KİNDİ'YE GÖRE VARLIĞIN SEBEPLİLİĞİ MESELESİ.

İlk İslâm fnozoflanndan olan Kindî'nin varlığın sebepliliği (kozalite) mes'elesine, varlık ve sebeplilik hakkında kısa bir bilgi vererek giriş yapmak istiyoruz. Felsefî bir terim olarak varlık kelimesini açıklayan ilk filozofun Elealı Parmenides olduğu iddia edilmektedir. Parmenides'e göre var olan sadece Tanrı olup, O'nun haricindeki varlıkların hepsi birer görüntüden ibarettir. Tanrı başka varlıklara varlık vermesi sebebiyle varlık bulan değil aksine varlık alanına çıkmakta olan bütün varlıkların kaynağıdır1. Bu görüşüyle Parmenides, metafizik ve idealizmin temel görüşü olan varlık ve varoluş ayrımını yapan ilk filozof olarak görülmektedir2. Diyalektik Materyalizm'e göre ise varlık, bilinçten bağımsız olarak var olan nesnel dünyayı yani maddeyi belirten felsefi bir kavramdır. Toplum söz konusu olduğunda "toplumsal varlık" terimi kullanılır. Diyalektik Materyalizm dünyanın maddeliği ile dünyanın varlığını özdeş olarak kabul etmektedir. Maddeden önce ya da maddeden bağımsız var olarak kabul edilen idealist varlık anlayışı diyalektik maddeciliğin kabul etmediği bir anlayıştır3. Sebeplilik (kozalite) ise, sebep ile sonuç arasında zorunlu bir bağlantı kurmak anlamında kullamlmaktadır4. Önceleri tabiat olayları arasındaki ilişkiler hakkında kullanılan bu terim, zamanla felsefî ve dinî bir nitelik de kazanmıştır.