ÇALIŞMA YAŞAMINDA KADIN

Genel otarak kadtn sorunu; toph*niania kod mm statüsü, eşit boklara sahip ötmesi, «ştt haklar» JuilatuşbHrneei ve öuntorın zorıin-- lu sonucu, kod mm kişi atarak yeteneklerini osUstimteei konulqrıru koseamaktadR'. (1) Toplumda her emff keâmm eğilim olanaktan, çaltşma otartaMarç, çalışma koşuHan> btçtonsel haklardan yararlanma derecelen arastada farklriıkJar va«dtr. Yalnız burada üzerinde durulması gereken nokta kadtnksrm ak olduktan topkjrnsai kategori {cinde ait tabakayı .oJustumratondır. (2) Kodmtonn ait tabaka oftuş-tunmaiaonın yo 4a «ikinci âtmf otos» «Ana durumunun istihdam sta-tüterivle de bettakîieşilğl söyterwt>jlJr; kemen hfc«r zaman erkekleri c^ıettrarnazken, coğvrvHJkla erkeMer tarafından hem de ücretsiz olarak çaltstırık^Krictcdrkır. (3) Türk topluraundo kadınların ataerkil afto geleneğinin bir devamı olarak «iyi bir anne ve iyi bir eş» cima rcöerine yönelik olarak geroekleşttriton sosyalleştirme süreçleri de bu sonucu pekiştirmekledir. Böylesine bir amaca yönelik bir sosyalleştirme sürecinden gecen kadınlar ancak ekonomik zorunluluk nedeniyle aile bütçesine ek getir sağlamak amactyle ya da ken-dişi için birtakım tüketim harcamalartnda bulunabilmek için yoğun bir biçimde çalışma yaşamına girmektedirler. Geçmişte de Tonzimatia birlikte kentli kadmlar çalışma yaşamına girmek, üretici olmak »sterler. Ancak amaç bağımsız olmak değil, 1838 Ticaret Sözleşmesi sonucu batı mallarının, doldurduğu Osmanlı pazarının pahalılığını önlemek içindir. (4) Kadın çalışması konusunda f^ansö'do yaptlan bir araştırmanın sonuçlarına göre. orosttrma kapsamına; gireri kadın ve erkeklerin üçte ikisi, kadının yerinin evi olduğunu vurgulamışlardır. (5) Kadının ekonomik zorunluluk nedeniyle çatışma yaşamına girmesi) onun erkeğin» olan maddi ve mânevi bağımlıiığmm sürmesine yoloomaktadîr. Kadınları erkeklere bağımlı talan nedenler önem sırasına göre; toplumdaki gelenek ve görenek4erin erkekleri üstün yayması, erkeğin aile geçimim sağ!iyon kişi olarak kabul edilmesi (6) ve geçim araetortmn sahibi oimooi, ^srkek4ap^İi2ak«el olarak kadınlardan güçtü alması biçiminde eıraianmoktadırc (7) Kadın ücretli isçi olduğunda, erkek üeretine. mutlak bağımlılığı azalsa da tamamen kaybolmaz: Çünkü ücretH emekçi olduğu koşul* la «da bile kknltği evli bir kadın olarak devam eder. Kadirim erkeğe bağımlılığı hem ideolojik, hem moddidNr, Ve bu İkisi arcsmda birbirini kuvvetlendirici bir ilişki vardav Kadımn a«e içinde erkek, çocuk ve diğer bakıma muntaclar fyasü ve hastalar) ioin.yaptığı işler/ «annelik» «sevgi» ve ckoruyuculuk» kieoloiiörlyrld okluğu kadar, kadının erkeğe olan ücret bağımiıhğı Me de büHkte düşünülmelidir. Erkeğe verilen aile ücreti, evdelcedm ve erkek ilişkilerinde hükmetme ve hükmedilme koşullartnı hazırlar. Bu sadece ev kadmınm maddi bağtm-lılığmt değ», ücretli emekçi kadınm, ücretli emekçi olma koşullar mı da ^belirler. Kadtn ücreti erkek ücretMft tomamlayıcısı olarak görülür, işgücü piyosasında mevcut omeet işbölümü içinde, kedinin erkeğin kazandığı ücreti kazanabilmesi, bu nedenle mümkün değildir. (8)