You are here

Orta Karadeniz Bölgesinde Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Determination of Yield and some Quality Traits of Bread Wheat (Triticum Aestivum L.) Genotypes in the Middle Black Sea Region

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
This research was carried out on 25 bread wheat genotypes in a Randomized Complete Block Design with four replications in 2003-2004 growing season in Samsun and Amasya locations. In trial, data on seed yield, plant height, 1000 kernel weight, test weight, protein content and Zeleny sedimentation were recorded. According to the results including two location averages; grain yields, plant height, 1000 kernel weight, test weight, crude protein content and Zeleny sedimentation value of genotypes, were between 284.4-490.6 kg/da, 66.9 – 98.8 cm, 28.4 – 38.9 g, 68.4 – 74.9 kg, 10.4 – 13.6% and 25.0 – 50.6 ml, respectively. The highest seed yield was obtained from 16, 22 and 23 numbered genotyped in Samsun location, while 1, 6, 7, 9, 10, 12 and 16 numbered genotypes gave the highest grain yield in Gökhöyük location.
Abstract (Original Language): 
Bu araĢtırma, 2003-2004 yetiĢtirme sezonunda 25 ekmeklik buğday genotipi (20 ileri hat ve 5 çeĢit) ile Samsun ve Gökhöyük (Amasya) lokasyonlarında Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüĢtür. AraĢtırmada çeĢitlerin tane verimi, bitki boyu, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, protein oranı ve Zeleny sedimantasyon değeri incelenmiĢtir. Elde edilen sonuçlara göre, iki lokasyonun ortalaması olarak genotiplerin tane verimleri 284.4 - 490.6 kg/da, bitki boyları 66.9 – 98.8 cm, bin tane ağırlıkları 28.4 – 38.9 g, hektolitre ağırlıkları 68.4 – 74.9 kg, protein oranları %10.4 – 13.6 ve Zeleny sedimantasyon değerleri 25.0 – 50.6 ml arasında değiĢmiĢtir. En yüksek tane verimi Samsun lokasyonunda 16, 22 ve 23 nolu genotiplerden, Gökhöyük lokasyonunda ise 1, 6, 7, 9, 10, 12 ve 16 nolu genotiplerden elde edilmiĢtir.
85-93

REFERENCES

References: 

Ağdağ, M., Dok, M., Doğan H.M., Torun M. ve Çebi, H., 1997. Orta Karadeniz Geçit Bölgesi Ġçin Uygun Buğday ÇeĢitlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir AraĢtırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi. 22-25 Eylül, 21-25, Samsun. Anıl, H., 2000. Samsun Ekolojik ġartlarında YetiĢtirilen Bazı Ekmeklik Buğday ÇeĢitlerinde Verim, Verim Unsurları ve Kalite Kriterlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir AraĢtırma. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniv. FBE, Samsun. Anonim, 2004. http://www.fao.org Atlı, A., 1999. Buğday ve Ürünleri Kalitesi. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Semp., 8-11 Haziran, 498-506, Konya. Atlı, A., Koçak, N. ve Aktan, M., 1999. Ülkemiz Çevre KoĢullarının Kaliteli Makarnalık Buğday YetiĢtirmeye Uygunluk Yönünden Değerlendirilmesi. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran, 345-351, Konya. Balla, L., Szunics, L. ve Bedo, Z., 1987. HızlandırılmıĢ Buğday Islah Yöntemleri . TÜBĠTAK Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, 415-428, Bursa. Budak, H., Karaltın, S. ve Budak, F., 1997. Bazı Ekmeklik Buğday ÇeĢitlerinin (Triticum aestivum L. Em Thell) Fiziksel Ve Kimyasal Yöntemlerle Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 2. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, 534-536, Samsun. Bushuk, W., 1982. Grains and Oilseeds. 3. Edition. Canadian International Grains Institute, Winnipeg, Manitoba. Cook, R.J. ve Veseth, R.J., 1991. Wheat Health Management. The American Phytopathological Society, St. Paul, Minnesota 55121, USA. Costa, J.M. ve Kronstad, W.E. 1994. Association of Grain Protein Concentration and Selected Traits in Hard Red Winter Wheat Populations in The Pacific Northwest. Crop Sci. 34: 1234-1239. Çağlayan, M. ve Elgün, A., 1999. DeğiĢik Çevre ġartlarında YetiĢtirilen Ekmeklik Buğday Hat ve ÇeĢitlerinin Bazı Teknolojik Özellikleri Üzerinde AraĢtırmalar. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran, 513-518, Konya.
Z.MUT, N.AYDIN, H.ÖZCAN, H.O.BAYRAMOĞLU
93
Çölkesen, M., Arslan, S., Eren, N. ve Öktem, A., 1993. ġanlıurfa’da Sulu ve Kuru KoĢullarda Farklı Dozlarda Uygulanan Azotun Diyarbakır 81 Makarnalık Buğday ÇeĢidinin Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi Üzerine Bir AraĢtırma. Makarnalık Buğday ve Mamülleri Sempozyumu, 30 Kasım – 3 Aralık, 486-495, Ankara. Demir, Ġ., Bilgen, G., AltınbaĢ, M., Çelik, N. ve Abdel, S.M., 1987. Ġleri Buğday Varyetelerinin Agronomik ve Kalite Karakterleri. TÜBĠTAK Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, TOAG, 49-58, Bursa. Doğan, R. ve Yürür, N., 1992. Bursa Yöresinde YetiĢtirilen Buğday ÇeĢitlerinin Verim Komponentleri Yönünden Değerlendirilmesi. Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 9:37-46, Bursa. Dokuyucu, T., Akkaya A., Nacar, A ve Ġspir, B. 1997. KahramanmaraĢ KoĢullarında Bazı Ekmeklik Buğdayların Verim, Verim Unsurları ve Fenolojik Özelliklerinin Ġncelenmesi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongesi, 22-25 Eylül, 16-20, Samsun. Ercan, R., Seçkin, R. ve Velioğlu, S., 1988. Ülkemizde YetiĢtirilen Bazı Buğday ÇeĢitlerinin Ekmeklik Kalitesi. Gıda Dergisi, 13(5):107-114. Genç, Ġ., Yağbasanlar T. ve Özkan, H., 1993. Akdeniz Ġklim KuĢağına Uygun Makarnalık Buğday ÇeĢitlerinin Belirlenmesi Üzerinde AraĢtırmalar. Makarnalık Buğday Mamülleri Sempozyumu, 30 Kasım – 3 Aralık, 127 – 141, Ankara. Gençtan, T. ve Sağlam, N., 1987. Ekim Zamanı Ve Ekim Sıklığının Üç Ekmeklik Buğday ÇeĢidinde Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, 171-183, Bursa. Gökmen, S. ve Sencar, Ö., 1989. Tokat Yöresinde Sonbaharda Ekilen 28 Buğday ÇeĢit Ve Hattında Verim ve Verim Öğeleri Üzerinde AraĢtırmalar. C.Ü. Üniv. Tokat Ziraat Fak. Dergisi, 1: 357-368. Kırtok, Y., Genç, Ġ. ve Çölkesen, M., 1987. ICARDA Kökenli Bazı Arpa ÇeĢitlerinin Çukurova KoĢullarında BaĢlıca Tarımsal Karakterleri Üzerinde AraĢtırmalar. TÜBĠTAK Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, TOAG, 83-90, Bursa. Kırtok, Y., Genç, Ġ., Yağbasanlar T., Çölkesen, M. ve Kılınç, M., 1988. Tescilli Bazı Ekmeklik (T. aestivum L. em Thell) ve Makarnalık (T. durum Desf.) Buğday ÇeĢitlerinin Çukurova KoĢullarında BaĢlıca Tarımsal Karakterleri Üzerinde ÇalıĢmalar. Çukurova Üniv. Ziraat. Fak. 3 (3):96-105. Korkut, K.Z. ve Ünay, A., 1987. Tahıllarda BaĢak Taslağı GeliĢimi Ġle Verim Öğeleri Arasındaki ĠliĢkiler Üzerine AraĢtırmalar. TÜBĠTAK Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, TOAG, 329-336, Bursa. Korkut, K.Z., Sağlam, N. ve BaĢer, Ġ., 1993. Ekmeklik ve Makarnalık Buğdaylarda Verimi Etkileyen Bazı Özellikler Üzerine AraĢtırmalar. Trakya Üniv. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2 (2): 111-118. Kün, E., 1988. Serin Ġklim Tahılları, Ank. Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 1032, Ders Kitabı No: 299, Ankara. Kün, E., 1996. Tahıllar-I (Serin Ġklim Tahılları). Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay., Yayın No:1451, Ankara. McClung, A.N., Cantrell, R.G., Quick, J.S. ve Gregory, R.S., 1986. Influence of Rht1 Semidwarf Gene on Yield, Yield Components and Grain Protein in Durum Wheat. Crop Sci. 26: 1095-1099.
Mızrak, G., 1983. Türkiye Ġklim Bölgeleri ve Haritası. Orta Anadolu Bölge Zirai AraĢtırma Enstitüsü Yayın No:52, Ankara. Özkaya, H., ve Kahveci, B., 1990. Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No: 14, Ankara. Öztürk, A. ve Akkaya, A., 1996. KıĢlık Buğday Genotiplerinde (Triticum aestivum L.) Tane Verim Unsurları ve Fenolojik Dönemler Üzerine Bir AraĢtırma Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 27 (2):187-202. Pelshenke, P. 1964. Standard-Methoden für Getreide, Mehl und Brot. Im Verlag Moritz Schaefer, Detmold. Poehlman, J.M., 1987. Breeding Field Crops, Van Nostrand Reinhold Company Inc. 115 Fifth Avenue New York. Roth, G.V., Marshall, H.G., Hatley, O.E. ve Hill, R.R., 1984. Effect of Management Practices on Grain Yield, Test Weight and Lodging of Soft Red Winter Wheat. Agron. J., 76:379- 383. Sade, B., Topal, A. ve Soylu, S., 1999. Konya Sulu KoĢullarında YetiĢtirilebilecek Makarnalık Buğday ÇeĢitlerinin Belirlenmesi. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran, 91-96, Konya. SAS Institute. 1998. INC SAS/STAT users’ guide release 7.0, Cary, NC, USA. Schular, S.F., Bacon, R.K. ve Gbur, E.E. 1994. Kernel and Spike Character Ġnfluence on Test Weight of Soft Red Winter Wheat. Crop Sci. 34: 1309-1313. Sharma, R.C., 1992. Analysis of Phytomass Yield in Wheat. Agonomy Journal. 84(6): 926-929. ġener, O., Kılınç, M., Yağbasanlar, T., Gözübenli, H. ve Karadavut, U., 1997. Hatay KoĢullarında Bazı Ekmeklik (Triticum aestivum L. Em Thell) ve Makarnalık Buğday (Triticum durum Desf) ÇeĢit ve Hatlarının Saptanması. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22 – 25 Eylül, 1-5, Samsun. Tosun, O. ve Yurtman, N., 1973. Ekmeklik Buğdaylarda (Triticum aestivum L. em Thell) Verime Etkili Morfolojik ve Fizyolojik Özellikler. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Yıllığı, 23: 418-434. Tosun, O., 1987. Türkiye’nin Tahıl YetiĢtirme Sorunları ve Bunların Çözüm Yolları. TÜBĠTAK Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, TOAG, 3-8, Bursa. Tuğay, M.E., 1978. Dört Ekmeklik Buğday ÇeĢidinde Ekim Sıklığı ve Azotun Verim, Verim Komponentleri ve Diğer Bazı Özellikler Üzerine Etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayınları No: 316. Ünal, S., 1979. Buğdaylarda Kaliteyi Etkileyen Faktörler ve Birbirleri Arasındaki ĠliĢkiler. Gıda Dergisi, 4(2): 72-79. Zanetti, S., Winzeler, M., Feuillet, C., Keller, B. ve Messmer, M., 2001. Genetic Analysis of Bread-Making Quality in Wheat and Spelt. Plant Breeding 120, 13-19. Zeleny, L. 1947. A Simple Sedimentation Test for Estimating the Bread-Baking and Gluten Qualities of Wheat Flour. Cereal Chem., 24, 465-475.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com