You are here

Home » Content

Çocuk Yazınındaki Dilsel ve Dil Ötesi Normlar Bağlamında Felaket Henry Serisinin Türkçeye Çevirileri

Translations of Horrid Henry Series into Turkish within the Context of Linguistic and Extra-Linguistic Norms in Children's Literature

Journal Name:

  • Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2010

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Apart from becoming a factor in the improvement of reading skills of children, children's literature is a primary means by which adults convey, expand and reinforce a specific world view, appropriate norms, values, linguistic structures implicitly or explicitly. During the cross-cultural and cross-linguistic transfer, language control in the translations of children's literature is observed in relation to simplicity vs. difficulty of language level, standard vs. nonstandard language use. When the norms and values are taken into account, designation and elimination of elements which may not be permitted by cultural filtering process of target culture should be considered within decision process by the translator. The primary aim of this study is twofold: (i) to review literature on translation process questioning the appropriateness of linguistic and extra- linguistic factors of source language in target language environment within the framework of children's literature (ii) to make up an inventory of decisions within translation process by tracing language specific and culture specific elements of source language in target language. With this purpose, 56 stories in 14 books of Horrid Henry series translated into Turkish were analyzed to consider linguistic and extra linguistic factors affecting decisions in translation process. Horrid Henry books which were translated into 23 different languages provide a valuable material in terms of both linguistic and extra-linguistic concerns in translation studies as they portray an unorthodox, extraordinary and wicked character using non-standard language forms and display various samples of inappropriate modes of behaviour and interactional forms. Our analyses revealed that some expressions in relation to plot, characterization, namely extralinguistic factors were neutralized and/or softened, and inappropriate modes behaviours in source text were indirectly mentioned in the target text. Primary problems and translation constraints derived from linguistic norms and the differences between the structures of two language systems caused translators to employ obligatory shifts in the target text.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Çocuk yazını, çocukların okuma becerilerini geliştiren bir unsur olmaktan öte, belli bir dünya görüşünü, kabul gören değer yargılarını, davranış biçimlerini, dilbilimsel yapıları açık veya örtük bir biçimde iletmesi, yayması ve pekiştirmesi açısından önemli bir araçtır. Çocuk yazını çevirilerindeki dil denetimi bir başka dilde ve kültürdeki erek okura aktarım sırasında metnin dil düzeyinde zorluk-basitlik, kesit dil, ölçünlü-ölçünsüz dil kullanımı gibi dilbilimsel tercihlerin yapılması ile kendini gösterir. Değer yargıları ve normlar dikkate alındığında ise erek kültürün süzgecine takılabilecek öğelerin belirlenmesi, ayıklanması ve metnin buna göre yeniden düzenlenmesi gibi bir dizi karar çeviri sürecine dâhil olmaktadır. Bu çalışmanın iki temel amacı vardır: (i) çocuk yazını çevirileri çerçevesinde kaynak kültürün değer yargıları ve davranış biçimleri ile dilbilimsel normlarının erek kültürde "çocuklar için uygunluk" prensibiyle alımlanışını sorgulayan çeviri sürecini alanyazında incelemek (ii) kaynak kültürde kodlanan davranış biçimi, sunulan değerler ve dilbilimsel normların erek kültürde izini sürerek alınan çeviri kararlarını belirlemek. Bu bağlamda, Felaket Henry" serisi olarak Türkçeye çevrilen 14 kitap içinde yer alan 56 öykü, İngilizce asıllarıyla karşılaştırılarak dilsel ve dil ötesi normlar temelinde çevirmen kararlarını etkileyen etkenler göz önüne alınarak incelenmiştir. 23 dile çevrilen Felaket Henry, aykırı, hınzır, alışılmışın dışında bir karakter çizdiği, kötü örnekler oluşturduğu ve uygun olmayan dil kullanımı ve etkileşim biçimleri sergilediği için çeviri çalışmaları için verimli bir malzeme sunmaktadır. Çözümlemeler sonunda, dil ötesi normlar temel alındığında Felaket Henry serisinin çevirilerinde olay örgüsü, karakterler, davranış biçimleri gibi konularda kimi anlatımların yumuşatıldığı, uygunsuz davranış biçimlerinin daha dolaylı olarak ifade edildiği gözlenmiştir. Çeviri edimini sınırlayan ve çevirmeni zorlayan sorunların temel olarak dilbilimsel normlar ve iki dil arasındaki yapı farklılıklarından kaynaklandığı belirlenmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-cocuk-yazinindaki-dilsel-dil-otesi-normlar-baglaminda-felaket-henry-serisinin-turkceye-cevirileri.pdf
  • 2
55-77
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Baker, M.
(1992)
. In other words: A coursebook on translation. London ve New York: Routledge.
Ben-Ari, N. (1992). Didactic and pedagogic tendencies in the norms dictating the translation of children's literature: The case of postwar German-Hebrew translations. Poetics Today, 13 (1), 198-221.
Borovaia, O. V. (2001). Translation and westernization: Gulliver's travels in Ladino. Jewish
Social Studies, 7 (2), 149-168.
Bouckaert-Chesqmere, E. (1992). Cinderella and her sisters. Poetics Today, 13 (1), 85-95.
Chesterman, A. (1993). From 'is' to 'ought': Laws, norms and strategies in translation studies. Target, 5 (1), 1-20.
Chesterman, A. (1997). Memes of translation: The spread of ideas in translation theory. Amsterdam: Benjamins.
Chesterman, A. (1998). Causes, translations, effects. Target, 10 (2), 201-230.
Desmet, M.K.T. (2001). Intertextuality/intervisuality in translation: the Jolly Postman's intercultural journey from Britain to the Netherlands. Children's Literature in Education, 32 (1), 31-43.
Even-Zohar, I. (1990a). Polysystem theory. Polysystem Studies, Poetics Today, 11 (1), 9-26.
Even-Zohar, I. (1990b). The position of translated literature within the literary polysystem. Polysystem Studies, Poetics Today, 11 (1), 45-51.
Even-Zohar, B. (1992). Translation policy in Hebrew children's literature: The case of Astrid Lindgren. Poetics Today, 13 (1), 231-245.
Hermans, T. (1996). Norms and the determination of translation. R. Alvarez, C. Vidal, (Eds.), Translation, power subversion içinde (ss. 24-51). Clevedon: Multilingual Matters.
Hermans, T. (1999). Translation and normativity. C. Schâffner (Ed.), Translation and norms içinde (ss. 50-71). Clevedon: Multilingual Matters,.
İpşiroğlu, Z. (2008). Söz büyüğün sus küçüğün-1. Cumhuriyet Gazetesi. 15.10.2008 tarihinde http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=10248&im=yhs adresinden erişildi.
Jordan, S. D. (2004). Educating without overwhelming: authorial strategies in children's holocaust literature. Children's Literature in Education, 35 (3), 199-218.
Kertzer, A. (2002). My mother's voice. Peterborough, Ontario: Broadview Press.
O'Sullivan, E. (2002). Comparing children's literature. GFL-Journal, 2, 33-55.
O'Sullivan, E. (2003). Narratology meets translation studies or the voice of the translator in
children's literature. Meta, 48 (1-2), 197-207.
O'Sullivan, E. (2005). Comparative children's literature. London: Routledge.
Puurtinen, T. (1998). Syntax, readability and ideology in children's literature. Meta, 43 (4), 524¬533.
75
Çocuk Yazınındaki Dilsel ve Dil Ötesi Normlar Bağlamında Felaket Henry Serisinin Türkçeye Çevirileri
Russel, D. L. (2000). Pippi longstocking and the subversive affirmation of comedy. Children's Literature in Education, 31 (3), 167-177.
Schaffner, C. (1999). The concept of norms in translation studies. C. Schaffner (Ed.), Translation and Norms içinde (ss. 1-8). Clevedon: Multilingual Matters Ltd.
Schaffner, C. (2004). Political discourse analysis from the point of view of translation studies. Journal of Language and Politics, 3 (1), 117-150.
Shavit, Z. (1981). Translation of children's literature as a function of its position in the literary polysystem. Poetics Today, 2 (4), 171-179.
Shavit, Z. (1986). Poetics of children's literature. The University of Georgia Press: Athens and
London.
Simon, F. (2002). Horrid Henry's stinkbomb. London: Orion Children's Book. Simon, F. (2004a). Horrid Henry's big bad book. London: Orion Children's Book. Simon, F. (2004b).
Felaket
Henry
(S. Aroymak, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık. Simon, F. (2004c). Felaket Henry ve gizli kulüp (S. Aroymak, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık. Simon, F. (2004d). Felaket Henry diş perisine oyun oynuyor (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2004e). Felaket Henry'nin bitleri (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık. Simon, F. (2004f). Felaket Henry çabuk zengin olma peşinde (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2004g). Felaket Henry'nin perili evi (S.-O. Aroymak, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2004h). Felaket Henry ve mumyanın gazabı (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2004i). Felaket Henry'nin intikamı (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık. Simon, F. (2004j). Felaket Henry kraliçe ile tanışıyor (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2004k). Felaket Henry'nin futbol tutkusu (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2005a).Felaket Henry ve beter bakıcı (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2005b). Felaket Henry'nin donu (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2005c). Felaket Henry'nin koku bombası (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon,
F
. (2006). Felaket Henry ve zalim zaman makinası (B. Siber, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Simon, F. (2007a). A hat trick of Horrid Henry. London: Orion Children's Book. Simon, F. (2007b). Horrid Henry's evil enemies. London: Orion Children's Book.
76
Neslihan KANSU-YETKİNER
Simon, F. (2007c).Horrid Henry rules the world. London: Orion Children's Book.
Stan, S. (2004). Rose Blanche in translation. Children's Literature in Education, 35 (1), 21-33.
Swift, J. (2003).
Gülliver'in
gezileri (K. Erzincan Kına, Çev.). İstanbul: Ithaki Yayınları.
Taxel, J. (1988). Children's literature: Ideology and response. Curriculum Inquiry, 18 (2), 217-229.
Toury, G. (1995). Descriptive translation studies and beyond. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
Venuti, L. (1995). The translator's invisibility: A history of translation. London and New York: Routledge.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com