Dönüşümcü ve İşlemci Liderlik Stilleri: Kavramsal Çerçevesi ve Eğitim Örgütleri Açısından Etkileri

Açıkalın, A.-Şişman, M.-Turan, S., Bir İnsan Olarak Okul Müdürü, Ankara,
Pegem A. Yayınları, 2007.
Açıkalın, Ş. Ş., “Öğretmenlerin okul müdürlerini etkileme güçleri”, H. Ü.
Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 1993.
Akbaba-Altun, S., “İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderliğe verdikleri
önem ve uygulama düzeyleri”, İlköğretim-Online, 2 (1), 2003.
Aksu, A.-Fırat, N. Ş.-Şahin, İ., “Cultural leadership behaviours of primary
school principals”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration:
Theory and Practice), 36, 2003.
Alimo Metcalfe, B.-Alban Metcalfe, R. J., “The development of a new transformational
leadership questionnaire”, Journal of Occupational and Organizational
Psychology, 74, 2001.
Anderson, M. E., “Principals, how to train, recruit, select, induct, and evaluate
leaders for America’s schools”, (Unpublished doctoral dissertation), University
of Oregon, Eugene, 1991.
Arslantaş, C. C.-Pekdemir, I., “Dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık
davranışı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik görgül bir
araştırma”, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 2007.
Avolio, B. J.- Bass, B. M., “MLQ-Multifactor leadership questionnaire”, CA:
Mindgarden, Inc. USA, 1995.
Avolio, B. J., Bass- B. M.- Jung, D. I., “Re-examining the components of
transformational and transactional leadership using the Multifactor Leadership
Questionnaire”, The Journal of Occupational and Organizational Psychology,
72, 1999.
Balcı, A., Etkili okul geliştirme: Kuram, uygulama ve araştırma, 4. bs., Ankara,
Pegem A. Yayınları, 2007.
Barnett, K.-McCormick, J.-Conners R., “Transformastional leadership in
schools – Panacea, placebo or problem”, Journal of Educational Administration,
39 (1), 1999.
Bass, B., Leadership and Performance Beyond Expectations, New Yok, Free
Press, 1985.
Bass, B. M., “Does the transactional – transformational leadership paradigm
transcend organizational and national boundaries?”, American Psychologist, 52
(2), 1997.
______________ , “Personal selling and transactional/transformational lead102
FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 5 (2015) Bahar
ership”, Journal of Personal Selling and Sales Management, 17 (3), 1997.
______________ , “Two decades of research and development in transformational
leadership”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 8
(1), 1999.
______________ , The Bass Handbook of Leadership, Theory, Research, and
Managerial applications, New York, Free Press, 2008.
Bass, B. M.-Avolio, B. J., “Transformational leadership and organizational
culture”, Public Administration Quarterly, 17, 1993.
Bass, B. M.-Steidlmeier, P., “Ethics, character, and authentic transformational
leadership behavior”, The Leadership Quarterly, 10 (2), 1999.
Bass, B. M.-Jung D. I., Avolio, B. J.- Berson, Y., “Predicting unit performance
by assessing transformational and transactional leadership”, Journal of
Applied Psychology, 88 (2), 2003.
Bennis, W.-Goldsmith, J., Learning to lead, a workbook on becoming a leader,
Cambridge, Perseus Books, 1997.
Bess J. L.- Goldman P., “Leadership ambiguity in universities and K-12
scools and the limits of contemporary leadership theory”, The Leadership Quarterly,
12, 2001.
Blase, J., “Principals’ instructional leadership and teacher development:
Teachers’ perspectives”, Educational Administration Quarterly, 35 (3), 1999.
Bogler, R., “The influence of leadership style on teacher job satisfaction”,
Educational Administration Quarterly, 37 (5), 2001.
Bozdoğan, K., “İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin algılarına
göre; okul müdürlerinin liderlik davranışlarının okulun öğrenme ikliminin
karşılaştırılması”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi Sosyal
Bilimleri Enstitüsü, Niğde, 2010.
Buluç, B., “İlköğretim okullarında bürokratik okul yapısı ile okul müdürlerinin
liderlik stilleri arasındaki ilişki”, Eğitim ve Bilim (Education and Science),
34 (152), 2009.
______________ , “Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin
liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki”, Kuram ve Uygulamada Eğitim
Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 15 (57), 2009.
Burns, J. M., Leadership, New York, Harper and Row, Publishers, Inc, 1978.
Bycio, P.-Hackett, R. D.- Allen, J. S., “Further assessments of Bass’s (1985)
conceptualization of transactional and transformational leadership”, Journal of
Applied Psychology, 80 (4), 1995.
Dönüşümcü ve İşlemci Liderlik Stilleri: Kavramsal Çerçevesi ve Eğitim Örgütleri Açısından Etkileri / Ahmet Avcı 103
Can, N., Öğretmen liderliği, 3. bs., Ankara, Pegem A. Yayınları, 2013.
Celep, C., Dönüşümsel liderlik, Ankara, Anı Yayınları, 2004.
Cemaloğlu, N., “Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile yıldırma arasındaki
ilişki”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education),
33, 2007.
______________ , “Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin farklı değişkenler
açısından incelenmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (1), 2007.
Cerit, Y., “İlköğretim okulu müdürlerinin hizmet yönelimli liderlik rollerini
gerçekleştirme düzeyleri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H.
U. Journal of Education), 33, 2007.
______________ , “İlköğretim okulu müdürlerinin hizmet yönelimli liderlik
davranışlarının öğretmenlerin tükenmişliklerine etkisi”, Kuram ve Uygulamada
Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 56, 2008.
Ceylan, A.-Keskin, H.-Eren, Ş., “Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik ile
örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilere yönelik bir araştırma”, Yönetim / İstanbul
Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Dergisi, 16 (51), 2005.
Clement, R. W., “Culture, leadership and power: The keys to organizational
change”, Business Horizons, 37, January-February, 1994.
Coad, A. F.-Berry, A. J., “Transformational leadership and learning Orientation”,
The Leadership and Organization Development Journal, 19 (3), 1998.
Çağlar, İ., “İktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencileri ile mühendislik
fakültesi öğrencilerinin liderlik tarzına ilişkin eğilimlerinin karşılaştırmalı analizi
ve Çorum örneği”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 2004.
Çelik, S.-Eryılmaz, F., “Öğretmen algılarına göre endüstri meslek lisesi
müdürlerinin dönüşümcü liderlik düzeyleri (Ankara ili örneği)”, Politeknik Dergisi,
9 (4), 2006.
Çelik, V., Eğitimsel liderlik, 7. bs., Ankara, Pegem A. Yayınları, 2013.
Çetin, M., “İlköğretim öğretmenlerinin ve müdür yardımcılarının algılarına
göre okul müdürlerinin liderlik yeterlilikleri”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.
Çiçek, G. E., “İlköğretim okulu öğretmenlerinin müdürlerinin liderlik rollerine
ilişkin algılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi”, (Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2010.
Decker, S. R., “The relationship among principal power tactic usage, leadership
style and school climate in selected Iowa elementary schools”, (Unpublished
doctoral dissertation), University of Northern Iowa, Cedar Falls, 1989.
104 FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 5 (2015) Bahar
Deluga, R. J., “The effects of transformational, transactional and Laissez
Faire leadership characteristics on subordinate influencing behavior”, Basic and
Applied Social Psychology, 11 (2), 1990.
DiPaola, M. F.- Hoy, W. K., “Organizational citizenship of faculty and
achievement of high school students”, The High School Journal, 88 (3), 2005.
DiPaola, M.-Tschannen Moran, M., “Organizational citizenship behavior in
schools and its relationship to school climate”, Journal of School Leadership, 11
(5), 2001.
Drucker, P. F., “The coming of the new organization”, Harvard Business Review,
28, January-February, 1988.
______________ , Kendini yönetmek: esaslar: Harvard Business Review’den
en kalıcı yönetim fikirleri, çev. M. İnan İstanbul, Optimist Yayınları, 2012.
Eagly, A. H.-Johannesen Schmidt, M. C.-Van Engen, M. L., “Transformational,
transactional and Laissez-Faire leadership styles: A meta-analysis comparing
women and men”, Psychological Bulletin, 129 (4), 2003.
Eraslan, L., “Liderlik olgusunun tarihsel evrimi, temel kavramlar ve yeni liderlik
paradigmasının analizi”, Milli Eğitim Dergisi, 162, 2004.
Erdem, O.-Dikici, A. M., “Liderlik ve kurum kültürü etkileşimi”, Elektronik
Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (29), 2009.
Eren, E., Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, 14. bs., İstanbul, Beta
Yayınları, 2012.
Ergin, C.-Kozan, M. K., “Çalışanların temel değerleri, dönüşümsel ve etkileşimsel
liderlerin çekiciliği”, Türk Psikoloji Dergisi, 19 (54), 2004.
Geijsel, F.-Sleegers, P.-Leithwood, K.-Jantzi, D., “Transformational leadership
effects on teachers’ commitment and effort toward school reform”, Journal
of Educational Administration, 41 (3), 2002.
Goleman, D., “Leadership that gets results”, Harvard Business Review, 3-4,
2000.
Greenfield, Jr. W. D., “Moral leadership in schools”, Journal of Educational
Administration, 42 (2), 2004.
Güllü, E., “Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul yöneticilerinin liderlik
stilleri ile öğretmenlerin iş doyum düzeyleri arasındaki ilişki”, (Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2009.
Gültekin, C., “Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin okul iklimi üzerine etkisi”,
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İstanbul, 2012.
Dönüşümcü ve İşlemci Liderlik Stilleri: Kavramsal Çerçevesi ve Eğitim Örgütleri Açısından Etkileri / Ahmet Avcı 105
Güney, S., Liderlik, Ankara, Nobel Yayınları, 2012.
Herndon, B. C., “An analysis of the relationships between servant leadership,
school culture, and student achievement”, (Unpublished doctoral dissertation),
University of Missouri, Columbia, 2007.
Hipp, K. A., “Documenting the effects of transformational leadership behavior
on teacher efficacy”, Paper presented at the annual meeting of the American
Educational Research Association, Chicago, 1997.
Hodgetts, R. M., Yönetim: Teori, süreç ve uygulama, çev. C. Çetin, E. Can
Mutlu, İstanbul, Der Yayınları, 1997.
Howell, J. M.-Avolio, B. J., “Transformational leadership, transactional leadership,
locus of control, and support for innovation: Key predictors of consolidated-
business-unit performance”, Journal of Applied Psychology, 78 (6), 1993.
Hoy, W. K.-Miskel C. G., Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama,
çev. S. Turan, Ankara, Nobel Yayınları, 2010.
Hoy, W. K.-Tarter, C. J., “Organizational justice in schools: No justice without
trust”, International Journal of Educational Management, 18 (4), 2004.
Koçel, T., İşletme yöneticiliği, İstanbul, Beta Yayınları, 2013.
Koh, W. L.-Steers, R. M.-Terborg, J. R., “The effects of transformational
leadership on teacher attitudes and student performance in Singapore”, Journal
of Organizational Behavior, 16 (4), 1995.
Korkmaz, M., “Duyguların ve liderlik stillerinin öğretmenlerin performansı
üzerinde etkisi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration:
Theory and Practice), 43, 2005.
______________ , “Liderlik uygulamalarının içsel okul değişkenleri ile
öğrenci çıktı değişkenlerine etkisi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational
Administration: Theory and Practice), 48, 2006.
______________ , “Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğrenen örgüt
özellikleri arasında ilişki üzerine nicel bir araştırma”, Kuram ve Uygulamada
Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 53, 2008.
Koşar, S.-Çalık, T., “Okul yöneticilerinin yönetimde gücü kullanma stilleri
ile örgüt kültürü arasındaki ilişki”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational
Administration: Theory and Practice), 17 (4), 2011.
Kotter, J. P., The leadership factor, New York, The Free Press, a Division of
Macmillan, Inc, 1988.
______________ , “What leaders really do?”, Harvard Business Review, 79
(11), 2001.
106 FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 5 (2015) Bahar
Kul, M., “Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile beden eğitimi öğretmenlerinin
yıldırma (mobbing) yaşama düzeyleri, örgütsel bağlılıkları ve iş doyumu arasındaki
ilişki”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, Ankara, 2010.
Lambert, L., “How to build leadership capacity”, Educational Leadership
Alexandria, VA: ASCD, April, 1998.
Larsen, T. J., “Identification of instructional leadership behaviors and the impact
of their implementatin on academic achievement”, (Unpublished doctoral
dissertation), University of Colorado Boulder, Boulder, 1984.
______________ , “Identification of instructional leadership behaviors and
the impact of their implementatin on academic achievement”, (Unpublished doctoral
dissertation), University of Colorado Boulder, Boulder, 1985.
Leithwood, K., “The move toward transformational leadership”, Educational
Leadership, 49 (5), 1992.
Leithwood, K.-Jantzi, D., “Transformational school leadership for large-scale
reform: Effects on students, teachers, and their classroom practices”, School Effectiveness
and School Improvement, 17 (2), 2006.
Leithwood, K.-Menzies, T-Jantzi, D.-Leithwood, J., “School restructuring,
transformational leadership and the amelioration of teacher burnout”, Anxiety,
Stress and Coping: An International Journal, 9 (3), 1996.
Lord, R. G.-Brown, D. J., “Leadership, values and subordinate self-concepts”,
The Leadership Quarterly, 12, 2001.
Lunenburg, F. C.-Ornstein A. C., Eğitim yönetimi, çev. G. Arastaman, Ankara,
Nobel Yayınları, 2013.
MacKenzie, S. B.-Podsakoff, P. M.-Rich, G. A., “Transformational and transactional
leadership and salesperson performance”, Journal of the Academy of
Marketing Science, 29 (2), 2001.
Maxwell, J. C., Liderlik nitelikleri, çev. A. Pınarbaşı, İstanbul, Beyaz Yayınları,
2012.
Miller, B. P., “Leadership, organizational culture, and managing change: A
case study of North Carolina’s Johnston Community College”, (Unpublished
doctoral dissertation), North Carolina State University, Raleigh, 2001.
O’Sullivan, F., “Learning organisations-reengineering school for life long
learning”, School Leadership and Management: Formerly School Organisation,
17 (2), 1997.
Oğuz, E., “Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile yöneticilerin
Dönüşümcü ve İşlemci Liderlik Stilleri: Kavramsal Çerçevesi ve Eğitim Örgütleri Açısından Etkileri / Ahmet Avcı 107
liderlik stilleri arasındaki ilişki”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational
Administration: Theory and Practice), 17 (3), 2011.
Okçu, V., “Okul yöneticilerinin liderlik stilleriyle öğretmenlerin örgütsel
bağlılıkları ve yıldırma yaşama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi”,
(Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Ankara, 2011.
Oran, N., “İlköğretim ve Ortaöğretim okul yöneticilerinin dönüşümsel liderlik
özelliklerine ilişkin öğretmenlerin algı ve beklentileri”, (Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne, 2002.
Owen, H.-Hodgson, V.-Gazzard N., Liderlik elkitabı, çev. M. Çelik, İstanbul,
Optimist Yayınları, 2011.
Özaralli, N., “Effects of transformational leadership on empowerment and
team effectiveness”, The Leadership and Organization Development Journal, 24
(6), 2003.
Pillai, R.-Schriesheim, C. A.-Williams, E. S., “Fairness perceptions and trust
as mediators for transformational and transactional leadership: A two-sample
study”, Journal of Management, 25 (6), 1999.
Pounder, D. G.-Ogawa R. T.-Adams, E. A., “Leadership as an organization
– wide phenomena: Its impact on school performance”, Educational Administration
Ouarterly, 31 (4), 1995.
Reeves, T. L., “Principal leadership and the development of organizational
culture in a new school”, (Unpublished doctoral dissertation), The University of
North Carolina, Chapel Hill, 2006.
Robbins, S. P.-Decenzo, D. A.-Coulter, M., Yönetimin esasları, çev. A. Öğüt,
Ankara, Nobel Yayınları, 2013.
Robbins, S. P.-Judge, T. A., Örgütsel davranış, çev. İ. Erdem, 14. bs., Ankara,
Nobel Yayınları, 2012.
Şahin, S., “Okul müdürlerinin liderlik stilleriyle, okul kültürü arasındaki ilişkiler”,
Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, İzmir, 2003.
______________ , “İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü
liderlik stilleri (İzmir İli Örneği)”, Eğitim ve Bilim, 30 (135), 2005.
Silins, H.-Mulford, B., “Schools as learning organisations-effects on teacher
leadership and student outcomes”, Schools Effectiveness and Scholl Improvement,
15 (3-4), 2004.
Silins, H.-Mulford, B.-Zarins, S., “Leadership for organisational learning and
108 FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 5 (2015) Bahar
student outcomes - The LOLSO Project”, Paper presented at the annual meeting
of the American Educational Research Association, Montreal, April, 1999.
Silins, H.-Zarins, S.-Mulford, B., “What characteristics and processes define
a school as a learning organisation? Is this a useful concept to aplly to schools?”,
International Education Journal, 3 (1), 2002.
Şişman, M., Öğretim liderliği, 4. bs., Ankara, Pegem A. Yayınları, 2012.
Tahaoğlu, F., “İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik rollerinin örgüt iklimine
etkisi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gaziantep Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Gaziantep, 2007.
Tahaoğlu, F.-Gedikoğlu, T., “İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik roller”,
Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory
and Practice), 15 (58), 2009.
Temen, B., Örgütte Kişisel Gelişim, ed. A. E. Aslan, Ankara, Nobel Yayınları,
2002.
Terzi, A. R.-Yılmaz, K., “İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik
davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi”, Milli Eğitim Dergisi,
2005.
Turan, S.-Şişman M., Sınıf yönetimi, 7. bs., Ankara, Öğreti Yayınları, 2010.
Yıldırım, C., “Okul müdürlerinin liderlik stillerinin örgütsel sağlık üzerindeki
etkisi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Ankara, 2006.
Yılmaz, K., “Okul yöneticilerinin destekleyici liderlik davranışları ile okullardaki
güven arasındaki ilişki konusunda ilköğretim okulu öğretmenlerinin
görüşleri”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2004.
Yukl, G., “Managerial leadership: A review of theory and research”, Journal
of Management, 15 (2), 1989.
______________ , “An evaluation of conceptual weaknesses in transformational
and charismatic leadership theories”, The Leadership Quarterly, 10 (2),
1999.
______________ , Leadership in organizations, New Jersey, Pearson Education,
Inc. 2008.
Zaleznik, A., “Manegers and Leaders are They Different?”, Harvard Business
Review: Inside the mind of the leader, January 2004, 1977-2004.