You are here

Tehâfütlerin İslam Düşüncesindeki Yeri ve Önemi

The Place and Importance of the Tahafuts in Islamic Thought

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Abstract: In Islamic world, many works have been written called Tahâfut in order to put down the incoherence thoughts of the philosophers. This work in style which began with the Tahâfut al- Falasifa of Gazzâli’s is very influential in his age and also in later ages. Athought Gazzâli wrote the first Tahâfut to criticize the view of philosophers, many Tehâfuts were written later. In this perspective, the Tahâfuts have protected their importance as an important heritage which were lasted until the XIX. century and that were transfered to the Ottoman thouhgt. This article aims to examine the importance of the Gazzali’s Tahâfut al-Falasifa upon Islamic thought and it also intends to emphasize to bring a new acceleration upon Khodjazade and Tahâfut to resolve scientific stagnation in Islamic Thought after Gazzâli.
Abstract (Original Language): 
HİKMET YURDU Düşünce – Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi ISSN: 1308-6944 www.hikmetyurdu.com Hikmet Yurdu, Ocak – Haziran 2011, Yıl: 4, C: 4, Sayı: 7, ss. 115 - 133 Tehâfütlerin İslam Düşüncesindeki Yeri ve Önemi Dr. Hüsamettin YILDIRIM Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü hyildirim@firat.edu.tr/ yildirimhusamettin@hotmail.com Özet: İslam dünyasında filozofların görüşlerindeki tutarsızlıkları ortaya koymak amacıyla yazılan ve adına da Tehâfüt denilen birçok eser kaleme alınmıştır. Gazzâli’nin Tehâfüt’ül-Felasife’si ile başlayan bu çalışma şekli, hem kendi döneminde hem de daha sonraki dönemlerde oldukça etkili olmuştur. Filozofların iddialarına karşılık vermek için ilk Tehâfüt’ü her ne kadar Gazzâli yazmış olsa da, takiben birçok Tehâfüt yazılmıştır. Bu çerçevede Tehâfütler, Osmanlı Düşüncesi’ne aktarılan ve varlığını XIX. Yüzyıla kadar sürdüren önemli bir miras olarak da yerini korumuştur. Bu çalışma, Gazzâli’nin ve Tehâfüt’ül Felasife’sinin İslam düşüncesi üzerindeki etkisi ve önemini tetkik etmek, Gazzâli sonrası İslam düşüncesinde beliren ilmi durgunluğun aşılması noktasında, Hocazade’nin ve Tehâfüt’ünün, yeni bir ivme kazandırma çabasına vurgu yapmak amacını taşımaktadır.
115 - 133

REFERENCES

References: 

Altunsu, Abdülkadir, Osmanlı Şeyhülislâmları, Ayyıldız Matbaası, Ankara,
1972.
Arslan, Ahmet, “Kemal Paşazade’nin Felsefi Görüşleri” (Şeyhülislam İbn Kemal
Sempozyumu) içinde, Türkiye Diyanet Vakfı Yay. Ankara, 1986.
Arslan, Ahmet, Haşiye Ala’t-Tehâfüt Tahlili, Kültür Bakanlığı Yay., İstanbul,
1987.
132 Dr. Hüsamettin Yıldırım
Atay, Hüseyin, “Sunuş”, Kelam’a Giriş (el-Muhassal) içinde, Kültür Bakanlığı
Yay., Ankara, 2002.
Aydın, İbrahim Hakkı, “Gazali’nin Filozofları Tekfirinde Farabi’nin Yeri”, Felsefe
Dünyası, Sayı: 14, Ankara, 1994.
Aydın, İbrahim Hakkı, “Tehâfüt Geleneği Üzerine Bir Değerlendirme” Atatürk
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 26, Erzurum, 2006.
Başçı, Vahdettin, “Gazzâli’nin İslam Filozoflarını Tekfiri Konusunda Bir İnceleme”,
Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Dergisi, Sayı: 29, Temmuz-
Ağustos 1991.
Bkz. İbn Haldun, Mukaddime, çev. Zakir Kadiri Ugan, M.E.B Yay., İstanbul,
1970.
Bolay S. Hayri, Osmanlılarda Düşünce Hayatı ve Felsefe, Akçağ Yay., Ankara,
2005.
Bolay, S. Hayri, Aristo Metafiziği ile Gazzâli Metafiziği'nin Karşılaştırılması,
M.E. B. Yay., İstanbul, 1993.
Cündioğlu, Dücane, “Cehaletin Tarihçesi”, Yeni Şafak Gazetesi, 31 Temmuz
2004.
Deniz, Gürbüz, “Mustafa Muslihiddin Hocazade”, Osmanlı, C. VIII, Yeni Türkiye
Yayınları, Ankara, 1999.
Duran, Recep, “Giriş” Tehafüt’ül Felasife (Kitâbu’z-Zuhr) içinde, Kültür Bakanlığı
Yay., Ankara, 1990.
Gazali, Felsefenin Temel İlkeleri (Makasıd El-Felasife), çev. Cemaleddin Erdemci,
Vadi Yay. Ankara, 2001.
Gazali, Tehâfüt el-Felasife (Filozofların Tutarsızlığı), çev. Karlığa, Bekir, Çağrı
Yay. İstanbul,1981.
Gazzâli, El-Munkızu Min-ad-Dalâl, çev. Hilmi Güngör, M.E.B. Yay., İstanbul,
199.
Gazzâli, Filozofların Tutarsızlığı, çev. Kaya, Mahmut - Sarıoğlu, Hüseyin, Klasik
Yay. İstanbul, 2005.
Gazzâli, Tehâfütü’l-Felasife, Neşr. Süleyman Dünya, Mısır, 1958;
Güzel, Abdurrahim, Karabaği ve Tehâfüt’ü, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara,
1991.
Hoca Sadettin Efendi, Tacu’t-Tevarih, (hazırlayan, İsmet Parmaksızoğlu), Kültür
Bakanlığı,Eskişehir ,1992.
Hocazade, M, Mustafa, Tehafütü’l-Felasife, Mısır, 1302.
İbn Rüşd, Tutarsızlığın Tutarsızlığı (Tehâfüt et-Tehâfüt), çev. Işık, Kemal -
Dağ, Mehmet, Samsun, 1986.
İbn Rüşd, Tehâfüt et-Tehâfüt, Alamiye Matbaası, Mısır, 1302.
İzmirli, İsmail Hakkı, İslam’da Felsefe Akımları, Kitabevi Yay., İstanbul, 1995.
Kafadar, Osman, “Osmanlılarda Felsefe Eğitimi”, Türk Yurdu, C. 19–20, sayı:
148–149, Ankara, Aralık 1999-Ocak 2000.
Karlığa, Bekir, “Gazzâli ve Tehafüt’ül Felasife”, Filozofların Tutarsızlığı, içinde,
Çağrı Yay., İstanbul, 1981,
Kemal Paşazade, Tehâfüt Haşiyesi, çev. Ahmet Arslan, Kültür Bakanlığı Yay.,
Ankara, 1987.
Tehâfütlerin İslam Düşüncesindeki Yeri ve Önemi 133
Küyel, M. Türker, Üç Tehâfüt Bakımından Felsefe ve Din Münasebeti, Türk
Tarih Kurumu Yay., Ankara, 195.
Öçal, Şamil, Kemal Paşazade’nin Felsefi Ve Kelami Görüşleri, Kültür Bakanlığı
Yay., Ankara, 2000.
Öktem, Ülker, Mestçizâde’nin “Al-Hilâfiyyât Bayna al-Hukamâ’ Ma’a Al
Mutakallimîn va Al- Hilâfiyyât Bayna Al-Mu’tazila Ma’a Al-Aşa’ira
va Al-Hilâfiyyât Bayna Al-Aşa’ira Ma’a Al-Mâturîdîyya” Adlı Eseri,
Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, 1993.
Poyraz, Hakan, “Var mı, Yok mu? Osmanlı’da “Felsefe Yoktur” İddiası Üzerine…”,
Türk Yurdu, Aralık 1999-Ocak 2000, C. 19-20, sayı: 148-149, Ankara.
Runyun, Mustafa-Keskioğlu, Osman, Fatih Devrinde İlim ve O devirde Yetişen
İlim Adamları, Diyanet Yayınları, Ankara, 1953.
Sarıoğlu, “Osmanlıda Felsefe-Kelam-Tasavvuf İlişkileri”, Osmanlı, C.VIII, Yeni
Türkiye Yay., Ankara, 1999.
Saruhan, Müfit Selim, “Zahiriliğin Öncüsü İbn Hazm’da Felsefi Meseleler”, Dini
Araştırmalar, Cilt: 8, Sayı: 25, Mayıs -Ağustos 2006.
Sözen, Kemal, İbn Kemal’de Metafizik, Fakülte Yay., I. basım, Isparta, 2001.
Şeyhülislam Musa Kazım, Külliyât (Dini ve içtimai makaleler), Sadeleştiren ve
Notlarla Yayına Hazırlayan Doç. Dr. Ferhat KOCA, Ankara Okulu Yayınları,
Ankara 2002.
Tusi, Ali, Tehafüt’ül Felasife (Kitâbu’z-Zuhr), çev. R. Duran, Kültür Bakanlığı
Yay., Ankara, 1990.
Yeşilyurt, Temel, Gazzâli ve Farabi’ye Göre “Mucibü’n Bi’z-zat” Kavramı, Basılmamış
Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 1994.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com