 1993.
……………, “Mesih ve Mehdî İnancı Üzerine,” AÜİFD., c. XXV.
……………, “Gaib” DİA, c. XIII.
……………, “İsnâaşeriyye” DİA, c. XXIII.
……………, “Şiîliğin Doğuşu ve Gelişmesi,” Şiîlik Sempozyumu, İstanbul 1993. 6-Gölpınarlı-Abdulbaki, Onikiimam ,İstanbul,1970.
Hakyemez,Cemil, Gaybet İnancı ve Şiilikteki Yeri, İstanbul 2008.
İbn Hallikan, Ebu‟l-Abbas Ahmed b. Muhammed (681/1282), Vefayatü’l-A’yân ve Enbau
Ebnai’z-Zaman, thk. İhsan Abbas, Beyrut 1397/1977.
İbnü‟l-Esîr, Ebu‟l-Hasan Ali b. Muhammed Abdulkerim eş-Şeybanî (630/1232), İslam
Tarihi (el-Kamil fi’t-Tarih), çev. Ahmet Ağırakça ve arkadaşları, İstanbul 1985.
İbnTulûn , Şemsuddin Muhammed. 1958.El-Eimmetü’l-İsnâ Aşer ( Sezerâtu’z-Zehebiyye). Thk. Selaheddin, Müneccid. Beyrut: Dâru Sâdır
Keşşî ,Muhammed b. Ömer,İhtiyaruMa’rifetü’r-Ricâl, Kum 1404.
Kuleynî, Ebu Ca‟fer Muhammed b. Ya‟kub er-Razi (329/941), el-Kâfî fi İlmi’d-Din,
Kummî, Sa‟d b. Abdullah el-Eş‟ari (299/911 veya 301/914), Kitabu’l-Makalâtve’l-Fırak, nşr. Muhammed Cevad Meşkûr, Tahran 1963.
Kummî, Ebu‟l-Hasan Ali b. el-Hüseyin b. Babeveyh el-Kummî (Baba Sadûk) (329/941), el-İmame ve’t-Tabsıramine’l-Hayre, Kum 1985.
Kummî, Ebu‟l-Hasan Ali b. İbrahim b. Haşim (307/919), Tefsiru’l-Kummî, Müessesetü
Darü‟l-Küttâb, Kum 1404.Farsça tercüme ve şerhi ile birlikte, thk. Seyyid Cevad Mustafa, Tahran ts.
Meclîsî, Muhammed b. Bakır, (110/1697)Biharü’l-Envâr,thkLecnetünminUlemâ, Beyrut 1992.
Mes‟ûdî, Ebu‟l-Hasan Ali b. Hüseyin el-Hudhalî el-Bağdadi (346/957-958), Murucu’z-
Zeheb ve Meadinu’l-Cevher, thk. M. Muhiddin Abdülhamid, Beyrut 1408/1988.
……………, et-Tenbîhve’l-İşraf, Mektebetü‟l-Hilâl, Beyrut 1981.
……………, Isbâtü’l-Vasıyyetili’l-İmam Ali b. EbiTalib, Beyrut 1409/1988.
Müfîd,Ebû Abdullah Muhammed b. Muhammed b. Nu‟man el- Ukberi el-
Bagdâdi, Trz. El-İhtisâs. Thk. Ali Ekber, Gaffârî. Beyrut.
Nasîruddin et-Tûsî, Nasîrüddin Muhammed b. Muhammed b. el-Hasan et-Tûsî(672-
1274), “İmamet Risalesi” çev. Hasan Onat, AÜİFD., c. XXXV.
Naşî el-Ekber, Abdullah b. Muhammed (293/906), Mesailü’l-İmame, Beyrut 1971.
Nevbahtî, Ebu Muhammed el-Hasan b. Musa (310/922), Fıraku’ş-Şîa, Matbaatü‟d-Devle, İstanbul 1931.
Onat, Hasan, Emevîler Dönemi Şiî Hareketleri ve Günümüz Şiîliği, Ankara 1993.
……………, Türkiye’de Din Anlayışında Değişim Süreci, Ankara 2003.
……………, Shi’ism in theTwentietth Century andTheIslamicRevolution of Iran, Ankara 1996.
……………, “Şiî İmamet Nazariyesi”, AÜİFD, sayı. XXXII. ……………, “Türkiye’de İslam Mezhepleri Tarihinin Gelişim Sürecinde Prof. Dr. Ethem Ruhi Fığlalı’nın Yeri”, Ethem Ruhi Fığlalı’ya Armağan, Ankara 2002. Öz, Mustafa, İmâmiyeŞîasındaonikinci İmam ve Mehdî İnancı, İstanbul 1995. ……………, “Gâliye,” DİA, c. XIII. ……………, “İbnBâbeveyh,” DİA, c. XIX. ……………, “İmâmiye,” DİA, c. XXII. ……………, “İsmailiyye” DİA, c. XXIII. Şehristani, Ebu‟l-Feth Muhammed b. Abdülkerim (548/1153), el-Milel ve’n-Nihâl, thk. Ahmed Fevzi Muhammed, Beyrut 1413/1992. Taberi, Ebu Ca‟fer Muhammed b. Cerîr (310/922), Tarihu’l-Umemve’l-Mulük, thk. Muhammed Ebu‟l-Fazl İbrahim, Dârü‟l-Mearîf, Kahire ts. Tûsî, Ebu Ca‟fer Muhammed b. Hasan (460/1067), Kitabu’l-Gaybe, thk. İbadullah Tahrani ve Ali Ahmet Nasıh, Kum 1417. Uyar, Gülgûn. Ehl-i Beytİslâm Tarihinde Ali-Fatıma Evladı. İstanbul, 2004. Watt, Montgomery, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, çev. E. Ruhi Fığlalı, Birleşik Yayıncılık, İstanbul. Yakubî, Ahmed b. EbiYakub b. Ca‟fer b. Veheb (292/905), Tarihu’l-Yakubî, Dâru Sadır, Beyrut 1992/1412.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com