You are here

16. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Şeyh Yahya Efendi Tekkesi

From 16th Century to 21th Century Sheik Yahya Efendi Lodge Complex

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
10.16947/fsmia.281672

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
With the development of Islamic sufism, dervish orders increased in time. Eventually with the need of space for social activities, the dervish lodges and complexes emerged. In the Ottoman time, dervish lodges were very effective establishments. During the constitution of the Turkish Republic, these lodges which had become degenerated were closed. In time, some of the buildings demolished, others have undergone restorations and were partially preserved. Sheik Yahya Efendi Lodge Complex at issue, is studied with a historical aspect, the building complex is tried to be defined by the use of scarce archive records and survey drawings.
Abstract (Original Language): 
Tasavvuf düşüncesi ile birlikte gelişen tarikatlara zamanla duyulan ihtiyaç sonucu tekkeler (tarikat yapıları) ortaya çıkmıştır. Özellikle Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde toplumun çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak üzere ortaya çıkan ve devletin gelişiminde oldukça etkili olan tekke ve tarikatlar, Cumhuriyet Dönemine gelindiğinde işlevsel görevlerini yitirdikleri düşüncesiyle kaldırılmışlardır. Osmanlı Döneminde önemli değişiklikler geçirerek Cumhuriyet Dönemine ulaşan çoğu tekkelerin kapatılması neticesinde bu yapılardan bazıları yok olmuş, bazıları onarılarak ve köklü değişiklikler geçirerek günümüze ulaşmıştır. Günümüzde cami olarak kullanılan Şeyh Yahya Efendi Tevhidhanesi’nin bir parçası olduğu Şeyh Yahya Efendi Külliyesi’nin (Tekkesi’nin) kuruluşundan bugüne kadar geçirdiği fiziksel değişiklikler ve tarihsel süreç, eldeki veriler elverdiği ölçüde incelenerek ortaya konmaya çalışılmıştır. Yazılı ve görsel malzemelerden (eski-yeni fotoğraf ve rölövelerden) yararlanılarak külliye yapılarının geçirmiş olduğu değişiklikler yanında günümüzdeki mimari durumları ele alınarak tanımlanmıştır.
1
23

REFERENCES

References: 

Altınsapan, Erol, Anadolu’da Tarikat Yapılarına Bakış (13-15.yy), Eskişehir,
T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2003.
Aydemir, Olcay, “Beşiktaş Şeyh Yahya Efendi Külliyesi Onarım Çalışmaları”,
Vakıf Restorasyon Yıllığı, s.1, İstanbul, 2010.
Ayvansarayi, Hüseyin, Hadükatül Cevami , haz. Ahmet Nezih Galitekin, İstanbul,
İşaret Yayınları, 2001.
Barkan, Ömer Lütfi, “İstila Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zaviyeler”,
Vakıflar Dergisi, s. 2, Ankara, 1942.
Çetin, Osman, Selçuklu Müesseseleri ve Anadolu’da İslamiyet’in Yayılışı, İstanbul,
Marifet Yayınları, 1981.
Demir İsmet, Yıldırım H. Osman, Beşiktaşlı Şeyh Yahya Efendi ve Üveysilik,
İstanbul, Şeyh Yahya Efendi Kültür ve Araştırma Vakfı, 2000.
Doğan, Ahmet Işık, “Osmanlı Mimarisinde Tarikat Yapıları, Tekkeler, zaviyeler
ve Benzer Nitelikteki fütüvvet yapıları”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi),
İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 1977.
Eyice, Semavi, Tarih Boyunca İstanbul, İstanbul, Etkileşim Yayınları, 2006.
Kara, Mustafa, Türk Tasavvuf Tarihi Araştırmaları, İstanbul, Dergah Yayınları,
2005.
Karamağaralı, Beyhan, “Anadolu’da XII-XVI. Asırdaki Tarikat ve Tekke
Sanatı Hakkında”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, s.21, Ankara,
1976.
Karpuz, Haşim, Anadolu Selçuklu Mimarisi, Konya, Selçuk Üniversitesi Yaşatma
ve Geliştirme Vakfı, 2011.
Korkusuz, M. Şefik, İstanbul Tekkeleri ve Postnişinleri, İstanbul, IQ Kültür
Sanat Yayıncılık, 2016.
Öz, Tahsin, İstanbul Camileri, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1965,
c.II.
Tanışık, İbrahim Hilmi, İstanbul çeşmeleri, İstanbul, Maarif Matbaası, 1943,
c. II.
Tanman, M. Baha, “İstanbul Tekkelerinin Mimari ve Süsleme Özellikleri Tipoloji
Denemeleri” (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, İstanbul,1990.
_______ , “Yahya Efendi Külliyesi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi,
c.43, 2013.
14 FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 8 (2016) Güz
Tatlılıoğlu, Durmuş, “Tasavvuf ve Tarikatlara Sosyolojik Bir Bakış”, Dinbilimleri
Akademik Araştırma Dergisi, c.9, s.1, Samsun, 2009.
Sevgen, Nazmi, Beşiktaşlı Şeyh Yahya Efendi, Hayatı, Menkıbeleri, Şiirleri,
İstanbul,1965.
Şahin, Haşim, “XVI. Yüzyıl Osmanlı Toplumunda Çok Yönlü Bir Alim: Beşiktaşlı
Yahya Efendi” Osmanlı Araştırmaları, s.43, İstanbul, 2014.
Şehsuvaroğlu, Y. Haluk, Asırlar Boyunca İstanbul: Sarayları, Camileri, Abideleri,
Çeşmeleri, İstanbul, Cumhuriyet Gazetesi.
Yapıcı, Ahmet, “Türkiye’de Tekke ve Zaviyelerin Kapatılmasının Sosyolojik
Sonuçları”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2012.
Yılmaz, H. Kamil, Ana Hatlarıyla Tasavvuf veTarikatlar, İstanbul, Ensar
Neşriyat, 1997.
Yüksel, İ. Aydın, Osmanlı Mimarisinde Kanuni Sultan Süleyman Devri, İstanbul
Fetih Cemiyeti Yayınları, 2004.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com