You are here

Toplumsal Araştırmalarda Analiz Birimleri Olarak Aile ve Hanehalkının Mahiyet ve Yapılarının Belirlenmesi Sorunu

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This paper deals with the question of how familyand household, as the primary social arrangements of a given social structure, can best be distinguished from each other as units of analysis in social/sociological research. The paper suggests that the concept of family can best be conceptualized as the intimate social circle of the individual in akinship system and has no structure to be conceived in the fashion of nuc1ear-extendedor traditional- modem family dichotomies. The concept of household, on the other hand, refers to the primary informal social unit organized to provide the individual with the basic necessities of life. As such, the household is distinct from other social arrangements practicing resource pooling insofar as each member contributes in accordance with his ability and consumes in accordance with his needs. The paper concludes that the structure of households can best be studied by reference to the type of primary social relation which constitutes the principal impetus behind the formation and continuation of each uniL
Abstract (Original Language): 
Bu çalışma toplumsal yapı içinde yer alan birincil düzenlemeler olarak aile ve hanehalkının sosyal ve sosyolojik çalışmalarda analiz birimleri olarak birbirlerinden nasıl ayırt edilip tanımlanabilecekleri sorununu ele almaktadır. Çalışma, aileyi bireyin akrabalık sistemi içindeki özel toplumsal yakınlık alanı olarak kavramlaştırmanın daha uygun olacağını ve bu hali ile de çekirdek-geniş yahut geleneksel-modem dikotomileri içinde ele alınabilecek bir yapıya sahip olmadığını ifade etmektedir. Hanehalkı kavramı ise bireye hayatın temel ihtiyaçlannı temin etmek amacıyla organize olmuş birincil bir sosyal düzenleme olarak düşünülmektedir. Üyelerinin kudretleri oranında katkı yapıp, ihtiyaçlan oranında tüketmeleri nedeniyle ve bu uygulamayı sürdürdüğü müddetçe hanehalkı kaynaklannı tek bir havuzda toplama uygulaması yapan diğer sosyal düzenlemelerden farklıdır. Bu çerçeve içinde çalışma, son olarak, oluşum ve devamında temel etken olan birincil sosyal ilişkinin tipi dikkate alınmak suretiyle hanehalkının yapısının daha iyi incelenebileceğini ifade etmektedir.
115-135

REFERENCES

References: 

Amould, Eric J. (1984). 'Marketing and Social Reproduction in Zinder, Niger Republic' Households Comparative
and Historical Studies of the Domestic Group içinde (130-162). (eds.) Robert McC. Netting, Richard
R. Wilk and Eric J. Amould. Berkeley: University of California Press.
Ankan, Çiğdem. (1996). Halkın Boşanmaya İlişkin Tutumları Araştırması. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile
Araştırma Kurumu.
Atalay, Beşir. ve diğerleri. (1992). Türk Aile Yapısı Araştırması. Ankara: DPT Sosyal Planlama Genel Müdürlüğü.
Baıı, Donald W. (1974). 'The 'Family' as a Sociological Problem: Conceptualization of the Taken-for-Granted as
Prologue to Social Problems Analysis' ,Intimaey, Family, and Society içinde. (eds.) Arlene Skolnick &
J. Skolnick. Boston: Little, Brown & Co.
Bender, Donald R. (1967). 'A Refinement of the Concept of Household: Families, Co-residence, and Domestic
Functions', American Anthropologist 69: 493-504.
Birdwhisteıı, R. L. (1966). 'The American family: Some Perspectives', Psychiatry, 29: 203-212.
Bobannan, PauL. (1963). Social Anthropology. New York: Holt, Rinehart, and Winston.
Bokbemier, Janet L. (1997). 'Rediscovering Families and Households: Restructuring Rural Society and Rural Sociology',
Rural Sociology 62 (1): 1-20. .
Carter, Anthony T. (1984). 'Household Histories', Households Comparative and Historical Studies of the Domestic
Group içinde (44-83). (eds.) Robert McC. Netting, Richard R. Wilk and Eric J. Amould. Berkeley:
University of California Press.
Col1ins English Dictionary. (1991). (Third Edition) Glasgow: Harper-Coııins Publishers.
Crow, Graham and Aııan. Graham. (1990). 'Constructing the domestic sphere: The emergence of the modem home
in post-war Britain' ,Politics of Everyday Life içinde (11-36). (eds.) Helen Corr and Lynn Jamieson.
Macmillan.
Demirel, Ömer, Gürbüz, Adnan ve Tuş, Muhittin. (1992). 'Osmanlılarda Ailenin Demografik Yapısı', Sosyo-Kültürel
Değişme Sürecinde Türk Ailesi 1 içinde (97-161). Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
DivanO Lügat-it Türk, I-IV. (1992). (İçüncü Baskı) (çev. Besim Atalay). Ankara: Türk Dil Kurumu.
Durkbeim, Emile. (1938). The Rules of Sociological Method. (8th ed.) (trans.) Sarah A. Solovay & John H. Mueller,
(ed.) George E. G. Catlin. The Free Press.
Edholm, F. (1982). 'The Unnatural Family' The Changing Experience of Women içinde. (eds.) L. Whitelegg et
al, Martin Robertson.
Farber, Bemard. (1966). 'What is Family', Kinship and Family Organization içinde (1-9). (ed.) Bemard Farber,
New York: John Wiley Sons, lnc.
Firth, Rosemary. (1966). Housekeeping among Malay Peasant. (orig. ed. 1943) London: The Athlone Press.
Giddens, Antony. (1989). Sociology. Polity Press.
Goode, W. J. (1963). World revolution and family patterns. New York: Free Press.
Gökçe, Birsen. (1991 (1976». 'Aile ve Aile Tipleri Üzerine Birİnceleme' ,Aile Yazılarıl Temel Kavramlar Yapı
ve Tarihi Süreç içinde (205-224). (der.) Beylü Dikeçligil ve Ahmet Çiğdem. Ankara: T.C. Başbakanlık
Aile Araştırma Kurumu.
Harnmel, E. A. (1984). 'On the ***
of Studying Household Form and Function', Households Comparatiye and
Historica! Studies of the Domestic Group içinde (44-83). (008.) Robert McC. Netting, Richard R. Wilk
and Eric J: Amould. Berkeley: University ofCalifomia Press.
Heberle, Rudolf. (1948). 'The Sociological System of Ferdinand Tönnies: 'Community' and Society", An Introduction
to the History of Sociology içinde (227-248). (ed.) Harry Elmer Bames. The University of Chicago
Press.
Henry, Jules. (1941). Jungle People. Richmond: William Byrd Press.
Janssens, Angelique. (1993). Familyand social change The Household as a process in an industrializing community.
London: Cambridge University Press.
Jary, David and Jary, Julia (1995). Collins Dictionary of Sociology. (sec. ed.) Glasgow: Harper Collins Publishers.
Keesing, Felix. (1958). Cultural anthroplogy. New York: Rinehart & Co.
Laslett, Peter. (1972). 'Introduction: the history of the family' Household and family in past time içinde (1-90).
134
--
Abdulkerim SÖNMEZ
(ed.) Peter Laslett. London: Cambridge University Press.
Levy, Marion J. and Fallers, Lloyd A. (1966). 'The Family: Some Comparative Considerations', Kinship and Family
Organization içinde (10-13). (ed.) Bernard Farber. New York: John Wiley Sons, Ine.
Löfgren, OrYaro (1984). 'Familyand Household: Images and Realities: Cultural Change in Swedish Society' Households
Comparatiye and Historical Studies of the Domestic Group içinde (446-470) (eds.) Robert
McC. Netting, Richard R. Wilk and Eric J. Amould. Berkeley: University of Califomia Press.
Marx, KarL. (1983). The Portable Karl Marx. (ed.) Eugene Kamenka, Penguin Books.
Murdock, George Peter. (1949). Social Suucture. New York: Macmillan.
(1957) 'World Ethnographic Sample' American Anthropologist 59:4.
Netting, Robert McC, Wilk, Richard R. and Amould, Eric J. (1984). 'Introduction', Households Comparatiye
and Historical Studies of the Domestic Group içinde (xiii-xxxviii). (eds.) Robert McC. Netting, Richard
R. Wilk and Eric J. Amould. Berkeley: University of Califomia Press.
Parsons, Talcott and Bales, R. F. (1955). Family Socialization and Interaction Process. Catecae: The Free Press.
Rapp, Rayna. (1979). 'Examining Family History: Household and Family' Feminist Studies 5: 175-181.
Sayın, ÖnaL. (1990). Aile Sosyolojisi Ailenin Toplumdaki Yeri. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Ya-o
yın No: 57.
Schulz, David A. (1972). The Changing Family Us Functions and Future. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-
Hall Ine.
Segalen, Martine. (1984). 'Nuelear Is Not Independent: Organization of the Household in the Pays Bigouden Sud
in the Nineteenth and Twentieth Centruries' , Households Comparatiye and Historical Studies of the
Domestic Group içinde (163-186). (eds.) Robert McC. Netting, Richard R. Wilk and Eric J. Amould.
Berkeley: University of Califomia Press.
Seymour-Smith, Charlotte. (1986). MacmilIan Dictionary of Anthropology. Macmillan Press Ltd.
Skolnick, Arlene. (1973). The Intimate Environment Exploring Marriage and the Family. Boston: Little,
Brown & Co.
Skolnick, Arlene and Skolnick J. (1974). Intimaey, Marriage, and Family. Boston: Little, Brown & Co.
Sönmez, Abdulkerim. (1993). Peasant HousehoM Survival Strategies: Rural Transformation in the Heartland
of Turkey's Hazelnut Production BeIt. Durham: University of Durham (Unpublished Ph. D. thesis).
Stephens, William N. (1963). The Family in Cross-Cultural Perspective. University Press of America.
Şahinkaya, Rezan. (1991 (1960». 'Türk Aileleri Hangi Yönlerden Birbirlerinden Farklılıklar Gösterirler', Aile
Yazıları 1 Temel Kavramlar Yapı ve Tarihi Süreç içinde (37-42). (der.) Beylü Dikeçligil ve Ahmet
Çiğdem. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
Temel Türkçe Sözlük Sadeleştirilmiş ve Genişletilmiş Kimtis-ı Ttirki I, (1985). (birinci baskı) (red. Mertol
Tulum). İstanbul: Tercüman Gazetesi ve Yapı Kredi Bankası Yayını.
Thomas, Darwin L. and Roghaar, H. Bruce. (1990). 'Postpositivist Theorizing: The Case of Religion and the
Family', Fashioning Family Theory New Approaches içinde. (ed.) Jetse Sprey. Sage Publications.
Timur, Serim. (1972). Türkiye'de Aile Yapısı. Ankara: Hacettepe Universitesi Yayınlan, D-15.
Trost, Jan. (1980). 'Changing Familyand Changing Society', The Family in Change içinde (7-22). (ed.) Jan
Trost, Vasteras: International Library.
Türk Medeni Kanunu. (1997). Ankara: Alkım Yayınevi.
T.C. Başbakanlık Aile Araşnrma Kurumu. (1995). Aile İçi Şiddetin Sebep ve Sonuçları. Ankara: Genel Yayın
No: 86.
_ _ _ _ _ _ _ _
- - - - - - (1996) Yurtdışına İşgücü Göçü ve 'Parçalanmış Aile' . Ankara: Genel Yayın
No: 95.
Wallerstein, Immanuel and Smith, Joan. (1990). 'Households as an Institution of the World-Economy', Fashioning
Family Theory New Approaches içinde. (ed.) Jetse Sprey. Sage Publications.
Weber, Max. (1996). Sosyoloji Yazıları. (1. Baskı) (eds.) H.H. Gerth ve C. Wright Mills, (çev.) Taha Parla. ıstanbul:
İletişim Yayıncılık.
Worsley, Peter. (1987). The New Introducing Sociology. (see. ed.) Penguin Books.
Yanagisako, Sylvia Junko. (1984). 'Explicating Residence: A Cultural Analysis of Changing Households among
Japanese-Americans', Households Comparatiye and Historical Studies of the Domestic Group içinde
(330-352). (eds.) Robert McC. Netting, Richard R. Wilk and Eric J. Amould. Berkeley: University of
Califomia Press.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com