FIKH’IN BİLİMLEŞME SÜRECİNDE MUHÂLİF MEVÂLÎ FIKHI İLE TEPKİSEL ARAP FIKHI

Abdurrezzâk b. Hemmâm (ö. 211 / 827 ), el-Musannef, Cilt XI, el-Mektebetu’şŞâmile,
el-İsdâru’s-Sânî
Abdusselâm Muhammed Hârûn, “Takdîm”, el-Kitâb, Kitabu Sibeveyh, el-Cuz’u’l-
Evvel, el-Kâhire 1988
Ahmed b. Hanbel (ö. 241 / 855 ), el-Musned, Cilt IV, Beyrût, Tarih Yok
Apak, Adem, “Şuûbiyye Hareketinin Tarihî Arka Planı Ve Tezâhürleri: Asabiyyeden
Şuûbiyyeye”, İSTEM: İslâm San’at, Tarih, Edebiyat ve Mûsikîsi Dergisi,
2008, Cilt: VI, Sayı: 12
‘Attâr, Ahmed ‘Abdulgafûr, Mukaddimetu’s-Sıhâh, el-Kâhire 1956.
Aybakan, Bilal, İmam Şâfiî ve Fıkıh Düşüncesinin Mezhepleşmesi, İstanbul 2007
Aycan, İrfan- Söylemez, Mahfuz, Emeviler Dönemi Bilim, Kültür ve Sanat Hayatı,
Ankara 2003
190 | Fıkh’ın Bilimleşme Sürecinde Muhâlif Mevâlî Fıkhı İle Tepkisel Arap Fıkhı
Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 22, Sayı 37, Ocak–Haziran 2017
Azimli, Mehmet, “Bir Emevî Başkenti Harran”, I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve
Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu, Cilt I, Şanlıurfa 2006
Bakırcı, Selami – Demirayak, Kenan, Arap Dili Grameri Tarihi, Erzurum 2001
Bakkal, Ali, İslâm Hukuk Metodolojisinde İstihsan, Şanlıurfa 2001
Barthold, W., “Bermekiler” İslâm Ansiklopedisi, Cilt II, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul
1976.Bayraktar, Mehmet, İslâm Felsefesine Giriş, Ankara 1988
Bedir, Murtaza, Fıkıh, Mezhep ve Sünnet (Hanefî Fıkıh Teorisinde Peygamber’in
Otoritesi), İstanbul 2004
Brockelman, C., İslâm Milletleri ve Devletleri Tarihi I, Çeviren: Neş’et Çağatay,
Ankara 1964
Büyük Haydar Efendi, Usul-i Fıkıh Dersleri, İstanbul, Tarih Yok
Cevdet, Cemâl el-Avdâ’u’l-İctimâ’iyye ve’l-İktisâdiyye li’l-Mevâlî fî Sadri’l-İslâm,
Ammân 1989
Cemaluddin el-Kiftî (ö. 646 / 1248 ), İnbâhu’r-Ruvât ‘alâ Enbâhi’n-Nuhât, Cilt VI,
Tahkik: Ebû’l-Fazl İbrâhîm, Beyrût 1986
Çağıl, Orhan Münir, Hukuk Metodolojisi Dersleri, İstanbul 1952
Çelebican, Özcan Karadeniz, Roma Hukuku, Ankara 1982
Çetin, M. Nihad, “Arap (Yazı, Dil, Edebiyat)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm
Ansiklopedisi, Cilt III, İstanbul 1991
Dâru’l-Kalem, Mukaddimetu’bni Haldûn, Beyrût 1986
Demircan, Adnan İslâm Tarihinin İlk Döneminde Arap-Mevâlî İlişkisi, İstanbul 1996
Demirci, Mustafa, Beytü’l-Hikme, İstanbul 1996
Dönmez, İbrahim Kâfi, İslâm Hukukunda Kaynak Kavramı ve VIII. Asır İslâm
Hukukçularının Kaynak Kavramı Üzerindeki Metodolojik Ayrılıkları, Atatürk
Üniversitesi İslâmî İlimler Fakültesi, İstanbul 1981 (Basılmamış Doktora
Tezi)
Ebû Ca’fer et-Tahâvî, Ahmed b. Muhammed b. Selâme (ö. 321 / 933 ), Muşkilu'lÂsâr,
Cilt VIII, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
Ebû Nu’aym el-Esbahânî (ö. 430 / 1038), Ma'rifetu's-Sahâbe, Cilt XV, el-
Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
Ebû ‘Ömer b Yûsuf b. Abdillâh b. Abdilberr (ö. 463 / 1071 ), Câmi’u’ Beyâni’l-‘İlm ve
Fadlih ve Mâ Yenbeği fî Rivâyetihi ve Hamlih, Cilt II, Tahkîk: Abdurrahman
Muhammed Osman, Medine 1968
Ebû Sa’îd Hasan b. ‘Abdillah es-Sîrâfî (ö. 368/ 978), Ahbâru’n-Nahviyyîne’l-Basriyyîn,
Neşreden: F. Krenkow, Beyrût-Paris, 1936
Ebû’t- Tayyîb Ebû Tayyîb Abdulvâhid b. ‘Alî el-Luğavî (ö. 351 / 962 ), Merâtibu’n-
Nahviyyîn, Neşreden: M. Ebû’l-Fadl İbrâhîm, el-Kâhire, 1375 / 1995
Ebû Ubeydi’l-Kâsım b. Sellâm (ö. 224 / 838 ), Kitâbu’l-Emvâl, Tahkîk: Muhammed
Halîl Harâs, Beyrût 1986
Ebû’l-Velîd el-Ezrakî (ö. 250 / 865 ), Ahbâru Mekke, Cilt III, el-Mektebetu’ş-Şâmile,
el-İsdâru’s-Sânî
Ebû Ya’lâ, Ebû’l-Huseyn Muhammed b. Ebî Ya’lâ Muhammed b. (ö. 526 / 1131 ),
Tabakatu’l-Hanâbile, Cilt I, Neşreden: Muhammed Hâmid el-Fıkî, el-Kâhire
1952
Ebû Yûsuf Ya’kûb b. İbrâhîm (ö. 182 / 798 ), Kitâbu’l-Harâc, Beyrût, Tarih Yok
Mehmet Nuri Güler | 191
Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 22, Sayı 37, Ocak–Haziran 2017
Ebû Yûsuf Ya’kûb b. Sufyân el-Fesevî (ö. 277/ 890 ), Kitâbu’l-Ma’rife ve’t-Târîh, Cilt
III, Bağdâd 1975
Ebû Zeyd ed-Debûsû, Te’sisu’n-Nazar (Mukayeseli İslam Hukuk Düşüncesinin
Temellendirilmesi), Tercüme: Ferhat Koca, Ankara 2002
Ebû’l-Berekât Abdurrahman b. el-Enbârî (ö. 577/ 1181), Nuzhatu’l-Elibbâ’,
Neşreden: M. Ebû’l-Fadl İbrâhîm, el-Kâhire, 1386 / 1967
Ed-Debûsî, Ebû’l-Hasan el-Kerhî, “Risâle fî’l-Usûl”,‘Ubeydullah b. ‘Ömer (ö. 430
/1040.), Te’sîsu’n-Nazar, Nâşir: Zekeriyyâ ‘Alî Yûsuf, el-Kâhire, Tarih Yok
Ed-Dînaverî, Ebû Muhammed Abdullah b. Muslim b. Kuteybe (ö. 276 / 889 ), elİmâme
ve’s-Siyâse, el-Cuz’u’l-Evvel, Tahkîk: Taha Muhammed ez-Zeynî,
Mu’essesetu’l-Halebî, Yer Yok, Tarih Yok
Ed-Dûrî, ‘Abdu’l-Azîz, el-Cuzûru’t-Târîhiyye li’ş-Şu’ûbiyye, Beyrût 1981
Mukaddime fî Târîhi Sadri’l-İslâm, Beyrût 1960
Mukaddimetun fî’t-Târîhi’l-İktisâdiyyi’l-‘Arabî, Beyrût 1968
el-Alûsî, Ebû’l-Fadıl Şahâbu’d-Dîn Mahmûd b. ‘Abdillah (ö. 1270/ 1853 ), Rûhu’l-
Ma’ânî fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-‘Azîm ve’s-Seb’i’l-Mesânî (Tefsîru’l-Âlûsî), Cilt IV,
el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
el-Beğavî, Ebû Muhammed el-Huseyn b. Mes’ûd b. Muhammed (510 / 1116),
Me’âlimu’t-Tenzîl (Tefsîru’l-Bağavî), Cilt II, el-Mektebetu’ş-Şâmile, elİsdâru’s-
Sânî
el-Belâzurî (ö. 279 / 892 ), Fütûhu’l-Büldân, Çeviren: Mustafa Fayda, Ankara 1987
El-Belâzurî, Ebû Ca’fer Ahmed b. Yahyâ b. Câbir (ö. 279 / 892 ), Ensâbu'l-Eşrâf, Cilt I,
el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
el-Beyhakî, Ahmed b. el-Huseyin (ö. 458 / 1066), es-Sunenu'l-Kubrâ, Cilt III, el-
Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
el-Bezdevî, Ebû’l-Hasan Ali b. Muhammed (ö. 482/1089 ), Usûlu’l-Bezdevî, el-Cildu’l-
Evvel, el-Mektebu’s-Sanâyi’, 1307
el-Buhârî, Muhammed b. İsmâil b. İbrâhîm (ö. 256 / 870 ), Sahîhu'l-Buhârî, Cilt XXII,
el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
el-Endelûsî, Ahmed b. Muhammed b. Abdi Rebbihi (ö. 328 /940 ), El-‘Ikdu’l-Ferîd, el-
Cuz’u’l-Evvel, Tahkîk: Muhammed Sa’îd el-‘Aryân, Dâru’l-Fikr, Tarih Yok
el-Endelusî, Ahmed b. Muhammed b. Abdi Rabbih, el-Ikdu’l-Ferîd, el-Cuz’u’s-Sâlis,
Tahkîk: Muhammed Saîd el-‘Uryân, Dâru’l-Fikr, Yer Yok, Tarih Yok
el-Endulusî, İbn ‘Abdirrabbih (ö. 327/ 939 ), el-‘Ikdu’l-Ferid, Cild II, Neşreden:
Ahmed Emîn, Ahmed ez-Zayn, İbrâhîm el-Abyârî, İbrâhîm, el-Kâhire 1968.
el-İsfehânî, Ebû’l-Ferec ‘Alî b. el-Huseyn (ö. 356 /967), Kitâbu’l-Eğânî, Cilt XVIII,
Bulak 1285 h./1869 m.
el-Kazvinî, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid (ö. 273 / 886 ), Sunenu'bni Mâce, Cilt
XII, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
es-Sunen, Cilt I, Tahkîk: Muhammed Fu’âd Abdulbâkî, İstanbul,
Tarih Yok
el-Mâverdî, Ebû’l-Hasan ‘Alî b. Muhammed b. Habîb (ö. 450 / 1058 ), el-Ahkâmu’s-
Sultâniyye ve’l-Vilâyetu’d-Dîniyye, Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, Beyrût 1985
el-Mes’ûdî, Ebû’l-Hasan Alî b. el-Hasan b. Alî (ö. 346 /957 ), Murûcu’z-Zeheb ve
Me’âdinu’l-Cevher, Cilt I, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
Emîn, Ahmed, Duha’l-İslâm, el-Cuz’u’l-Evvel, Beyrût 1351 /1933
192 | Fıkh’ın Bilimleşme Sürecinde Muhâlif Mevâlî Fıkhı İle Tepkisel Arap Fıkhı
Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 22, Sayı 37, Ocak–Haziran 2017
es-Serahsî, Ebû Bekir Muhammed b. Ahmed (ö. 483 /1090 ), Usûlu’s-Serahsî, el-
Cuz’u’l-Evvel, Tahkîk: Ebû’l-Vefâ el-Afğâni, İstanbul 1984
es-Serahsî, Şemsü’l-Eimme Ebû Bekr Muhammed b. Ahmed b. Ebî Sehl
(ö.490/1096), Usûlu’s-Serahsî, Cilt II, Tahkîk: Ebü’l-Vefâ el-Efgânî, İstanbul
1984
es-Suyûtî, Abdurrahman b. Ebî Bekr (ö. 911 / 1505 ), Buğyetu’l-Vu’ât fî Tabakati’l-
Luğaviyyin ve’n-Nuhat, Tahkik: Muhammed Ebû Fazl, Yer Yok, 1964
es-Suyûtî, Celâluddîn b. Kemâliddîn (ö. 911 / 1505 ), Ed-Durru'l-Mensûr fî’t-Tefsîr
bi’l-Me’sûr (Ed-Durru’l-Mensûr), Cilt III, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-
Sânî
, Târîhu’l-Hulafâ’, Tahkîk: Muhammed Ebû’l-Fadıl İbrâhîm, el-
Kâhire 1975
eş-Şâfiî, Muhammed b. İdrîs (ö. 204/820), er-Risâle (İslâm Hukukunun Kaynakları),
Çevirenler: Abdulkadir Şener, İbrahim Çalışkan, Ankara 1996
eş-Şehristânî, Ebû Feth Muhammed b. Abdilkerîm (ö. 548 / 1153 ), el-Milel ve’n-
Nihâl, el-Cuz’u’l-Evvel, Tahkîk: ‘Abdulemir ‘Alî Mehnâ, ‘Alî Hasan Faur,
Beyrût 1990
eş-Şeybânî, Muhammed b. Hasan, el-Asl, Cild V, Beyrût 1990
Muhammed b. Sa’d (ö. 230 /844 ), Kitâbu’t-Tabakâtu’l-Kebir, Cilt V, Beyrût 1958
ez-Zerkâ, Mustafa Ahmed, el-Fıkhu’l-İslâmî fî Sevbihi’l-Cedîd, el-Cuz’u’l-Evvel,
Dimaşk 1967-1968
, el-Fıkhu’l-İslâmî fî Sevbihi’l-Cedîd el-Medhalu’l-Fıkhî’l-
‘Âmm, el-Cuz’u’s-Sânî, Dimaşk 1968
et-Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr (ö. 310 /923 ), Târîhu’t-Taberî, Târîhu’r-
Rusûl ve’l-Mulûk, el-Cuz’u’l-Hâmis, Tahkîk: Muhammed Ebû’l-Fadıl İbrâhîm,
et-Tab’atu’s-Sânî, Dâru’l-Ma’ârif, Mısır, Tarih Yok
, Târîhu’l-Umem ve’l-Mulûk, Cilt I, el-Mektebetu’ş-Şâmile, elİsdâru’s-
Sânî
, Târîhu’l-Umem ve’l-Mulûk, el-Cuz’u’s-Sâlis, et-Tab’atu’l-Ulâ,
Dâru’l-Fikr, Beyrût 1987
, Câmi’u’l-Beyân ‘an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân (Tefsîru’t-Taberî), Cilt
VIII, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
et-Tayâlisî, Ebû Dâvud Suleyman b. Dâvud b. Cârud (ö. 204 / 819 ), el-Musned, Cilt
VII, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
Ez-Zubeydî Ebû Bekr Muhammed b. Hasan (ö. 379 / 989 ), Tabakâtu’n-Nahviyyîn
ve’l-Luğaviyyîn, Neşreden: M. Ebû’l-Fadl İbrâhîm, Mısır 1392 /1973
Furat, Ahmet Subhi, “Önsöz”, Abdurrahmân b. Abî Bekr as-Suyûtî, al-İktirâh fî ‘İlm
Usûl an-Nahv, İstanbul 1975-1978.
George Makdisi, “Şâfi’î’nin Hukuki Teoloji Anlayışı: Usûl-i Fıkh’ın Kökenleri ve
Önemi, Çeviren: Sami Erdem”, Sünni Paradigmanının Oluşumunda
Şâfi’î’nin Rolü, Hazırlayan: M. Hayri Kırbaşoğlu, Ankara 2000
Goldziher, Ignace, Klasik Arap Literatürü, Tercüme: Azmi Yüksel, Rahmi Er, Ankara
1993
Güler, İlhami, “İslami İlimler ve Sosyal Bilimlerin İslamiliği Sorunu”, İslâmiyât, Cilt 6,
Sayı 4, Ekim-Aralık 2003, Ankara 2004
Mehmet Nuri Güler | 193
Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 22, Sayı 37, Ocak–Haziran 2017
Güler, Mehmet Nuri, Ebû Hanîfe’nin Hukuk Anlayışının Batılı (Avrupa) Hukuk
Ekolleri Arasındaki Yeri -Çözümsel Karşılaştırmalı Hukuk Araştırması-”,
İslâmî Araştırmalar, Ebû Hanîfe Özel Sayısı, Cilt: 15, Sayı: 1-2, Yıl: 2002,
Ankara, Tarih Yok
,“İslâm Hukuk Usûlü’ndeki Lafzî Yorumlamada Süryânî
Etkiler”, I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran
Okulu Sempozyumu, Cilt I, Şanlıurfa 2006
Gündüzöz, Soner, Arapçada Kelime Türetimi, Kavramlar-Kuramlar-Kurumlar,
Samsun 2005
Güriz, Adnan, Hukuk Felsefesi, Ankara 1985
Haçkalı, Abdurrahman “Hanefî Mezhebi İçtihad Geleneğinin Tümdengelimci Yönü
Üzerine”, İslâmî Araştırmalar, Sayı: 1-2, Yıl: 2002
Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi II, Çeviren: Salih Tuğ, İstanbul 1980
Hasan, İbrahim Hasan, Târîhu’l-İslâmi’s-Siyâsî ve’d-Dînî ve’s-Sekâfî ve’l-İctimâ’î, el-
Cuz’u’s-Sânî, Beyrût 1964
Heykel, Muhammed Huseyn, el-Fârûk ‘Umer Radiyallahu Anh, el-Cuz’u’s-Sânî,
Beyrût 2007
Hitti, Philip K. Siyâsî ve Kültürel İslam Tarihi 1, Çeviren: Salih Tuğ, İstanbul 1980
İbn Hişâm (218 / 833 ), es-Sîretu’n-Nebeviyye, Tahkîk: Mustafâ es-Sekâ, İbrâhîm el-
Ebyârî,
İbnu’l-Esîr Ebû’l-Hasan‘İzzuddîn ‘Alî b. Ebî’l-Kerem Muhammed el-Cezerî (ö. 630
/1232 ), el-Kâmil fî’t-Târîh, Cilt VI, Neşreden: C. J. Tornberg, Bulak 1290
h./1873 m.
İbni’l-Esîr İzzuddîn Ebû’l-Hasan Alî b. Muhammed el-Ma’rûf bi- İbni’l-Esîr (ö. 630
/1232 ), el-Kâmil fi’t-Târîh, Cilt I, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
İbni Kesîr Ebû’l-Fida İsmail b. Ömer b. Kesîr (ö. 774 /1372), Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm
(Tefsîru İbni Kesîr ), Cilt II, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
İbn Kuteybe, Ebû Muhammed ‘Abdullah b. Muslim b. Kuteybe (ö. 276 /889 ), el-
Ma’ârif, Tahkîk: Servet ‘Ukâşe, Dâru’l-Ma’arif, Tarih Yok
İbn Salâh eş-Şehrezûrî (ö. 643 / 1245 ), ‘Ulûmu’l-Hadîs, Tahkîk: Nûruddîn ‘Itr, Dâru’l-
Fikr, Dimaşk 1986
İbnu’n-Nedîm, Muhammed b. İshâk (ö. 385 /955 ), el-Fihrist, Beyrût1398 h./ 1978
m.
‘İmâd ‘Alî ‘Abdu’s-Semî’ Huseyn, el-Mevâlî ve Davruhum fî’d-Da’veti ilâ Allâhi
Te’âlâ, Beyrût 2004
Karaman, Hayreddin, İslâm Hukuk Tarihi, İstanbul 1989
Kılıç, Mustafa, Arab Edebiyatında Şuûbiyye, İstanbul 1992
Kılıçer, Esad İslâm Fıkhında Re’y Taraftarları, Anakara 1961
Kınar, Kadir, “Kufe Nahiv Ekolünün Kurucusu el-Kisâ’î ve Nahivle İlgili Görüşleri (I)”,
Bilimname Düşünce Platformu, Sayı: XIII, Yıl: 2007/2, Kayseri 2008
“Kufe Nahiv Ekolünün Kurucusu el-Kisâ’î ve Nahivle İlgili Görüşleri
(II)”, Bilimname Düşünce Platformu, Sayı: XIV, Yıl: 2008/1, Kayseri 2008
Kırbaşoğlu, Mehmet Hayri, “Şâfi’î’nin er-Risâle’deki Hadisçiliği”, Sünni
Paradigmanının Oluşumunda Şâfi’î’nin Rolü, Hazırlayan: M. Hayri
Kırbaşoğlu, Ankara 2000
194 | Fıkh’ın Bilimleşme Sürecinde Muhâlif Mevâlî Fıkhı İle Tepkisel Arap Fıkhı
Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 22, Sayı 37, Ocak–Haziran 2017
Kızıklı, Salih Zafer, Arap Grameri Ekolleri, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Bursa 2005, Basılmamış Doktora Tezi
Koca, Ferhat, İslam Hukuk Tarihinde Selefî Söylem Hanbelî Mezhebi, Ankara 2002
Kutlu, Sönmez İslam Düşüncesinde İlk Gelenekçiler, Ankara 2000
Koçyiğit, Talat, Kelamcılarla Hadisciler Arasındaki Münakaşalar, Ankara 1984
Köprülü, M. Fuad, “İslâmî İlîmler, Tefsîr, Hadîs, Fıkh, Kelâm ve Felsefe, Tarih ve
Coğrafya”, W. Barthold, İslâm Medeniyeti Tarihi, Tercüme: M. Fuad
Köprülü, Ankara 1973
Mahmûd el-Mikdâd, el-Mevâlî ve Nizâmu’l-Velâ mine’l-Câhiliyye ilâ Avâhiri’l-Asri’l-
‘Umevî, Dimaşk 1988
Mehdî el-Mahzûmî, Medresetu’l-Kûfe, Beyrût 1406 / 1986
Muhammed Bedî’ Şerîf, es-Sirâ’ Beyne’l-Mevâlî ve’l-‘Arab, Mısır 1954
Muhammed Ebû Zehra, Ebû Hanîfe, Çeviren: Osman Keskioğlu, Ankara 1999
Muhammed Emin İbn Abidîn, “Resmu’l-Mufti”, Mecmuatu Resaili İbn Abidin, Yer
Yok, Tarih Yok
Schacht, Joseph, İslâm Hukukuna Giriş, Çevirenler: Mehmet Dağ, Abdulkadir Şener,
Ankara 1986
Şelebî, ‘Abdulhafîz, el-Kismu’l-Evvel, Turâsu’l-İslâm, Yer Yok, Tarih Yok
Şevkî Dayf, el-Medârisu’n-Nahviyye, Dâru’l-Ma’ârif, Mısır, Tarih Yok
Özemre, Ahmet Yüksel, “İslâmiyet’te İlim”, Bilgi, Bilim ve İslâm I, İSAV, İstanbul
1992
Ubeydullah b. ‘Ömer ed-Debûsî (ö. 430 /1040), Te’sîsu’n-Nazar, Nâşir: Zekeriyyâ ‘Alî
Yûsuf, el-Kâhire, Tarih Yok.
Ülken, Hilmi Ziya, İslâm Felsefesi, İstanbul 1983
Ünal, İsmail Hakkı, İmam Ebu Hanîfe’nin Hadis Anlayışı ve Hanefi Mezhebinin Hadis
Metodu, Ankara 2001
Ya’kubî, Ahmed b. Ebî Ya’kûb b. Ca’fer b. Vehb b. Vâdıh el-Kâtib el-‘Abbâsî el-Ma’rûf
bi’l- Ya’kubî (ö. 284 / 897 ), Târîhu’l-Ya’kûbî, el-Mucelledu’s-Sânî, Dâru
Sâdır, Beyrût 1992
, Târîhu’l-Ya’kûbî, Cilt I, el-Mektebetu’ş-Şâmile, el-İsdâru’s-Sânî
Yaman, Ahmet “Bir Kavram Olarak ‘Fıkıh Kâideleri’ Ya Da İslam Hukukunun Genel
İlkeleri”, Marife, Yıl: 1 (2001), Sayı: 1, Konya 2001
Yağan, Halit Basra Dil Mektebi ve Başlıca Temsilcileri, Atatürk Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Doğu Dilleri ve Edebiyatları Anabilim Dalı, Erzurum 2002
(Basılmamış Doktora Tezi)
Yeniçeri, Celâl, İslâm’da Devlet Bütçesi, İstanbul 1984
Zeydân, Corcî, İslâm Medeniyeti Tarihi, Dördüncü Cilt, Tercüme: Zeki Meğamiz,
Üçdal Neşriyat, İstanbul 1978
, Târîhu’t- Temedduni’l-İslâmî, el-Cuz’u’s-Sâlis, Dâru’l-Hilâl, Tarih Yok
Welhaussen, Julius (ö. 1917), Arap Devletleri ve Sükûtu, Tercüme: Fikret Işıltan,
Ankara 1963