You are here

TÜRKİYE'NİN ERKEN DÖNEM SANAYİLEŞME SERÜVENİ

The Adventure of the Early Industrialization in Turkey

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
One can claim that the social science tradition in Turkey has settled pre-acceptance in some respects. In particular within the industrialization literature, the period 1923-1950 is depicted as years which the statist policies adamantly had been applied. Notwithstanding that this idea is right; there is a risk which prevents the detailfrom taking part in the analysis. Here in this article, by considering different outlooks as much as possible, we shall try to comprehend from what kind of route the industrialization process between 1923-1950 had proceeded. Under the first title of the article, our aim is to expound the philosophical idea of foundation of Republic of Turkey and its intellectual influences exceeding to our time with reference to the nationalist thought within Western experiences with the intention of understanding the codes passingfrom the ummah to nation. In the second subtitle, by referring to the relative liberalpolitics between 1923-1930, which with the exception of general acceptance had appeared in practice, it will be proved that earlyperiod of industrializationprocess did not demonstrate homogenous integrity. Under the third subtitle, after 1929 World economical crisis, we will indicate that it is a complicated process which could not be conceived as a firm statist, while explaining that the state begins to turnover powerfully to the industrial wheel. Lastly, in the conclusion the article will be concluded with the general assessment.
Abstract (Original Language): 
Türkiye'deki sosyal bilimler geleneğinin, bazı konularda yerleşik ön kabulleri olduğu söylenebilir. Sanayileşme bunlardan biridir. Özellikle 1923-1950 dönemi, sanayileşme yazını içerisinde devletçi politikaların katı bir şeklide uygulandığı yıllar olarak tasvir edilmektedir. Bu görüşün haklılık payı olmakla birlikte, ayrıntıların analize katılmasını engelleme riski vardır. İşte biz de bu makalede, olabildiğince farklı bakış açılarını hesaba katarak, 1923-1950 arasındaki sanayileşme sürecinin nasıl bir güzergâhta hareket ettiğini anlama çabası içinde olacağız. Makalenin ilk başlığı altında ümmetten ulusa geçişteki kodların anlaşılması maksadı ile Batı deneyimindeki milliyetçilik düşüncesinden hareketle Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş felsefesini ve bu felsefenin günümüze kateden düşünsel etkilerini anlatmayı hedeflemekteyiz, ikinci başlığın içinde 1923-1930 yılları arasında genel kabulün dışında uygulamada ortaya çıkangörece liberal politikalara değinerek erken dönem sanayileşme sürecinin homojen bir bütünlük göstermediğini kanıtlamaya çalışacağız. Üçüncü başlık altında 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı sonrası devletin güçlü bir şekilde sanayinin çarklarını döndürmeye başlamasını anlatırken bunun katı bir devletçilik olarak algılanmayacak kadar karmaşık bir süreç olduğunu göstermeye çalışacağız. Sonuçkısmında ise genel bir değerlendirme yaparak makalemizi sonlandıracağız.
63-87

REFERENCES

References: 

AHISKA, Meltem; KENTEL, Ferhat ve GENÇ, Fırat. (2009), 'Milletin Bölünmez Bütünlüğü' Demokratikleşme Sürecini Parçalayan Milliyetçilik(ler), TesevYayınları, İstanbul.
AMİN, Samir. (2006), "Arap Dünayası: Mevcut Durumun ve Mücadelelerin Bir Bilançosu", (çev K£mal\Jlkcr),AvrupaveArapDünyası,'VersusYaymhırı, İstanbul, ss. 1—51.
ANDERSON, Benedict. (2004),
Hayali
Cemaatler, (çev. İskender Savaşır), Metis Yayınevi, İstanbul.
ARICANLI, Tosun. (2010), "19. Yüzyılda Anadolu'da Mülkiyet, Toprak ve Emek", Ed. Çağlar
Keyder, Faruk Tabak, Osmanlı'da Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım, Tarih Vakfı Yurt
Yayınları, İstanbul, ss. 131-143. ASİLİSKENDER, Burak. (2009), "Anadolu'da 'Modern'BirYaşam Kurmak: Sümerbank Kayseri
Bez Fabrikası ve Lojmanları", Fabrika'da Barınmak, (der. Ali Cengizkan), Arkadaş
Yayınları, Ankara, ss. 111-129. BAŞKAYA, Fikret. (2QQ4),Azgelişmiş.liğin Sürekliliği, Özgür UmversiteYayınları, İstanbul. BAYAT, Asef! (2004)," Sınıf Ulustan Vazgeçebilir mi? İran'da Milliyetçi Modernleşme ve Emek",
(çev. Selda Somuncuoğlu), Orta Asya ve İslam Dünyasında Kimlik Politikaları, İletişim
Yayınları, İstanbul, ss. 237-261. BORATAV, Korkut. (2006), Türkiye İktisat Tarihi 1908 - 2005, İmgeYayınevi, Ankara. BOZARSLAN, Hamit. (2000), "Ortadoğu ve Türkiye'de 'Milli Din' İslam ve İslamcılık", Birikim,
No.
129
, ss. 61-73.
BÖLÜKBAŞI Suha. (2004), "Azerbeycan'da Ulusun inşası: Sovyet Mirası ve Karabağ Sorunu'nun Etkileri", OrtaAsya ve İslam Dünyasında Kimlik Politikaları, İletişimYayınları, İstanbul, 49¬89.
BUĞRA, Ayşe. (1995), "Cumhuriyet Dönemi Girişimcilik Tarihi veYeni Demokrasi Hareketi",
Toplum ve Bilim, No. 66, ss. 29-45. BUĞRA, A. ve SAVAŞKAN, O. (2010), "Yerel Sanayi ve Bugünün Türkiyesi'nde İş Dünyası",
Toplum veBilim,No. 118, ss. 92-123 CHATTERJEE, Partha. (2002), Ulus ve Parçaları, (çev. İsmail Çekem), İletişimYayınevi, İstanbul. FRANGER Berg G. (20049, "SovyetMilliyetçiliği: Orta Asya'dan Bağımsız Cumhuriyetlere Kalan
İdeolojik Miras", Orta Asya ve İslam Dünyasında Kimlik Politikaları, İletişim Yayınları,
İstanbul, 23-49.
GELLNER, Ernest. (2009),
Milliyetçiliğe
Bakmak, (çev. Simten Çoşar, Saltuk Özertürk ve Nalan
Soyarık), İletişimYayınevi, İstanbul. HÜSREVİsmail. (1934), "BeşSenelikProgramınManası",Kadro, C. 27,ss. 26-30. KANSU, Aykut. (2001), "Türkiye'de Korporatist Düşünce ve Korporatizm Uygulamaları", Ed.
Taml Bora, Murat Gültekin, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce — 2 Kemalizm, İletişim
Yayınları, İstanbul, ss. 253-267.
KARAÖMERLİOĞLU, Asım. (2006), Orada Bir Köy Var Uzakta Erken Cumhuriyet Döneminde
Köycü Söylem, İletişimYayınevi, İstanbul. KAZGAN, Gülten. (2009), Tanzimat'tan 21. "Yüzyıla Türkiye Ekonomisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi
Yayınevi, İstanbul.
KEMAL, Nusret. (1933), "Köy Seferberliği", Ülkü, C. I, No. 5, ss. 355-361.
KEPENEK,Yakup. (1993), Türkiye'de Kamu iktisadi Teşebbüsleri, GerçekYayınevi, İstanbul.
KEYDER, Çağlar. (2009), Türkiye'de Devlet ve Sınıflar, İletişimYayınevi, İstanbul.
KIRAY, Mübeccel. (1999), "Sosyo-Ekonomik Hayatın Değişen Düzeni: Dört Köyün Monografik
Karşılaştırılması", 75 Yılda Köyden Şehirlere, Der. Oya Baydar, Tarih Vakfı Yayınları,
İstanbul, ss. 151-162.
KOÇ,Yıldırım. (1998), Türkiye'de İşçi Sınıfı ve Sendikacılık Hareketi, GerçekYayınevi, İstanbul. MAKAL, Ahmet. (2007a), "Türkiye'de Tek Parti Dönemi ve Korporatizm Tartışmaları", Amelden
İşçiye, Ed. Taml Bora, İletişimYayınları, İstanbul, ss. 77-107. MAKAL,Ahmet. (2007b), "Türkiye'nin Sanayileşme Sürecinde İşgücü Sorunu, Sosyal Politika ve
İktisadi Devlet Teşekkülleri: 1930'lu ve 1940'lıYıllar", Ameleden İşçiye, (ed. Taml Bora).
İletişimYayınları, İstanbul, ss. 113-153. NEDİM, Vedat. (1932a), "Müstemleke İktisadiyatından Millet İktisadiyatına", Kadro, C.l, ss. 8-11. NEDİM, Vedat. (1932b), "Niçin ve Nasıl Sanayileşmemiz Lazım", Kadro, C. 6, ss. 13-18. NEDİM,Vedat. (1932c) "SımflaşmamakveİktisatSiyaseti'',iWro, C. 11,ss. 17-21. ÖNİŞ Z. ve ŞENSES F. (2009), "Küresel Dinamikler, Ülke İçi Koalisyonlar ve Reaktif Devlet:
Türkiye'nin Savaş Sonrası Kalkınmasında Önemli Politika Dönüşümleri", Der. Fikret
Şenses, Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma, İletişimYayınları, İstanbul, ss. 705-743. PAMUK, Şevket (2007), "KarşılaştırmalıAçıdan Türkiye'de iktisadi Büyüme 1880-2000", Korkut
Boratav'aArmağan, Der. Ahmet H. Köse, Fikret Şenses, ErinçYeldan, İletişimYayınları,
İstanbul, ss. 303-319.
PARLA, Taha. (2001), Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye'de Korporatizm, İletişimYayınevi, İstanbul RECEP (1933), "Ülkü Niçin Çıkıyor?", Ülkü, C. I.
SAFFET, Mehmet. (1933), "Köylü Kimdir?", Ülkü, C. I, No. 6, ss. 422-430.
SCHULZE, Hagen. (2005), Avrupa'da Ulus ve Devlet, (çev. Timuçin Binder), LiteratürYayınevi, İstanbul.
SMİTH, Anthony D. (2009), Milli Kimlik, (çev. Bahadır Sina Şener), İletişimYayınevi, İstanbul. SOMERSAN, Semra. (2004), Sosyal Bilimlerde Etnisite ve Irk, İstanbul Bilgi ÜniversitesiYayınevi, İstanbul.
SÜREYYA,Şevket. (1932),"PlanMefhumuHakkında",K'adro,C.5,ss. 15-17.
SÜREYYA, Şevket. (1934a), 'İş KanunuYeni Cemiyetin Temel Kanunlarından Biridir', Kadro, C
30, ss. 5-15.
SÜREYYA, Şevket (1934b), 'Kıymetsiz 'Sa'y' den Kıymetli 'Sa'y' e', Kadro, C.
31,
ss.5-1
5
TEZEL,Yahya S. (1982), Cumhuriyet Dönemi İktisat Tarihi, YurtYayınları, Anakara. TUNAYA, TarıkZafer. (2009), Türkiye'de Siyasal Partiler Cilt 3, İletişimYayınevi, İstanbul. TURAN, Kemal. (1933), "1933 Devlet Bütçesi", Ülkü, C. I, No.5, ss. 345-350. ZİYA, Aptullah. (1933), "Köy Mimarisi", Ülkü, C. II, No. 7, ss. 37-41.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com